Republika (zespół muzyczny)
Republika – polski zespół nowofalowy, powstały w 1981 w Toruniu, w wyniku przekształcenia art rockowej formacji Res Publica.
![]() Barwy zespołu Republika | |
Rok założenia | |
---|---|
Rok rozwiązania | |
Pochodzenie | |
Gatunek |
nowa fala, post-punk, rock, art rock, cold wave, pop-rock, rock alternatywny[1] |
Aktywność |
1981–1986 |
Powiązania |
Nowe Sytuacje, Obywatel G.C., Opera, Czarno-Białe Ślady, Elements, Obywatele Republiki, Kobranocka, Wilki |
Skład | |
Grzegorz Ciechowski – wokal, klawisze, flet Zbigniew Krzywański – gitara Sławomir Ciesielski – perkusja Leszek Biolik – bas | |
Byli członkowie | |
Paweł Kuczyński – bas (1981–1986, 1990) | |
Strona internetowa |
Od początku związany z Klubem Studenckim „Od Nowa” w Toruniu przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, gdzie koncertował i odbywał próby. W wyniku nieporozumień Republika rozpadła się w 1986, by powrócić w 1990. Zespół w latach 90. prowadził czynną działalność nagraniowo-koncertową. Po śmierci lidera i wokalisty Grzegorza Ciechowskiego w 2002 pozostali członkowie zespołu grają okazjonalnie m.in. jako Projekt Republika i Nowe Sytuacje[2][3].
Historia
edytujPoczątki (1979–1981)
edytujW 1979 na sopockim przeglądzie „Muzyki Młodej Generacji” zadebiutował toruński zespół Res Publica grający art rocka. Grupę wkrótce opuścił Jann Castor, a nowym liderem został Grzegorz Ciechowski, grający dotychczas na flecie. Zespół po kilku miesiącach zmienił nazwę na Republika i zaczął ewoluować w stronę brzmień nowofalowych[4]. Nowym gitarzystą miał zostać Witold Pelc, kolega muzyków z zespołu Idiom, ale opóźnienie w pozyskaniu przez niego nowej gitary sprawiło, że przystano na przedstawiającego swoją gotowość do grania Zbigniewa Krzywańskiego[5].
W 1981 wykrystalizował się ostateczny skład zespołu, który stworzyli: Grzegorz Ciechowski (śpiew, instrumenty klawiszowe), Sławomir Ciesielski (perkusja), Zbyszek Krzywański (gitara) i Paweł Kuczyński (gitara basowa)[6]. Muzycy odbywali próby w Studenckim Klubie Pracy Twórczej „Od Nowa” w Toruniu przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie wkrótce zaczęli grać swoje pierwsze koncerty – pierwszy odbył się 25 kwietnia 1981[7]. Grali także w klubach studenckich[4], m.in. w klubie „Remont” w Warszawie, gdzie wystąpili m.in. 2 października 1981 z zespołem Brygada Kryzys, a 5 i 6 grudnia tego samego roku zagrali koncerty promocyjne[8]. W listopadzie 1981 zajęli pierwsze miejsce na II Festiwalu Nowofalowych Grup Rockowych w Toruniu[8] i wystąpili na festiwalu Rockowisko w Łodzi, który został zarejestrowany i wydany w formie filmu dokumentalnego Michała Tarkowskiego pt. Koncert (1982)[9]. Również w 1981 ich menedżerem został Andrzej Ludew, który m.in. organizował koncerty zespołu i odpowiadał za jego promocję w mediach, a także stworzył logo Republiki i wymyślił jej sceniczny wizerunek – muzycy ubierali się na czarno i nosili krawaty[10].
Pierwsze sukcesy i rozpad zespołu (1982–1986)
edytujMuzycy podczas koncertu zachowywali się spokojnie, a ich występy charakteryzowała prosta scenografia, a swój znak rozpoznawczy uczynili z posługiwania się biało-czarnymi pasami podczas wizualizacji koncertów i w projektach swoich płyt[11]. Nowatorskie i awangardowe rozwiązania muzyczne oraz teksty Grzegorza Ciechowskiego sprawiły, że grupa w 1982 zyskała popularność w Polsce. Muzycy często gościli w Programie Trzecim Polskiego Radia, a ich utwory – „Biała flaga”, „Telefony”, „Kombinat” i „Sexy Doll” – zajmowały wysokie miejsca na listach przebojów. Odbyli także trasę koncertową po Polsce, na których jako support grał zespół Nowa Mowa[12]. W 1982 wystąpili także na III Ogólnopolskim Festiwalu Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie i na festiwalu Kart Rock w Jeleniej Górze[13]. Wraz ze wzrostem popularności w kraju powstawały kolejne fankluby Republiki, m.in. Zróbmy To (Teraz), który był autoryzowany przez Ciechowskiego[14].
We wrześniu 1982 w studiu M-1 w Warszawie nagrali swój pierwszy długogrający album pt. Nowe sytuacje, który wydali w kwietniu 1983[13], a za jego wysoką sprzedaż odebrali w 1984 złotą płytę[15]. W 1983 zostali bohaterami reportażu kreowanego „Odlot” wyemitowanego na antenie radiowej Trójce, w którym autor – Zbigniew Ostrowski – zaprezentował słuchaczom kulisy trasy koncertowej Republiki[16]. Muzycy zagrali też 13 koncertów z brytyjskim zespołem punkowym UK Subs podczas jego trasy po Polsce[17]. Również w 1983 zagrali na festiwalu Rock Arena w Poznaniu, w koncercie rockowym „Muzyka w serca wstąpi nam” podczas 20. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu i na festiwalu Rockowisko w Łodzi[18].
W celu wypromowania swojej twórczości za granicą nagrali i wydali w Wielkiej Brytanii album pt. 1984, na którym umieścili anglojęzyczne wersje swoich piosenek z Nowych sytuacji; nad tłumaczeniami pracowała z nimi Anna Baran[19]. Poza tym zagrali koncerty na Ruisrock Festival w Turku i na festiwalu rockowym w Roskilde[20]. Również w 1984 wydali album pt. Nieustanne tango, który promowali singlem „Obcy astronom”; utwór odnotował rekordowy skok na Liście przebojów Programu Trzeciego, trafiając na szczyt zestawienia tydzień po debiucie na 30. miejscu w tzw. poczekalni[21]. Powołanie Ciechowskiego do wojska – do Szkoły Podchorążych Rezerwy[22] – jesienią 1984 spowodowało osłabienie popularności zespołu i doprowadziło do zakończenia współpracy z Anglikami. W listopadzie 1984 zagrali na festiwalu Rockowisko w Łodzi[23], a w następnym miesiącu wystąpili premierowo w Teatrze Wielkim w Łodzi widowisko baletowe Republika – rzecz publiczna, którego libretto napisali na podstawie Wyludniacza Samuela Becketta[24].
W 1985 wystąpili na Festiwalu Muzyków Rockowych w Jarocinie, z którego powstał filmowy reportaż Piotra Łazarkiewicza Fala (1986)[25]. Zagrali także na festiwalach: Rock Arena w Poznaniu i Rockowisko w Łodzi, a także wystąpili w Toruniu podczas koncertu charytatywnego Rock dla Meksyku, podczas którego zbierano fundusze na rzecz ofiar trzęsienia ziemi w Meksyku[26]. Również w 1985 wydali singiel „Tak długo czekam (Ciało)” (później umieszczony na płycie Obywatel G.C.), który zadebiutował na pierwszym miejscu Listy przebojów Programu Trzeciego[27]. W pierwszej połowie 1986 zagrali podczas koncertu składankowego „Rock bez Maku” w Gdańsku i wystąpili na festiwalu Rock naokoło Roku w Toruniu, a także odbyli trasę koncertową po Polsce[28]. W maju 1986 rozpoczęli pracę w studiu nad trzecią płytą[29]. W drugim dniu sesji nagraniowej doszło w studiu do kłótni między Ciechowskim a pozostałymi członkami zespołu (głównie z Kuczyńskim) o kwestie ideowe, artystyczne i finansowe (Ciechowski rejestrował siebie w ZAiKS-ie jako wyłącznego autora wszystkich piosenek Republiki, co miało być niezgodne z prawdą, bo pozostali muzycy także brali udział w ich pisaniu)[30]. Republika w rezultacie sporu przestała istnieć w czerwcu 1986[31], a materiał przygotowywany na trzeci album znalazł się na pierwszej solowej płycie Ciechowskiego pt. Obywatel G.C. z 1986[32]. Jeszcze przed oficjalnym rozpadem zespołu zagrali dwa koncerty w Niemczech[33].
Ciesielski, Krzywański i Kuczyński po rozpadzie Republiki wraz z Jackiem Rodziewiczem założyli zespół Opera, do którego z czasem dołączył Robert Gawliński[34]. Grupa po nagraniu jednego albumu zakończyła działalność, nie osiągnąwszy sukcesu. Muzycy Republiki (bez Ciechowskiego) w 1986 wystąpili jako formacja Out of Control na festiwalu muzycznym Poza Kontrolą, na którym zagrali cztery piosenki The Stranglers wraz z basistą i wokalistą zespołu, J.J. Burnelem[35][36]. Również w 1986 zespół został przedstawiony w brytyjskim filmie dokumentalnym Andrzeja Kostenki Moja krew, twoja krew (My Blood, Your Blood) o polskiej scenie rockowej lat 80.[37].
Reaktywacja zespołu (1990–1998)
edytujW 1990 muzycy Republiki pogodzili się i przystali na zaproszenie organizatorów do występu w koncercie Rock Opole podczas 27. KFPP w Opolu[38][39]. W tym czasie ich menedżerem został Jerzy Tolak, który wcześniej pracował z Ciechowskim przy projekcie Obywatel G.C.[40]. 1 kwietnia 1991 zagrali w studiu radiowej Trójki swój pierwszy koncert po reaktywacji, na którym zagrali swoje przeboje w odświeżonych aranżacjach i niepublikowane wcześniej utwory: „Lawa”, „Balon”, „Zawroty głowy” i „Republika”[41]. Po występie na festiwalu w Opolu zagrali osiem koncertów dla Polonii amerykańskiej w Chicago i Nowym Jorku[42]. Ciesielski, Ciechowski i Krzywański – już bez Kuczyńskiego – po powrocie do Polski nagrali album pt. 1991, na którym nagrali swoje przeboje w nowych, elektronicznych aranżacjach[43]. Miesiąc po premierze płyty funkcję basisty w Republice objął Leszek Biolik, który już wcześniej współpracował z Ciechowskim[44]. Jesienią zespół odbył ogólnopolską trasę koncertową[45].
W 1993 w studiu Radia Łódź nagrali akustyczny album pt. Bez prądu[46], na którym umieścili swoje najpopularniejsze utwory, a także jedną piosenkę z solowej płyty Grzegorza Ciechowskiego Obywatel świata i jedno nagranie Kayah, która uczestniczyła w tym i następnych koncertach Republiki[47]. Na początku tego samego roku wydali album pt. ’82–’85 zawierający największe przeboje zespołu z początkowego okresu działalności, które nie znalazły się na żadnej płycie długogrającej („Biała flaga”, „Telefony”). Również w 1993 nagrali album pt. Siódma pieczęć[48], który nie był już tak ściśle osadzony w stylistyce nowej fali, jak materiał z poprzednich płyt, co nie znalazło uznania w oczach sympatyków. Album promowali podczas ogólnopolskiej trasy koncertowej[47]. W 1994 premierę miał film dokumentalny Republika, czyli epitafium dla zagubionego poety[49]. W tym samym roku zagrali koncert w Royal Oak Music Theater[50].
W kwietniu 1995 w klubie „Graffiti” w Lublinie zagrali koncert, na którym premierowo wykonali materiał ze swojej kolejnej, niewydanej jeszcze płyty pt. Republika marzeń[51]. Album, wydany jeszcze w tym samym roku, był stylistycznie bliższy dokonaniom zespołu z lat 80., ale okazał się jeszcze bardziej kontrowersyjny niż Siódma pieczęć. Również w 1995 wydali charytatywny singiel „Obejmij mnie, Czeczenio”, z którego zysk został przekazany na rzecz ofiar wojny w Czeczenii[52]. W 1996 wystąpili na 33. KFPP w Opolu, na którym zagrali utwór „Nie przejdziemy do historii” podczas koncertu „Kwiaty we włosach” poświęconemu Krzysztofowi Klenczonowi[53].
Ostatnie lata stałej działalności (1998–2002)
edytujW 1998 wydali album pt. Masakra, którym stylistycznie powrócili do początków swojej działalności. Na płycie umieścili m.in. utwory „Odchodząc”, „Raz na milion lat” i przebój „Mamona”. We wrześniu tego samego roku zagrali koncert w domu kultury Bennohaus w Münster, który został zarejestrowany przez lokalną Telewizję Münster[54]. 6 grudnia 1998 wystąpili w ramach cyklu koncertowego Koncerty w Trójce w Studiu im. Agnieszki Osieckiej w Warszawie[53], gdzie zagrali swoje największe hity i kilka utworów z Masakry[55]. Koncert spotkał się z entuzjastycznym odbiorem publiczności, a nagranie z koncertu zostało wydane na płycie CD[55][56]. W tym samym roku została uruchomiona oficjalna strona internetowa zespołu – www.republika.art.pl, którą prowadzili Piotr Bryłka i Piotr Milewski[57].
W 1999 zagrali koncert w Toruniu w ramach Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, a także wystąpili w koncercie „Mikrofon i Ekran” podczas 36. KFPP w Opolu i na 6. Przystanku Olecko[53]. W marcu 2001 zagrali koncert w Muzycznym Studiu Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej w Warszawie, a w kwietniu wystąpili na Juwenaliach Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego[58]. Następnie odbyli ogólnopolską trasę koncertową z okazji 20-lecia Republiki[59], a w ramach obchodów jubileuszu 9 czerwca wystąpili z recitalem podczas koncertu „SuperJedynki” na 38. KFPP w Opolu[60]. Również w 2001 rozpoczęli tworzenie i nagrywanie materiału na kolejną płytę[59], ale przez brak czasu Ciechowskiego planowane zakończenie prac nad albumem przesunięto na 2002. Plany te przerwała nagła śmierć lidera, który zmarł 22 grudnia 2001 z powodu tętniaka serca[59]. Reszta zespołu postanowiła nie kończyć pracy nad albumem z innym wokalistą, poprzestając na czterech zarejestrowanych utworach z Ciechowskim, zaś zespół został po śmierci Ciechowskiego definitywnie rozwiązany, ponieważ – jak tłumaczyli pozostali muzycy Republiki – „dalsza działalność z innym wokalistą nie mieściłaby się w głowie”[61].
Rozwiązanie zespołu po śmierci Grzegorza Ciechowskiego (po 2002)
edytuj16 marca 2002 na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu odbył się recital zatytułowany Kombinat, w którym laureaci festiwalu wykonywali utwory Republiki wraz z pozostałymi członkami zespołu; był to pożegnalny koncert Republiki i zarazem ostatnie przedsięwzięcie koncertowe sygnowane nazwą Republika na wiele lat[62]. W tym samym roku w Toruniu odbyła się też pierwsza edycja koncertu „Pamięci Grzegorza Ciechowskiego”, na którym wystąpiły młode toruńskie zespoły wspomagane przez byłych członków Republiki[63]. Ukazała się też płyta koncertowa, zatytułowana po prostu Republika, która jako bonusy zawierała cztery utwory, które miały znaleźć się na niedokończonej płycie planowanej na rok 2002[64]. W 2003 wydano 13-płytowy box Komplet[65] ze wszystkimi publikowanymi wcześniej płytami Republiki i dodatkowym materiałem, m.in. nagraniem z koncertu w Roskilde i płytą Demo zawierającą kilka nagrań z prób zespołu.
29 sierpnia 2007, w 50. rocznicę urodzin Grzegorza Ciechowskiego, redakcja Programu Trzeciego Polskiego Radia w wydaniu audycji Klub Trójki po raz pierwszy publicznie odtworzyła utwór Republiki „I Count”, który dotychczas nie był wydany na żadnej płycie grupy. Utwór był przygotowany w wersji próbnej.
4 czerwca 2009 muzycy Republiki z gościnnym wokalistą Tomaszem Lipnickim wystąpili na placu Teatralnym w Warszawie na koncercie z okazji 20. rocznicy obalenia komunizmu w Polsce. 5 sierpnia 2011 muzycy Republiki wystąpili na XVII Przystanku Woodstock w Kostrzynie nad Odrą w koncercie Przystanek Republika zorganizowanym z okazji 30. rocznicy powstania zespołu i 10. rocznicy śmierci Grzegorza Ciechowskiego. Również w 2011 premierę miał album zespołu Half Light Nowe orientacje będącym tribiutem poświęconym Republice i zawierającym nowe aranżacje utworów z płyty pt. Nowe sytuacje[66].
Zbigniew Krzywański, Sławomir Ciesielski i Leszek Biolik wraz z pianistą Bartłomiejem Gasiulem i wokalistami: Piotrem Roguckim, Tymonem Tymańskim i Jackiem Budyniem Szymkiewiczem (grającym również na flecie) w 2014 ruszyli w trasę koncertową pod nazwą Nowe Sytuacje, na której zagrali utwory z pierwszej płyty Republiki. Podkreślili wówczas, że nie reaktywują Republiki, a jedynie rozpoczynają projekt mający na celu przypomnienie publiczności twórczości zespołu. Początkowo planowano tylko jedną trasę, ale Biolik w 2015 powiedział w wywiadzie, iż mają w planach dalszą działalność. Wraz z końcem 2015 z projektu wycofał się Krzywański, co zadecydowało o zawieszeniu projektu. 7 grudnia 2016 ukazała się pierwsza pełna biografia zespołu pt. „Republika. Nieustanne tango” autorstwa dziennikarza muzycznego Leszka Gnoińskiego.
W 2014 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej umorzył postępowanie w sprawie przypisania znaków towarowych związanych z zespołem Republika byłym członkom zespołu, tj. Zbigniewowi Krzywańskiemu, Leszkowi Biolikowi i Sławomirowi Ciesielskiemu[67][68][69]. W 2017 zgodnie z orzeczeniem Urzędu Patentowego RP roku prawa do znaku towarowego Republika uzyskała Anna Skrobiszewska, wdowa po Grzegorzu Ciechowskim[70].
W 2022 zespół otrzymał Złotego Fryderyka za całokształt twórczości[71]. Krzywański, Ciesielski i Biolik wraz ze swoimi własnymi oddzielnymi projektami muzycznymi w tym samym roku wzięli udział w koncercie w ramach projektu Obywatele Republiki[72][73][74]. W marcu 2023 projekt wyruszył w trasę koncertową po Polsce obejmującą największe obiekty koncertowe w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Szczecinie i Sopocie[75]. Krzywański, Ciesielski, Biolek i Kuczyński wystąpili 29 sierpnia 2024 w Toruniu jako goście specjalni podczas koncertu pod hasłem Gdzie oni są...? Przyjaciele Republiki z okazji rocznicy 67. urodzin Grzegorza Ciechowskiego[76][77]. 25 maja 2025 odbył się koncert telewizyjny „Raz na milion lat – piosenki zespołu Republika”, podczas którego wystąpili Leszek Biolik, Zbigniew Krzywański i Sławomir Ciesielski[78].
Skład zespołu
edytuj- Grzegorz Ciechowski – śpiew, instrumenty klawiszowe, flet (1981–1986, 1990–2001)
- Sławomir Ciesielski – perkusja, wokal wspierający, flet (1981–1986, 1990–2002)
- Zbigniew Krzywański – gitara akustyczna, gitara elektryczna, harmonijka ustna, akordeon, wokal wspierający (1981–1986, 1990–2002)
- Paweł Kuczyński – gitara basowa (1981–1986, 1990)
- Leszek Biolik – gitara basowa, wokal wspierający, flet, gitara akustyczna (1991–2002)
a także:
- Jacek Rodziewicz – dodatkowe instrumenty klawiszowe, saksofon. (styczeń 1991–luty 1993)
- José Torres – dodatkowe instrumenty perkusyjne. Podobnie jak Jacek Rodziewicz grał w Republice przez krótki okres na początku lat 90.
Oś czasu
edytuj
Dyskografia
edytujAlbumy studyjne
edytujRok | Tytuł | Pozycja na liście |
---|---|---|
POL | ||
1983 | Nowe sytuacje
|
22[79] |
1984 | 1984 | – |
Nieustanne tango
|
– | |
1991 | 1991
|
– |
1993 | Siódma pieczęć
|
– |
1995 | Republika marzeń
|
– |
1998 | Masakra
|
– |
2002 | Ostatnia płyta
|
– |
„–” pozycja nie była notowana. |
Albumy koncertowe
edytujRok | Tytuł | Pozycja na liście | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
POL | |||||||||
1993 | Bez prądu
|
– | |||||||
2002 | Republika
|
5[82] | |||||||
2004 | Największe przeboje – Live
|
– | |||||||
2007 | Trójka Live!
|
38[83] | |||||||
„–” pozycja nie była notowana. |
Albumy kompilacyjne
edytujRok | Tytuł | Pozycja na liście | Certyfikat | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
POL | |||||||||
1993 | ’82–’85
|
44[84] | |||||||
1999 | Biała flaga
|
34[86] | |||||||
2003 | Komplet
|
82[a][88] | |||||||
2007 | Gwiazdy polskiej muzyki lat 80.
|
– | |||||||
2012 | Złota kolekcja: Biała flaga / Nowe sytuacje
|
29[89] | |||||||
2019 | Winyloteka: Republika
|
– | |||||||
„–” pozycja nie była notowana. |
Wideografia
edytujRok | Tytuł | Certyfikat |
---|---|---|
2002 | Republika – Złote DVD
|
|
2011 | Projekt Republika – Przystanek Woodstock 2011
|
Single 7"
edytujRok | Tytuł |
---|---|
1983 | Kombinat / Gadające głowy
|
1983 | Układ sił / Sexy doll
|
1986 | Sam na linie / Moja krew
|
1991 | Lawa / Balon
|
Single promocyjne
edytujRok | Tytuł | Pozycja na liście | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
LP3[93] | ||||||||
1991 | Lawa / Balon | 2/16 | ||||||
1995 | Republika Marzeń | 11 | ||||||
1998 | Mamona | 1 | ||||||
Gramy dalej | 6 | |||||||
Raz na milion lat | 2 | |||||||
1999 | Odchodząc | 3 | ||||||
2000 | Moja Angelika | 5 | ||||||
2001 | Nie pójdę do szkoły | 8 | ||||||
2002 | Śmierć na pięć | 1 | ||||||
Zielone usta | 7 | |||||||
„–” pozycja nie była notowana. |
Notowane utwory
edytujRok | Tytuł | Pozycja na liście |
---|---|---|
LP3[93] | ||
1982 | Kombinat | 1 |
Sexy Doll | 1 | |
Telefony | 1 | |
Biała flaga | 1 | |
1983 | Gadające głowy | 5 |
Śmierć w bikini | 1 | |
Halucynacje | 2 | |
Znak „=” | 1 | |
Arktyka | 1 | |
Nieustanne tango | 1 | |
1984 | Zróbmy to (teraz) | 3 |
Obcy astronom | 1 | |
Poranna wiadomość | 1 | |
Psy Pawłowa | 1 | |
1985 | Tak długo czekam (Ciało) | 1 |
Zawsze Ty (Klatka) | 1 | |
1986 | Sam na linie | 2 |
Moja krew | 1 | |
1991 | Lawa | 2 |
Balon | 16 | |
1993 | Nostradamus | 26 |
W ogrodzie Luizy | 20 | |
1995 | Obejmij mnie, Czeczenio | 30 |
Republika marzeń | 11 | |
Zapytaj mnie czy cię kocham | 4 | |
W końcu | 36 | |
1998 | Mamona | 1 |
1999 | Odchodząc | 3 |
Gramy dalej | 6 | |
Raz na milion lat | 2 | |
2000 | Moja Angelika | 5 |
2001 | Nie pójdę do szkoły | 8 |
2002 | Śmierć na pięć | 1 |
Zielone usta | 7 |
Inne
edytuj- 2005 Kwartet Śląski – Republique (złota płyta w 2006 roku)[94]
- 2010 Kasia Kowalska – Ciechowski. Moja krew (płyta otrzymała status platynowej w 2011 roku i zajęła 38. miejsce na liście OLiS)[95][96].
Literatura poświęcona Republice i Grzegorzowi Ciechowskiemu
edytuj- 1996 Alex Stach – Gwiazdy, komety & czad – Republika
- 2007 Jan Kulas – Grzegorz Ciechowski 1957-2001. Wybitny artysta rodem z Tczewa
- 2013 Małgorzata Potocka i K. Pytlakowska – Obywatel i Małgorzata
- 2015 A. Sztuczka i K. Janiszewski – My Lunatycy. Rzecz o Republice
- 2016 Leszek Gnoiński – Republika. Nieustanne tango
- 2018 Piotr Stelmach – Lżejszy od fotografii – o Grzegorzu Ciechowskim
Upamiętnienie
edytujZespół nadal cieszy się dużym zainteresowaniem fanów, co przejawia się w tym, że organizowane są przeglądy i koncerty piosenek Republiki, odsłaniane są pomniki i tablice poświęcone grupie oraz wydawane są pozycje literackie i muzyczne o formacji.
- W Toruniu przy ul. Gagarina przed Akademickim Centrum Kultury i Sztuki „Od Nowa” odsłonięto pomnik (obelisk) z tablicą pamiątkową ku czci Republiki.
- Grupa została uhonorowana w toruńskiej Alei Gwiazd, na której w 2006 na Rynku Staromiejskim jeden z muzyków Republiki, Paweł Kuczyński, odsłonił czwartą z serii „katarzynek” – podpisów słynnych torunian.
- W 2010 Kasia Kowalska wydała koncertowy album pt. Ciechowski. Moja krew, na którym znalazły się utwory Republiki i Obywatela G.C. w nowych aranżacjach. W 2011 grupa grająca rock industrialny Agressiva 69 nagrała album pt. Republika 69 z utworami Republiki w nowym brzmieniu. W tym samym roku zespół Half Light wydał album pt. Nowe orientacje zawierający elektroniczne aranżacje utworów z pierwszej płyty Republiki – Nowe sytuacje [97].
- W 2012 w Tczewie, rodzinnym mieście Grzegorza Ciechowskiego, pomiędzy Węzłem integracyjnym a Galerią Kociewską stanął parowóz w barwach Republiki.
- Piotr Iwanicki w 2016 wydał grę komputerową Superhot, w której napisach końcowych wybrzmiewa piosenka Republiki „Psy Pawłowa”.
- 21 września 2018 Karolina Micuła na scenie Teatru Modrzejewskiej w Legnicy zaśpiewała premierowo recital Uwaga, tu Obywatelka![98] m.in. z piosenkami Obywatela G.C. i Republiki.
- 19 czerwca 2021 w Teatrze Muzycznym w Poznaniu miał premierę musical Kombinat oparty na piosenkach Republiki. Reżyserem spektaklu jest Wojciech Kościelniak[99].
- RE[punk}BLIKA. Nieustanne pogo – tribute album[100][101].
- 25 maja 2025 odbył się koncert „Raz na milion lat – piosenki zespołu Republika”, który był transmitowany w TVP2[78]. W koncercie wystąpili: Julia Pietrucha, Mery Spolsky, Renata Przemyk, Kuba Badach, Piotr Zioła, Jacek Bończyk, Michał Wiraszko oraz grupa Czarno-Białe Ślady, a także byli muzycy Republiki: Leszek Biolik, Zbigniew Krzywański i Sławomir Ciesielski[78].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Republika. rateyourmusic.com. [dostęp 2023-07-04]. (ang.).
- ↑ Projekt Republika na Przystanku Woodstock [online], Projekt Republika na Przystanku Woodstock - Videoblog Jurka Owsiaka [dostęp 2022-12-07] (pol.).
- ↑ Nowe sytuacje, stare kompozycje – Grzegorz Ciechowski – polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2022-12-07] (pol.).
- ↑ a b Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 23.
- ↑ https://proanima.pl/grzegorz-ciechowski-zycie-i-tworczosc/
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 222–223.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 12, 16, 516.
- ↑ a b Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 516.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 329.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 151–154.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 66, 77.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 59.
- ↑ a b Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 517.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 252, 316.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 449.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 31–32, 40.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 155, 224.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 412.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 59, 518.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 260, 518.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 452.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 49.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 330.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 112, 331, 519.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 125, 312, 335.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 317, 344, 414, 519.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 160, 519.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 258–259, 386, 522.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 327.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 29, 48, 62, 65.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 334, 347, 417.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 47–48, 65.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 522.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 48–49, 140–141.
- ↑ Strona www.pracownia52.pl [online] .
- ↑ Poza Kontrolą (klub Remont) – alfabetyczny [online], pracownia52.pl [dostęp 2017-03-05] (ang.).
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 486.
- ↑ Michał Grzesiek: Lady Pank. Biografia nieautoryzowana. Bukowy Las, 2013, s. 284.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 169–170.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 163.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 261, 478.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 170.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 170–171, 350, 383.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 17, 527.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 265–266.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 274–275.
- ↑ a b Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 277.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 365, 526.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 275.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 526.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 501.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 499.
- ↑ a b c Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 527.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 48–49.
- ↑ a b Republika - Live 6.12.1998. 2014-10-10. [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Republika - Trójka Live!. 2007-11-07. [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 442–444.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 490, 527.
- ↑ a b c Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 528.
- ↑ Grzegorz Ciechowski | Miasto Opole [online], www.opole.pl [dostęp 2025-04-07] .
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2025-05-16] .
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 287, 402, 479.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 104–105, 360.
- ↑ EMI Music Polska [online], archive.is, 30 lipca 2012 [dostęp 2025-04-07] .
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 473.
- ↑ Sztuczka i Janiszewski 2015 ↓, s. 355.
- ↑ https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.435381
- ↑ https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.433591?lng=pl
- ↑ https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.433592?lng=pl
- ↑ https://ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/search/pwp-details/Z.462544
- ↑ https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1163394%2Chenryk-miskiewicz-republika-i-jacek-budyn-szymkiewicz-laureatami-zlotych
- ↑ Obywatele Republiki [online], Music Company [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ OBYWATELE REPUBLIKI [online], eBilet.pl [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ Muzycy Republiki znowu razem. Fani zachwyceni! [online], muzyka.interia.pl, 14 czerwca 2023 [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ Obywatele Republiki / Kraków / 2023-03-07, 20:00 [online], kupbilecik.pl [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ GDZIE ONI SĄ...? Przyjaciele Republiki - GDZIE ONI SĄ... Przyjaciele Republiki - Koncert w Toruniu - 29.08.2024 [online], koncertomania.pl [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ Daniel Ludwiński , Republika zagra w Toruniu. Wyjątkowy koncert w rocznicę urodzin Grzegorza Ciechowskiego [online], Nowości, Dziennik Toruński [dostęp 2024-10-21] (pol.).
- ↑ a b c "Raz na milion lat - piosenki zespołu Republika" - koncert w TVP2. jedynka.polskieradio.pl, 2025-05-23. [dostęp 2025-06-22]. (pol.).
- ↑ OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (01.09.2023–07.09.2023). olis.pl. [dostęp 2023-09-14]. (pol.).
- ↑ 1984 by Republika – RYM/Sonemic. [dostęp 2023-05-15].
- ↑ Republika – 1984. [dostęp 2023-05-15].
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 25.03.2002 – 01.04.2002. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-02-27]. (pol.).
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 20.10.2014 – 26.10.2014. olis.onyx.pl. [dostęp 2014-11-27]. (pol.).
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 05.04.2019 – 11.04.2019. olis.onyx.pl. [dostęp 2019-04-18]. (pol.).
- ↑ Złote płyty CD przyznane w 2019 roku [online], ZPAV [dostęp 2019-02-20] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-07] .
- ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 04.03.2002 – 10.03.2002. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-02-27]. (pol.).
- ↑ Złote płyty CD przyznane w 2002 roku [online], ZPAV [dostęp 2017-04-18] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-03] .
- ↑ TOP 100 – Zestawienie miesięczne za maj 2010. zpav.pl. [dostęp 2011-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-02)]. (pol.).
- ↑ OLiS – oficjalna lista sprzedaży: Albumy (14.06.2024–20.06.2024). olis.pl. [dostęp 2024-06-27]. (pol.).
- ↑ Republika - Winyloteka. Republika. 2019-12-06. [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Złote płyty DVD przyznane w 2003 roku [online], ZPAV [dostęp 2014-10-25] [zarchiwizowane z adresu 2024-11-27] .
- ↑ Republika - Lawa / Balon. 1991. [dostęp 2025-04-07].
- ↑ a b Archiwum Listy Programu Trzeciego. lp3.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-01)]. lp3.pl [dostęp 2012-02-26].
- ↑ Złote płyty ZPAV, 2006.
- ↑ Oficjalna lista sprzedaży :: OLIS – Official Retail Sales Chart.
- ↑ Platynowa płyta dla Kasi Kowalskiej. Koncert piosenek Republiki w Opolu.
- ↑ Nowe orientacje – Half Light. Muzyka WP.pl. [dostęp 2013-07-19]. (pol.).
- ↑ Karolina Micuła – Uwaga, tu Obywatelka!. [dostęp 2021-11-11].
- ↑ Teatr Muzyczny w Poznaniu, teatr-muzyczny.pl [dostęp 2022-09-15] [zarchiwizowane 2022-07-09] .
- ↑ RE[punk]BLIKA. Nieustanne pogo [online], Rate Your Music, [Album9808086] [dostęp 2024-12-12] (ang.).
- ↑ Various – Re[Punk}blika Nieustanne Pogo [online], Discogs, Release Code: [r12921195] [dostęp 2024-12-10] (ang.).}
Bibliografia
edytuj- Anna Sztuczka, Krzysztof Janiszewski: My Lunatycy. Rzecz o Republice. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka – MUZA SA, 2015. ISBN 978-83-287-0109-0.