Wilhelm Władysław Heinrich (ur. 28 maja 1894 w Łodynie, zm. 5 lutego 1956 w Londynie) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, pułkownik Polskich Sił Zbrojnych, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Wilhelm Heinrich
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

28 maja 1894
Łodyna

Data i miejsce śmierci

5 lutego 1956
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1946

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie II RP
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Związek Strzelecki
Legiony Polskie

Jednostki

1 pułk piechoty LP
5 pułk piechoty LP
100 pułk piechoty (c. i k.)
5 pułk piechoty Leg.
6 pułk piechoty Leg.
Ministerstwo Spraw Wojskowych
1 Dywizja Litewsko-Białoruska
Sztab Generalny WP
75 pułk piechoty
14 Dywizja Piechoty
Sztab Naczelnego Wodza

Stanowiska

dowódca plutonu
komendant posterunku werbunkowego
dowódca kompanii
kierownik wydziału w MSWojsk.
dowódca batalionu
szef sztabu dywizji piechoty
szef wydziału w Sztabie Głównym
z-ca k-mdta Oficerskiej Szkoły Wywiadu
przewodniczący Komisji Regulaminowej Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Życiorys edytuj

Urodził się jako syn Ferdynanda (maszynisty kolejowego) oraz Heleny z Rytarowskich[1]. Po ukończeniu w roku 1912 gimnazjum w Samborze, rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1913 roku był członkiem Związku Strzeleckiego, a w sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, w których otrzymał przydział do 4 kompanii[a] (w stopniu sierżanta dowodził plutonem). Ranny w rękę podczas bitwy pod Czepielami (24 sierpnia 1914 r.), leczył się w krakowskim szpitalu. Pod koniec stycznia 1915 r. przeniesiono go do 2 kompanii I batalionu 5 pułku piechoty LP (wchodzącego w skład I Brygady Legionów) - na stanowisko dowódcy plutonu. Kolejną ranę otrzymał pod Wysokim Litewskim (25 sierpnia 1915 r.), po czym przydzielony został do kadry Komendy Grupy Legionów Polskich w Kozienicach. Następnie służył w kompanii marszowej w tym mieście. Po wyruszeniu na front zachorował na tyfus i leczony był w Lublinie (wrzesień-listopad 1916 roku). Skierowany do Włocławka na stanowisko komendanta posterunku werbunkowego, potem pełnił tę funkcję w Kowalu i Sępólnie Krajeńskim. Po kryzysie przysięgowym (lipiec 1917 r.) wcielony do armii austro-węgierskiej[b] i przydzielony do 100 pułku piechoty jako zastępca dowódcy plutonu. W sierpniu 1917 r. uczestniczył w 6 Kursie Wyszkolenia zorganizowanym w Zambrowie. Ranny w nogę pod Piavą (19 grudnia 1917 r.)[1][2].

W odrodzonym Wojsku Polskim od 24 grudnia 1918 roku[c], skierowany do 5 pułku piechoty Legionów. W stopniu podporucznika dowodził plutonem i kompanią podczas walk o Lwów. Od marca 1919 r. dowodził 6 kompanią 6 pułku piechoty Legionów biorąc z nią udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie objął dowodzenie nad kompanią saperów tegoż pułku. Awansowany do rangi porucznika w dniu 5 kwietnia 1920 r., a do stopnia kapitana dnia 20 października tr. Ze względu na stan zdrowia oddelegowany do pracy sztabowej. W okresie od 6 kwietnia 1920 r. do 17 kwietnia 1921 r. zajmował stanowisko referenta w Sekcji Piechoty Departamentu I Broni Głównych Ministerstwa Spraw Wojskowych, a potem przydzielony został[d] do 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Początkowo pełnił służbę jako oficer sztabu, a w okresie późniejszym objął stanowisko szefa sztabu dywizji[1][2].

Na dzień 1 czerwca 1921 roku kapitan Wilhelm Heinrich pozostając wciąż oficerem 6 pp Leg.[3] pełnił nadal służbę w strukturach 1 Dywizji Litewsko-Białoruskiej[4]. Za odwagę i męstwo okazane podczas walk w szeregach 6 pułku piechoty Leg. odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, co zostało potwierdzone dekretem Wodza Naczelnego marszałka Józefa Piłsudskiego L. 3393 (opublikowanym w Dzienniku Personalnym MSWojsk. Nr 41 z dnia 6 grudnia 1921 roku)[5]. Dekretem Naczelnika Państwa i Wodza Naczelnego z dnia 3 maja 1922 roku (sygnatura: L. 19400/O.V.) został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 950. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. Od 2 marca 1923 r.[7] do czerwca 1924 r. pełnił służbę w Ekspozyturze Nr 6 Oddziału II Sztabu Generalnego[e] w Brześciu[1], piastując stanowisko kierownika tejże Ekspozytury[8][f].

Powrócił do służby w macierzystym 6 pułku piechoty Leg.[9], w którym objął dowodzenie nad kompanią szkolną. W roku 1923 zajmował 858. lokatę pośród kapitanów piechoty[10], a w rok później była to już 437. lokata[11]. Do rangi majora promowany został w dniu 12 kwietnia 1927 r. przez prezydenta RP Ignacego Mościckiego[g], ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 71. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12][13]. Jako oficera 6 pp Leg. przeniesiono go do kadry oficerów piechoty[14]. Piastował w tym czasie stanowisko kierownika wydziału w Departamencie Piechoty MSWojsk.[15][16]. Z dniem 15 października 1930 został przeniesiony do 75 pułku piechoty w Chorzowie na stanowisko dowódcy batalionu[17][18][19]. W roku 1930 zajmował 354. lokatę łączną pośród majorów korpusu piechoty (była to jednocześnie 67. lokata w starszeństwie)[16], a w roku 1932 była to 56. lokata w swoim starszeństwie[20]. Za pracę w dziele odzyskania niepodległości Wilhelm Heinrich został, na mocy zarządzenia prezydenta RP Ignacego Mościckiego z dnia 13 kwietnia 1931 roku, odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Z dniem 3 listopada 1932 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1932/34[h] (na dzień 1 lipca 1933 r. zajmował 55. lokatę w starszeństwie, a jednocześnie 222. lokatę łączna pośród majorów piechoty[21]). Po ukończeniu kursu jako absolwent XIII promocji otrzymał, w dniu 1 listopada 1934 r., tytuł naukowy oficera dyplomowanego[22]. Został wówczas przeniesiony na nowe stanowisko służbowe - do 14 Dywizji Piechoty[23], w której objął funkcję jej szefa sztabu. Do stopnia podpułkownika piechoty awansowany został z dniem 1 stycznia 1935 roku i 18. lokatą[13] (była to w tym czasie 276. lokata łączna pośród wszystkich podpułkowników piechoty[24]). Następnie służył na stanowisku szefa wywiadu wojskowego w Wydziale Wywiadowczym (IIa) Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego[18][i].

Na dzień 23 marca 1939 piastował funkcję szefa Wydziału Kontrwywiadu (IIb) w Oddziale II Sztabu Głównego[25]. We wrześniu 1939 r. był zastępcą szefa Biura Wywiadowczego II rzutu Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza. Przez Rumunię przedostał się do Francji - przebywał w koszarach Bessières i w Ośrodku Wyszkolenia Oficerów Parthenay. Nie wziął udziału w walkach kampanii francuskiej. Następnie w Wielkiej Brytanii - w obozach w Douglas i Broughton. Objął funkcję szefa Wydziału Studiów i Szkoleń Spadochronowych Oddziału III Sztabu Naczelnego Wodza, a od lipca 1941 roku zajmował różne stanowiska w Oddziale II. W październiku 1942 r. został skierowany do ośrodka "cichociemnych" w Fort William (Szkocja) i powołany na zastępcę kierownika oraz wykładowcę. Następnie mianowany zastępcą komendanta Oficerskiej Szkoły Wywiadu pod Glasgow. Do rangi pułkownika dyplomowanego awansowany został w maju 1945 roku. Do kwietnia 1946 r. przewodniczył Komisji Regulaminowej Piechoty. Osiadł w Anglii, gdzie działał między innymi w londyńskim Instytucie Piłsudskiego.

Zmarł w Londynie[26] i spoczął na cmentarzu Brompton. Wilhelm Heinrich nie założył rodziny[18][2].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. Kompania ta weszła w późniejszym okresie w skład I batalionu, który znalazł się w strukturach 1 pułku piechoty LP.
  2. W armii austro-węgierskiej służył w okresie od 18 września 1917 r. do 2 sierpnia 1918 roku.
  3. W książce pod redakcją Bogusława Polaka „Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945” podano, że Wilhelm Heinrich wstąpił do Wojska Polskiego w listopadzie 1918 roku.
  4. Nowy przydział nastąpił w maju 1921 roku.
  5. W książce pod redakcją Bogusława Polaka „Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945” podano, że w Ekspozyturze Nr 6 pełnił służbę od kwietnia 1923 roku.
  6. Pozostawał wówczas oficerem nadetatowym 6 pułku piechoty Legionów.
  7. Awans ten nastąpił na mocy zarządzenia B.P.L. 3989/III.
  8. W jego trakcie mjr Heinrich pełnił funkcję starszego kursu.
  9. Przeniesienie na to stanowisko miało miejsce po dniu 5 czerwca 1935 roku.

Przypisy edytuj

  1. a b c d Polak (red.) 1993 ↓, s. 71.
  2. a b c Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku ↓.
  3. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 650.
  4. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 ↓, s. 40.
  5. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 41 z 6 XII 1921, s. 1607.
  6. Lista starszeństwa oficerów zawodowych 1922 ↓, s. 53.
  7. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 140.
  8. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 1492.
  9. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 136.
  10. Rocznik oficerski 1923 ↓, s. 413.
  11. Rocznik oficerski 1924 ↓, s. 356.
  12. Dziennik Personalny MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 IV 1927, s. 119.
  13. a b Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 304.
  14. Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 181.
  15. a b Rocznik oficerski 1928 ↓, s. 125.
  16. a b Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1930 ↓, s. 131.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 10.
  18. a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 71-72.
  19. Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 603.
  20. Rocznik oficerski 1932 ↓, s. 30.
  21. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1933 ↓, s. 21.
  22. Chocianowicz 1969 ↓, s. 387.
  23. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 20.
  24. Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty 1935 ↓, s. 8-15, 182.
  25. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 14, 422.
  26. Chocianowicz 1969 ↓, s. 389.
  27. Skarbek 1929 ↓, s. 41.
  28. M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  29. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  30. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 14.
  31. Dziennik Personalny MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 239.

Bibliografia edytuj