Mark Ruffalo

amerykański aktor

Mark Alan Ruffalo (ur. 22 listopada 1967 w Kenosha) – amerykański aktor, także reżyser, producent i scenarzysta.

Mark Ruffalo
Ilustracja
Mark Ruffalo (2017)
Imię i nazwisko

Mark Alan Ruffalo

Data i miejsce urodzenia

22 listopada 1967
Kenosha

Zawód

aktor, reżyser, producent filmowy, scenarzysta

Współmałżonek

Sunrise Coigney (od 2000)

Lata aktywności

od 1993

Faksymile
Podpis Marka Ruffalo

Czterokrotnie nominowany do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego; za rolę dawcy spermy w komediodramacie Lisy Cholodenko Wszystko w porządku (2010), jako Dave Schultz w dramacie biograficznym Bennetta Millera Foxcatcher (2014), za postać dziennikarza Michaela Rezendesa w dramacie Toma McCarthy’ego Spotlight (2015) i za rolę rozpustnego prawnika Duncana Wedderburna w komediodramacie fantasy Jorgosa Lantimosa Biedne istoty (2023).

8 lutego 2024 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6777 Hollywood Boulevard[1][2].

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się w Kenosha, w stanie Wisconsin jako jeden z dwóch synów i czworga dzieci Amerykanów pochodzenia włoskiego – Rose Marii, fryzjerki, i Franka Lawrence’a Ruffalo Jr., malarza budowlanego[3]. Jego dziadek ze strony matki był pochodzenia francusko-kanadyjskiego[4], a babka ze strony matki pochodzenia włoskiego[4]. Jego rodzeństwo – brat Scott i dwie siostry: Tania i Nicole, zostali także zawodowymi fryzjerami[5]. Jako nastolatek dorastał w Virginia Beach, w stanie Wirginia, gdzie pracował jego ojciec.

Po ukończeniu szkoły średniej First Colonial High School, przeniósł się wraz z rodziną do San Diego, w Kalifornii. Następnie osiedlił się w Los Angeles, gdzie studiował przez trzy lata aktorstwo w Stella Adler Conservatory i założył z przyjaciółmi Orpheus Theatre Company[6]. Przez kolejne dziewięć miesięcy dorabiał jako barman.

Kariera edytuj

Po gościnnym udziale w serialu fantastycznonaukowym CBS Amerykanin nuklearny (CBS Summer Playhouse, 1989), zaczął występować na początku lat 90. Zadebiutował na kinowym ekranie w filmie Pieśń dla ciebie (A Song for You, 1993)[7]. W 1994 wystąpił w dramacie Dar od niebios (A Gift from Heaven) z udziałem Bobbie Eakes, komediodramacie Ostatnie dni raju (There Goes My Baby) u boku Noaha Wyle’a oraz jednym z odcinków kanadyjskiego serialu Na południe (Due South). Następnie został obsadzony w dreszczowcu Krwawa forsa (Blood Money, 1996) z Jamesem Brolinem i Traci Lords, komedii kryminalnej Sejfmeni (Safe Men, 1998) u boku Sama Rockwella, dramacie Klub 54 (54, 1998), telewizyjnym melodramacie biograficznym TNT Houdini (1998) z tytułowa rolą Johnathona Schaecha i westernie Przejażdżka z diabłem (Ride with the Devil, 1999) z Tobeyem Maguire’em i Skeetem Ulrichem.

Zyskał uznanie na Off-Broadwayu za rolę Warrena Strauba w przedstawieniu Kennetha Lonergana To nasza młodość (1996) u boku Josha Hamiltona, za którą zdobył w 1997 – Theatre World Award i w 1999 – Lucille Lortel Award[8].

Przełomem była filmowa rola Terry’ego Prescotta, który w dzieciństwie stracił rodziców w wypadku samochodowym w dramacie Możesz na mnie liczyć (You Can Count on Me, 2000)[9], za którą otrzymał nagrodę krytyków w Los Angeles i Montrealu. Rozpoznawalność wśród telewidzów zdobył jako nowojorski policjant Zane Marinelli w serialu sensacyjnym Patrol (The Beat, 2000).

Miał być obsadzony w Znakach (2002), ale musiał zrezygnować, gdy zdiagnozowano u niego guza mózgu. Jego rola przypadła Joaquinowi Phoenixowi. Guz mózgu okazał się łagodny. Po operacji powrócił do pełnego zdrowia po częściowym paraliżu twarzy[10].

Grał w komediach romantycznych – Dziś 13, jutro 30 (2004) i Jak w niebie (2005) – oraz dreszczowcach – Zodiak (2007) i Wyspa tajemnic (2010)[11]. Rola Moego Axelroda w przedstawieniu Zbudź się i śpiewaj (Awake and Sing!) na scenie Broadwayu przyniosła mu w 2006 nominację do nagrody Tony Award[12].

Za kreację Alexandra „Neda” Weeksa, pisarza chcącego zwiększyć świadomość na temat HIV, a także zmienić sposób postrzegania osób zarażonych wirusem, którego aktywistyczne działania wzbudzają kontrowersje, w dramacie Ryana Murphy’ego Odruch serca (The Normal Heart, 2014) z Mattem Bomerem[13] otrzymał Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych i Online Film & Television Association Awards, a także był nominowany do Złotego Globu dla najlepszego aktora w miniserialu lub filmie telewizyjnym, Critics’ Choice Television Awards i Emmy jako wybitny aktor pierwszoplanowy – miniserial lub film telewizyjny.

Zyskał szersze uznanie jako Bruce Banner / Hulk w produkcjach Filmowego Uniwersum Marvela: Avengers (2012), Avengers: Czas Ultrona (2015), Thor: Ragnarok (2017), Avengers: Wojna bez granic (2018) i Avengers: Koniec gry (2019).

W październiku 2015 wziął udział w kampanii edukacyjno-informacyjnej na rzecz profilaktyki raka piersi u mężczyzn[14]. W 2017 powrócił na scenę Broadwayu w roli Victora Franza w sztuce Arthura Millera Cena[15].

Był na okładkach magazynów takich jak „Men’s Journal”, „The Hollywood Reporter”, „Vanity Fair”, „Details”, „Esquire”, „GQ[16], „Time[17] i „The Perfect”[18].

Życie prywatne edytuj

11 czerwca 2000 zawarł związek małżeński z Christiną Sunrise Coigney[19]. Mają troje dzieci: syna Keena (ur. 2001) i dwie córki – Bellę (ur. 2005) i Odettę (ur. 2007).

Filmografia edytuj

Nagrody edytuj

Rok Nagroda Kategoria Film
2013 MTV Movie Award Najlepsza walka Avengers (2012)
2014 Nagroda Emmy Wybitny film telewizyjny Odruch serca (2014)
2015 Screen Actors Guild Wybitny aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym
Independent Spirit Awards Nagroda Specjalna Foxcatcher (2014)
2016 Nagroda im. Roberta Altmana Spotlight (2015)
Screen Actors Guild Znakomita obsada w filmie kinowym
2020 Nagroda Emmy Najlepszy aktor pierwszoplanowy w serialu limitowanym, serialu lub filmie To wiem na pewno (2020)
2021 Złoty Glob Najlepszy aktor w serialu limitowanym, serialu antologicznym lub filmie telewizyjnym
Screen Actors Guild Wybitny aktor w miniserialu lub filmie telewizyjnym
2024 Nagroda Satelita Najlepszy aktor drugoplanowy Biedne istoty (2023)

Przypisy edytuj

  1. Mark Ruffalo. Walk of Fame. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  2. Carson Blackwelder: All the best photos from Mark Ruffalo’s Hollywood Walk of Fame ceremony. ABC News, 2024-02-09. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  3. Mark Ruffalo Biography (1967-). Film Reference. [dostęp 2019-08-23]. (ang.).
  4. a b Mark Ruffalo – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-23)]. (ang.).
  5. Mark Ruffalo Actor, Producer, Writer. „TV Guide”. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-23)]. (ang.).
  6. Mark Ruffalo. TV.com. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-23)]. (ang.).
  7. Mark Ruffalo Biography. AllMovie. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  8. Mark Ruffalo. Internet Off-Broadway Database. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  9. Julia Roberts: Mark Ruffalo. „Interview”, 2014-05-20. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  10. Mark Ruffalo wyznał, że usunięto u niego guza mózgu. Polska Agencja Prasowa, 2024-01-24. [dostęp 2024-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-10)]. (pol.).
  11. Mark Ruffalo. Rotten Tomatoes. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-23)]. (ang.).
  12. Mark Ruffalo Awards. AllMovie. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  13. Lynn Hirschberg: Matt Bomer Lost 40 Pounds for His Role in The Normal Heart. W, 2014-05-28. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-23)]. (ang.).
  14. Darius Rock (2015-10-31): Aktor Mark Ruffalo na rzecz kampanii rak piersi u mężczyzn. DariusBlog. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-23)]. (pol.).
  15. Mark Ruffalo. Internet Broadway Database. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  16. Mark Ruffalo. Models.com. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  17. Mark Ruffalo, Gloria Walton: Mark Ruffalo and Gloria Walton on How Storytelling Can Save the Planet. „Time”, 2023-04-20. [dostęp 2024-03-10]. (ang.).
  18. Jason Adams: Mark Ruffalo is Perfect. My New Plaid Pants, 2024-01-15. [dostęp 2024-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-03-10)]. (ang.).
  19. Sunrise Coigney w bazie IMDb (ang.)

Linki zewnętrzne edytuj