Wikipedia

I Poznański Batalion Etapowy

I Poznański batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

I Poznański batalion etapowy
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1919

Rozformowanie

1921

Organizacja
Dyslokacja

Mińsk
Łuniniec
Suwałki (VII 1921)

Formacja

Wojska Wartownicze
i Etapowe

Podległość

DOE „Mińsk”
IVb Brygada Etapowa

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

I Poznański batalion etapowy sformowany został 20 października 1919 jako batalion polowy Okręgu Wojskowego nr I Gniezno. I i II batalion garnizonowy wydzielił 470 żołnierzy, a na dowódcę wyznaczono ppor. Szymona Wachowiaka z 59 pułku piechoty. W początkowym okresie batalion używał też nazw: I Wielkopolski batalion etapowy lub I batalion etapowy 2 Dywizji Strzelców Wielkopolskich[1].

Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[2].

We wrześniu 1919 dowództwo batalionu stacjonowało w Mińsku[3]. Wg Ochała 14 listopada 1919 batalion przydzielono do dyspozycji frontu litewsko-białoruskiego w Lidzie. 19 listopada wyjechał do Lidy, a tam podporządkowany został Dowództwu Okręgu Etapowego Mińsk. Od 27 listopada 1919 batalion pełnił służbę garnizonową, wartowniczą oraz prowadził ekspedycje karne i rozbrajał ludność w grupie kpt. Górskiego[1]. Wiosną 1920 batalion podlegał nadal DOE „Mińsk”[4]. We wrześniu batalion wchodził w skład IVa Brygady Etapowej. Stacjonował w Białej Podlaskiej przy Dowództwie Powiatu Etapowego Biała. Stan baonu wynosił wówczas 2 oficerów i 271 szeregowców[5]. W październiku 1920 zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion wszedł w podporządkowanie dowódcy IVb Brygady Etapowej[6].

W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[7]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[8].

W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[9].

Służba kordonowa

edytuj

Wiosną 1920 batalion otrzymał uzupełnienie. 27 maja 1920 część batalionu przydzielona została na II linię bojową na odcinku Ihumeń-Puchowica. 10 lipca batalion rozpoczął odwrót.Część batalionu ze Stołpc, przez Baranowicze została skierowana do Wołkowyska. Dowództwo i tabory maszerowały pieszo przez Mir i Słonim na Białystok. 21 lipca batalion podjął walkę z rosyjskim podjazdem. Następnie kontynuował odwrót przez Sokółkę, Zambrów, Komorowo do Serocka, a tam, wspólnie ze szwadronem 6 pułku Strzelców Granicznych obsadził przyczółek mostowy Wierzbica. następnie wycofał się do Zegrza celem reorganizacji. 4 września zszedł z przyczółka i został skierowany do punktu zbornego batalionów etapowych w Łukowie. 8 września został przydzielony do Dowództwa Powiatu Etapowego „Biała Podlaska". 3 października został przesunięty do Wołkowyska do zabezpieczenia linii kolejowych Mosty-Wołkowysk-Zelwa. 15 października przydzielony został do DPE „Pińsk". Podczas marszu na trasie: Izabelin, Podorsk, Kossow, Iwaczewica, Ozapie, Łogiszyn batalion prowadził działania przeciwko bandom oraz wystawiał stację etapową Łogiszyn. Od 26 października stacjonował w Pińsku[10]. 14 marca 1921 batalion otrzymał zadanie przegrupować się do Łunińca[11]. Od 22 do 31 maja w ramach DOK „Baranowicze" obsadzał pododcinek kordonowy nr 6, od rzeki Morocz do Słucza. Dowództwo, 1. i 2 kompania stacjonowały w Mikaszewiczach, 3 kompania w Maleszewie, 4 kompania w Leninie. Następnie batalion służył jako osłona Stacji Kontrolnej „Mikaszewicze" od Wieliczkowicz do rzeki Stwigi. Tu został zluzowany przez 33 Batalion Celny[10].

Z końcem lipca 1921 batalion przeszedł do ochrony granicy na Suwalszczyźnie. Dowództwo batalionu i 1. kompanię rozlokowano w Suwałkach. 31 sierpnia zlikwidowano 4. kompanię, a jej żołnierze zostali przydzieleni do 2. i 3 kompanii etapowej. Te ostatnie w następnych dniach przejęły ochronę linii kordonowej od Szlinokiemia do Rakówka. Kompanie etapowe zluzowały stacjonujące tam dwie kompanie I/24 pułku piechoty[12]

Dowódcy batalionu

edytuj
  • ppor. / por. piech. Szymon Wachowiak[a] (1919 – VII 1921[12])

Uwagi

edytuj
  1. ↑ Szymon Wachowiak urodził się 27 października 1896. W czerwcu 1921 pełnił służbę w I Poznańskim Batalionie Etapowym, a jego oddziałem macierzystym był nadal 59 pp. Zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W rezerwie był przydzielony do 59 pp[13][14]

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b Ochał 2017 ↓, s. 152.
  2. ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
  3. ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.
  4. ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 30.
  5. ↑ L. 3300/IV.Adj. ↓.
  6. ↑ Rozkaz organizacyjny DOE 4 A ↓, s. 2.
  7. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
  8. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
  9. ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
  10. ↑ a b Ochał 2017 ↓, s. 153.
  11. ↑ odpis rozkazu Dowództwa 4 A ↓, s. 45.
  12. ↑ a b Ochał 2017 ↓, s. 92.
  13. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 181, 930.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 294, 517.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=I_Poznański_Batalion_Etapowy&oldid=74277379”