Łubnica (województwo wielkopolskie)
Łubnica – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie grodziskim, w gminie Wielichowo[4].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
766[2] |
| Strefa numeracyjna |
61 |
| Kod pocztowy |
64-050[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PGO |
| SIMC |
0597506 |
Położenie na mapie gminy Wielichowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grodziskiego  | |
 52°09′10″N 16°22′21″E/52,152778 16,372500[1]
| |
Historia edytuj
Wieś pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od końca XIII wieku. Wymieniona w dokumencie zapisanym po łacinie z 1288 Lubnica, 1297 Lubnicza, 1319 Lubnicze[5].
Miejscowość początkowo była własnością książęcą, a potem w drodze wymiany stała się kościelną i należała do biskupstwa poznańskiego. Leżała w powiecie kościańskim Korony Królestwa Polskiego. W 1510 należała do parafii Wielichowo[5].
Wieś pierwszy raz była wzmiankowana w 1280, kiedy to książę wielkopolski Przemysł II przekazał ją w zamian za inne dobre biskupstwu poznańskiemu[6]. W 1297 biskup poznański Jan Gerbicz dał Jaśkowi oraz Włostkowi swą wieś Łubnica w celu lokacji na prawie niemieckim. Według dokumentu nadania wsi miał im przypaść co siódmy łan flamandzki, który został uwolniony od podatków. Wolnizna miała trwać 5 lat, przy czym w pierwszym jej roku biskup miał otrzymywać 4 grzywny, a w następnych latach po 5 grzywien tytułem dziesięciny. Po upływie wolnizny mieszkańcy mieli płacić po dwie ćwiertnie pszenicy, 5 ćwiertni owsa, 5 ćwiertni żyta oraz jedną grzywnę z łanu jako czynsz, który miał być odstawiany do Ząbrska (obecnie Zemsko, k. Stęszewa). Jeden łan miał pozostać wolny od świadczeń, jako zastrzeżony dla plebana, gdyby wieś miała w przyszłości kościół. Połowę łana przeznaczone zostało na pastwisko,a mieszkańcy mieli prawo korzystania z lasów biskupich w Wielichowie. Jasiek i Włostek mieli zostać sołtysami wsi mając prawo do posiadania karczmy, kuźni, piekarni, ławy szewskiej oraz jatki, a także prawo do polowań na zające pod warunkiem nie szkodzenia zasiewom. Obu przypadać miała 1/3 dochodów z sądownictwa[5].
W XVI wieku miejscowość odnotowały historyczne rejestry podatkowe. W 1510 wieś miała 15 łanów osiadłych oraz 6 łanów opuszczonych, które dzierżawili kmiecie od burgrabiego starościńskiego. Odnotowane zostały także 3 łany sołeckie. W 1530 odbył się pobór od 11 łanów oraz od wiardunek od jednego łana sołtysa. W 1563 pobrano podatki od 11 łanów, jednego łana sołeckiego, karczmy, komornika. W 1564 wieś leżała w kluczu wielichowskim miała 20,5 łana, 3 łany sołeckie, 15 łanów osiadłych płacących czynsz, 2,5 łana opuszczonego uprawiano w zamian za czynsz oraz karczmę. Wiejska łąka zwana Kostrzec koszona była na potrzeby dworu. W 1571 pobór odbył się od 15,5 łana kmiecego, jednego łana sołeckiego, karczmy opuszczonej, zagrodników lub komorników nie odnotowano. W 1581 pobór od 14,5 łana i 3 łanów należących do miejscowych sołtysów[5].
Pod koniec XVI wieku wieś duchowna Łubnica była własnością biskupstwa poznańskiego, leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego w Rzeczpospolitej Obojga Narodów[7].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Łubnica należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[8]. Łubnica należała do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowiła część prywatnego majątku Wielichów (dziś Wielichowo), którego właścicielem był wówczas Mikołaj Mielżyński[8]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Łubnica liczyła 303 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 34 dymy (domostwa)[8].
Pod koniec XIX wieku Łubnica, pod nazwą Lubnica należała do powiatu kościańskiego[9]. W 1871 roku liczyła 57 domostw i 399 mieszkańców, zaś w 1880 roku liczyła 520 mieszkańców, w większości katolików (protestantów było 13)[9]. Folwark Lubnica (3 domostwa i 77 mieszkańców) należał do majątku Wielichowo[9].
W latach 1954-1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łubnica, po jej zniesieniu w gromadzie Wielichowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa poznańskiego[10]. W 2011 roku Łubnica liczyła 766 mieszkańców[2].
Znajduje się tutaj kopalnia gazu ziemnego "Wielichowo", należąca do PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze. Ważnym lokalnym pracodawcą jest także Rolniczy Kombinat Spółdzielczy Łubnica.
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 73680
- ↑ a b woj. wielkopolskie >> pow. grodziski >> gmina Wielichowo. Wszystkie dane dla miejscowości Łubnica. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-02-22].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 761 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1178, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-02-22].
- ↑ a b c d Gąsiorowski 1992 ↓, s. 11-15.
- ↑ Lubnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 245.
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 245.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 213.
- ↑ a b c Lubnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 439.
- ↑ Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
Bibliografia edytuj
- Antoni Gąsiorowski: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. III L-Q, zeszyt 4, hasło „Łubnica”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 1992, s. 62-63.