Andrzej Hiolski
Andrzej Hiolski (ur. 1 stycznia 1922 we Lwowie, zm. 26 lutego 2000 w Krakowie) – polski śpiewak operowy, baryton.
| ||
![]() Andrzej Hiolski podczas koncertu w Bibliotece Polskiej, Paryż 19 października 1991 | ||
Data i miejsce urodzenia | 1 stycznia 1922 Lwów | |
Data i miejsce śmierci | 26 lutego 2000 Kraków | |
Typ głosu | baryton | |
Gatunki | opera | |
Zawód | solista operowy | |
Aktywność | 1944–2000 | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
ŻyciorysEdytuj
Syn Włodzimierza. Absolwent VI Państwowego Gimnazjum im. Stanisława Staszica we Lwowie. Studia wokalne rozpoczął w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie pod kierunkiem Heleny Oleskiej i Adama Didura. W czasie wojny pracował fizycznie, m.in. jako stolarz. Wyjechał ze Lwowa w 1944, przed ponownym wkroczeniem wojsk sowieckich.
Zadebiutował rolą Janusza w Halce Stanisława Moniuszki wystawionej 25 listopada 1944 w krakowskim Teatrze Starym[1]. W latach 1945-1956 był solistą Opery Śląskiej w Bytomiu. Tworzył pierwszy skład solistów tej opery. Zadebiutował na bytomskiej scenie również rolą Janusza w Halce Stanisława Moniuszki (była to jednocześnie pierwsza opera wystawiona w Operze Śląskiej)[2]. Hiolski śpiewał na różnych scenach operowych świata. Stworzył kreacje wokalne i aktorskie jako:
- Scarpia w Tosce,
- Miecznik w Strasznym dworze,
- Germont w Traviacie,
- Marceli w Cyganerii,
- Hrabia di Luna w Trubadurze,
- Sharpless w Madame Butterfly,
- Figaro w Cyruliku sewilskim,
- Jago w Otellu,
- Posa w Don Carlosie
- Roger w Królu Rogerze.
Wykonywał również pieśni: Franza Schuberta, Roberta Schumanna, Hugo Wolfa, Gustava Mahlera, Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Mieczysława Karłowicza, Jana Karola Galla i Stanisława Niewiadomskiego.
Wystąpił również w Teatrze Telewizji, w spektaklu Krakowiacy i Górale według Wojciecha Bogusławskiego w reż. Krzysztofa Kolbergera (1993).
Jego bratem był Włodzimierz Lwowicz, również baryton[3]. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 14-2-1)[4].
Filmografia (varia)Edytuj
- 1976 - Stanisław Moniuszko, Bardzo straszny dwór - film telewizyjny 1976 (fragmenty): Andrzej Hiolski (Miecznik), Bogdan Paprocki (Stefan), Bernard Ładysz (Skołuba), Bożena Betley (Hanna), Pola Lipińska (Jadwiga), Bożena Brun-Barańska (Cześnikowa), Beata Artemska (Straszydło Brunhilda), reżyseria: Maria Fołtyn i Tadeusz Piotrowski, scenariusz: Bogusław Kaczyński; Opera Poznańska, Zespół "Wielkopolska", realizacja w Rogalinie i Srebrnej Górze[5].
- Baryton (1984), opera Cyrulik sewilski Gioacchina Rossiniego (aria Figara) – wykonanie muzyki
- Wcześnie urodzony (1986), opera Flis Stanisława Moniuszki – wykonanie muzyki
- Opowieści weekendowe: Damski interes (1996), utwór muzyczny Requiem – wykonanie muzyki
Odznaczenia, nagrody i wyróżnieniaEdytuj
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1959)[6]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1953)[7]
- Order Sztandaru Pracy I klasy
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1964)
- Złoty Krzyż Zasługi (1952)[8]
- Złota Odznaka "Za Zasługi dla Województwa Śląskiego" (2000)
- Nagroda Państwowa (wyróżnienie) w sekcji muzyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie wokalistyki (1955)
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia w dziedzinie muzyki za osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki(1973)[9]
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1987)
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej (1997)
- Nagroda Muzyczna Polskiego Radia za szczególne osiągnięcia w kulturze polskiej oraz wielkie zasługi dla Polskiego Radia (1999)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Andrzej Hiolski w serwisie Culture.pl
- ↑ Pamięci Andrzeja Hiolskiego, "Opera Cafe", 2010, nr. 10,s. 12
- ↑ Jacek Marczyński: Alfabet polskiej opery: B jak bracia kariery robiący oddzielnie (pol.). W: Onet Muzyka [on-line]. Grupa Onet.pl SA, 2016-09-15. [dostęp 2016-09-20].
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: ANDRZEJ HIOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-06] .
- ↑ Bogusław Kaczyńśki , Wielka sława to żart, 1992, ISBN 83-7066-452-0 .
- ↑ Dziennik Polski, rok XV, nr 172 (4793), s. 9.
- ↑ M.P. z 1953 r. nr 15, poz. 206.
- ↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078, pkt 59.
- ↑ Dziennik Polski, rok XXIX, nr 172 (9145), s. 2.
BibliografiaEdytuj
- Jacek Chodorowski. Andrzej Hiolski – baryton nadzwyczajny. „Biuletyn Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Opery „Trubadur””. Nr 2(15), kwiecień/czerwiec 2000.
- Andrzej Hiolski w serwisie Culture.pl
- Andrzej Hiolski w bazie filmpolski.pl
- Andrzej Hiolski w bazie e-teatr.pl