Sylwester I
Sylwester I (ur. w 2. poł. III wieku w Rzymie, zm. 31 grudnia 335 tamże) – 33. papież w okresie od 31 stycznia 314 do 31 grudnia 335[2], wyznawca[3] i święty Kościoła katolickiego oraz prawosławnego.
Papież Biskup Rzymu | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Papież | |
Okres sprawowania |
314–335 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Pontyfikat |
31 stycznia 314 |
wyznawca | |
Czczony przez | |
---|---|
Wspomnienie | |
Atrybuty |
kościół, księga, trzyramienny krzyż, paliusz, tiara, pastorał, gałązka oliwna, anioł, muszla, byk, wąż z książką, smok u stóp |
Patron | |
Szczególne miejsca kultu |
Życiorys
edytujSylwester urodził się w Rzymie. Był synem Rufina – kapłana, który w czasie prześladowań dioklecjańskich przechowywał księgi liturgiczne i Pismo Święte należące do Kościoła w Rzymie lub (według innych relacji) po wczesnej śmierci ojca, jego matka Justa oddała go na wychowanie do pewnego uczonego i cnotliwego kapłana[4]. Młodzieniec posiadł „mądrości książkowe” i „cnotliwe usposobienie”. Spowodowały one, iż ze szczególną miłością odnosił się do wędrujących pielgrzymów. Przyjmował ich do swego domu i otaczał wszechstronną opieką.
W wieku trzydziestu lat Sylwester został wyświęcony na diakona, a następnie prezbitera. Jego gorliwa służba Bogu sprawiła, iż cieszył się powszechnym szacunkiem i w 314 roku został wybrany papieżem[4].
Jego pontyfikat przypada na czas po ogłoszeniu edyktu mediolańskiego gwarantującego swobodę wyznania chrześcijanom – od 31 stycznia 314 do 31 grudnia 335 roku[4]. W Liber Pontificalis (VII–VIII wiek) i u Anastazego znajduje się o nim niewiele więcej niż spis darowizn udzielonych Kościołowi przez Konstantyna Wielkiego. Papież polecił rzymski dzień słońca (łac. dies solis) jako Dzień Pański (pamiątka zmartwychwstania Chrystusa) a Konstantyn Wielki dekretem w 321 roku ogłosił niedzielę wolną od pracy.
Na synodzie w Arles (Arelate), zwołanym przez Konstantyna Wielkiego, był reprezentowany przez kapłanów Klaudiusza i Wita oraz diakonów Eugeniusza i Syrycjusza[2]. Synod ten dotyczył herezji donatystów. Na Soborze Nicejskim I zaś był reprezentowany przez kapłanów Wincentego i Wita. Mówi się, że prowadził sobór w Rzymie, który potępił herezję Ariusza i jego zwolenników[2].
Dokonał uroczystej konsekracji bazylik św. Piotra na Watykanie (18 listopada 326[5]) i św. Jana na Lateranie (324[2]), które zostały ufundowane przez Konstantyna Wielkiego, a to dało początek uroczystym konsekracjom podobnych budowli.
Wiele legend z nim związanych okazało się nieprawdziwych, np. o ochrzczeniu przez niego Konstantyna Wielkiego – władcę na łożu śmierci ochrzcił Euzebiusz z Nikomedii[4].
Sylwester zmarł w Rzymie i został pochowany w katakumbach Pryscylli przy Via Salaria[6]. W VII wieku wybudowano tam bazylikę ku jego czci. Obecnie część relikwii świętego znajduje się w kościele parafialnym w Nonantola – 11 km od Modeny. Innym kościołem pod jego wezwaniem jest kościół na Kwirynale.
Jego imię związane jest z Orderem Świętego Sylwestra oraz nocą sylwestrową.
Dni obchodów
edytujWspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 31 grudnia. Cerkiew prawosławna wspomina świętego 2/15 stycznia[d][7], tj. 15 stycznia według kalendarza gregoriańskiego.
Ikonografia
edytujW ikonografii przedstawiany jest w szatach pontyfikalnych. Na prawosławnych ikonach przedstawiany jest jako stary mężczyzna z krótką siwą brodą i kędzierzawymi włosami w liturgicznych szatach biskupich, trzymający w dłoniach Ewangelię.
Jego atrybutami są: kościół, księga, trzyramienny krzyż, paliusz, tiara, pastorał, gałązka oliwna, anioł, muszla, byk, wąż z książką, smok u stóp.
Jest patronem zwierząt domowych.
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ liturgia katolicka
- ↑ podwójne datowanie
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
- ↑ liturgia prawosławna według kalendarza juliańskiego
Przypisy
edytuj- ↑ Wiesław Aleksander Niewęgłowski: Leksykon świętych. Warszawa: Świat Książki, 2006, s. 207. ISBN 978-83-247-0574-0.
- ↑ a b c d Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 23. ISBN 83-7006-437-X.
- ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 506. ISBN 978-83-7318-736-8.
- ↑ a b c d John Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 45-47. ISBN 83-06-02633-0.
- ↑ Sari Gilbert, Michael Brouse, Przewodnik National Geographic – Rzym, G+J RBA Sp. z o.o.& Co. Spółka Komandytowa, 2002, ss. 162, ISBN 83-88132-81-4
- ↑ Catacombe di Roma aperte al pubblico. vatican.va. [dostęp 2021-04-03]. (wł.).
- ↑ 2 Ιανουαρίου [online], Εκκλησια Τησ Ελλαδος [dostęp 2017-06-10] (gr.).
Bibliografia
edytuj- Święty Sylwester I, papież [online], Brewiarz [dostęp 2012-07-18] (pol.).
- Pope St. Sylvester I, [w:] Catholic Encyclopedia [online] [dostęp 2012-07-18] (ang.).