Wikiprojekt:Rocznice/test/05-02

• 373 – zmarł zwalczający arianizm biskup Aleksandrii Atanazy Wielki
• 1417 – bezdzietny Władysław Jagiełło pojął za żonę Elżbietę Granowską, mimo oporu możnych i nieprawdopodobieństwa, by dała mu następcę
• 1437 – urodził się Kallimach właśc. nazwisko Filippo Buonaccorsi, włoski humanista, poeta, historyk i pisarz polityczny, od 1470 roku przebywający w Polsce na dworze arcybiskupa lwowskiego Grzegorza z Sanoka, nauczyciel synów Kazimierza Jagiellończyka
• 1519 – zmarł Leonardo da Vinci, włoski malarz, rzeźbiarz, architekt, projektant i konstruktor maszyn, filozof, przywoływany jako archetyp „człowieka renesansu”
• 1611 – ukazała się drukiem Biblia Króla Jakuba, protestancki przekład Pisma Świętego na język angielski
• 1660 – urodził się Alessandro Pietro Scarlatti, włoski kompozytor okresu baroku
• 1670 – została założona Kompania Zatoki Hudsona, korporacja handlowa, której w dzierżawę oddano obszar dorzecza wszystkich rzek uchodzących do Zatoki Hudsona (blisko 4 mln km² – blisko 50% powierzchni współczesnej Kanady i część obecnego USA w Minnesocie i Dakocie Północnej), posiadająca monopol na wszelki handel i łowiectwo na tym terenie
• 1729 – urodziła się Sophie Friederike Auguste zu Anhalt-Zerbst, późniejsza cesarzowa Rosji Katarzyna II
• 1772 – urodził się Novalis, niemiecki poeta i prozaik epoki romantyzmu
• 1808 – w Madrycie wybuchło powstanie ludowe, które rozpoczęło wojnę o niepodległość Hiszpanii
• 1813 – pod Lützen Napoleon pobił wojska VI koalicji
• 1826 – zmarł polski poeta Antoni Malczewski, prekursor romantyzmu, autor powieści poetyckiej Maria, jeden z pierwszych polskich alpinistów
• 1846 – urodził się polski kompozytor, pedagog, dyrygent i krytyk muzyczny Zygmunt Noskowski, przewodniczący Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, nauczyciel m.in. Apolinarego Szeluty, Grzegorza Fitelberga, Mieczysława Karłowicza, Karola Szymanowskiego i Ludomir Różyckiego
• 1848 – we Lwowie została utworzona Główna Rada Ruska, pierwsza ukraińska organizacja polityczna
• 1859 – urodził się Jerome K. Jerome, autor książki Trzech panów w łódce (nie licząc psa)
• 1860 – urodził się żydowski dziennikarz Theodor Herzl, twórca i główny ideolog syjonizmu
• 1864 – zmarł czynny we Francji niemiecki kompozytor żydowskiego pochodzenia Giacomo Meyerbeer, m.in. twórca oper Robert Diabeł i Krucjata w Egipcie
• 1866 – wojna Chile i Peru z Hiszpanią: Hiszpanie przypuścili atak z morza na twierdzę Callao, ostrzeliwując je przez wiele godzin i powodując spore zniszczenia, jednak również okręty hiszpańskie odniosły poważne uszkodzenia od ognia obrońców
• 1869 – w Paryżu została otwarta sala koncertowa Folies Bergère, która szybko zyskała sławę dzięki wystawianym tam przedstawieniom muzycznym, w których często kobiety pokazywały się w skąpych kostiumach
• 1876 – w Bułgarii rozpoczęło się powstanie kwietniowe przeciw Turkom (20 kwietnia wedle kalendarza juliańskiego)
• 1881 – zmarła Anna Henryka Pustowójtówna, działaczka patriotyczna, powstaniec styczniowy, adiutant generała Mariana Langiewicza, po upadku powstania na emigracji we Francji, uczestniczka wojny francusko-pruskiej i Komuny Paryskiej w charakterze sanitariuszki
• 1883 - w warszawskim „Słowie” (i – z minimalnym opóźnieniem – w krakowskim „Czasie”) rozpoczęto druk powieści Henryka Sienkiewicza Ogniem i mieczem
• 1892 – urodził się niemiecki lotnik Manfred von Richthofen, największy as myśliwski I wojny światowej, nazywany Czerwonym Baronem
• 1896 – w Budapeszcie w ramach obchodów symbolicznej rocznicy tysiąclecia wkroczenia Madziarów do Kotliny Panońskiej uruchomiono pierwszą na kontynencie europejskim linię metra
• 1903 – urodził się amerykański pediatra i pedagog Benjamin Spock, autor podręczników wychowania dzieci, propagator bezstresowego wychowania
• 1908 – Irena Solska (na portrecie Wyspiańskiego) wywołała w Krakowie skandal pojawiwszy się nago (acz osłonięta tiulem i własnymi włosami) w wystawionej w Teatrze Miejskim sztuce Leopolda Staffa o Lady Godivie
• 1915 – zmarła niemiecka chemik Clara Immerwahr, absolwentka Uniwersytetu Wrocławskiego, pierwszą kobieta, która na tej uczelni uzyskała stopień doktora, żona Fritza Habera – popełniła samobójstwo nie mogąc znieść obciążenia psychicznego, związanego z tym, że wyprodukowany przez jej męża gaz zabił pod Ypres pięć tysięcy Francuzów
• 1916 – urodził się polski aktor filmowy i teatralny Wacław Kowalski, największą sławę przyniosła mu rola Kazimierza Pawlaka w filmie Sami swoi (i jego kontynuacjach Nie ma mocnych, Kochaj albo rzuć) oraz dozorcy Ryszarda Popiołka w serialu Dom
• 1921 – wybuchło III powstanie śląskie
• 1923 – na dworcu kolejowym w Dziedzicach minister gen. Kazimierz Sosnkowski przywitał Ferdynanda Focha po czym wręczył mu dekret mianowania marszałkiem Polski i buławę
• 1923 – urodził się Patrick Hillery, polityk irlandzki, prezydent Irlandii w latach 1976-1990
• 1942 – urodził się belgijski lekarz, sportowiec i działacz sportowy Jacques Rogge, przewodniczący MKOl
• 1942 – urodził się polski aktor teatralny i filmowy Wojciech Pszoniak
• 1945 – bitwa o Berlin: Armia Czerwona wraz z oddziałami 1 Armii Wojska Polskiego zdobyła Berlin
• 1947 – zmarł ukraiński historyk Myron Korduba, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Lwowskiego,
• 1953 – urodził się Lech Janerka, polski muzyk rockowy, basista, wokalista, kompozytor
• 1954 – inauguracja działalności warszawskiego Studenckiego Teatru Satyryków; pierwszą premierą była składanka satyryczna To idzie młodość w reżyserii Jerzego Markuszewskiego, który pełnił podczas niej również rolę konferansjera wraz z Józefem Waczkowem
• 1957 – zmarł amerykański polityk Joseph McCarthy, senator republikański, który do historii przeszedł jako inicjator kampanii oskarżeń o działalność komunistyczną osób publicznych w Stanach Zjednoczonych
• 1972 – zmarł John Edgar Hoover, dyrektor FBI przez prawie pół wieku
• 1974 – otwarto port lotniczy w Gdańsku
• 1975 – urodził się angielski piłkarz David Beckham
• 1979 – zmarł Giulio Natta, włoski chemik, laureat Nagrody Nobla
• 1982 – wojna o Falklandy: argentyński krążownik ARA General Belgrano został zatopiony przez brytyjski atomowy okręt podwodny HMS Conqueror
• 1992 – podpisano porozumienie o utworzeniu Europejskiego Obszaru Gospodarczego
• 1994 – 32 osoby zginęły, a 43 zostały ranne w katastrofie autobusu pod Gdańskiem
• 1997 – po 18 latach torysowskich rządów labourzysta Tony Blair został premierem Wielkiej Brytanii
• 1999 – zmarł działacz komunistyczny, wojskowy, pisarz i dziennikarz Włodzimierz Sokorski, kontrowersyjna postać wśród kręgów władzy partyjnej
• 2004 – zaczęto obchodzić 2 maja jako dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej
• 2008 – zmarł polski artysta Wojciech Dzieduszycki (artysta), śpiewak operowy, twórca kabaretowy, recenzent muzyczny i teatralny
• 2011 – Usama ibn Ladin, saudyjski milioner, terrorysta, przywódca Al-Ka’idy został zabity przez amerykańskie siły specjalne