Viswanathan Anand
Viswanathan Anand (ur. 11 grudnia 1969 w Mayiladuthurai)[4] – indyjski szachista, mistrz świata FIDE w latach 2000–2002 oraz mistrz świata w latach 2007–2013.
_(cropped).jpeg) Viswanathan Anand (2016) | |||
| Data i miejsce urodzenia |
11 grudnia 1969 | ||
|---|---|---|---|
| Obywatelstwo | |||
| Tytuł szachowy |
arcymistrz (1988) | ||
| Ranking FIDE |
2754 (01.09.2023)[1] | ||
| Ranking krajowy FIDE |
2[2] | ||
| FIDE Top 100 |
9[3] | ||
| Odznaczenia | |||
| |||
Kariera szachowa edytuj
Znany w świecie szachowym pod imieniem Vishy i przydomkiem „Tygrys z Madrasu”[5], swój pierwszy sukces na arenie międzynarodowej osiągnął w 1987 roku w Baguio, zdobywając tytuł mistrza świata juniorów. Rok później otrzymał tytuł arcymistrza. Z początkiem lat 90. zadomowił się w szachowej czołówce światowej po wygraniu kilku prestiżowych turniejów. Największym jego ówczesnym osiągnięciem było zwycięstwo w 1992 roku turnieju w Reggio Emilia, w którym w pokonanym polu pozostawił dwóch wówczas najsilniejszych szachistów globu – Garriego Kasparowa i Anatolija Karpowa. W tym, jak i w kolejnym, 1993 dwukrotnie podzielił I miejsca w memoriałach Maxa Euwego w Amsterdamie. Dał się poznać jako błyskotliwy szachista, a jego charakterystyczną cechą było niezwykle szybkie rozgrywanie partii.
W 1995 rozegrał mecz przeciwko Kasparowowi o mistrzostwo świata pod egidą Stowarzyszenia Zawodowych Szachistów (PCA). Mecz odbył się w World Trade Center w Nowym Jorku. Po początkowej serii ośmiu remisów wygrał jedną partię, lecz z następnych pięciu przegrał aż cztery, tym samym poniósł porażkę w całym meczu w stosunku 7½ – 10½[6].
W 1997 wystąpił w Groningen w pierwszych mistrzostwach świata rozgrywanych systemem pucharowym. W turnieju głównym okazał się najlepszy w finale pokonując Michaela Adamsa, a następnie zmierzył się w styczniu 1998 w Lozannie z Anatolijem Karpowem w meczu o mistrzostwo świata. Spotkanie przegrał w 3 – 5 i zdobył tytuł wicemistrza świata[7].
W 2000 zdobył tytuł mistrza świata, triumfując w turnieju rozegranym systemem pucharowym według przepisów FIDE. W finale rozegranym w Nowym Delhi pokonał bez porażki Aleksieja Szyrowa, wygrywając trzy partie i remisując jedną[8]. W kolejnych mistrzostwach, rozegranych na przełomie 2001 i 2002 roku w Moskwie, awansował do półfinału, w którym uległ Wasilijowi Iwanczukowi[9]. W 2005 podzielił w San Luis II-III miejsce w kolejnym turnieju o mistrzostwo świata[10].
W styczniu 2000 roku zwyciężył w bardzo silnie obsadzonym turnieju błyskawicznym Plus GSM World Blitz Chess Cup w Warszawie[11]. W październiku 2003 roku w Cap d’Agde po raz pierwszy zostały rozegrane mistrzostwa świata w szachach aktywnych (na rozegranie partii zawodnicy mieli 25 minut z dodawanym czasem 10 sekund po każdym posunięciu). Wygrał turniej (w finale pokonując Władimira Kramnika), wyprzedzając dziesięciu szachistów z pierwszej dwunastki listy rankingowej FIDE[12].
W latach 1984–2006 siedmiokrotnie reprezentował swój kraj na szachowych olimpiadach. Na swoim koncie posiada srebrny medal, który otrzymał w roku 2004 za uzyskanie drugiego najwyższego wyniku rankingowego[13].
Do najważniejszych indywidualnych sukcesów należą zwycięstwa w turniejach elity w Wijk aan Zee (w latach 2003, 2004 i 2006 – wspólnie z Weselinem Topałowem), Dortmundzie (2004 – wspólnie z Arkadijem Naiditschem) oraz Morelii i Linares (2007[14] i 2008[15]), jak również siedmiokrotnie (1996, 1999, 2000, 2001, 2005, 2006, 2007) w León.
Od początku lat od lat 90. utrzymuje się w ścisłej czołówce światowej. Cieszy się niezwykłą popularnością w swoim kraju, podobną do sławy mistrzów krykieta. Jego pozycja w światowych szachach przyczyniła się do znacznego wzrostu popularności współczesnych szachów w Indiach.
W 2007 po raz drugi swojej karierze został mistrzem świata, zwyciężając w rozegranym w Meksyku turnieju z udziałem ośmiu zawodników. Jako jedyny nie przegrał w nim partii, wygrał cztery i z wynikiem 9 pkt (z 14 możliwych) wyprzedził Władimira Kramnika i Borysa Gelfanda[16]. W 2008 obronił w Bonn tytuł, pokonując Władimira Kramnika w stosunku 6½ – 4½.
W maju 2010 pokonał w Sofii pretendenta i byłego mistrza świata Bułgara Weselina Topałowa w stosunku 6½ – 5½[17]. W 2012 obronił tytuł mistrza świata, pokonując w Moskwie Borysa Gelfanda w stosunku 8½ – 7½[18]. 22 listopada 2013 roku po przegranym w stosunku 3½: 6½ meczu w Ćennaj utracił tytuł na rzecz Magnusa Carlsena[19]. W 2014 zwyciężył w rozegranym w Chanty-Mansyjsku turnieju pretendentów, zdobywając prawo do udziału w meczu o mistrzostwo świata z Magnusem Carlsenem[20]. W meczu tym uległ Norwegowi w stosunku 4½: 6½, nie odzyskując tytułu mistrza świata[21].
Jest ambasadorem World Wide Fund for Nature[22].
Najwyższy ranking w karierze osiągnął 1 marca 2011, z wynikiem 2817 punktów zajmował wówczas 1. miejsce na światowej liście FIDE[23].
Odznaczenia edytuj
- Order Padma Vibhushan – dwukrotnie (2008[24] i 2009[25])
- Order Padma Bhushan (2001)
- Order Padma Shri (1988)[26]
Ponadto, w 1985, został uhonorowany nagrodą Arjuna Award[27].
Przypisy edytuj
- ↑ Anand, Viswanathan [online], World Chess Federation – FIDE [dostęp 2023-08-30] (ang.).
- ↑ Period: August 2023. Rank India. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 sierpnia 2023. [dostęp 2023-08-30].
- ↑ Top 100 Players August 2023 – Archive. Międzynarodowa Federacja Szachowa, 1 sierpnia 2023. [dostęp 2023-08-30].
- ↑ Viswanathan Anand: Who is he?
- ↑ Viswanathan Anand: Tiger of Madras and king of chess. [dostęp 2012-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-06)].
- ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2014-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-10)].
- ↑ 1998 Karpov – Anand FIDE Title Match.
- ↑ 2000 FIDE Knockout Matches.
- ↑ 2001-02 FIDE Knockout Matches.
- ↑ 2005 WCC San Luis.
- ↑ Plus GSM World Blitz Chess Cup 2000.
- ↑ World Champion Vishy Anand!
- ↑ OlimpBase.
- ↑ Anand wins Morelia/Linares 2007 by a full point.
- ↑ Linares 2008: Anand wins Super-GM.
- ↑ Mexico 2007: Vishy Anand is world champion!
- ↑ Sofia R12: Vishy wins, retains World Championship title.
- ↑ WCh 2012 Tiebreak: Anand draws final game, retains title!
- ↑ Magnus Carlsen is World Chess Champion 2013!
- ↑ Candidates 2014 Final.
- ↑ Magnus Carlsen is FIDE World Chess Champion 2014!
- ↑ Anand ambassador of WWF India.
- ↑ Top lists records: Anand, Viswanathan.
- ↑ India.gov.in: Padma Vibhushan Awardees 2008. [dostęp 2009-12-19]. (ang.).
- ↑ India.gov.in: Padma Vibhushan Awardees 2009. [dostęp 2009-12-19]. (ang.).
- ↑ GM Krishnan Sasikiran to receive prestigious Padma Shri Award.
- ↑ LIST OF ARJUNA AWARDEES. yas.nic.in. [dostęp 2023-01-06]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- ChessBase Megabase 2008
- Individual Calculations: Anand, Viswanathan (ang.)
- Anand – Carlsen 2013, Anand’s previous world championship victories (ang.)
Linki zewnętrzne edytuj
- Viswanathan Anand – wybrane partie szachowe (ang.)
- Viswanathan Anand – profil na stronie FIDE (ang.)
- World Champion Vishy Anand turns forty (ang.)
- Vishy Anand: a passionate portrait | part 1 | part 2 (ang.)