Plac Franciszkański we Wrocławiu

Plac we Wrocławiu

Plac Franciszkański we Wrocławiu (Minoritenhof[1][2]) – plac we Wrocławiu położony w obrębie Starego Miasta[1][2][3]. Znajduje się tu między innymi zabytkowy Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława[1][2][4], a także Zespół Szkół Sióstr Salezjanek[5][6].

plac Franciszkański
Stare Miasto
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Poprzednie nazwy

Minoritenhof

Plan
Plan przebiegu ulicy
Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „plac Franciszkański”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „plac Franciszkański”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „plac Franciszkański”
51°06′24,356″N 17°01′48,828″E/51,106766 17,030230
Otoczenie
Szkoła
Kościół

Historia edytuj

Teren obecnego placu Franciszkańskiego stanowił niegdyś dziedziniec rozległej posiadłości należącej do osoby prywatnej[a][1]. W 1351 roku został ufundowany przez cesarza Karola IV kościół, który początkowo podlegał augustianom eremitom, którzy mieli w pobliżu swój klasztor, a w 1530 przejęty został przez franciszkanów[1][2][4][7][8][9], czyli braci mniejszych (minorytów)[2]. Tym samym plac ten stanowił po ukończeniu budowy kościoła dziedziniec przed kościołem św. Doroty[2]. Również ulica biegnąca od tego miejsca do Rynku[b] otrzymała nawiązującą do patronki kościoła nazwę ul. św. Doroty (Dorotheengasse), do której dołączono także ulicę Buden in der Dorotheengasse[1][10][11]. Natomiast ulicę biegnącą od placu wzdłuż kościoła w kierunku współczesnej ulicy Świdnickiej nazwano An der Dorotheengasse, dziś Franciszkańska[9][11]. Po sekularyzacji w XIX wieku majątku kościelnego utworzono tu zakład karny. W 1890 r. rozbudowano od kościoła w kierunku południowym ulicę Św. Doroty, do obecnej ulicy Heleny Modrzejewskiej, a w ich otoczeniu oraz od strony północnej w otoczeniu placu Franciszkańskiego wybudowano plebanię[1].

Ulice edytuj

Plac Franciszkański obejmuje drogę gminną, której przypisano klasę D, numer 104998, biegnącą od Ulicy Świętej Doroty. Jest do droga ślepa[3][12]. Nadanie kategorii drogowej tej drodze nastąpiło uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia nr XLVIII/1704/02 z 16.05.2002 r., natomiast nadanie numeru uchwałą nr 351/II/03 z 25.06.2003 r.[3][12]. Długość jezdni przypisanej do tego placu wynosi 37 m[3] (104 m[12]).

Plac Franciszkański połączony jest z ulicami miasta poprzez następujący układ drogowy[1]:

Otoczenie placu edytuj

Plac otoczony jest zabudową miejską:

  • od strony wschodniej – przebiega jezdnia przypisana do ulicy świętej Doroty, a za nią znajduje się Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława[1][4][10],
  • od strony południowej – biegnie ulica świętej Doroty do ulicy Heleny Modrzejewskiej[13][10], a przylega do niej budynek plebanii, dalej znajdują się kolejne budynki w zabudowie ciągłej, przy czym ich elewacje frontowe zwrócone są na południe od strony ulicy Heleny Modrzejewskiej i placu Wolności, a od strony placu Franciszkańskiego znajduje się tył budynków,
  • od strony zachodniej – istniała zabudowa, obecnie rozebrana, za posesją przebiega ulica Zamkowa[15],
  • od strony północnej – budynek Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek[5], w północno-wschodnim narożniku ulica świętej Doroty biegnąca w kierunku ulicy Kazimierza Wielkiego i skrzyżowanie z ulicą Franciszkańską w kierunku ulicy Świdnickiej[1][9][10][13][14].

Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława edytuj

Główne wejście do Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława zlokalizowane jest od strony ulicy świętej Doroty i placu Franciszkańskiego[c][6][16]. Kościół został ufundowany w 1351 r. przez cesarza Karola IV. Początkowo podlegał augustianom eremitom, a w 1530 r. przejęty został przez franciszkanów. Już w 1534 r. zakon przekazał go władzom miejskim. Powrót pod pieczę franciszkanów minorytów powrócił w 1612 r.[1][2][4][7][8][9][17] (1615 r.[4]).

Kościół został wpisany do rejestru zabytków[17]:

  • nr 14 z 27.11.1947 r.[17], oraz
  • A/292/90 z 12.02.1962 r.[17].

Zespół Szkół Sióstr Salezjanek edytuj

Przy placu Franciszkańskim położony jest budynek, w którym mieści się Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu[d][5][6]. Szkoła nosi imię Jana Pawła II[18][19]. Jest to pierwsza katolicka szkoła podstawowa utworzona we Wrocławiu[20]. Prowadzona jest przez Salezjanki[e]. Jest szkoła niepubliczną. Zespół szkół obejmuje szkołę podstawową i gimnazjum[21].

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Posiadłość ta położona była w miejscu w miejscu, którego współczesny adres to ulica Świdnicka 20.
  2. Obecnie ulica Świętej Doroty biegnie tylko do ulicy Kazimierza Wielkiego, a odcinek do Rynku uległ zatarciu/zabudowie i nie istnieje.
  3. Kościół Świętych Stanisława, Doroty i Wacława: 50-071 Wrocław, Plac Wolności 3.
  4. Zespół Szkół Sióstr Salezjanek we Wrocławiu: 50-070 Wrocław, Plac Franciszkański 1-3.
  5. Salezjanki: Zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki Wiernych.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k Harasimowicz 2006 ↓, s. 221 (Franciszkański, plac).
  2. a b c d e f g Wratislavia.net 2012 ↓, s. 101.
  3. a b c d ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 782.
  4. a b c d e Harasimowicz 2006 ↓, s. 430 (Kościół Św. St. ...).
  5. a b c ZSSS ↓, s. Kontakt.
  6. a b c Archidiecezja Wrocławska i b.d. ↓, parafia.php?id_dek=42&id_par=11.
  7. a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 48-49 (Augustianie eremici).
  8. a b Harasimowicz 2006 ↓, s. 210-211 (Franciszkanie).
  9. a b c d e Harasimowicz 2006 ↓, s. 211 (Franciszkańska, ulica).
  10. a b c d e Harasimowicz 2006 ↓, s. 886 (Św. Doroty, ulica).
  11. a b Wratislavia.net 2012 ↓, s. 38.
  12. a b c Wroclaw.pl 2002 ↓.
  13. a b c ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 4189.
  14. a b ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 781.
  15. a b ZDiUM 2015 ↓, s. poz. 4787.
  16. Kw ↓.
  17. a b c d Nid 2015 ↓, s. 203.
  18. ZSSS ↓, s. Strona główna.
  19. ZSSS ↓, s. Patron.
  20. ZSSS ↓, s. O szkole.
  21. ZSSS ↓, s. Dokumenty.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj