William Henry Perkin

William Henry Perkin (ur. 12 marca 1838 na East Endzie w Londynie, zm. 14 lipca 1907 tamże) − brytyjski chemik i przemysłowiec, wynalazca pierwszego barwnika syntetycznego, moweiny.

William Henry Perkin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

12 marca 1838
East End, Londyn

Data i miejsce śmierci

14 lipca 1907
Londyn

Przyczyna śmierci

zapalenie płuc, zapalenie wyrostka robaczkowego

Zawód, zajęcie

chemik

podpis

Życiorys

edytuj

Perkin urodził się w Londynie jako najmłodsze dziecko stolarza. Edukację w szkole średniej zakończył w wieku 15 lat i rozpoczął studia chemiczne u Augusta Wilhelma von Hofmanna. Jego nauczyciel zajmował się wówczas próbami uzyskania syntetycznej chininy i zachęcił Perkina, aby także zainteresował się tą kwestią. W wieku 15 lat został także członkiem Royal College of Chemistry[1].

W czasie swoich eksperymentów wiosną 1856 roku podjął się utlenienia aniliny dwuchromianem potasu. Reakcji uległo główne zanieczyszczenie obecne w anilinie (toluidyna), co dało czarną, smolistą substancję. Ponieważ nie był to oczekiwany wynik pracy, Perkin przerwał eksperyment[2]. W czasie mycia za pomocą alkoholu zauważył, że następuje pod jego wpływem wypłukanie związku o silnie fioletowym kolorze. Perkin zainteresował się uzyskaną substancją i podjął z bratem Thomasem oraz Arturem Churchem dalsze badania. W tym samym roku opatentował swoje odkrycie, nadając związkowi nazwę moweiny. Był to pierwszy barwnik syntetyczny, tani w produkcji i będący konkurencją dla dotychczasowych barwników naturalnych, których cena była niezwykle wysoka. Dzięki swojemu odkryciu Perkin zgromadził duży majątek[3].

W następnych latach przeprowadził syntezę glikokolu i kwasu winowego (1861) oraz prowadził badania nad skręcaniem płaszczyzny polaryzacji światła przez związki organiczne w polu magnetycznym[4].

W 1868 roku opracował tzw. reakcję kondensacji Perkina, służącą do uzyskiwania kwasu karboksylowego α,β-nienasyconego[5][6][7]. W następnym roku wynalazł metodę syntezy antracenu[8], a następnie kumaryny i kwasu cynamonowego[4]. W 1874 r. uruchomił w Londynie własne laboratorium[4].

W roku 1906 uzyskał szlachecki tytuł „sir[9].

Zmarł 14 lipca 1907 roku na zapalenie płuc i zapalenie wyrostka robaczkowego.

Jego syn, William Henry Perkin Jr. (1860-1929), również był chemikiem, zajmującycm się chemią organiczną[4].

Przypisy

edytuj
  1. Perkin, William Henry. UXL Encyclopedia of World Biography. [dostęp 2010-12-18]. (ang.).
  2. Przypadkowe odkrycia. Jak Perkin nie zsyntetyzował chininy, a jednak stał się bogaty. Onet.pl. [dostęp 2010-12-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-21)]. (pol.).
  3. Przypadkowe odkrycia. Jak Perkin nie zsyntetyzował chininy, a jednak stał się bogaty. [dostęp 2011-01-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-21)]. (pol.).
  4. a b c d Jerzy Chodkowski (red.): Mały słownik chemiczny, Wiedz Powszechna, Warszawa 1964, s. 252
  5. W. H. Perkin. VI.—On the artificial production of coumarin and formation of its homologues. „J. Chem. Soc.”. 21, s. 53–63, 1868. DOI: 10.1039/JS8682100053. [dostęp 2011-01-01]. (ang.). 
  6. W. H. Perkin. XXIII.—On the hydride of aceto-salicyl. „J. Chem. Soc.”. 21, s. 181–186, 1868. DOI: 10.1039/JS8682100181. [dostęp 2011-01-01]. (ang.). 
  7. W. H. Perkin. XI.—On the formation of coumarin and of cinnamic and of other analogous acids from the aromatic aldehydes. „J. Chem. Soc.”. 31, s. 388–427, 1877. DOI: 10.1039/JS8773100388. [dostęp 2010-01-01]. (ang.). 
  8. Encyclopedia Britannica, 1911 edition. [dostęp 2011-01-01]. (ang.).
  9. Sir William Henry Perkin, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-08-11] (ang.).