Viola tripartita

Viola tripartita Elliott – gatunek roślin z rodziny fiołkowatych (Violaceae). Występuje naturalnie w Stanach Zjednoczonych – w Alabamie, na Florydzie, w Georgii, Kentucky, Missisipi, Północnej Karolinie, Ohio, Pensylwanii, Południowej Karolinie, Tennessee, Wirginii i Wirginii Zachodniej. W całym swym zasięgu jest gatunkiem najmniejszej troski, ale regionalnie – na Florydzie, w Missisipi oraz Wirginii Zachodniej – jest krytycznie zagrożony.

Viola tripartita

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	fiołkowate
Rodzaj	fiołek
Gatunek	Viola tripartita
Nazwa systematyczna
Viola tripartita Elliott Sketch Bot. S. Carolina 1: 302 (1817)
Synonimy
Viola glaberrima (Ging. ex Chapm.) House Viola hastata var. glaberrima Ging. ex Chapm. Viola hastata var. tripartita (Elliott) A.Gray Viola tenuipes Pollard Viola tripartita var. glaberrima (Ging. ex Chapm.) R.M.Harper Viola tripartita f. glaberrima (Ging. ex Chapm.) Fernald
Zasięg

Morfologia

Pokrój

Bylina dorastająca do 10–40 cm wysokości. Pędy w liczbie od jednego do dwóch, wyprostowane, nagie lub owłosione, wyrastają z nieco zdrewniałych kłączy.

Liście

Liście odziomkowe nie występują lub w liczbie od jednego do dwóch, ich blaszka liściowa ma owalny kształt (czasami 3–5-klapowana), mierzy 4–5 cm długości oraz 1–5 cm szerokości, jest całobrzega lub karbowanie piłkowana na brzegu, ma sercowatą nasadę i ostry wierzchołek, jej powierzchnia jest naga lub mniej lub bardziej owłosiona, ogonek liściowy jest nagi lub owłosiony i osiąga 9–11,5 cm długości, przylistki są owalne, lecz nie przypominające liści, całobrzegie, o ostrym lub spiczastym wierzchołku, ich powierzchnia jest naga lub owłosiona. Liście łodygowe wyrastają na końcach pędów, są podobne do odziomkowych, lecz są owalne, deltoidalne lub potrójnie klapowane (jeśli są 3-klapowane to ich boczne klapy są sierpowate, a środkowe rombowe, dłuższe niż pozostałe, liście nieklapowane i 3-klapowane mogą występować na tej samej roślinie), mierzą 1–6 cm długości oraz 0,5–5,5 cm szerokości, jest piłkowana na brzegu, ma ściętą lub klinową nasadę, a jej powierzchnia jest naga lub owłosiona, ogonek liściowy jest nagi lub owłosiony i osiąga 0,7–7,2 cm długości, a przylistki są od owalnych po podługowatych.

Kwiaty

Pojedyncze, osadzone na nagich lub owłosionych szypułkach o długości 1,5–4 cm, wyrastających z kątów pędów. Mają działki kielicha o kształcie od lancetowatego do owalnego. Płatki mają cytrynowo-żółtą barwę od środka, natomiast dwa górne płatki (rzadziej pozostałe) są brązowo-purpurowe od zewnątrz, dwa boczne są brodate i czasami z brązowo-purpurowymi żyłkami, najniższy płatek mierzy 10–19 mm długości, z brązowo-purpurowymi żyłkami, sporadycznie brodaty, posiada garbatą ostrogę o długości 0,5–2 mm i żółtej barwie. Główka słupka jest brodata.

Owoce

Nagie torebki mierzące 9–12 mm długości, o kształcie od jajowatego do elipsoidalnego. Nasiona mają beżową lub brązową barwę i osiągają 2,4–3 mm długości.

Biologia i ekologia

Rośnie w żyznych lasach, na wysokości od 50 do 1600 m n.p.m. Kwitnie od marca do maja.

Liczba chromosomów 2n = 12.

Zobacz też

• Lista gatunków z rodzaju fiołek