Bogusław Wolniak
Bogusław Ryszard Wolniak vel Bolesław Wnuk ps. „Mięta”, „Powoli” (ur. 9 marca 1907 w Warszawie, zm. 31 marca 1986 w Gliwicach) – major łączności Wojska Polskiego, dowódca kompanii szkolnej oraz instruktor ośrodka wyszkolenia Cichociemnych łącznościowców, dowódca ośrodka radiowego w ośrodku wyszkolenia cichociemnych (Baza nr 10) w Ostuni (Włochy), uczestnik powstania warszawskiego, cichociemny. Znajomość języków: angielski[1]. Zwykły Znak Spadochronowy nr 0090, Bojowy Znak Spadochronowy nr 2087[2][3].
 major
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1929–1945 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Pułk Radiotelegraficzny, |
| Stanowiska |
dowódca kompanii, kierownik stacji namiarowo-podsłuchowej, adiutant pułku, dowódca szkoły podoficerskiej, zastępca dowódcy łączności dywizyjnej, zastępca dowódcy łączności brygady, |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, |
| Późniejsza praca |
radiotelegrafista, technik budowlany, kosztorysant |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujPo 6 latach nauki (1916–1922) w państwowym gimnazjum w Zawierciu przeniósł się do Korpusu Kadetów Nr 2 w Modlinie, gdzie w 1926 zdał egzamin dojrzałości. Od czerwca 1926 słuchacz Szkoły Podchorążych Saperów (Inżynierii), po jej ukończeniu w 1929 awansowany na stopień podporucznika ze starszeństwem od 15 sierpnia 1929. Od 1 października 1929 przydzielony do Pułku Radiotelegraficznego, m.in. jako dowódca 1 kompanii 2 batalionu. Awansowany na stopień porucznika 1 stycznia 1932, na stopień kapitana 19 marca 1937[3].
Od czerwca 1937 roku dowódca stacji namiarowo-podsłuchowej nr 3 w Krakowie podlegającej Oddziałowi II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Od września 1938 przydzielony do Oddziału II (wywiad) Grupy Operacyjnej „Zaolzie” gen. dyw. Władysława Bortnowskiego. Od listopada 1938 ponownie dowódca stacji namiarowo – podsłuchowej nr 3 w Krakowie. Od grudnia 1938 dowódcą kompanii 1 Batalionu Telegraficznym w Zegrzu, od marca 1939 adiutant Pułku Radiotelegraficznego w Warszawie i dowódca szkoły podoficerskiej. Od 24 sierpnia 1939 dowódca stacji radiotelegraficznej nr 5 w Starogardzie Gdańskim[3].
W kampanii wrześniowej 1939 wraz ze stacją na szlaku Starogard Gdański – Aleksandrów Kujawski – Warszawa – Siedlce – Brześć – Małoryta – Kowel – Łuck – Krzemieniec – Tarnopol – Horodenka – Kołomyja – Kosów. 19 września przekroczył granicę polsko-rumuńską, do 30 listopada internowany w Tulca, następnie w Casimcea (Rumunia).
Przez Ateny (Grecja) statkiem „Warszawa” 28 stycznia dotarł do Marsylii (Francja), początkowo w obozie w Carpiagne. Od 1 marca do 1 maja 1940 uczestnik kursu łączności w Centrum Wyszkolenia Łączności w Wersalu, następnie służył na stanowisku zastępcy dowódcy łączności dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty w Parthenay. Po upadku Francji ewakuowany 21 czerwca z St. Jean de Luz, 24 czerwca 1940 dotarł do Plymouth (Wielka Brytania), wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych pod dowództwem brytyjskim. Służył jako zastępca dowódcy łączności 1 Brygady Strzelców, w Crawford[3].
Wraz z ppłk. łączn. Wiktorem Bernackim w latach 1941–1942 współorganizator, zastępca komendanta oraz dowódca kompanii szkolnej, instruktor szkolenia w ośrodku wyszkoleniowym szkolącym kandydatów na cichociemnych ze specjalnością w łączności, zlokalizowanym w rybackiej wiosce Anstruther nad zatoką Firth of Forth (hrabstwo Fife, Szkocja, Wielka Brytania), przy 1 Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej. Od 14 kwietnia 1942 w sztabie I Korpusu Polskiego, następnie w centrum radiowym Sztabu Naczelnego Wodza[3].
Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji i łączności radiowej na kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, m.in. na kursie łączności (Centrum Wyszkolenia Łączności, Wersal), unitarnym dla oficerów starszych (Linlathen), dywersyjno – strzeleckim (STS 25, Garramour), podstaw wywiadu (STS 31, Bealieu), spadochronowym (STS 51, Ringway), odprawowym (Ośrodek Wyszkolenia nr 10, Ostuni). Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 22 kwietnia 1942 w Londynie. Od 11 lipca 1942 instruktor Ośrodka Wyszkoleniowego Sekcji Dyspozycyjnej Oddziału Specjalnego Sztabu Naczelnego Wodza w Polmont. Od listopada 1943 do lipca 1944 dowódca ośrodka radiowego Bazy nr 10 w Ostuni (Włochy). Awansowany na stopień majora, ze starszeństwem od 1 marca 1944[3].
Przerzucony do Polski w nocy 25/26 lipca 1944 w sezonie operacyjnym „Riposta”, w operacji lotniczej „Wildhorn III” (Most III), samolotem Dakota KG-477 „V” (267 Dywizjon RAF), który lądował na polowym lądowisku „Motyl” w pobliżu wsi Wał-Ruda i Jadowniki Mokre, ok. 18 km. od Tarnowa. Razem z nim zostali przerzuceni: kpt. dypl. Kazimierz Bilski ps. Rum, por. Zdzisław Jeziorański ps. Zych, ppor. Leszek Starzyński ps. Malewa. Z Polski samolotem odlecieli: Tomasz Arciszewski ps. Stanisław, Józef Retinger, por. Jerzy Chmielewski ps. Rafał, por. Tadeusz Chciuk ps. Celt, ppor. Czesław Miciński. Głównym celem operacji było przerzucenie na Zachód z okupowanej Polski zdobytych przez wywiad AK informacji oraz części rakiety V2 (A-4)[4].
Po aklimatyzacji do realiów okupacyjnych przydzielony do Oddziału V Łączności Komendy Głównej AK. W powstaniu warszawskim był w II rzucie Komendy Głównej, w Dowództwie Wojsk Łączności w Śródmieściu. Po kapitulacji powstania dostał się do niewoli niemieckiej, m.in. w Oflagu VII A Woldenberg, 30 stycznia 1945 roku uwolniony przez wojska radzieckie.
Wrócił do Polski i kontynuował działalność konspiracyjną. Od lutego do czerwca 1945 szef łączności technicznej Komendy Głównej Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj w Warszawie. 23 czerwca 1945 aresztowany przez UB, zwolniony 6 października tego roku na mocy amnestii.
Podjął pracę jako radiotelegrafista w ambasadzie brytyjskiej, a od stycznia 1947 pracował w redakcji tygodnika „Głos Anglii” w Krakowie. Od maja 1949 pracował jako technik budowlany i kosztorysowy w Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłowego w Bielsku. Od marca 1950 pracował jako specjalista kosztorysowy w Przedsiębiorstwie Państwowym Chłodnie Kominowe w Gliwicach. W 1972 roku przeszedł na emeryturę[3].
Zmarł 31 marca 1986 w Gliwicach, pochowany na Cmentarzu Lipowym – sektor F7, rząd 3, grób 13[5].
Awanse
edytuj- podporucznik – ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1929 roku
- porucznik – 1 stycznia 1932 roku
- kapitan – 19 marca 1937 roku
- major – ze starszeństwem z dniem 1 marca 1944 roku.
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych – czterokrotnie.
Życie rodzinne
edytujBył synem Wawrzyńca, elektrotechnika, i Aleksandry z domu Radziszewskiej. Był dwukrotnie żonaty: w 1932 roku ożenił się z Janiną Kiecolt, z którą nie miał dzieci. W 1948 roku ożenił się z Krystyną Prewysz-Kwinto (ur. w 1922 roku), z którą miał 3 dzieci: Krzysztofa (ur. w 1948 roku), Barbarę (ur. w 1950 roku) i Joannę (ur. w 1951 roku).
Bibliografia
edytuj- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo „Abres”, 1996, s. 198–199. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 437. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, 1984, s. 241–242.
Przypisy
edytuj- ↑ Cichociemni - rekrutacja [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-01-27] (pol.).
- ↑ Cichociemni - nazwa, przysięga, znak [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-01-27] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Teka personalna, 1941–1974, s. 3-42 (pol.), w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0317.
- ↑ Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, Kraków: Arcana, 1994, s. 207-212, ISBN 83-86225-10-6 (pol.).
- ↑ Pamięć [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-01-28] (pol.).