Góry Smocze
Góry Smocze (ang. Drakensberg, afr. Drakensberge) – pasmo górskie w Południowej Afryce, Lesotho i Eswatini, przebiegające równolegle do wybrzeża Oceanu Indyjskiego. Stanowi część Wielkiej Krawędzi. Pod względem geologicznym są to góry zrębowe, zbudowane z piaskowców, łupków i bazaltów. Najwyższym szczytem jest Thabana Ntlenyana[1] (3482 m n.p.m.), inne ważniejsze szczyty to Giant’s Castle (3312 m n.p.m.) i Cathedral Peak (3300 m n.p.m.).
.jpg) Park Narodowy Royal Natal | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Najwyższy szczyt |
Thabana Ntlenyana (3482 m n.p.m.) |
| Jednostka dominująca | |
Położenie na mapie Afryki  | |
| 29°S 30°E/-29,366667 29,533333 | |
Geologia edytuj
Najstarszymi utworami są prekambryjskie skały wulkaniczne – pokrywy lawowe oraz skały efuzywne, które pokrywają znaczną część Afryki Południowej. W erze paleozoicznej osadziły się łupki, mułowce i piaskowce formacji Karoo (ang. Karoo Supergroup). Kiedy, przed 200 milionami lat, zaczął się rozpadać superkontynent Gondwana, nastąpiły gwałtowne wylewy szczelinowe, których efektem są lawy Gór Smoczych[2]. W rejonie Gór Smoczych starsze skały osadowe przykryte są warstwą bazaltów o miąższości powyżej 1400 m. Erozja i denudacja zmniejszyły zasięg ich występowania do niewielkiego płaskowyżu. Obecnie erozja odsłoniła zalegające poniżej osady[2].
Wody edytuj
Z Gór Smoczych wypływają liczne strumienie. Te na stromych, wschodnich zboczach są zazwyczaj krótkie i wpadają do Oceanu Indyjskiego. Strumienie z łagodnych, zachodnich zboczy łączą się stopniowo w płynącą na zachód rzekę Oranje oraz jej dopływy, np. Caledon, a także Tugela.
Klimat edytuj
Góry Smocze w znaczący sposób oddziałują na klimat Afryki Południowej, zatrzymując wilgotne masy powietrza niesione przez ciepły Prąd Mozambicki i wiatry znad Atlantyku. Dzięki nim na skraju Afryki Południowej wytworzył się klimat śródziemnomorski o ilości opadów nie przekraczającej 600 mm rocznie. W Mozambiku mamy do czynienia z klimatem wilgotnym, gdzie opady przekraczają 1500 mm rocznie. Z kolei w środkowej części kontynentu, głównie w Botswanie, panuje klimat suchy kontynentalny.
Gospodarka edytuj
Południowo-wschodnie stoki Gór Smoczych charakteryzują się szczególnie dogodnymi warunkami dla rolnictwa. Można spotkać plantacje trzciny cukrowej oraz sady owocowe. W wyższych partiach gór prowadzi się uprawę herbaty.
Ochrona przyrody edytuj
Część obszaru pasma objęta jest ochroną w ramach rezerwatów przyrody, a także położonego na terytorium RPA Parku Narodowego Drakensberg (zwanego też uKhahlamba), który w 2000 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Inne parki narodowe w rejonie Gór Smoczych to Royal Natal w RPA i Sehlabathebe w Lesotho.
W 2001 roku na części obszaru Gór Smoczych utworzono także Park Maloti-Drakensberg, który w 2013 roku został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO jako rozszerzenie wcześniejszego wpisu Parku Narodowego Drakensberg.
Przypisy edytuj
- ↑ Za Geograficznym atlasem świata i Nową Encyklopedią Powszechną PWN. Część źródeł jako najwyższy szczyt Gór Smoczych wymienia Cathkin Peak o wysokości 3650 m n.p.m. Według innych źródeł szczyt ten ma jednak mniejszą wysokość.
- ↑ a b Sycholt, August (2002). Roxanne Reid. ed. A Guide to the Drakensberg. Cape Town: Struik Publishers. pp. 9. ISBN 1-86872-593-6
Bibliografia edytuj
- Geograficzny atlas świata, Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa-Wrocław 1989, tom II, str. 143.
- Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. V, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, str. 908.
- Wielkie góry Afryki i Australii, seria: Encyklopedia geograficzna, Muza S.A., Warszawa 1992, ISBN 83-7079-013-5, str. 44-47.
