Andrzej Hiolski

	Andrzej Hiolski
	Andrzej Hiolski
	; Andrzej Hiolski podczas koncertu w Bibliotece Polskiej, Paryż 19 października 1991
Data i miejsce urodzenia	1 stycznia 1922 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	26 lutego 2000 ; Kraków
Typ głosu	baryton
Gatunki	opera
Zawód	solista operowy
Aktywność	1944–2000
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Andrzej Hiolski (ur. 1 stycznia 1922 we Lwowie, zm. 26 lutego 2000 w Krakowie) – polski śpiewak operowy, baryton.

Grób Andrzeja Hiolskiego na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, 7 lipca 2007

ŻyciorysEdytuj

Syn Włodzimierza. Absolwent VI Państwowego Gimnazjum im. Stanisława Staszica we Lwowie. Studia wokalne rozpoczął w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie pod kierunkiem Heleny Oleskiej i Adama Didura. W czasie wojny pracował fizycznie, m.in. jako stolarz. Wyjechał ze Lwowa w 1944, przed ponownym wkroczeniem wojsk sowieckich.

Plac Andrzeja Hiolskiego w Bytomiu - tablica pamiątkowa

Andrzej Hiolski - popiersie w gmachu Opery Śląskiej w Bytomiu, rzeźba Adama Myjaka

Zadebiutował rolą Janusza w Halce Stanisława Moniuszki wystawionej 25 listopada 1944 w krakowskim Teatrze Starym^[1]. W latach 1945-1956 był solistą Opery Śląskiej w Bytomiu. Tworzył pierwszy skład solistów tej opery. Zadebiutował na bytomskiej scenie również rolą Janusza w Halce Stanisława Moniuszki (była to jednocześnie pierwsza opera wystawiona w Operze Śląskiej)^[2]. Hiolski śpiewał na różnych scenach operowych świata. Stworzył kreacje wokalne i aktorskie jako:

Scarpia w Tosce,
Miecznik w Strasznym dworze,
Germont w Traviacie,
Marceli w Cyganerii,
Hrabia di Luna w Trubadurze,
Sharpless w Madame Butterfly,
Figaro w Cyruliku sewilskim,
Jago w Otellu,
Posa w Don Carlosie
Roger w Królu Rogerze.

Wykonywał również pieśni: Franza Schuberta, Roberta Schumanna, Hugo Wolfa, Gustava Mahlera, Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Mieczysława Karłowicza, Jana Karola Galla i Stanisława Niewiadomskiego.

Wystąpił również w Teatrze Telewizji, w spektaklu Krakowiacy i Górale według Wojciecha Bogusławskiego w reż. Krzysztofa Kolbergera (1993).

Jego bratem był Włodzimierz Lwowicz, również baryton^[3]. Pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 14-2-1)^[4].

Filmografia (varia)Edytuj

1976 - Stanisław Moniuszko, Bardzo straszny dwór - film telewizyjny 1976 (fragmenty): Andrzej Hiolski (Miecznik), Bogdan Paprocki (Stefan), Bernard Ładysz (Skołuba), Bożena Betley (Hanna), Pola Lipińska (Jadwiga), Bożena Brun-Barańska (Cześnikowa), Beata Artemska (Straszydło Brunhilda), reżyseria: Maria Fołtyn i Tadeusz Piotrowski, scenariusz: Bogusław Kaczyński; Opera Poznańska, Zespół "Wielkopolska", realizacja w Rogalinie i Srebrnej Górze^[5].
Baryton (1984), opera Cyrulik sewilski Gioacchina Rossiniego (aria Figara) – wykonanie muzyki
Wcześnie urodzony (1986), opera Flis Stanisława Moniuszki – wykonanie muzyki
Opowieści weekendowe: Damski interes (1996), utwór muzyczny Requiem – wykonanie muzyki

Odznaczenia, nagrody i wyróżnieniaEdytuj

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1959)^[6]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1953)^[7]
Order Sztandaru Pracy I klasy
Order Sztandaru Pracy II klasy (1964)
Złoty Krzyż Zasługi (1952)^[8]
Złota Odznaka "Za Zasługi dla Województwa Śląskiego" (2000)
Nagroda Państwowa (wyróżnienie) w sekcji muzyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie wokalistyki (1955)
Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia w dziedzinie muzyki za osiągnięcia artystyczne w dziedzinie wokalistyki(1973)^[9]
Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1987)
Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej (1997)
Nagroda Muzyczna Polskiego Radia za szczególne osiągnięcia w kulturze polskiej oraz wielkie zasługi dla Polskiego Radia (1999)

PrzypisyEdytuj

↑ Andrzej Hiolski w serwisie Culture.pl
↑ Pamięci Andrzeja Hiolskiego, "Opera Cafe", 2010, nr. 10,s. 12
↑ Jacek Marczyński: Alfabet polskiej opery: B jak bracia kariery robiący oddzielnie (pol.). W: Onet Muzyka [on-line]. Grupa Onet.pl SA, 2016-09-15. [dostęp 2016-09-20].
↑ Cmentarz Stare Powązki: ANDRZEJ HIOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-06] .
↑ BogusławB. Kaczyńśki BogusławB., Wielka sława to żart, 1992, ISBN 83-7066-452-0 .
↑ Dziennik Polski, rok XV, nr 172 (4793), s. 9.
↑ M.P. z 1953 r. nr 15, poz. 206.
↑ M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078, pkt 59.
↑ Dziennik Polski, rok XXIX, nr 172 (9145), s. 2.

BibliografiaEdytuj

Jacek Chodorowski. Andrzej Hiolski – baryton nadzwyczajny. „Biuletyn Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Opery „Trubadur””. Nr 2(15), kwiecień/czerwiec 2000.
Andrzej Hiolski w serwisie Culture.pl
Andrzej Hiolski w bazie filmpolski.pl
Andrzej Hiolski w bazie e-teatr.pl

[1] Andrzej Hiolski w serwisie Culture.pl

[2] Pamięci Andrzeja Hiolskiego, "Opera Cafe", 2010, nr. 10,s. 12

[onet-3] Jacek Marczyński: Alfabet polskiej opery: B jak bracia kariery robiący oddzielnie (pol.). W: Onet Muzyka [on-line]. Grupa Onet.pl SA, 2016-09-15. [dostęp 2016-09-20].

[4] Cmentarz Stare Powązki: ANDRZEJ HIOLSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-11-06] .

[5] BogusławB. Kaczyńśki BogusławB., Wielka sława to żart, 1992, ISBN 83-7066-452-0 .

[6] Dziennik Polski, rok XV, nr 172 (4793), s. 9.

[7] M.P. z 1953 r. nr 15, poz. 206.

[8] M.P. z 1952 r. nr 70, poz. 1078, pkt 59.

[9] Dziennik Polski, rok XXIX, nr 172 (9145), s. 2.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]