George Sanders

brytyjski aktor i piosenkarz (1906–1972)

George Sanders (ur. 3 lipca 1906 w Petersburgu, zm. śmiercią samobójczą 25 kwietnia 1972 w Barcelonie) – brytyjski aktor teatralny, filmowy, radiowy i telewizyjny oraz piosenkarz. Był pierwszym odtwórcą roli Simona Templara „Świętego”. Od połowy lat 30. grał w filmach amerykańskich, głównie na drugim planie. Za rolę cynicznego krytyka teatralnego Addisona DeWitta we Wszystko o Ewie otrzymał w 1950 roku Oscara.

George Sanders
Ilustracja
George Sanders (1945)
Data i miejsce urodzenia

3 lipca 1906
Petersburg

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 1972
Barcelona

Zawód

aktor

Lata aktywności

1929–1972

Życiorys

edytuj

Urodził się w Petersburgu, ale kiedy miał jedenaście lat jego angielska rodzina powróciła do ojczyzny. Na Wyspach ukończył Brighton College i początkowo pracował w firmie doradczej, gdzie spotkał początkującą aktorkę Greer Garson. Ona oraz jego starszy brat Tom Conway, który również był aktorem, zasugerowali, że Sanders także mógłby spróbować swoich sił w teatrze i filmie.

W pierwszej połowie lat 30. grał w londyńskich kabaretach oraz pracował w radio. W filmie zadebiutował w 1934 roku, do końca dekady występował wyłącznie w rolach epizodycznych. W 1936 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie wkrótce zyskał dużą popularność rolą agenta Simona Templara, odtwarzaną pięciokrotnie w latach 1939–1941, w serii filmów o Świętym. W czasie II wojny światowej grał podobnego bohatera, „Sokoła”.

Drugoplanową, ale ważną postać Jacka Favella stworzył w nagrodzonej Oscarem za najlepszy film Rebece (1940) Alfreda Hitchcocka. W tym samym roku u tego samego reżysera wystąpił w Korespondencie zagranicznym. Do końca lat 50. grał na drugim planie głównie w produkcjach wysokobudżetowych lub filmach sensacyjnych, m.in. w Zeznaniu szpiega (1939) Anatole’a Litvaka, Samsonie i Dalili (1949) Cecila B. DeMille’a, rzadziej w filmach artystycznych, np. u Roberto Rosselliniego w Podróży do Włoch (1954). Pojawił się również u Fritza Langa (Polowanie na człowieka i Gdy miasto śpi) i Jacques’a Duviviera (Historia jednego fraka). Największy sukces odniósł w 1950 roku, kiedy wcielił się w postać makiawelicznego krytyka teatralnego Addisona DeWitta we Wszystko o Ewie Josepha L. Mankiewicza. Zdobył za tę rolę Oscara.

W latach 60. zanotował występy mniejszej wagi. Przypomniał o sobie użyczeniem głosu tygrysowi Shere Khanowi w klasycznej animowanej Księdze dżungli z 1967 roku.

Był utalentowanym piosenkarzem. Wydał album The George Sanders Touch: Songs for the Lovely Lady. Zaśpiewał również w Call Me Madam oraz w Księdze dżungli.

Jego niski głos, brytyjski sznyt i akcent zainspirowały Petera Sellersa do stworzenia postaci Herculesa Grytpype-Thynne’a w popularnej serii komediowej radia BBC The Gone Show. Prywatnie Sellers i Sanders byli przyjaciółmi. Razem wystąpili w filmie Różowa Pantera: Strzał w ciemności (1964).

Jest autorem autobiografii Memoirs of the Professional Cad z 1960 roku.

Życie prywatne i śmierć

edytuj

Był czterokrotnie żonaty. Pierwsze małżeństwo trwające od 1940 do 1949 roku z Susan Larson zakończyło się rozwodem, podobnie jak drugie z węgierską aktorką Zsą Zsą Gabor (1949-1954) oraz ostatnie, z jej siostrą Magdą Gabor (1970-1971). Przyczyną końca trzeciego małżeństwa z Benitą Hume, którą poślubił w 1959 roku, była śmierć żony w 1967.

Sanders przez wiele lat mieszkał w Castelldefels, niedaleko Barcelony, w Hiszpanii. 23 kwietnia 1972 napisał dwa listy pożegnalne do najbliższych przyjaciół i zażył zawartość pięciu butelek Pentobarbitalu[1]. „Drogi świecie. Odchodzę, bo już się znudziłem. Żyłem wystarczająco długo. Zostawiam cię, wraz z twoimi zmartwieniami w tym słodkim szambie” — napisał przed śmiercią. Zmarł na zawał serca dwa dni później w szpitalu w Barcelonie w wieku 65 lat. Jego przyjaciel David Niven w swojej autobiografii napisał, że Sanders już wiele lat wcześniej zaplanował taką śmierć.

Wybrana filmografia

edytuj
 
Czołówka filmu Duch i Pani Muir

Nagrody i nominacje

edytuj
Rok Nagroda Kategoria Film Rezultat
1940 National Board of Review Najlepsze aktorstwo[2] Rebeka (1940) Wygrana
1941 Najlepsze aktorstwo[2] Księżyc i sześć pensów (1942) Wygrana
1951 Złoty Glob Najlepszy aktor drugoplanowy[2] Wszystko o Ewie (1950) Nominacja
Oscar Najlepszy aktor drugoplanowy[2] Wygrana

Przypisy

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj