Reperowa sieć monitoringu
Reperowa sieć monitoringu – zestaw punktów pomiarowo-kontrolnych na jednolitych częściach wód powierzchniowych wytypowanych jako reprezentatywne dla Polski w celu monitorowania ich jakości. Monitoring w punktach reperowych jest prowadzony częściej niż w pozostałych punktach.
Punkty reperowe początkowo ustanowione były na jeziorach poddanych małej antropopresji, tworząc sieć monitoringu krajowego, obok sieci monitoringu regionalnego. Taki wybór pozwalał na badanie bliskich naturalnym zmian ich jakości. W 2006 roku zmieniono podejście i dodano kolejne jeziora, tak aby w sieci znalazły się zbiorniki reprezentujące najpowszechniejsze w Polsce typy jezior i poddane typowej presji. Wówczas również z sieci usunięto punkt na jeziorze Łękuk. Docelowo sieć punktów reperowych służyć ma określaniu długotrwałych trendów ich stanu ekologicznego – tak naturalnych, jak i wynikających z działalności ludzkiej[1].
W Programie Państwowego Monitoringu Środowiska na rok 2006 przewidziano 20 punktów reperowych na rzekach, z częstotliwością badania raz na dwa tygodnie (dwa razy większą niż w pozostałych punktach rzecznych) i 10 na jeziorach z częstotliwością 6-8 razy w sezonie wegetacyjnym (3-4 razy większą niż w pozostałych punktach jeziornych)[2]. W następnych latach program dotyczący rzek był podobny, podczas gdy dotychczasowe jeziora reperowe weszły w skład zestawu 23 jezior referencyjnych. Wiązało się to z częstszym powtarzaniem badań monitoringowych w okresie programu[3]. W systemie z roku 2016 przynajmniej niektóre badania monitoringowe w punktach reperowych wykonywane są corocznie, podczas gdy w pozostałych punktach raz na trzy lata w monitoringu operacyjnym lub sześć lat w monitoringu diagnostycznym[4].
W 2016 roku do sieci punktów reperowych należały następujące punkty pomiarowo-kontrolne[4]:
- rzeki
- Wisła – w górę od Krakowa
- Wisła – Warszawa
- Bug – Wyszków
- Narew – Pułtusk
- Wisła – Kiezmark
- Odra – Chałupki
- Odra – Wrocław
- Nysa Łużycka – Gubin
- Warta – Poznań
- Odra – Krajnik Dolny
- Ina – Goleniów
- Rega – Trzebiatów
- Parsęta – Bardy (Gościnki)
- Wieprza – Stary Kraków
- Grabowa – Grabowo
- Słupia – Charnowo
- Łupawa – Smołdzino
- Łeba – Cecenowo
- Reda – Wejherowo
- Pasłęka – Nowa Pasłęka
- jeziora
- Wielkie Dąbie
- Morzycko
- Jezioro Sumińskie
- Jasień Południowy
- Jasień Północny
- Jezioro Płaskie
- Wukśniki
- Jezioro Mikołajskie
- Jegocin
- Jezioro Kortowskie
- Jezioro Długie Wigierskie
- Gremzdel
- Tarnowskie Wielkie
- Jezioro Głębokie
- Mąkolno
- Jezioro Śremskie
- Krępsko Długie
- Jezioro Borzymowskie
- Jezioro Chełmżyńskie
- Stelchno
- Jezioro Białe
- Jezioro Białe Włodawskie
- zbiorniki zaporowe
Przypisy
edytuj- ↑ Hanna Soszka: Analiza zmian stanu wód jezior reperowych badanych w latach 1999-2007. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. [dostęp 2017-04-03].
- ↑ Program Państwowego Monitoringu Środowiska na rok 2006. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2005. [dostęp 2017-04-02].
- ↑ Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2007-2009. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, 2006. [dostęp 2017-04-02].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1178)