Stanisław Powała-Niedźwiecki

polski rugbysta

Stanisław Powała-Niedźwiecki (ur. 1 lipca 1987 r. w Lublinie[1][4]) – polski rugbysta występujący na pozycji rwacza albo wspieracza[1], mistrz Polski z trzema różnymi klubami, wielokrotny reprezentant kraju. Syn Macieja.

Stanisław Powała-Niedźwiecki
Ilustracja
Powała-Niedźwiecki w barwach Budowlanych Lubilin (2015)
Data i miejsce urodzenia

1 lipca 1987
Lublin

Wzrost

188 cm[1]

Rugby union
Pozycja

rwacz

Kariera juniorska
Lata Zespół
1993–2005 Budowlani Lublin
Kariera seniorska
Lata Zespół Wyst. (Pkt.)
2005–2007 Budowlani Lublin
2008 AZS-AWF Warszawa[2] (15)
2008–2009 Budowlani Łódź[3] (25)
2009–2015 Budowlani Lublin
2009–2010 Benfica
2015–2016 Ogniwo Sopot
2016–2017 Budowlani Lublin
2017–2023 Ogniwo Sopot
2023 Budowlani Lublin
Reprezentacja narodowa
Lata Reprezentacja Wyst. (Pkt.)
2002–2004  Polska U-16
2004–2005  Polska U-18
2005–2006  Polska U-20
2008  Polska U-21
2009–2020  Polska 30 (5)
Kariera trenerska
Lata Zespół
2023 Budowlani Lublin

Młodość

edytuj

Uczęszczał do Szkoły Podstawowej nr 35 w Lublinie, a następnie do lubelskiego Gimnazjum nr 10[5].

Grę w rugby zaczynał w klubie Budowlani Lublin[2][4] w wieku sześciu lat. Jego pierwszym trenerem był Stanisław Więciorek. Z Budowlanymi zdobył srebrny medal mistrzostw Polski kadetów[4].

Kariera klubowa

edytuj

W pierwszej drużynie Powała-Niedźwiecki debiutował nie później niż jesienią 2005 roku. Ekipa z Lublina była wówczas jedną z najsłabszych w I lidze. W rozgrywkach 2005/2006 zajęła przedostatnie miejsce[6], natomiast rok później spadła z ligi, notując 18 porażek w 18 kolejkach, ośmiokrotnie zdobywając w meczu trzy punkty lub mniej[7]. Wiosną 2008 roku występował w barwach AZS-u AWF-u Warszawa. Z drużyną ze stolicy sięgnął po swój pierwszy tytuł mistrza Polski – w finale AZS pokonał Budowlanych Łódź 20:18[4][2]. Rok później grał dla ekipy z Łodzi, z którą ponownie zajął pierwsze miejsce w kraju. W finale Budowlani na wyjeździe pokonali 28:23 Arkę Gdynia. Dodatkowo łodzianie zdobyli też Puchar Polski[3][4].

Przed kolejnym sezonem powrócił jednak do walczących o awans do najwyższej klasy rozgrywkowej Budowlanych Lublin. Mimo rozegrania w lubelskich barwach kilku spotkań w rundzie jesiennej[8], począwszy od listopada 2009 roku większą część sezonu spędził jako zawodnik portugalskiej Benfiki[4][9][10]. Z drużyną z Lizbony w 2010 roku sięgnął po puchar Portugalii[4]. Do Lublina wrócił w maju, po zakończeniu portugalskich rozgrywek ligowych[9][10], pomagając drużynie w awansie do nowej najwyższej klasy rozgrywkowej – Ekstraligi[8]

Po trzech latach gry na niższym poziomie rozgrywkowym Budowlani zajęli w Ekstralidze wysokie czwarte miejsce. Pozycji tej nie udało się powtórzyć w kolejnych sezonach, kiedy to drużyna z Lublina zajmowała kolejno lokaty szóstą, piątą i ósmą. Wynik w naznaczonym problemami organizacyjnymi i kadrowymi sezonie 2013/2014 oznaczał degradację do I ligi[11]. Sam Powała-Niedźwiecki w decydujących o utrzymaniu meczach nie mógł wziąć udziału po tym, jak w spotkaniu z Posnanią doznał poważnej kontuzji. Przy upadku w formacji autowej zerwał więzozrost piszczelowo-strzałkowy i więzadło przyśrodkowe oraz złamał kość strzałkową. Uraz oznaczał przerwę w grze trwającą około roku, do wiosny 2015[12]. Jego powrót na boisko nie pomógł jednak Budowlanym, którzy w finale I ligi dwukrotnie przegrali ze Skrą Warszawa i nie zdołali awansować do Ekstraligi[11][13].

Latem 2015 roku Powała-Niedźwiecki przeniósł się do Ogniwa Sopot, gdzie zastąpić miał Piotra Zeszutka pauzującego po zerwaniu więzadeł krzyżowych. Już w swoim debiucie w nowych barwach zdobył swoje pierwsze przyłożenie, podobnie jak inny zawodnik pozyskany z Budowlanych Lublin – Grzegorz Szczepański[11][14]. Ostatecznie z ekipą z Sopotu dotarł do małego finału Ekstraligi, w którym po pokonaniu Arki Gdynia wywalczył brązowy medal Mistrzostw Polski[15]. Zagrał wówczas w 15 meczach ligowych[16].

Po zakończeniu sezonu wrócił do Lublina. Dla swojego macierzystego klubu rozegrał rundę jesienną nowego, trójfazowego sezonu[17][18] (w wyniku zmiany formatu grano rundę wstępną, o Puchar Polski, a następnie dwie rundy właściwe w 2017). W sumie, we wszystkich okresach dla Budowlanych rozegrał do tamtej pory 95 meczów, w tym 77 w na pierwszym szczeblu rozgrywkowym i 18 na drugim[19].

Przed rundą wiosenną ponownie został jednak zawodnikiem Ogniwa, którego barwy reprezentował przez siedem kolejnych sezonów. Dla drużyny z Sopotu rozegrał łącznie 119 meczów[1]. W tym okresie zdobył dwa tytuły mistrzowskie (2019[20], 2020/2021[21]), czterokrotnie zdobywając srebrny medal mistrzostw Polski (2016/2017[22], 2018[23], 2021/2022[24], 2022/2023[25]). W 2020 roku sięgnął też po Puchar Ekstraligi[26].

Począwszy od startu ekstraligowego sezonu 2023/2024 Powała-Niedźwiecki został grającym trenerem drużyny Budowlanych Lublin[27][28]. W czasie meczu ze swoją poprzednią drużyną, Ogniwem Sopot, rozegrał 100. mecz w barwach klubu z Lublina[29]. Po zakończeniu pierwszej rundy zrezygnował jednak zarówno z funkcji trenera, jak i z dalszej gry jako zawodnik. Wskazywał, że choć początkowo planował zakończenie kariery sportowej dopiero z końcem sezonu, to jednak do przyspieszenia tej decyzji zmusiły go niedające się pogodzić z grą obowiązki rodzinne, zawodowe i naukowe. Na ławce trenerskiej zastąpił to powracający do drużyny Andrzej Kozak[30][31]. Pożegnalny mecz Powała-Niedźwiecki planował rozegrać wiosną 2024 roku w barwach drugiej drużyny Budowlanych[32].

Kariera reprezentacyjna

edytuj

W polskich reprezentacjach narodowych pojawiał się od najmłodszych lat. Pomiędzy 2002 a 2004 występował w zespole kadetów (U-16)[33].

W 2004[34] i 2005 grał w reprezentacji juniorów. W 2005 uczestniczył w Mistrzostwach Europy w tej kategorii wiekowej, występując w jednej drużynie chociażby z Dawidem Banaszkiem, Janem Calem, Adrianem Chróścielem, Michałem Krużyckim czy Tomaszem Rokickim – późniejszymi wielokrotnymi reprezentantami Polski seniorów[35]. Imprezę rozgrywaną w Lille i okolicach Polacy zakończyli na trzecim miejscu w dywizji B (11. miejsce ogółem), a Powała-Niedźwiecki wystąpił w podstawowym składzie we wszystkich trzech meczach[36].

Następnie w latach 2005–2006 grał w kadrze młodzieżowej (U-20), z którą w 2006 roku wystąpił na rozgrywanych na Pomorzu Mistrzostwach Europy[4][37][38]. Po reorganizacji grup wiekowych w 2008 roku grał jeszcze w drużynie narodowej do lat 21 u boku m.in. Grzegorza Jańca czy Marka Płonki. Uczestniczył w Mistrzostwach Europy w niemieckim Heidelbergu, gdzie jednak z kompletem trzech porażek Polacy zajęli ostatecznie ósme miejsce[4][39].

W pierwszej reprezentacji debiutował w maju 2009 roku za kadencji selekcjonera Tomasza Putry w wyjazdowym meczu z Mołdawią[40]. Po raz pierwszy w wyjściowym składzie pojawił się w listopadzie 2010 roku w starciu z Niemcami[41]. Łącznie w kadrze wystąpił w 30 oficjalnych meczach międzypaństwowych[5], w tym po raz ostatni w 2020 roku przeciw Holandii[42]. Swoje jedyne przyłożenie zdobył w 2018 roku w spotkaniu z Czechami[43].

Statystyki

edytuj

Wynik reprezentacji Polski podano zawsze w pierwszej kolejności.

Drużyna narodowa Rok Mecze Punkty
  Polska 2009 2 0
2010 1 0
2011 3 0
2012 4 0
2013 4 0
2014 1 0
2015 3 0
2016 1 0
2017 6 0
2018 4 5
2019
2020 1 0
Suma 30 5

Życie osobiste

edytuj

Jest synem Macieja Powały-Niedźwieckiego, długoletniego zawodnika Budowlanych Lublin, a następnie trenera tego klubu, który w tej roli zdobył pięć medali mistrzostw Polski. Maciej był też selekcjonerem reprezentacji Polski seniorów, a po zakończeniu aktywnej kariery został działaczem w strukturach PZR i historykiem tej dyscypliny sportu. Jako współautor wydał „Encyklopedię Polskiego Rugby” czy publikację „Olimpijczycy Lubelszczyzny”[9][28].

W rugby z powodzeniem grał także brat Stanisława, Maciej junior[9][28]. Stanisław jest żonaty, ma syna, także Stanisława, urodzonego ok. 2016 r.[32][70]

Reprezentant Polski ukończył studia wyższe na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej na kierunku filologia polska, pisząc prace dyplomowe na temat socjolektu polskich rugbystów[4][5]. Zbliżony temat miała mieć rozprawa doktorska, której przygotowanie na przełomie 2023 i 2024 roku wciąż nie zostało jeszcze ukończone[5][30]. Prowadził własne przedsiębiorstwo oferujące usługi z zakresu korekty tekstu[5].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Kadra, Ogniwo Sopot [zarchiwizowane 2023-10-26].
  2. a b c Polski Związek Rugby > Rugby 15 > I Liga > 2007-2008, Polski Związek Rugby, 2007–2008 [zarchiwizowane 2010-05-26] (pol.).
  3. a b Polski Związek Rugby > Rugby 15 > I Liga > 2008-2009, Polski Związek Rugby, 2008–2009 [zarchiwizowane 2010-05-26] (pol.).
  4. a b c d e f g h i j Maciej Powała-Niedźwiecki, Jacek Wierzbicki, Encyklopedia polskiego rugby. Suplement 2, Lublin: Best Print, 2010, s. 23–24, ISBN 978-83-60702-90-1 (pol.).
  5. a b c d e Katarzyna Brzyska, Absolwenci filologii polskiej oraz e-edytorstwa i technik redakcyjnych 2021 | Stanisław Powała-Niedźwiecki [online], Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, 19 sierpnia 2021 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-20] (pol.).
  6. Polski Związek Rugby > Rugby 15 > I Liga > 2005-2006, Polski Związek Rugby, 2005–2006 [zarchiwizowane 2010-05-26] (pol.).
  7. Polski Związek Rugby > Rugby 15 > I Liga > 2006-2007, Polski Związek Rugby, 2006–2007 [zarchiwizowane 2010-05-26] (pol.).
  8. a b Polski Związek Rugby > Rugby 15 > I Liga, Polski Związek Rugby, 2009–2010 [zarchiwizowane 2010-07-25] (pol.).
  9. a b c d Wiesław Pawłat, Z lubelskich Budowlanych przeszedł do Benfiki Lizbona [online], Gazeta Wyborcza Lublin, 19 listopada 2009 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-13] (ang.).
  10. a b Wiesław Pawłat, Stanisław Niedźwiecki: W Benfice jednak nie zostanę [online], Gazeta Wyborcza Lublin, 3 marca 2010 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-13] (pol.).
  11. a b c „Kartka z historii lubelskiego sportu – rugby” [online], lubelskie.pl, 22 maja 2020 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-07] (pol.).
  12. Bartosz Biernacki, Stanisław Powała-Niedźwiecki: wracam za osiem miesięcy! [online], lubsport.pl, 1 sierpnia 2014 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-20] (pol.).
  13. I Liga: Pierwszy finał dla Skry [online], Polski Związek Rugby, 6 czerwca 2015 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-22] (pol.).
  14. Rugbiści Ogniwa wygrali z Orkanem [online], trojmiasto.pl, 30 sierpnia 2015 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-05-07] (pol.).
  15. Rugbiści Ogniwa pokonali Arkę i zdobyli brąz [online], trojmiasto.pl, 25 czerwca 2016 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-05-07] (pol.).
  16. Stanisław Powała-Niedźwiecki – statystyki sezonu 2015/2016 [online], trojmiasto.pl [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-11] (pol.).
  17. Przegrana w Łodzi, Budowlani Lublin, 10 września 2016 [zarchiwizowane 2016-10-28] (pol.).
  18. Porażka z mistrzem Polski, Budowlani Lublin, 9 października 2016 [zarchiwizowane 2017-03-31] (pol.).
  19. Ilość wszystkich występów [online], Budowlani Lublin [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-11] (pol.).
  20. Tomasz Osowski, Rugbyści Ogniwa Sopot mistrzami Polski! Niesamowity finał, dramatyczna końcówka [online], Gazeta Wyborcza, 15 czerwca 2019 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-07] (pol.).
  21. Ogniwo Sopot mistrzem Polski w rugby [online], Polsat Sport, 4 lipca 2021 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-11-07] (pol.).
  22. Master Pharm Budowlani Łódź obronili mistrzostwo Polski [online], Polsat Sport, 11 listopada 2017 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-24] (pol.).
  23. Ekstraliga: Budowlani SA v Ogniwo 38:16 w meczu o I miejsce [online], Polski Związek Rugby, 10 listopada 2018 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-25] (pol.).
  24. Maciej Słomiński, Niesamowity mecz o mistrzostwo Polski! Pierwszy tytuł dla zasłużonego klubu [online], Interia, 26 czerwca 2022 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-01] (pol.).
  25. Jacek Główczyński, Ogniwo Sopot wicemistrzem Polski w rugby. Karol Czyż zakończył 12-letnią pracę [online], trojmiasto.pl, 11 czerwca 2023 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-22] (pol.).
  26. Ogniwo Sopot - Juvenia Kraków 35:3 w finale Pucharu Polski Ekstraligi rugby [online], trojmiasto.pl, 11 lipca 2020 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-05-12] (pol.).
  27. Ekstraliga: Pewna wygrana Ogniwa, zwycięskie debiuty trenerów [online], Polski Związek Rugby, 13 sierpnia 2023 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-22] (pol.).
  28. a b c Wiesław Pawłat, Z ojca na syna. Rodzinna saga w lubelskich Budowlanych [online], Gazeta Wyborcza Lublin, 12 lipca 2023 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-13] (ang.).
  29. Ekstraliga: Nowy lider, mistrzowie w kryzysie [online], Polski Związek Rugby, 18 września 2023 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-13].
  30. a b Stanisław Powała-Niedźwiecki: Po blisko 30 latach gry w rugby czuję się zawodnikiem spełnionym [online], Polskie Radio Lublin, 16 grudnia 2023 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-20] (pol.).
  31. Marcin Puka, Stanisław Powała-Niedźwiecki nie jest już trenerem rugbistów Edach Budowlanych Lublin. Zastąpił go Andrzej Kozak [online], Kurier Lubelski, 11 grudnia 2023 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-22] (pol.).
  32. a b Krzysztof Nowacki, 62. Plebiscyt Sportowy. Zaczynali w Lublinie i przez wiele lat odnosili sukcesy w kraju i za granicą [online], Kurier Lubelski, 20 lutego 2024 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-22] (pol.).
  33. Polski Związek Rugby > Reprezentacja > Kadeci, Polski Związek Rugby, 1 maja 2004 [zarchiwizowane 2010-07-25] (pol.).
  34. Polski Związek Rugby > Reprezentacja > Juniorzy > 2002-2004, Polski Związek Rugby, 2004 [zarchiwizowane 2010-08-13] (pol.).
  35. Polski Związek Rugby > Reprezentacja > Juniorzy > 2005-2006, Polski Związek Rugby, 2005 [zarchiwizowane 2010-05-26] (pol.).
  36. Mistrzostwa Europy Juniorów do lat 18 – podsumowanie, rugby.info.pl, 2005 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane 2023-04-08] (pol.).
  37. Polski Związek Rugby > Reprezentacja > Młodzieżowa U-20 > 2003-2007, Polski Związek Rugby, 2006–2007 [zarchiwizowane 2010-08-17] (pol.).
  38. Młodzieżowe Mistrzostwa Europy U 20 [online], 2006, s. 14 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-11] (pol.).
  39. Polski Związek Rugby > Reprezentacja > Młodzieżowa U-20, Polski Związek Rugby, 2008–2010 [zarchiwizowane 2010-08-16] (pol.).
  40. a b Formularz zawodów Mołdawia – Polska, FIRA-AER, 16 maja 2009 [zarchiwizowane 2014-04-29] (fr.).
  41. a b Formularz zawodów Niemcy – Polska, FIRA-AER, 20 listopada 2010 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  42. a b Formularz zawodów Holandia – Polska, Rugby Europe, 29 lutego 2020 [zarchiwizowane 2020-02-29] (ang.).
  43. a b Formularz zawodów Czechy – Polska, Rugby Europe, 29 września 2018 [zarchiwizowane 2018-09-30] (ang. • fr.).
  44. Formularz zawodów Ukraina – Polska, FIRA-AER, 12 września 2009 [zarchiwizowane 2014-04-29] (ang.).
  45. Formularz zawodów Polska – Holandia, FIRA-AER, 16 kwietnia 2011 [zarchiwizowane 2014-11-08] (ang. • fr.).
  46. Formularz zawodów Polska – Czechy, FIRA-AER, 15 października 2011 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  47. Formularz zawodów Mołdawia – Polska, FIRA-AER, 12 listopada 2011 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang.).
  48. Formularz zawodów Belgia – Polska, FIRA-AER, 7 kwietnia 2012 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  49. Formularz zawodów Holandia – Polska, FIRA-AER, 21 kwietnia 2012 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  50. Formularz zawodów Czechy – Polska, FIRA-AER, 6 października 2012 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  51. Formularz zawodów Polska – Niemcy, FIRA-AER, 3 listopada 2012 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  52. Formularz zawodów Polska – Czechy, FIRA-AER, 12 października 2013 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  53. a b Kamil Sulej, Egzotyczna przygoda [online], SportSiedlce.pl, 4 października 2013 [zarchiwizowane z adresu 2023-04-04] (pol.).
  54. Tomasz Płosa, Serendib Cup: rozpoczęliśmy od porażki, rugbypolska.pl, 29 października 2013 [zarchiwizowane 2013-11-02] (pol.).
  55. Formularz zawodów Niemcy – Polska, FIRA-AER, 9 listopada 2013 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  56. Formularz zawodów Polska – Mołdawia, FIRA-AER, 10 kwietnia 2014 [zarchiwizowane 2016-03-05] (ang. • fr.).
  57. Formularz zawodów Polska – Ukraina, Rugby Europe, 20 kwietnia 2015 [zarchiwizowane 2016-03-04] (ang. • fr.).
  58. Polska podbija Szwecję. Świetny debiut Sebastiana Gruszczyńskiego., rugbypolska.pl, 13 września 2015 [zarchiwizowane 2015-11-21] (pol.).
  59. Formularz zawodów Polska – Mołdawia, Rugby Europe, 14 listopada 2015 [zarchiwizowane 2015-11-17] (ang. • fr.).
  60. Formularz zawodów Polska – Ukraina, Rugby Europe, 24 września 2016 [zarchiwizowane 2016-09-26] (ang. • fr.).
  61. Formularz zawodów Portugalia – Polska, Rugby Europe, 18 lutego 2017 [zarchiwizowane 2018-02-24] (ang. • fr.).
  62. RET: Mołdawia v Polska 3:15 [online], Polski Związek Rugby, 18 marca 2017 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2017-03-21] (pol.).
  63. RET: Polska v Holandia 14:13 [online], Polski Związek Rugby, 8 kwietnia 2017 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-10] (pol.).
  64. Formularz zawodów Polska – Szwajcaria, Rugby Europe, 22 kwietnia 2017 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane 2018-02-24] (ang. • fr.).
  65. Formularz zawodów Czechy – Polska, Rugby Europe, 28 października 2017 [zarchiwizowane 2017-10-29] (ang. • fr.).
  66. RET: Polska v Mołdawia 13:0 [online], Polski Związek Rugby, 18 listopada 2017 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-10] (pol.).
  67. RET: Holandia v Polska 71:30 [online], Polski Związek Rugby, 3 marca 2018 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-10] (pol.).
  68. RET: Polska v Litwa 33:0 [online], Polski Związek Rugby, 3 listopada 2018 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-11-03] (pol.).
  69. RET: Polska v Holandia 0:49 [online], Polski Związek Rugby, 17 listopada 2018 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-04] (pol.).
  70. 2024 rok przywitany na sportowo. Noworoczny Mecz Rugby za nami [online], Budowlani Lublin, 2 stycznia 2024 [dostęp 2024-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2024-03-13] (pol.).