Leon Lemoch, także jako Lew Lemoch (ur. 30 sierpnia 1845 w Zagórzanach, zm. 28 maja 1906 w Krakowie) – polski nauczyciel.

Leon Lemoch
Lew Lemoch
Ilustracja
prof. Leon Lemoch (1898)
Data i miejsce urodzenia

30 sierpnia 1845
Zagórzany

Data i miejsce śmierci

28 maja 1906
Kraków

Miejsce spoczynku

cmentarz Rakowicki w Krakowie

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Stanowisko

c. k. profesor

Dzieci

Stanisław, Władysław, Roman, Marian

Faksymile
Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
Grobowiec Leona i Władysawa Lemochów

Życiorys

edytuj

Urodził się w 30 sierpnia 1845 w Zagórzanach w Galicji[1]. Uczył się w gimnazjach w Krakowie i we Lwowie[1]. Po maturze studiował matematykę i fizykę na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego[1]. Po studiach uzyskał kwalifikacje nauczycielskie[1]. Pracował w szkole średniej w Tarnopolu, a następnie w szkole realnej w Jarosławiu[2][1]. Od 1876 był członkiem Komisji Fizjograficznej na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Akademii Umiejętności[3][4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14][15].

Następnie pracował jako nauczyciel w C. K. Gimnazjum w Stryju[1]. W szkole uczył matematyki, fizyki, był zawiadowcą gabinetu fizykalnego[5][6][7][8][9][10][11][12][13][14]. W gimnazjum stryjskim początkowo pracował jako nauczyciel, a dekretem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 25 czerwca 1883 i uzyskał tytuł c. k. profesora[16]. Uczestniczył w walnych zgromadzeniach Towarzystwa Pedagogicznego: w połowie 1882 w XVI w Kołomyi[17], w połowie 1883 w XVII w Stryju[18]. Od około 1890/1891 był członkiem rady miejskiej w Stryju[14].

Na mocy rozporządzenia C. K. Ministra Wyznań i Oświaty z 21 sierpnia 1891 dekretem z 30 sierpnia 1891 został przeniesiony z C. K. Gimnazjum w Stryju do C. K. Gimnazjum w Sanoku (wraz z nim został przeniesiony prof. Antoni Kwiatkowski, a z Sanoka do Stryja podążył nauczyciel Seweryn Sokalski; od 1890 dyrektorem gimnazjum stryjskiego był Karol Petelenz, wcześniej dyrektor sanockiego gimnazjum)[19][20]. W szkole uczył matematyki, fizyki, był zawiadowcą gabinetu fizykalnego[21][22][23][24][25][26][27][28][29]. Ponadto w latach 90. był nauczycielem w Przemysłowej Szkole Uzupełniającej w Sanoku, w której uczył rachunków i buchalterii[30]. Rozporządzeniem C. K. Ministra Wyznań i Oświaty z 14 grudnia 1897 otrzymał ósmą rangę służbową od 1 stycznia 1898 i od tego czasu był tytułowany jako c. k. starszy profesor[31]. W obu półroczach roku szkolnego 1901/1902 przebywał na urlopie z powodu choroby[32]. Reskryptem z 18 czerwca 1902 został przeniesiony przez C. K. Ministra Wyznań i Oświaty w stały stan spoczynku z końcem sierpnia 1902[33]. Jako nauczyciel pracował przez ponad 30 lat[1], w tym 12 lat w Sanoku[34]. Był powszechnie szanowany przez uczniów i grono szkolne[1][34].

Był członkiem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie[35]. Przed 1902 został odznaczony austro-węgierskim Medalem Jubileuszowym Pamiątkowym dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych[36].

W trakcie swojej pracy nauczycielskiej w Stryju jego tożsamość podawano jako „Lew Lemoch”[5][6][7][8][9][10][11][12][13][14], zaś w powiadomieniu o przeniesieniu do Sanoka w 1891 był określony jako „Leon Lemoch”[19] i w taki sposób był wymieniany podczas pracy w sanockim gimnazjum[20][22][23][24][25][26][27][28][29][32][33]. Tym niemniej sam podpisywał się jako „Leo Lemoch”[37]. W niemieckojęzycznej ewidencji urzędników państwa austro-węgierskiego figurował jako „Leon Lemoch”[36]. W inskrypcji nagrobnej – według różnych źródeł – został podpisany jako „Leon Lemoch[38], bądź „Lew Lemoch”[39]. Zmarł 28 maja 1906 w Krakowie[34][39]. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie 30 maja 1906 (kwatera Ł)[38][40][39]. W tym miejscu zostali też pochowani: Julia Lemoch (zm. 1917)[41] i Władysław Lemoch (zm. 1931)[42].

Synami Leona Lemocha byli:

  • Stanisław Klaudiusz Kostka (ur. 1875 w Jarosławiu[43]), początkowo uczył się w gimnazjum stryjskim (II klasa w 1887[44], V klasa w 1890[45]), a przenosinach ojca do Sanoka kontynuował naukę w gimnazjum sanockim (VII klasa w 1891/1892[43], VIII klasa i egzamin dojrzałości w 1893)[22];
  • Władysław (ur. 1877 w Jarosławiu[46], zm. 1931[42]), który uczył się w gimnazjum stryjskim (II klasa w 1888[47], III klasa w 1890[48], IV klasa w 1891[49]), a w roku szkolnym 1891/1892 był w V klasie w gimnazjum sanockim[46]; studiował prawo[50] i został urzędnikiem pocztowym[51];
  • Roman (ur. 1883[52]), uczył się w gimnazjum sanockim (I klasa w 1894[53], II klasa w 1895[54], IV klasa w 1897[55], V klasa w 1898[56], VI klasa w 1899[57], VII klasa w 1900[28], VIII klasa i egzamin dojrzałości w 1901[58]), studiował[59], od 1906 zastępca nauczyciela w C. K. VI Gimnazjum w Krakowie-Podgórzu, gdzie uczył j. niemieckiego[60][52], w latach 20. w Prywatnym Gimnazjum Koedukacyjnym im. Tadeusza Kościuszki w Dąbrowie Tarnowskiej[61];
  • Marian Franciszek wzgl. Fryderyk (ur. 1888[62]), początkowo uczył się w gimnazjum sanockim (II klasa w 1900[63], III klasa w 1901[64], potem w C. K. Gimnazjum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie (V klasa w 1903[65], VI klasa w 1904[66], VII klasa w 1905[67], VIII klasa i egzamin dojrzałości w 1906[68]), prawni, urzędnik[69].

Synowie Leona Lemocha byli wyznania rzymskokatolickiego[43][52].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Wspomnienia pozgonne. Leon Lemoch. „Muzeum”. Tom II, Z. 3, s. 297, 1906. 
  2. Kalendarz kieszonkowy dla nauczycieli na rok 1874. Lwów: 1874.
  3. Rozprawy i sprawozdania z posiedzeń Wydziału Matematyczno-Przyrodniczym Akademii Umiejętności. T. III. Kraków: Akademia Umiejętności, 1876, s. XXV.
  4. Wykaz stałych komisji akademickich z końcem r. 1875. W: Rocznik Zarządu Akademii Umiejętności w Krakowie. Rok 1874. Kraków: Akademia Umiejętności, 1874, s. 65.
  5. a b c Czwarte Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Wyższej Szkoły Realnej w Stryju za rok szkolny 1879/80. Stryj: 1880, s. 26.
  6. a b c Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1880/81. Stryj: 1881, s. 25, 57-58.
  7. a b c Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1881/82. Stryj: 1882, s. 7.
  8. a b c Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1882/83. Stryj: 1883, s. 41, 69.
  9. a b c Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1883/84. Stryj: 1884, s. 38.
  10. a b c Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1884/85. Stryj: 1885, s. 17, 47.
  11. a b c Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazjum Realnego w Stryju za rok szkolny 1887. Stryj: 1887, s. 1, 19.
  12. a b c Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazjum Realnego w Stryju za rok szkolny 1888. Stryj: 1888, s. 24.
  13. a b c Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum Realnego w Stryju za rok szkolny 1890. Stryj: 1890, s. 1.
  14. a b c d Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1891. Stryj: 1891, s. 73, 102.
  15. C) Na Wydziale Matematyczno Przyrodniczym. I. Komisya fizyograficzna. W: Rocznik Akademii Umiejętności w Krakowie. Rok 1895/1896. Kraków: Akademia Umiejętności, 1896, s. 38.
  16. Sprawozdanie Dyrekcji C. K. Gimnazjum w Stryju za rok szkolny 1882/83. Stryj: 1883, s. 38.
  17. Ogłoszenie. „Szkoła”. Nr 24, s. 192, 17 czerwca 1882. 
  18. Ogłoszenie. „Szkoła”. Nr 28, s. 224, 14 lipca 1883. 
  19. a b Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1892. Stryj: 1892, s. 39.
  20. a b Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1892. Sanok: Fundusz Naukowy, 1892, s. 25.
  21. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1892. Sanok: Fundusz Naukowy, 1892, s. 23, 43.
  22. a b c Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1893. Sanok: Fundusz Naukowy, 1893, s. 15, 34.
  23. a b Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1894. Sanok: Fundusz Naukowy, 1894, s. 33, 34.
  24. a b XIV. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1895. Sanok: Fundusz Naukowy, 1895, s. 43, 62.
  25. a b XVI. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1897. Sanok: Fundusz Naukowy, 1897, s. 33.
  26. a b XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 1, 21.
  27. a b 18. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1899, s. 1.
  28. a b c 19. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1899/1900. Sanok: Fundusz Naukowy, 1900, s. 1.
  29. a b 20. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1900/1901. Sanok: 1901, s. 2.
  30. Szkoła przemysłowa uzupełniająca w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 59, s. 2-3, 17 maja 1896. 
  31. XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 68.
  32. a b 21. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1901/1902. Sanok: 1902, s. 2, 3.
  33. a b 22. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1902/1903. Sanok: 1903, s. 2.
  34. a b c Kronika. Nekrologia. „Gazeta Sanocka”. Nr 127, s. 3-4, 3 czerwca 1906. 
  35. Spis członków Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie. „Muzeum”. Z. 6-7, s. 21, 1895. 
  36. a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1902. Wiedeń: 1902, s. 791.
  37. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 310.
  38. a b Lista osób zasłużonych pochowanych na Cmentarzu Rakowickim (1803–1939). W: Karolina Grodziska–Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 122. ISBN 83-08-01428-3.
  39. a b c Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Lew Lemoch. rakowice.eu. [dostęp 2019-11-14].
  40. Spis osób pochowanych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (osoby pochowane do 1939 r.). cmentarium.sowa.website.pl. [dostęp 2019-11-14].
  41. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Julia Lemoch. rakowice.eu. [dostęp 2019-11-14].
  42. a b Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Władysław Lemoch. rakowice.eu. [dostęp 2019-11-14].
  43. a b c CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 296.
  44. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazjum Realnego w Stryju za rok szkolny 1887. Stryj: 1887, s. 29.
  45. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum Realnego w Stryju za rok szkolny 1890. Stryj: 1890, s. 34.
  46. a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 234.
  47. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazjum Realnego w Stryju za rok szkolny 1888. Stryj: 1888, s. 32.
  48. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Wyższego Gimnazyum Realnego w Stryju za rok szkolny 1890. Stryj: 1890, s. 33.
  49. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stryju za rok szkolny 1891. Stryj: 1891, s. 108.
  50. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 273 (poz. 18).
  51. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 274 (poz. 27).
  52. a b c Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 126.
  53. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1894. Sanok: Fundusz Naukowy, 1894, s. 63.
  54. XIV. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1895. Sanok: Fundusz Naukowy, 1895, s. 75.
  55. XVI. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1897. Sanok: Fundusz Naukowy, 1897, s. 35.
  56. XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 38.
  57. 18. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1899, s. 42.
  58. 20. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1900/1901. Sanok: 1901, s. 36, 47.
  59. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 274 (poz. 29).
  60. IX. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Podgórzu za rok szkolny 1907. Kraków: 1907, s. 38, 41.
  61. Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 97.
  62. CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1900/1901 (zespół 7, sygn. 27). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 257.
  63. 19. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1899/1900. Sanok: Fundusz Naukowy, 1900, s. 43.
  64. 20. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1900/1901. Sanok: 1901, s. 44.
  65. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1903. Kraków: 1903, s. 58.
  66. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1904. Kraków: 1904, s. 70.
  67. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1905. Kraków: 1905, s. 113.
  68. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1906. Kraków: 1906, s. 58.
  69. Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 278 (poz. 3).