Wyżyna Unisławska
Wyżyna Unisławska – wyżyna w Sudetach Środkowych w Górach Kamiennych.
Megaregion | |
---|---|
Prowincja | |
Podprowincja | |
Makroregion | |
Mezoregion | |
Mikroregion(y) |
Wyżyna Unisławska |
Zajmowane jednostki administracyjne |
Lokalizacja
edytujWyżyna Unisławska to niewielka śródgórska wyżyna. Od południa graniczy z Górami Suchymi i Kotliną Sokołowską, od zachodu z Masywem Dzikowca i Lesistej Wielkiej, od wschodu wyżynę ograniczają Góry Suche i Góry Wałbrzyskie, a od północy graniczy z Kotliną Kuźnicką.
Opis
edytujJest to śródgórska wododziałowa wierzchowina (590–650 m n.p.m.), obszar źródliskowy Miłej, Pełcznicy i Ścinawki, należący do jednostki geologicznej zwanej niecką śródsudecką. Zbudowana jest ze skał osadowych i wulkanicznych. Skały wulkaniczne to w przeważającej mierze trachity, które zajmują większą część wyżyny. Obszar wyżyny jest niezalesiony, lasy pokrywają tylko stoki gór otaczających wyżynę.
Krajobraz
edytujKrajobraz kotliny przedstawia krajobraz wyżyny. Najwyższe wzniesienia nie przekraczają 700 m n.p.m. Cały obszar jest lekko pofałdowany, bezleśny, poprzecinany w różnych kierunkach małymi dolinami potoków. Teren rolniczy, średnio zaludniony, większość obszaru zajmują pola uprawne, pastwiska i łąki. Krajobraz przeobrażony, zurbanizowany.
Gleby
edytujGleby gliniaste i szkieletowe.
Surowce
edytujSurowce skalne wydobywane na tym terenie były już od dawna. Do dnia dzisiejszego w Rybnicy Leśnej znajduje się potężny kamieniołom melafiru.
Klimat
edytujPołożenie fizycznogeograficzne oraz masyw otaczających gór sprawiają, że nad kotliną ścierają się różnorodne masy powietrzne, wpływające na kształtowanie się typów pogody i zjawisk atmosferycznych tego mezoregionu. Obszar kotliny odznacza się specyficznym, surowym klimatem (mrozowiska). Pory roku są łatwo rozpoznawalne i wyznaczane przez przebieg temperatury: ciepła i wilgotna wiosna, ciepłe i często suche lato, chłodna i wilgotna jesień oraz mroźna zima ze znacznymi opadami śniegu. Zachmurzenie średnie występuje w okresie jesienno–zimowym, najmniejsze w lecie. Opadom często towarzyszą gwałtowne burze z wyładowaniami.
Wody
edytujKotlina Sokołowska należy do dorzecza Odry. Najdłuższymi rzekami kotliny są Ścinawka i potok Sokołowiec, które wraz ze swoimi dopływami odwadniają wyżynę.
Miejscowości
edytujNa wyżynie położone są miejscowości Unisław Śląski, Rybnica Leśna.
Komunikacja
edytujPrzez wyżynę prowadzą szlaki:
Zabytki
edytuj- Drewniany kościółek św. Jadwigi w Rybnicy Leśnej z 1608 roku.
- Gotycki kościół filialny pw. Wniebowzięcia NMP w Unisławiu Śląskim, wzmianka z 1360 r.
- Zabytkowy tunel kolejowy z ok. 1880 roku na linii kolejowej Wałbrzych – Mieroszów.
Turystyka
edytujW obrębie wyżyny jest kilka miejsc atrakcyjnych turystycznie.
- Stożek Wielki ze śladami byłej drewnianej wieży widokowej.
- Skałki Skalne Bramy na południowym zboczu Rogowca.
- Relikty ruin średniowiecznego zamku Rogowiec na Rogowcu.
- Ruiny kamiennego, gotyckiego zamku Radosno z XII wieku na północnym zboczu Suchawy wzniesionego przez Bolka I.
- Zespół obiektów sanatoryjnych w Sokołowsku, w szczególności dawne sanatorium Grunwald z 1856 r.
- Kotlina Sokołowska z Sokołowskiem.
- Pomnik przyrody: stare lipy na cmentarzu w Unisławiu.
Przez wyżynę przechodzą szlaki turystyczne: zielony, czerwony, niebieski, czarny i żółty. Na Hali pod Klinem pod Przełęczą Trzech Dolin położone jest drewniane Schronisko PTTK „Andrzejówka”.