Kuźnica Masłońska

wieś w województwie śląskim

Kuźnica Masłońskawieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Łazy.

Kuźnica Masłońska
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

zawierciański

Gmina

Łazy

Liczba ludności (2022)

160[2]

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

42-458[3]

Tablice rejestracyjne

SZA

SIMC

0216740

Położenie na mapie gminy Łazy
Mapa konturowa gminy Łazy, u góry znajduje się punkt z opisem „Kuźnica Masłońska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kuźnica Masłońska”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kuźnica Masłońska”
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego
Mapa konturowa powiatu zawierciańskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Kuźnica Masłońska”
Ziemia50°27′22″N 19°24′03″E/50,456111 19,400833[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Miejscowość znajduje się na wschodnim krańcu Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), w Zagłębiu Dąbrowskim, będącym historyczną częścią zachodniej Małopolski, nad rzeką Czarną Przemszą. Obecnie w miejscowości jest wiele inwestycji i budowane są osiedle mieszkalne, związane z bliskością Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz miasta Zawiercie. W pobliżu miejscowości zaplanowany jest przebieg obwodnicy Zawiercia w ciągu drogi krajowej 78 wraz z głównym zjazdem do Zawiercia[4], oraz budowa stacji kolejowej Zawiercie - Kądzielów obsługującej linię 182 Zawiercie - Tarnowskie Góry przez Port Lotniczy Katowice Pyrzowice[5]. Wieś obsługuje komunikacja miejska - linia 14 Łazy z Zawierciem obsługiwana jest przez Zakład Komunikacji Miejskiej w Zawierciu[6].

Wieś występowała pod nazwami: Kuźniczka Masłomiącka, Kuźnica Masłomiącka, Kuźnica Masłoniowa, Kuźniczka Masłonowa, Masłonica oraz Dąbrowica.

W 1595 roku wieś Dąbrowica położona w powiecie lelowskim województwa krakowskiego była własnością wojewody krakowskiego Mikołaja Firleja[7].

W 1791 roku były tu 2 młyny, browar, 13 domów w których zamieszkiwało 81 ludzi (w tym 39 kobiet). W drugiej połowie XIX w. wieś liczyła 15 gospodarstw i 96 mieszkańców.

W okolicznych lasach zachowały się pozostałości po górnictwie węgla brunatnego (m.in. kopalni "Kamila" i "Ludwika").

W drugiej połowie marca 1863 r. w rejonie Zagłębia Dąbrowskiego walczył oddział płk. Teodora Cieszkowskiego, który pomiędzy Łazami a Zawierciem zniszczył trzy mosty kolejowe, pozrywał linię telegraficzną i uszkodził tory. Zostały wysłane za nim kolumny wojsk rosyjskich z Częstochowy pod dowództwem mjr. Leo, z Olkusza prowadził kolumnę ks. Szachowski, dodatkowo na Cieszkowskiego wyruszyła z Częstochowy następna kolumna wojsk pod dowództwem ks. Bagrationa. W dniu 22 marca oddziały mjr. Leo napotkały pod Kuźnicą Masłońską założony przez Cieszkowskiego obóz. Powstańcy byli w trakcie gotowania jedzenia. Cieszkowski ze stratami wycofał się w kierunku Siewierza. Na placu boju w Kuźnicy Masłońskiej poległo dziewięciu jego kompanów. Pierwotna Mogiła poległych w potyczce znajdowała się na terenie obecnych torów kolejowych. Podczas rozbudowy torowisk w latach 70 XX wieku wystąpiła konieczność jej przeniesienia w inne miejsce. Przeprowadzono ekshumacje przenosząc szczątki do Zawiercia, tworząc także symboliczną mogiłę przy czerwonym szlaku Szwajcarii Zagłębiowskiej w Łazach[8].

Wykaz ulic - Brzozowa, Leśna, Piaskowa, Słoneczna, Topolowa, Zawierciańska, Zwycięstwa.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 65914
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-07].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 646 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Anna Dziedzic, Obwodnica Zawiercia i Poręby: 3 węzły, 12 wiaduktów, ale pieniędzy wciąż nie ma, „Dziennikzachodni.pl” [dostęp 2017-07-27] (pol.).
  5. Jest finansowanie linii kolejowej do lotniska Katowice - Gospodarka komunalna [online], www.portalsamorzadowy.pl [dostęp 2018-08-03] (pol.).
  6. Zakład Komunikacji Miejskiej Sp. z o.o. w Zawierciu [online] [dostęp 2018-08-03] (pol.).
  7. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 110.
  8. Jerzy Kowalczyk, Łazy - Symboliczna mogiła powstańców 1863 r. [online], powstanie1863.zsi.kielce.pl [dostęp 2017-07-27].