Serbia i Czarnogóra

Wspólne państwo Serbów i Czarnogórców

Serbia i Czarnogóra (serb. Србија и Црна Гора / Srbija i Crna Gora), Związek Państwowy Serbii i Czarnogóry (serb. Државна Заједница Србија и Црна Гора / Državna Zajednica Srbija i Crna Gora) – dawne państwo w Europie Południowej, powstałe 4 lutego 2003 roku w miejsce dotychczasowej Federacyjnej Republiki Jugosławii i istniejące do 5 czerwca 2006 roku, kiedy po proklamowaniu niepodległości przez Czarnogórę (3 czerwca 2006) parlament Republiki Serbii uznał Serbię za prawnego kontynuatora państwowości Serbii i Czarnogóry.

Związek Państwowy Serbii i Czarnogóry
Државна Заједница Србија и Црна Гора
Državna Zajednica Srbija i Crna Gora
2003–2006
Flaga
Herb Jugosławii
Flaga Herb
Hymn:
Hej, Sloveni
(Hej, Słowianie)
Położenie Jugosławii
Język urzędowy

serbski / czarnogórski[a]

Stolica

Belgrad

Ustrój polityczny

republika federalna

Głowa państwa

prezydent Svetozar Marović

Szef rządu

prezydent Svetozar Marović

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


102 350 km²
0,25%

Liczba ludności (2005)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


10 829 175
105 osób/km²

Waluta

dinar serbski[b]
euro[c] (CSD, EUR/€)

Okres istnienia

4 lutego 20035 czerwca 2006

Podział państwa na Serbię i Czarnogórę

3–5 czerwca 2006

Strefa czasowa

UTC +1 – zima
UTC +2 – lato

Kod ISO 3166

CS

Domena internetowa

.yu

Kod samochodowy

SCG

Kod telefoniczny

+381

Mapa Jugosławii

Geografia edytuj

Ważniejsze miasta: Belgrad, Kragujevac, Nisz, Nowy Sad, Pančevo, Podgorica, Subotica.

Środowisko naturalne edytuj

Parki Narodowe na terenie Serbii i Czarnogóry:

  • Serbia
    • Đerdap (Nacionalni Park Đerdap) – 63,7 tys. ha
    • Kopaonik (Nacionalni Park Kopaonik) – 11,8 tys. ha
    • Tara (Nacionalni Park Tara) – 19,2 tys. ha
    • Sar Planina (Nacionalni Park Sar Planina) – 39 tys. ha
    • Fruška gora (Nacionalni Park Fruška Gora) – 25,4 tys. ha
  • Czarnogóra

Religia (2000) edytuj

Historia edytuj

Osobny artykuł: Historia Jugosławii.

Porozumienie z 14 marca 2002 roku, wynegocjowane za pośrednictwem Unii Europejskiej, podpisane przez prezydenta Jugosławii Vojislava Koštunicę i prezydenta Czarnogóry Mila Đukanovicia, przewidywało utworzenie przez Serbię i Czarnogórę luźnej federacji pod nazwą „Serbia i Czarnogóra”. 9 kwietnia 2002 roku parlamenty obu republik opowiedziały się za porozumieniem. Po 3 latach obie republiki miały prawo rozpisać referenda w sprawie ogłoszenia własnej niepodległości. Federalny parlament jugosłowiański uchwalił, po dziewięciomiesięcznych negocjacjach, akt konstytucyjny, proklamowany 4 lutego 2003 roku. Nowe państwa miały wspólne:

  • prezydenta federalnego i 4 ministrów
  • jednoizbowy parlament
  • politykę obronną
  • politykę zagraniczną
  • miejsce w ONZ

Osobne natomiast były:

  • urzędy prezydentów
  • rządy
  • parlamenty
  • waluta (Serbia – dinar serbski, Czarnogóra – euro)
  • służby celne
  • policja
  • Sąd Konstytucyjny
  • polityka gospodarcza

Istnienie federacji stanęło pod znakiem zapytania 21 maja 2006 roku, gdy mieszkańcy Czarnogóry w referendum opowiedzieli się za separacją i powołaniem niezależnego państwa. Rozpad stał się faktem 3 czerwca 2006 po ogłoszeniu Deklaracji Niepodległości przez parlament Czarnogóry.

Podział administracyjny kraju edytuj

Podział państwa
Nazwa terytorium Nazwa oficjalna Nazwa cyrylicą Powierzchnia
Serbia Republika Srbija Република Србија 88 361 km²
Czarnogóra Republika Crna Gora Република Црна Гора 13 812 km²
Kosowo Kosovo i Metohija Косово и Метохија 10 887 km²
Wojwodina Autonomna Pokrajina Vojvodina Аутономна Покрајина Војводина 21 500 km²


Ustrój polityczny edytuj

Federacja Serbii i Czarnogóry była republiką federacyjną. Władza ustawodawcza należała do parlamentu federacyjnego, tzw. Rady Obywatelskiej i Rady Republik (od 2005 nie funkcjonowały z powodu bojkotu ze strony Czarnogóry). Rada Obywatelska składała się ze 138 członków (108 Serbia i 30 Czarnogóra), wybieranych w wyborach bezpośrednich, natomiast Rada Republik składała się z 40 członków, mianowanych po połowie przez parlamenty krajowe Serbii i Czarnogóry. Obie republiki federacji miały własne parlamenty, prezydentów i rządy. Prezydent federacji był wybierany wspólnie przez Radę Obywatelską i Radę Republik. Władzę wykonawczą sprawował rząd federalny.

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Na terytorium Serbii i Czarnogóry używane były też języki lokalne.
  2. W Serbii.
  3. W Czarnogórze i Kosowie.

Przypisy edytuj

  1. Dane statystyczne zaczerpnięto z książki Patricka Johnstona i Jasona Mandryka pt. „Operation World”, oraz z innych źródeł – [1].