Przydonica
Przydonica – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Gródek nad Dunajcem.
| wieś | |
.jpg) Kościół drewniany Matki Boskiej Różańcowej i nowy kościół | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
1384[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
33-318[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KNS |
| SIMC |
0426360 |
Położenie na mapie gminy Gródek nad Dunajcem  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego  | |
 49°43′58″N 20°46′29″E/49,732778 20,774722[1]
| |
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Integralne części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0426377 | Dolna Wieś | część wsi |
| 0426383 | Dział | część wsi |
| 0426390 | Gawroniec | część wsi |
| 0988939 | Glinik | przysiółek |
| 0426408 | Górna Wieś | część wsi |
| 0426414 | Kobylnice | część wsi |
| 0426450 | Podglinicze | przysiółek |
| 0426420 | Sikornik | część wsi |
| 0426437 | Wygony | część wsi |
| 0426443 | Zbęk | część wsi |
Położenie edytuj
Wieś znajduje się na obszarze Pogórza Rożnowskiego, w dolinie Przydonickiego Potoku (Przydoniczanka), który wpada do Jeziora Rożnowskiego we wsi Bartkowa-Posadowa[6].
Transport edytuj
Komunikację autobusową do Nowego Sącza zapewnia prywatny przewoźnik. Najbliższy przystanek kolejowy to Wilczyska we wsi Wilczyska, oddalonej o ok. 8 km i Stróże oddalona ok. 10 km.
Historia edytuj
Parafia w Przydonicy powstała ok. 1358 roku z fundacji rodów Gerałtów i Gryfitów. W XVI/XVII w. miejscowy kościół został zamieniony na zbór braci polskich[7]. W latach 1592–1606 tutejsza parafia nie posiadała duszpasterza, w 1596 roku administrację parafią przejął proboszcz z Podola. Niebawem Przydonica utraciła prawa parafii i popadła w zależność filialną od Podola. Dopiero w 1925 roku bp tarnowski Leon Wałęga ponownie erygował w Przydonicy parafię. Obecny kościół został zbudowany w 1527 i konsekrowany ok. 1580 roku. Wieża została prawdopodobnie dobudowana w XVIII wieku[8][9].
Zabytki edytuj
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[10].
Parafia rzymskokatolicka edytuj
Pierwotnie parafia była pod wezwaniem św. Katarzyny[8], obecna rzymskokatolicka parafia jest pw. Matki Boskiej Różańcowej. W 1998 roku poświęcono plac pod budowę nowego kościoła[11]. 13 sierpnia 2006 wmurowano kamień węgielny[12], a konsekracji dokonał biskup tarnowski Wiktor Skworc 2 października 2011 roku[13].
Edukacja edytuj
Gospodarka edytuj
W Przydonicy znajduje się tartak, dwa sklepy oraz skup owoców i warzyw.
Sport edytuj
Siedziba klubu sportowego od 2011 roku ULKS Przydonica[16].
Ochotnicza Straż Pożarna edytuj
Miejscowość posiada założoną w 2002 roku Ochotniczą straż pożarną, posiada ona trzy samochody bojowe: GBARt Mercedes-Benz, Volkswagen Transporter SLBus oraz Mitsubishi L200 SLRR[17].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 111657
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1045 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Pogórze Rożnowskie; Mapa 1:50 000. Kraków: Compass, 2004. ISBN 83-89165-72-4.
- ↑ Zbyszyce. Gmina Gródek nad Dunajcem. [dostęp 2014-03-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-09)].
- ↑ a b Historia kościoła parafialnego w Przydonicy. przydonica.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-03)]..
- ↑ Kościół w Przydonicy na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2023-12-10].
- ↑ Gość Niedzielny: Dróżki Różańcowe w Przydonicy.
- ↑ Sanktuarium Matki Bożej w Przydonicy. przydonica.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-30)]..
- ↑ Matka Pocieszna, „gosc.pl”, 15 sierpnia 2013 [dostęp 2017-11-20].
- ↑ Strona Szkoły Podstawowej w Przydonicy
- ↑ Filia w Przydonicy. smroznow.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-13)]. strona Szkoły Muzycznej I st. w Rożnowie
- ↑ ULKS Przydonica [online], Facebook.
- ↑ http://ospprzydonica.pl/index.php/historia/
Linki zewnętrzne edytuj
- Przydonica strona Gminy Gródek nad Dunajcem
- https://www.facebook.com/NaszaPrzydonica/
- Przydonica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 207.
- Przydonica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 524.