Metroplex Dallas–Fort Worth

konurbacja obszarów metropolitalnych w Teksasie

Metroplex Dallas–Fort Worth (nazywany także Dallas–Fort Worth–Arlington) – konurbacja obszarów metropolitalnych w północnej części amerykańskiego stanu Teksas. Według spisu z 2020 roku liczy 7,6 mln mieszkańców, co czyni obszar metropolitalny Dallas najbardziej zaludnioną aglomeracją w stanie, oraz czwartą co do wielkości w całych Stanach Zjednoczonych[1].

Dallas–Fort Worth–Arlington
Metroplex
Ilustracja
Centrum Dallas w 2015 roku.
Państwo

 Stany Zjednoczone

Stan

 Teksas

Powierzchnia

22 469 km²

Wysokość

417 m n.p.m.

Populacja (2020)
• liczba ludności
• gęstość


7 637 387
339,9 os./km²

Położenie na mapie Teksasu
Mapa konturowa Teksasu, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dallas–Fort Worth”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, na dole znajduje się punkt z opisem „Dallas–Fort Worth”
Ziemia32°45′47″N 97°01′57″W/32,763056 -97,032500
Główna ulica w Grand Prairie

W latach 2010–2020 był to obszar o najwyższym wskaźniku wzrostu liczby ludności w USA[2].

Podział edytuj

Metropolitalny obszar statystyczny (MSA) Dallas–Fort Worth–Arlington składa się z połączenia dwóch oddzielnych obszarów statystycznych(inne języki): Dallas–Plano–Irving i Fort Worth–Arlington–Grapevine łącząc się, tworzą jeden pełny obszar metropolitalny lub konurbację. Obejmują one następujące hrabstwa[3]:

Większe miasta[4] edytuj

Gospodarka edytuj

 
Siedziba firmy marketingowej Mary Kay w Addison, zajmującej się sprzedażą kosmetyków

Aglomeracja jest czołowym światowym rynkiem hurtowym i siedzibą Dallas Market Center (1957), jednego z największych na świecie kompleksów handlowych. Ponadto znajduje się w niej siedziba US Army and Air Force Exchange Service, która dostarcza towary i usługi personelowi wojskowemu. Handel hurtowy i detaliczny łączy się z usługami (zwłaszcza biznesowymi, finansowymi i medycznymi), tworząc kręgosłup gospodarki. Jest także ruchliwym centrum konferencyjnym i usług lotniczych[1].

Metroplex Dallas–Fort Worth ma długą historię innowacji technologicznych, ma dużą koncentrację firm zajmujących się produkcją półprzewodników, telekomunikacją i innymi technologiami informatycznymi, przez co czasami jest określane jako „Silicon Prairie”[6]. W 2020 roku aglomeracja zajęła drugie miejsce na liście najlepszych miast technologicznych w USA, wyprzedzając Dolinę Krzemową[7].

Począwszy od roku 2021 obszar metropolitalny Dallas jest domem dla 22 firm z listy Fortune 500. Trzy z nich znajdują się w pierwszej dziesiątce tej listy i są to: Exxon Mobil (spółka paliwowa z siedzibą w Irving), McKesson (dystrybutor farmaceutyków z siedzibą w Irving) i AT&T (największa na świecie firma telekomunikacyjna)[8].

Największym pracodawcą jest Texas Health Resources, która prowadzi 26 szpitali i zatrudnia 26 tys. pracowników na obszarze aglomeracji[9].

Edukacja edytuj

Obszar metropolitalny Dallas obejmuje największe skupisko kolegiów i uniwersytetów w Teksasie. University of Texas Southwestern Medical Center(inne języki) jest miejscem pracy laureatów Nagrody Nobla i znalazł się na pierwszym miejscu na świecie w dziedzinie nauk biomedycznych, w rankingu zakładów opieki zdrowotnej za lata 2015–2018[10][11]. Do innych ważniejszych uczelni należą: Texas A&M University College of Dentistry(inne języki) (1905), Dallas Baptist University(inne języki) (1898), Southern Methodist University (1911), University of Dallas(inne języki) (1956) i University of Texas at Dallas(inne języki) (1961)[1].

Demografia edytuj

Według danych z 2019 roku metropolię zamieszkiwało 7 573 136 mieszkańców, w tym 67,3% mieszkańców stanowiła ludność biała (44,9% nie licząc Latynosów), 16,1% to byli czarnoskórzy Amerykanie lub Afroamerykanie, 7,3% to Azjaci, 2,9% osób rasy mieszanej, 0,5% to rdzenna ludność Ameryki i 0,12% to Hawajczycy i mieszkańcy innych wysp Pacyfiku. Latynosi stanowili 29,3% ludności aglomeracji[12].

Wśród osób deklarujących swoje pochodzenie do najliczniejszych grup należą osoby pochodzenia meksykańskiego (24,0%), niemieckiego (7,5%), angielskiego (6,6%), amerykańskiego (6,4%) i irlandzkiego (6,1%). Wśród Azjatów najliczniejsi byli Hindusi (2,9%). Aglomerację zamieszkiwało także ponad 80 tys. osób polskiego pochodzenia (1,1%)[12].

W centralnych hrabstwach Dallas i Tarrant znajdują się najliczniejsze społeczności Latynosów i Afroamerykanów, podczas gdy północne hrabstwa Collin i Denton mają liczne społeczności azjatyckie. Mimo migracji na oddalonych przedmieściach wciąż przeważają białe społeczności nielatynoskie[12][13].

Obszar ten jest także zróżnicowany pod względem językowym, 67,8% populacji w wieku powyżej 5 lat mówi w domu po angielsku, 23,1% po hiszpańsku, 1,02% posługuje się różnorodnymi językami afrykańskimi, 0,99% wietnamskim, 0,87% chińskim i 0,63% językiem hinduskim. Inne języki nie miały więcej użytkujących niż 0,5% populacji[14].

Religia edytuj

 
Fontanna na dziedzińcu Pierwszego Kościoła Baptystów, megakościoła liczącego ponad 10 tys. członków w centrum Dallas

Badanie Pew Research Center z 2014 roku obejmujące 17 największych aglomeracji USA wykazało, że obszar Dallas–Fort Worth ma najwyższy odsetek osób (78%) identyfikujących się jako chrześcijanie i najmniejszy deklarujących brak przynależności religijnej (18%). Ponadto miasto ma najwyższy odsetek ewangelikalnych protestantów (38%), oraz drugi (po Atlancie) najmniejszy katolików (15%). Łącznie 59% mieszkańców określa się jako protestanci[15][16].

Największe organizacje religijne pod względem członkostwa w 2020 roku[17]:

Przypisy edytuj

  1. a b c Dallas, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
  2. Dallas-Fort Worth could see biggest population surge in U.S. through 2029, study says [online], CultureMap Dallas [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  3. Dallas-Fort Worth Area Employment — February 2020, [w:] Bureau of Labor Statistics [online] [dostęp 2022-01-02].
  4. Dallas Fort Worth Metroplex | DFW Area - H. David Ballinger [online], H David Ballinger [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  5. U.S. Census Bureau QuickFacts: Dallas city, Texas [online], www.census.gov [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  6. North Texas Eases Silicon Valley’s Housing Squeeze [online], Texas Comptroller of Public Accounts [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  7. Dallas-Fort Worth outranks Silicon Valley in new report of best tech cities [online], CultureMap Dallas [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  8. 3 Dallas-Fort Worth companies cash in on new Fortune 500 ranking [online], CultureMap Dallas [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  9. North Texas Largest Employers [online], www.bizjournals.com [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  10. Nobel Prizes | A Legacy of Research & Discovery [online], UT Southwestern Medical Center [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  11. Top 200 healthcare institutions in biomedical sciences [online], Nature Index [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  12. a b c DP05/DP02: 2019: ACS 1-Year Estimates Data Profiles [online], United States Census Bureau [dostęp 2022-01-02].
  13. Demographic Diversity in Texas and the DFW Metro Area, [w:] Texas Demographic Center [online], str. 13, 2019 [dostęp 2022-02-05] (ang.).
  14. B16001: 2019: ACS 1-Year Estimates Detailed Tables [online], United States Census Bureau [dostęp 2022-01-02].
  15. Dallas Has the Most Christians [online], D Magazine, 29 lipca 2015 [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  16. Michael Lipka, Major U.S. metropolitan areas differ in their religious profiles [online], Pew Research Center [dostęp 2022-01-02] (ang.).
  17. Dallas-Fort Worth-Arlington, TX, Metropolitan Statistical Area - Religious Traditions, 2020 [online], www.thearda.com [dostęp 2023-02-26].

Linki zewnętrzne edytuj