Mistrzostwa świata w lekkoatletyce

Mistrzostwa świata w lekkoatletyce – zawody lekkoatletyczne organizowane przez World Athletics (IAAF) począwszy od 1983 roku. Początkowo impreza odbywała się w interwale czteroletnim, jednak od czempionatu w Tokio w 1991 zawody rozgrywane są co dwa lata w latach nieparzystych (na rok po i przed igrzyskami olimpijskimi). Pod względem liczby uczestniczących w nich sportowców oraz liczby widzów śledzących, zawody stanowią trzecią imprezę sportową na świecie, po igrzyskach olimpijskich i mistrzostwach świata w piłce nożnej[1][2].

Mistrzostwa świata
w lekkoatletyce

Kraje, które organizowały mistrzostwa

Organizator

IAAF

Dyscyplina

lekkoatletyka

Pierwsza edycja

Helsinki 1983

2022 Oregon Budapeszt 2023

Historia

edytuj

W 1913 IAAF zadecydował, że rolę mistrzostw świata w lekkoatletyce pełnić będą igrzyska olimpijskie. Ponad 60 lat później narodziła się idea organizacji nowych zawodów, które miałyby rangę mistrzostw świata. Na spotkaniu Rady IAAF w Portoryko w roku 1978 zatwierdzono plan przeprowadzenia mistrzostw[3]. Kandydatami do miana gospodarza pierwszej edycji imprezy, którą zaplanowano na rok 1983, były Helsinki oraz Stuttgart. Ostatecznie zadecydowano, że organizatorem mistrzostw zostanie stolica Finlandii. W pierwszej edycji zawodów wystartowało 1355 zawodników ze 153 krajów. Z biegiem lat do programu imprezy dodawano nowe konkurencje – w 1987 dodano chód kobiet na 10 kilometrów, w 1993 trójskok kobiet, w 1999 skok o tyczce kobiet i rzut młotem kobiet, a w 2005 bieg na 3000 m z przeszkodami kobiet. Obecnie sportowcy rywalizują w 48 konkurencjach – 24 męskich i 24 kobiecych.

W związku z niewprowadzeniem do programu igrzysk olimpijskich w 1976 chodu na 50 kilometrów mężczyzn oraz w 1980 biegów kobiet na 400 metrów przez płotki i na 3000 metrów, zorganizowano dwie edycje mistrzostw świata w tych konkurencjach – w 1976 w Malmö i w 1980 w Sittard[4].

Edycje

edytuj
Edycja Gospodarz Data Stadion Reprezentacji Uczestników Konkurencji Najlepsza drużyna Źródła
1983   Helsinki 7–14 sierpnia Helsingin olympiastadion 153 1355 41   NRD [5][6]
1987   Rzym 28 sierpnia – 6 września Stadio Olimpico 159 1451 42 [6][7]
1991   Tokio 23 sierpnia – 1 września Narodowy Stadion Olimpijski 167 1517 43   Stany Zjednoczone [6][8]
1993   Stuttgart 13–22 sierpnia Gottlieb-Daimler Stadion 187 1689 44 [6][9]
1995   Göteborg 5–13 sierpnia Ullevi 191 1804 44 [6][10]
1997   Ateny 1–10 sierpnia Stadion Olimpijski 198 1882 44 [6][11]
1999   Sewilla 20–29 sierpnia Estadio La Cartuja 201 1821 46 [6][12]
2001   Edmonton 3–12 sierpnia Stadion Wspólnoty Narodów 189 1677 46   Rosja [6][13]
2003   Paryż / Saint-Denis 23–31 sierpnia Stade de France 198 1679 46   Stany Zjednoczone [6][14]
2005   Helsinki 6–14 sierpnia Helsingin olympiastadion 191 1688 47 [6][15]
2007   Osaka 24 sierpnia – 2 września Stadion Nagai 203 1981 47 [16]
2009   Berlin 15 – 23 sierpnia Olympiastadion 201 1984 47 [17]
2011   Daegu 27 sierpnia – 4 września Daegu Stadium 204 1848 47 [18]
2013   Moskwa 10–18 sierpnia Łużniki 204 1974 47 [19][20]
2015   Pekin 22–30 sierpnia Stadion Narodowy 207 1933 47   Kenia [21][22]
2017   Londyn 5–13 sierpnia Stadion Olimpijski 205 2038 48   Stany Zjednoczone [23][24][25]
2019   Doha 28 września – 6 października Khalifa International Stadium 206 1772 49 [26]
2022[a]   Eugene 15–24 lipca Hayward Field 192 1972 49 [27][28]
2023   Budapeszt 19–27 sierpnia Nemzeti Atlétikai Központ 202 2187 49 [29][30]
2025   Tokio
  1. Początkowo zawody miały odbyć się w sierpniu 2021 roku, jednak ze względu na przełożenie igrzysk olimpijskich, w związku z serią zakażeń koronawirusem 2019-nCoV, Rada World Athletics przeniosła zawody na kolejny rok.

Klasyfikacja medalowa

edytuj

Stan po MŚ 2022:

Miejsce Państwo Złoto Srebro Brąz Razem
1.   Stany Zjednoczone 183 117 105 414
2.   Kenia 62 55 44 161
3.   Rosja 44 54 50 148
3.   Niemcy 39 36 48 123
4.   Jamajka 37 56 44 137
5.   Etiopia 33 34 28 95
6.   Wielka Brytania 31 37 43 111
7.   ZSRR 22 27 28 77
8.   Chiny 21 26 25 72
9.   Kuba 21 24 14 59
10.   Polska 20 18 25 63
11.   NRD 20 18 15 53
12.   Czechy 15 5 6 26
13.   Francja 14 17 24 55
14.   Australia 13 13 13 39
15.   Włochy 12 16 17 45
16.   Południowa Afryka 12 7 8 27
17.   Ukraina 11 15 15 41
18.   Białoruś 11 13 11 35
19.   Maroko 11 12 8 31
20.   Szwecja 10 5 8 23
21.   Norwegia 10 5 4 19
22.   Bahamy 9 8 9 26
23.   Hiszpania 7 17 17 41
24.   Kanada 7 16 17 40
25.   Japonia 7 9 17 33
26.   Finlandia 7 8 6 21
27.   Portugalia 7 7 8 22
28.   Bahrajn 7 3 3 13
29.   Algieria 6 2 3 11
30.   Nowa Zelandia 6 0 2 8
31=   Holandia 5 8 10 23
31=   Rumunia 5 8 10 23
33.   Grecja 5 7 11 23
34.   Bułgaria 5 3 8 16
35.   Uganda 5 2 4 11
36.   Katar 5 2 3 10
37.   Czechosłowacja 4 4 3 11
38.   Chorwacja 4 4 2 10
39.   Kolumbia 4 2 2 8
40.   Irlandia 4 2 0 6
41.   Szwajcaria 4 0 4 8
42.   Trynidad i Tobago 3 5 7 15
43.   Litwa 3 3 2 8
44.   Meksyk 3 2 8 13
45.   Dominikana 3 2 1 6
46=   Ekwador 3 1 1 5
46=   Mozambik 3 1 1 5
46=   Grenada 3 1 1 5
49=   Dania 3 0 1 4
49=   Wenezuela 3 0 1 4
51.   Estonia 2 6 2 10
52.   Brazylia 2 5 8 15
53.   Belgia 2 2 7 11
54.   Słowenia 2 1 2 5
55.   Tadżykistan 2 1 0 3
56.   Peru 2 0 0 2
57.   Nigeria 1 5 5 11
58.   Namibia 1 4 1 6
59.   Kazachstan 1 3 5 9
60.   Turcja 1 2 1 4
61.   Zambia 1 2 0 3
62.   Tunezja 1 1 1 3
63=   Erytrea 1 1 0 2
63=   Panama 1 1 0 2
63=   Botswana 1 1 0 2
66.   Saint Kitts i Nevis 1 0 4 5
67.   Słowacja 1 0 3 3
68.   Syria 1 0 2 3
69=   Senegal 1 0 1 2
69=   Somalia 1 0 1 2
69=   Barbados 1 0 1 2
72.   Korea Północna 1 0 0 1
73.   Węgry 0 7 7 14
74.   Wybrzeże Kości Słoniowej 0 4 1 5
75.   Izrael 0 2 2 4
76=   Burundi 0 2 1 3
76=   Dżibuti 0 2 1 3
78.   Austria 0 1 3 4
79=   Cypr 0 1 1 2
79=   Surinam 0 1 1 2
79=   Tanzania 0 1 1 2
79=   Bośnia i Hercegowina 0 1 1 2
79=   Łotwa 0 1 1 2
79=   Ghana 0 1 1 2
79=   Indie 0 1 1 2
79=   Korea Południowa 0 1 1 2
79=   Sri Lanka 0 1 1 2
79=   Kamerun 0 1 1 2
89=   Birma 0 1 0 1
89=   Egipt 0 1 0 1
89=   Bermudy 0 1 0 1
89=   Sudan 0 1 0 1
93.   Serbia 0 0 3 3
94=   Iran 0 0 1 1
94=   Haiti 0 0 1 1
94=   Dominika 0 0 1 1
94=   Burkina Faso 0 0 1 1
94=   Zimbabwe 0 0 1 1
94=   Arabia Saudyjska 0 0 1 1
94=   Filipiny 0 0 1 1
94=   Samoa Amerykańskie 0 0 1 1

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. 205 Member Federations and $7 million in Prize Money set for Berlin [online], berlin.iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-17] (ang.).
  2. 201 Member Federations Set for Daegu World Champs [online], iaaf.org [dostęp 2011-05-04] (ang.).
  3. Turning the clock back to Moscow 1980 [online], iaaf.org [dostęp 2013-05-16] [zarchiwizowane z adresu 2013-07-04] (ang.).
  4. IAAF World Championships in Athletics [online], gbrathletics [dostęp 2011-04-13] (ang.).
  5. 1st IAAF World Championships in Athletics Helsinki 07/14-Aug-83 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-28] (ang.).
  6. a b c d e f g h i j WCH History [online], osaka2007.iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2007-08-26] (ang.).
  7. 2nd IAAF World Championships in Athletics Roma 28-Aug/06-Sep-87 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-28] (ang.).
  8. 3rd IAAF World Championships in Athletics Tokyo 23-Aug/01-Sep-91 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-06-21] (ang.).
  9. 4th IAAF World Championships in Athletics Stuttgart 13/22-Aug-93 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2004-12-12] (ang.).
  10. 5th IAAF World Championships in Athletics Göteborg 05/13-Aug-95 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-14] (ang.).
  11. 6th IAAF World Championships In Athletics Athína 01/10-Aug-97 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2004-12-12] (ang.).
  12. 7th IAAF World Championships in Athletics [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-21] (ang.).
  13. 8th IAAF World Championships in Athletics [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-05] (ang.).
  14. 9th IAAF World Championships in Athletics [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-14] (ang.).
  15. 2005 IAAF World Championships in Athletics [online] [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-02] (ang.).
  16. 2007 IAAF World Championships in Atheltics [online] [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2008-07-25] (ang.).
  17. IAAF / LOC Press Conference – Berlin 2009 – Championships Debrief [online], berlin.iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-12] (ang.).
  18. 2011 IAAF World Championhips in Athletics [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2010-07-06] (ang.).
  19. Janusz Rozum, MŚ w Daegu (2011) i Moskwie (2013) [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2011-04-13] (pol.).
  20. Daegu and Moscow celebrate…President Diack acknowledges “Four great cities in the race from three different continents” [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-02] (ang.).
  21. IAAF Council Notes – Daegu, Korea – Day 1 [online], iaaf.org [dostęp 2011-04-11] (ang.).
  22. Beijing selected to host 2015 World Championships [online], iaaf.org [dostęp 2011-11-11] (ang.).
  23. London selected to host 2017 World Championships [online], iaaf.org [dostęp 2011-11-11] (ang.).
  24. London to be the host of the 2017 IAAF World Championships [online], European Athletics [dostęp 2011-11-11] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-29] (ang.).
  25. IAAF Council Meeting, London 2012 – SUMMARY [online], iaaf.org [dostęp 2012-08-26] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-20] (ang.).
  26. 17. IAAF Mistrzostwa Świata [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2015-04-16] (pol.).
  27. Maciej Jałoszyński, Eugene organizatorem Mistrzostwa Świata 2021 [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki, 17 kwietnia 2015 (pol.).
  28. Maciej Jałoszyński, Potwierdzono nową datę mistrzostw świata w Oregonie [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki [dostęp 2020-04-09] (pol.).
  29. Maciej Jałoszyński, Budapeszt gospodarzem Mistrzostw Świata 2023 [online], Polski Związek Lekkiej Atletyki, 4 grudnia 2018 (pol.).
  30. ''19 Mistrzostwa Świata [online], pzla.pl [dostęp 2020-12-10] (pol.).

Bibliografia

edytuj