Stare Rochowice

wieś w województwie dolnośląskim

Stare Rochowice (niem. Alt Röhrsdorf[4]) – wieś w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie jaworskim, w gminie Bolków, położona nad potokiem Rochowicką Wodą, w Górach Kaczawskich.

Stare Rochowice
wieś
Ilustracja
Pałac w Starych Rochowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

jaworski

Gmina

Bolków

Wysokość

325–500 m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

414[2]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

59-420[3]

Tablice rejestracyjne

DJA

SIMC

0189530

Położenie na mapie gminy Bolków
Mapa konturowa gminy Bolków, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stare Rochowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stare Rochowice”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stare Rochowice”
Położenie na mapie powiatu jaworskiego
Mapa konturowa powiatu jaworskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Stare Rochowice”
Ziemia50°55′24″N 16°03′01″E/50,923333 16,050278[1]
Kościół św. Jana Chrzciciela

Podział administracyjny

edytuj
Integralne części wsi Stare Rochowice[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0189546 Bolków-Zdrój przysiółek

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa jeleniogórskiego.

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi ze średniowiecznego dokumentu z roku 1397, gdzie wymieniona jest po łacinie jako Pratum (pol. Łąka)[7]. Inne nazwy występujące w historii to: Rudingeresdorf, Rudingersdorf, Rudegersdorf, Röhrsdorf, Alt Röhrsdorf, Rudgorzewice Stare, Stare Rochiwce.

12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Stare Rochowice[4].

Położenie

edytuj

Stare Rochowice położone są we wschodniej części Grzbietu Wschodniego Gór Kaczawskich, w dolinie potoku Rochowickiej Wody, płynącego z zachodu na wschód.

Okolice Starych Rochowic znajdują się na obszarze metamorfiku kaczawskiego. Występują tu zieleńce, fyllity, łupki serycytowe i inne skały metamorficzne.

Historia

edytuj

1 września 1203 książę Śląska, Henryk I Brodaty, podarował cystersom z Lubiąża ziemie między górnym brzegiem Nysy Szalonej a górnym biegiem Kaczawy. W ten sposób powstała osada. Od końca XIII w. wiódł przez miejscowość szlak do Zgorzelca, przechodzący przez Lubań, Gryfów Śląski i Jelenią Górę.

Po dewastacji rejonu dokonanej przez Szwedów w czasie wojny 30-letniej miejscowość kupił habsburski oficer Churschwandt. W roku 1770 przeszła ona pod panowanie rodziny von Hoyos. Pod panowaniem Fryderyka II Wielkiego, króla Prus, hrabina Schlabrendorf, z powodu tzw. „małego kłusownictwa”, musiała przystąpić do osiedlenia protestantów, którzy ze względu na swoje wyznanie, musieli po wojnach śląskich wyjść z Czech. W ten sposób powstały Nowe Rochowice.

Mieszkańcy zajmowali się uprawą ziemi, a także pracą w kamieniołomach: Häderei, Alexerei, Hampelei i Töppich. Miejscowość była znana z licznych sadów owocowych. Około roku 1899 powstała kolejka linkowa z Mysłowa, prowadząca do stacji kolejowej w Rochowicach, służąca do transportu materiału skalnego.

Po II wojnie światowej, w czerwcu 1946, rozpoczęto transfery ludności miejscowości; około 200 osób dotarło wtedy w okolice Borken. Drugi transfer miał miejsce 30 września 1946; przesiedlono wtedy 250 osób na teren Brunszwika. Trzeci transfer z Rochowic i Wiesau miał miejsce w czerwcu 1947 – wysiedlono wtedy 200 osób na tereny radzieckiej strefy okupacyjnej.

Dawniej w miejscowości znajdował się kościół ewangelicki.

Kalendarium

edytuj
  • 1242 – najstarsza znana wzmianka o miejscowości
  • 1369 – dobra po księżnej Agnieszce Habsburg, wdowie po księciu świdnickim Bolku II Małym, w których leżały Rochowice, przekazano jako lenno do dóbr Clericusa Bolcze, uważanego za założyciela Bolczowa
  • 1899, 1 sierpnia – otwarcie dworca klejowego (2 perony o długości 152 i 156 m)
  • 1933 – wieś zamieszkiwało 949 osób
  • 1939 – miejscowość zamieszkiwały 882 osoby
  • 1975 – mieszkańcy rozebrali ewangelicki kościół

Zabytki

edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[8]:

Źródła wody i Bolków-Zdrój

edytuj

Na obszarze Starych Rochowic znajduje się unikatowe źródło wody (zdrój św. Jadwigi). W latach PRL-u miało tutaj powstać uzdrowisko.

Szlaki turystyczne

edytuj

Stowarzyszenia i związki

edytuj
  • Ochotnicza Straż Pożarna w Starych Rochowicach

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 129321
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1196 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. GUS. Rejestr TERYT
  7. Stanisław Jastrzębski, "Jawor i okolice", Ossolineum Wrocław 1973, str. 148.
  8. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 29. [dostęp 2012-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].

Bibliografia

edytuj