Aleksandra Romanowa (1798–1860)

Aleksandra Fiodorowna
	Caryca Rosji
Okres	od 1 grudnia 1825; do 2 marca 1855
Jako żona	Mikołaja I Romanowa
Poprzedniczka	Elżbieta Aleksiejewna
Następczyni	Maria Aleksandrowna
	Królowa Polski
Okres	od 1 grudnia 1825; do 2 marca 1855
Jako żona	Mikołaj I Romanow
Poprzedniczka	Elżbieta Aleksiejewna
Następczyni	Maria Aleksandrowna
	Dane biograficzne
Dynastia	Hohenzollernowie
Data i miejsce urodzenia	13 lipca 1798 ; Pałac Charlottenburg
Data i miejsce śmierci	1 listopada 1860 ; Carskie Sioło
Ojciec	Fryderyk Wilhelm III Pruski
Matka	Luiza Pruska
Mąż	Mikołaj I Romanow
Dzieci	Aleksander II; Konstanty; Mikołaj (starszy); Michał; Olga; Maria; Aleksandra
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Aleksandra Fiodorowna, urodzona jako Fryderyka Luisa Charlotta Wilhelmina Hohenzollern, znana też jako Charlotta Pruska (ur. 13 lipca 1798 w podberlińskim pałacu Charlottenburg, zm. 20 października^?/1 listopada 1860 w Carskim Siole) – księżniczka pruska, od 1825 cesarzowa Rosji jako żona cara Mikołaja I.

Życiorys edytuj

Była córką Fryderyka Wilhelma III, króla Prus i Luizy z dynastii meklemburskiej. Dzieciństwo i młode lata spędziła w rodzinnych stronach. W wieku 19 lat poznała młodszego brata cara Aleksandra I, Mikołaja Pawłowicza późniejszego następcę tronu, a od 1825 r. cara Rosji Mikołaja I Romanowa, który w czasie odbywania podróży po Europie odwiedził dwór króla Fryderyka Wilhelma. Podczas tej wizyty ustalono szczegóły małżeństwa Mikołaja i księżnej Charlotty.

Do Rosji przyjechała w czerwcu 1817 roku, a ceremonie ślubne rozpoczęły się 1 lipca 1817, w Petersburgu i trwały 13 dni. Charlotta, aby poślubić Mikołaja przyjęła prawosławie, a na chrzcie nadano jej imię Aleksandra Fiodorowna. Początkowo Aleksandra miała problemy w zaadaptowaniu się na rosyjskim dworze, jej zmiana religii była wymuszona. Była w dobrych stosunkach ze swoją teściową, Marią Fiodorowną, jednak jej stosunki z cesarzową Elżbietą, żoną Aleksandra I, nie były już tak dobre.

Było to jedno z nielicznych małżeństw w historii aliansów polityczno-dynastycznych, w którym rzeczywiście panowała miłość i wzajemne poszanowanie. Z tego związku urodziło się dziesięcioro dzieci:

Aleksander II, kolejny car Rosji,
Konstanty Mikołajewicz Romanow, wielki książę Rosji,
Mikołaj Mikołajewicz Romanow, generał feldmarszałek,
wielka księżna Olga Nikołajewna Romanowa, królowa Wirtembergii,
wielka księżna Maria Nikołajewna Romanowa, księżna Leuchtenbergu,
wielka księżna Aleksandra Nikołajewna Romanowa, księżna Hesji

Charlotta Pruska na obrazie Franza Winterhaltera

W 1820 roku po urodzeniu martwego dziecka, była to jej trzecia ciąża w ciągu trzech lat, Aleksandra popadła w depresję. Jesienią tego samego roku Mikołaj zabrał ją do Berlina, aby mogła spotkać się ze swoją rodziną, gdzie pozostali do lata 1821 roku. Do ojczyzny Charlotty przyjechali ponownie w 1824 roku, do Petersburga powrócili dopiero w marcu 1825 roku, na rozkaz Aleksandra I.

Pierwsze lata w Rosji Aleksandra spędziła na nauce języka rosyjskiego i obyczajowości tego kraju pod okiem poety Wasilija Żukowskiego. Carska rodzina mówiła po niemiecku i pisała swoje listy po francusku, w konsekwencji tego Aleksandra nigdy nie nauczyła się dobrze rosyjskiego.

Przez osiem lat, podczas panowania Aleksandra I, Charlotta i jej mąż, żyli spokojnie nigdy nie rozważając możliwości przejęcia przez nich tronu. Car Aleksander nie miał dzieci, a jego następca wielki książę Konstanty, zrzekł się prawa do tronu w 1822 roku, więc mąż Aleksandry został nowym carewiczem. W 1825 roku Aleksandra otrzymała od swojego szwagra pałac w Peterhofie, gdzie ona i jej mąż żyli szczęśliwie od początku jej pobytu w Rosji.

Aleksandra wstąpiła wraz z mężem na tron w grudniu 1825 roku. Mimo upływających lat Mikołaj nie przestał kochać swojej żony. Podczas pożaru Pałacu Zimowego w 1837 roku, car miał ponoć powiedzieć: Niech wszystko inne spłonie, tylko uratujcie listy od mojej żony, które pisała do mnie podczas naszego narzeczeństwa. Dopiero po upływie 25 lat małżeństwa car wdał się w romans z inną kobietą. Kochanką została Barbara Nelidowa, dama dworu cesarzowej. Carowa nie mogła już współżyć z carem; lekarze uważali, że jest zbyt słabego zdrowia i grozi jej atak serca. W 1845 roku Mikołaj I płakał, gdy lekarze oznajmili mu, że jego żona powinna wyjechać do Palermo, aby podleczyć swoje zdrowie, miał mówić: Zostawcie mi moją żonę. Cesarzowa Aleksandra była zawsze słabego zdrowia i wyglądała znacznie starzej niż na swoje czterdzieści lat; przez dłuższy czas cierpiała na konwulsje.

Po śmierci męża Aleksandra spłacała dług za Pałac Aleksandra w Carskim Siole i pozostawała w dobrych stosunkach z byłą kochanką męża, która została jej osobistą lektorką. Charlotta zmarła w Carskim Siole, w Petersburgu, 1 listopada 1860 roku. Do historii przeszła jako Aleksandra Fiodorowna.

W 1829 odznaczona Orderem Orła Białego^[1].