Wiki Lubi Zabytki

międzynarodowy konkurs fotograficzny

Wiki Lubi Zabytki (ang. Wiki Loves Monuments) – międzynarodowy konkurs fotograficzny organizowany od 2010 roku corocznie we wrześniu przez wikipedystów. Uczestnicy konkursu robią zdjęcia lokalnych zabytków i przesyłają je na stronę Wikimedia Commons. Celem konkursu zachęcenie ludzi do fotografowania zabytków i udostępnianie ich na bezpłatnej licencji, dzięki czemu mogą być wykorzystywane przez wszystkich, nie tylko do ilustrowania artykułów w Wikipedii.

Pierwsza pilotażowa edycja konkursu miała miejsce w 2010 roku w Holandii. W następnej, rok później udział wzięły inne kraje Europy i zgodnie z Księgą Rekordów Guinnessa ta edycja Wiki Lubi Zabytki pobiła rekord świata stając się największym konkursem fotograficznym[1]. W 2012 roku w konkursie wzięło udział 35 krajów, w tym także pozaeuropejskie[2]. Ponad 15 000 uczestników przesłało ponad 350 000 zdjęć zabytków. Edycja 2013 objęła sześć kontynentów, w tym Antarktydę. Według oficjalnych danych uczestniczyło w niej ponad 50 krajów z całego świata. W 2016 roku konkurs uzyskał wsparcie UNESCO i uczestniczyło w nim 10 700 uczestników z 43 krajów, którzy przesłali 277 000 zdjęć[3].

Historia

edytuj

Wiki Lubi Zabytki (Wiki Loves Monuments) jest następcą konkursu Wiki Loves Art, który został zorganizowany w 2009 roku w Holandii. W ramach konkursu zachęcano fotografów do poszukiwania miejsc dziedzictwa narodowego Holandii. Podczas pierwszej edycji Wiki Loves Monuments w 2010 roku na ponad 12 500 zdjęć pojawiły się takie miejsca jak: stanowiska archeologiczne Drenthe, Pałac Noordeinde w Hadze i domy wzdłuż kanałów Amsterdamu[4].

Sukces ten wzbudził zainteresowanie w innych krajach europejskich, a dzięki współpracy z Europejskimi Dniami Dziedzictwa w 2011 roku konkurs zorganizowano w 18 państwach. W organizacji projekt wspierały lokalne oddziały Wikimedia[5][6], a uczestnicy przesłali prawie 170 000 zdjęć. Księga rekordów Guinnessa uznała tą edycję Wiki Loves Monuments za największy konkurs fotograficzny na świecie, ponieważ ponad 5 tysięcy uczestników przesłało na Wikimedia Commons 168 208 zdjęć[7]. Najwięcej zdjęć pochodziło z Niemiec, Francji i Hiszpanii. Pierwszą nagrodę międzynarodową zdobyło zdjęcie z Rumunii, drugą z Estonii, a trzecią z Niemiec.

W konkursie 2012 roku WLZ wzięło udział ponad trzydzieści krajów z całego świata. W tym: Andora, Argentyna, Austria, Białoruś, Belgia, Kanada, Katalonia, Chile, Kolumbia, Czechy, Dania, Estonia, Francja, Niemcy, Ghana, Indie, Izrael, Włochy, Kenia, Luksemburg, Meksyk, Holandia, Norwegia, Panama, Filipiny, Polska, Rumunia, Rosja, Serbia, Słowacja, Hiszpania, Republika Południowej Afryki, Szwecja, Szwajcaria, Ukraina i Wielka Brytania i Stany Zjednoczone. Ogółem nadesłano 363 000 zdjęć z 35 krajów. Najwięcej z Niemiec, Hiszpanii i Polski[2]. Zdjęcie grobowca Safdar Janga z Delhi w Indiach wygrało konkurs, drugie miejsce zajęło zdjęcie z Hiszpanii, a trzecie z Filipin[8].

W 2013 roku w konkursie oficjalnie uczestniczyło ponad pięćdziesiąt krajów ze wszystkich sześciu kontynentów, w tym Antarktyda. Wśród nowych uczestników znalazły się Algieria, Chiny, Azerbejdżan, Hong Kong, Jordania, Wenezuela, Tajlandia, Tajwan, Nepal, Tunezja, Egipt, Wielka Brytania, objęta wojną Syria i wiele innych. W sumie przesłano około 370 tysięcy zdjęć z ponad 52 krajów. Najwięcej z Niemiec, Ukrainy i Polski. Pierwszą nagrodę otrzymało zdjęcie ze Szwajcarii, drugą z Tajwanu, a trzecią z Węgier.

W 2014 roku w konkursie wzięło udział ponad 8750 uczestników w 41 krajów, którzy przesłali ponad 308 tysięcy zdjęć. W tej edycji zadebiutowały: Pakistan, Macedonia Północna, Irlandia, Kosowo, Albania, Palestyna, Liban i Irak W Pakistanie ponad 700 uczestników przesłało ponad 12 000 zdjęć[9].

W edycji 2015 wzięło udział ponad 6200 uczestników z 33 krajów, którzy przesłali ponad 220 tysięcy zdjęć[10].

Edycja 2016 była wspierana przez UNESCO i wzięło w niej udział 10 700 uczestników z 43 krajów, którzy przesłali 277 tysięcy zdjęć[11]. W edycji 2017 uczestnicy z 54 krajów przesłali ponad 545 tysięcy zdjęć[12].

Europeana

edytuj

Od 2011 roku oficjalnym partnerem konkursu jest Europeana, która sponsoruje co roku nagrodę w kategorii specjalnej. W 2011 przyznała nagrodę za zdjęcia secesji, w 2012 roku za budynki GLAM (galerie, biblioteki, archiwa i muzea), a w 2014 za najlepsze zdjęcie pomnika związanego z I wojną światową[13].

Zwycięzcy

edytuj

Poniżej znajduje się lista międzynarodowych zdobywców pierwszej nagrody Wiki Loves Monuments:

Zdjęcie Rok Fotograf Kraj Opis
  2010 Rudolphous   Holandia Vijzelstraat 31 w Amsterdamie
  2011 Mihai Petre   Rumunia Zimowe zdjęcie Monastyru Chiajna. Klasztor znajduje się na obrzeżach Bukaresztu.
  2012 Pranav Singh   Indie Grobowiec Safdar Janga, Nowe Delhi, Indie
  2013 David Gubler   Szwajcaria Lokomotywa z pociągiem na wiaduktcie Wiesen w Szwajcarii[14].
  2014 Konstantin Brizhnichenko   Ukraina Ławra Świętogorska, Swiatohirśk, Ukraina[15].
  2015 Marco Leiter   Niemcy Latarnia morska Westerheversand
  2016 Ansgar Koreng  Niemcy Hol w budynku sądu okręgowego w Berlinie, Niemcy[16]
  2017 Prashant Khatore   Indie Świątynia Khandoby w Jejuri[12]
  2018 Alireza Akhaghi   Iran Meczet Szejka Lotfollaha[17].
  2019 Marian Naworski   Polska Opuszczony kościół ewangelicki w Stawiszynie
  2020 Farzin Doust   Kościół w Sohrolu (Iran)
  2021 Donatas Dabravolskas   Royal Portuguese Cabinet of Reading
  2022 Kriengsak Jirasirirojanakorn   rowerzysta jadący przy Świątyni Szmaragdowego Buddy

Polska

edytuj

Polska po raz pierwszy wzięła udział w konkursie w 2011 roku. Organizatorem krajowej edycji jest Stowarzyszenie Wikimedia Polska[18]. Prace przygotowawcze Wikipedystów w wikiprojekcie Wiki Lubi Zabytki skupiały się na skompletowaniu aktualnych wykazów zabytków w poszczególnych województwach. Stan prac przygotowawczych przed startem konkursu we wrześniu 2011 a w następnym roku 2012 stan dopisywania geolokalizacji obiektów ukazywały tworzone na bieżąco infografiki. O mrówczej pracy wielu wikipedystów nad projektem świadczy wywiad opublikowany w serwisie informacyjnym Wikinews: „Jak wyglądały przygotowania do konkursu Wiki Lubi Zabytki 2012”.

Uczestnicy nadesłali 16 700 zdjęć. Jury wybrało 134 zdjęcia z których 3 zostały laureatami konkursu, a dodatkowym 7 przyznano wyróżnienia. Wszystkie zostały nominowane do udziału w międzynarodowym konkursie[19].

W 2012 roku w konkursie wzięło udział 679 uczestników z Polski. Przesłali na Wikimedia Commons 51 tysięcy zdjęć polskich zabytków, dzięki czemu Polska zajęła zaszczytne pierwsze miejsce w konkursie międzynarodowym Wiki Loves Monuments. Patronem konkursu został Narodowy Instytut Dziedzictwa. Dodatkowo wpierali go: Opolski i kujawsko-pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach oraz Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”, Miejski Konserwator Zabytków w Lublinie i Teka Lubelska. Zwycięzca otrzymał nagrodę 2 tysiące złotych[20].

W edycjach 2013 i 2014 uczestnicy konkursu przesłali na Wikimedia Commons po około 50 tysięcy zdjęć[21]. Edycji 2013 patronowali: TVP Kultura, Mapa Kultury oraz Renowacje i Zabytki.oraz mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków[22]. W 2013 roku zdjęcie Dom tkaczy w Nowej Rudzie zajęło 4 miejsce w konkursie międzynarodowym[14].

W 2018 roku w międzynarodowym konkursie 7 miejsce zajęło zdjęcie fabryki w Łodzi autorstwa Mariana Naworskiego[17], którego zdjęcia w 2019 roku zajęły pierwsze (kościoła ewangelickiego w Stawiszynie) i szóste miejsce (elektrociepłownia Szombierki). W tej samej edycji w gronie laureatów znalazł się Jacek Daczyński zajmując 7 miejsce za zdjęcie z obozu w Auschwitz[23].

Zwycięzcy edycji krajowej

edytuj
Zdjęcie Rok Miejsce Fotograf Opis
  2011 I Łukasz Śmigasiewicz Zamek w Niedzicy.
  II Archetyp Kaborno
  III Ludan Zamek w Będzinie
  2012 I Tomasz Okoniewski

(Scots)

Zespół kościoła pw. św. Jana Nepomucena "Na Wyspie" (XVIII-XX w.)
  II Paweł R. Schreyner Zespół klasztorny cystersów w Lubiążu
  III Łukasz Śmigasiewicz Zamek w Ogrodzieńcu
  2013[22] I Jar.ciurus Kraków, zespół Wzgórza Wawelskiego i elektrociepłownia Łęg przed świtem.
  II Adam Falkowski Parcewo, kaplica cmentarna, 1 poł. XIX
  III Jarek Ciuruś Jar.ciurus Dom tkaczy przy ul. Nadrzeczna 7 w Nowej Rudzie
  2014[24] I Piotrekok 1602 Kaplica p.w. św. Wawrzyńca na Śnieżce
  II Pankrzysztoff Oświęcim, zespół byłego Nazistowskiego Niemieckiego

Obozu Koncentracyjnego i Zagłady Auschwitz-Birkenau, 1940-1945

  III Jar.ciurus Kościół Pokoju w Świdnicy
  2019[18] I Marian Naworski Nieczynny kościół w Stawiszynie
  II Sławomir Milejski Wiatrak koźlak w Dobrej Nadziei
  III Marian Naworski Chłodnia kominowa w Nieczynnej Elektrowni Węglowej EC2 w Łodzi.
  2020[25] I Marian Naworski Zespół Pałacowy w Bartoszewicach
  II Adrian Tync Strych kamienicy mieszczańskiej przy ul. Siemianowickiej 46 w Chorzowie
  III Marian Naworski EC2 Łódź
2021 Nagroda pierwsza nie została przyznana
  II Adrian Tync budynek Akademii Muzycznej w Katowicach
  III AndrzejTru cerkiew w Koterce
  2022 I Daniel.zolopa Gmach Główny Politechniki Warszawskiej
  II Aneta p Baszta prochowa w zamku Książ
  III Kacper Jerzak Cmentarz wojenny w Łużnej

Regulamin

edytuj

Zgodnie z regulaminem zdjęcie musi być wykonane samodzielnie i przesłane podczas trwania konkursu na Wikimedia Commons. Musi być udostępnione na bezpłatnej licencji i zawierać zdjęcie zabytku[26].

Nagrody

edytuj

W ramach konkursu jury z kraju uczestniczącego wybiera 10 prac nagrodzonych w konkursie krajowym. Z prac nagrodzonych w uczestniczących w danej edycji krajach międzynarodowe jury wybiera najlepsze prace, których autorzy otrzymują nagrody rzeczowe. W 2012 roku zwycięzca otrzymał stypendium na wyjazd do Honkongu, gdzie oprócz fotografowania zabytków miasta mógł wziąć udział w Wikimanii. Pozostali nagrodzeni otrzymali kupony na sprzęt fotograficzny o nominale 400 do 50 Euro[27]. W 2019 roku przyznano 10 nagród wartości od 1500 do 250 Euro. Zdobywca nagrody może za wygraną kwotę zakupić sprzęt fotograficzny lub inną nagrodę zgodnie z regulaminem danej edycji[28]. Międzynarodowe jury wybiera najlepsze zdjęcie biorąc pod uwagę jakość techniczną zdjęcia, oryginalność oraz możliwość wykorzystania go w Wikipedii[29].

Nagrody dla projektu

edytuj
  • Specjalne wyróżnienie w 2012 roku dla Wiki Loves Monument nominowanego do nagrody Europa Nostra w kategorii Edukacja, szkolenie i podnoszenie świadomości[30].

Przypisy

edytuj
  1. Largest photography competition [online], Guinness World Records [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  2. a b Israel heritage in spotlight in int'l photo contest [online], The Jerusalem Post | JPost.com [dostęp 2020-06-11].
  3. Wiki Loves Monuments statistics [online], tools.wmflabs.org [dostęp 2020-06-11].
  4. Virginie Malbos, Le monumental concours de Wikimédia [online], Libération.fr, 9 września 2011 [dostęp 2020-06-11] (fr.).
  5. Resto del Carlino (ilustr.), Bologna su 'Wiki loves monuments' La raccolta delle foto più belle [online], il Resto del Carlino [dostęp 2020-06-11] (wł.).
  6. Le site Wikipédia aime les monuments [online], RFI, 25 września 2011 [dostęp 2020-06-11] (fr.).
  7. Wiki Loves Monuments 2011 officially broke world record [online], Wiki Loves Monuments, 9 października 2012 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  8. Indian photo wins online contest, „BBC News”, 7 grudnia 2012 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  9. Saqib Qayyum, Wiki Loves Monuments: Top 10 pictures from Pakistan [online], DAWN.COM, 25 października 2014 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  10. Saqib Qayyum, Wiki Loves Monuments 2015: Top 10 pictures from Pakistan [online], DAWN.COM, 3 października 2015 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  11. UNESCO and Wikimedia collaborate to promote built cultural heritage [online], Wiki Loves Monuments, 27 września 2016 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  12. a b The winners of 2017 [online], Wiki Loves Monuments, 14 grudnia 2017 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  13. Europeana’s First World War Award for Wiki Loves Monuments 2013 [online], Wiki Loves Monuments, 23 sierpnia 2013 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  14. a b And the winner is… [online], Wiki Loves Monuments, 10 grudnia 2013 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  15. Winners Announced [online], Wiki Loves Monuments, 29 grudnia 2014 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  16. Winners of 2016 [online], Wiki Loves Monuments, 15 grudnia 2016 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  17. a b Presenting the 2018 winners from the world’s largest photo contest [online], Wiki Loves Monuments, 20 grudnia 2018 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  18. a b Światowe nagrody Wiki Lubi Zabytki 2019 rozdane: wygrało zdjęcie z Polski!-Blog Wikimedia Polska pisze, Wyniki konkursu Wiki Lubi Zabytki – Blog Wikimedia Polska [online] [dostęp 2020-06-11] (pol.).
  19. New users win in Poland [online], Wiki Loves Monuments, 19 października 2011 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  20. Uroczyste zakończenie konkursu Wiki Lubi Zabytki 2012 – Wikimedia Polska [online], pl.wikimedia.org [dostęp 2020-06-11] (pol.).
  21. Wiki Lubi Zabytki, „Spotkania z Zabytkami” (7-8), 2019, s. 46-47.
  22. a b Wiki lubi zabytki [online], www.mwkz.pl [dostęp 2020-06-11].
  23. Behold the winners of the world’s largest photo contest: Wiki Loves Monuments [online], Medium, 15 stycznia 2020 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  24. Zakończenie konkursu Wiki Lubi Zabytki 2014 [online], www.nid.pl [dostęp 2020-06-11].
  25. Wyniki konkursu “Wiki Lubi Zabytki” 2020! [online], Wikimedia Polska, 27 listopada 2020 [dostęp 2020-12-06] (pol.).
  26. About the Contest [online], Wiki Loves Monuments, 1 stycznia 2012 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  27. The winner goes to Hong Kong [online], Wiki Loves Monuments, 29 sierpnia 2012 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  28. Awards [online], Wiki Loves Monuments, 31 grudnia 2011 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  29. Jury [online], Wiki Loves Monuments, 31 grudnia 2011 [dostęp 2020-06-11] (ang.).
  30. European Union Prize for Cultural Heritage – Special mention of the Jury [online], Wiki Loves Monuments, 3 sierpnia 2012 [dostęp 2020-06-11] (ang.).