Zimowe Igrzyska Olimpijskie 1994

XVII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w norweskiej miejscowości Lillehammer w 1994 roku. Startowało 1737 zawodników (520 kobiet) z 67 krajów. Po raz pierwszy igrzyska zimowe odbyły się w nowym terminie, aby uzyskać przemienność igrzysk letnich i zimowych (co dwa lata). Inicjatorem zmiany terminu rozgrywania największej zimowej sportowej imprezy na świecie był przewodniczący MKOl, Juan Antonio Samaranch. Głównym powodem była próba wyjścia zimowych igrzysk z cienia, rozgrywanej w tym samym roku, większej i popularniejszej letniej edycji olimpijskich zmagań. Pomysłodawcą przesunięcia terminu ZIO był ówczesny szef działu sportowego amerykańskiej stacji ABC, Denis Swanson, który widział w tej zmianie możliwość zwiększenia zysków ze sprzedaży praw telewizyjnych. Samaranch wskazywał jednak inne powody – dla wielu państw przygotowanie dwóch reprezentacji olimpijskich na obie imprezy w jednym roku nie było proste. Najczęściej zimowe igrzyska były traktowane jak młodszy, skromniejszy brat letnich zawodów. Oddzielenie od siebie tych imprez miało wyjść z pożytkiem dla wszystkich. Szef MKOl przeforsował swój projekt w Komitecie, a po latach stwierdził, iż była to jedna z najlepszych decyzji, jakie podjął w czasie swojej prezydentury.

XVII Zimowe Igrzyska Olimpijskie

IO 1992	IO 1998
Stolica igrzysk	Lillehammer Norwegia
Liczba ekip	67
Liczba sportowców	1737 (1215 mężczyzn i 522 kobiet)
Liczba konkurencji	61 w 6 dyscyplinach
Otwarcie	12 lutego 1994
Oficjalne otwarcie	król Norwegii Harald V
Zamknięcie	27 lutego 1994
Przysięga olimpijska	Vegard Ulvang (sportowcy) Kari Karing (sędziowie)
Znicz olimpijski	książę Norwegii Haakon Magnus Glücksburg
Stadion	Lysgårdsbakken

Igrzyska otworzył król Norwegii Harald V. O organizację pierwszych igrzysk w nowym terminie, zaplanowanych na 1994 rok, ubiegały się cztery miasta – amerykańskie Anchorage, norweskie Lillehammer, szwedzkie Oestersund i bułgarska Sofia. Początkowo chęć goszczenia XVII ZIO u siebie wyraził także Sankt Petersburg, ale Rosjanie ostatecznie wycofali swoją kandydaturę. Wybory organizatora miały miejsce podczas sesji MKOl w Seulu w 1988 roku. Głosowanie przebiegło po myśli Norwegów. Lillehammer prowadziło od pierwszej w tury, a w ostatniej, trzeciej rundzie pokonało stosunkiem głosów 45:39 ofertę Oestersund. Po 42 latach zimowe igrzyska miały powrócić do kraju będącego kolebką narciarstwa. Na przygotowanie miasta do imprezy oraz budowę i modernizację obiektów, na których miała zostać rozegrana walka o olimpijskie medale, przeznaczono ponad 1 miliard dolarów. Większość tej kwoty pochodziła od rządu, albowiem w kasie komitetu organizacyjnego znajdowało się niecałe 300 milionów dolarów. Kraj Fiordów z rozmachem przygotował sportowe areny, o których pisał cały świat. Szczególną uwagę zwracały zwłaszcza hala łyżwiarska Vikingskipet w Hamar, mająca kształt odwróconej łodzi wikingów, a także hala hokejowa w Gjoevik, którą wybudowano w... jaskini.

Ceremonia otwarcia XVII Zimowych Igrzysk Olimpijskich odbyła się 12 lutego 1994 roku pod skoczniami Lysgaardsbakken w Lillehammer. Do Norwegii stawiło się 1737 sportowców z 67 państw. Po sześciu latach przerwy na zimowe olimpijskie areny powróciły Fidżi i Portugalia, zaś po trzydziestu czterech – RPA. W Lillehammer nastąpił także debiut piętnastu reprezentacji narodowych na ZIO, z których większość powstała w wyniku rozpadu Czechosłowacji, Jugosławii i ZSRR. Po raz pierwszy w zimowych igrzyskach wzięły udział zespoły Armenii, Białorusi, Bośni i Hercegowiny, Czech, Gruzji, Izraela, Kazachstanu, Kirgistanu, Mołdawii, Rosji, Samoa Amerykańskiego, Słowacji, Trynidadu i Tobago, Ukrainy i Uzbekistanu. W porównaniu z zawodami w Albertville, do Norwegii nie przybyły ekipy Algierii, Antyli Holenderskich, Boliwii, Filipin, Hondurasu, Indii, Irlandii, Korei Północnej, Kostaryki, Libii, Maroka i Suazi. ZIO w Lillehammer odbywały się w momencie, kiedy w ramach wojny na Bałkanach nasiliły się starcia w oblężonym przez Serbów Sarajewie, mieście zimowych igrzysk sprzed dziesięciu lat. O zaprzestanie walk apelował szef MKOl, Juan Antonio Samaranch, który w trakcie wystąpienia wypowiedział słowa nie znajdujące się we wcześniej przygotowanym protokole: „Proszę, przestańcie walczyć, przestańcie zabijać! Rzućcie broń!”. Do ostatniego etapu wędrówki ognia olimpijskiego wykorzystano skocznię narciarską. Stein Gruben oddał skok, trzymając w ręku zapaloną pochodnię. Początkowo tego wyczynu miał dokonać bardziej utytułowany Ole Gunnar Fidjestoel, który doznał upadku podczas próby generalnej na dwa dni przed ceremonią. Sam znicz zapalił następca norweskiego tronu, książę Haakon.

Dyscypliny olimpijskie

• biathlon
• bobsleje
• hokej na lodzie
• łyżwiarstwo
  • łyżwiarstwo szybkie
    • łyżwiarstwo szybkie
    • short track (debiut 1000 m)
  • łyżwiarstwo figurowe
• narciarstwo
  • narciarstwo klasyczne
    • biegi narciarskie
    • skoki narciarskie
    • kombinacja norweska
  • narciarstwo alpejskie
  • narciarstwo dowolne (debiut skoków akrobatycznych)
• saneczkarstwo

Państwa uczestniczące

14 państw debiutowało na Igrzyskach Olimpijskich: Armenia, Białoruś, Czechy, Gruzja, Kazachstan, Kirgistan, Mołdawia, Słowacja, Ukraina, Uzbekistan, Bośnia i Hercegowina, Rosja, Samoa Amerykańskie, Izrael i Trynidad i Tobago. Reprezentacja Wspólnoty Niepodległych Państw, która reprezentowała zawodników byłego ZSRR rozpadła się i 9 byłych sowieckich republik Armenii, Białorusi, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Mołdawii, Rosji, Ukrainy i Uzbekistanu wystartowało jako osobne kraje. Rozpad Czechosłowacji spowodował debiut Czech i Słowacji jako oddzielne państwa. Bośnia i Hercegowina zadebiutowała na Igrzyskach po odzyskaniu niepodległości w 1992 roku doprowadzając do rozpadu Jugosławii. W skład reprezentacji bobsleistów Bośni i Hercegowiny wchodziło 4 zawodników: dwóch Bośniaków, Chorwat i Serb, co odzwierciedla różnorodność etniczną kraju.

Andora Argentyna Armenia Australia Austria Belgia Bermudy Białoruś Bośnia i Hercegowina Brazylia Bułgaria Chile Chiny Chińskie Tajpej Chorwacja Cypr Czechy

Dania Estonia Fidżi Finlandia Francja Grecja Gruzja Hiszpania Holandia Islandia Izrael Jamajka Japonia Kanada Kazachstan Kirgistan Korea Południowa

Liechtenstein Litwa Luksemburg Łotwa Meksyk Mołdawia Monako Mongolia Niemcy Norwegia Nowa Zelandia Polska Portoryko Portugalia Południowa Afryka Rosja Rumunia

Samoa Amerykańskie San Marino Senegal Słowacja Słowenia Stany Zjednoczone Szwajcaria Szwecja Trynidad i Tobago Turcja Ukraina Uzbekistan Węgry Wielka Brytania Włochy Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych

Wyniki

biathlon biegi narciarskie bobsleje hokej na lodzie kombinacja norweska łyżwiarstwo figurowe

łyżwiarstwo szybkie narciarstwo alpejskie narciarstwo dowolne skoki narciarskie saneczkarstwo short track

Klasyfikacja medalowa

Klasyfikacja medalowa
Lp.	Państwo	złoto	srebro	brąz	razem
1	Rosja	11	8	4	23
2	Norwegia	10	11	5	26
3	Niemcy	9	7	8	24
4	Włochy	7	5	8	20
5	Stany Zjednoczone	6	5	2	13
6	Korea Południowa	4	1	1	6
7	Kanada	3	6	4	13
8	Szwajcaria	3	4	2	9
9	Austria	2	3	4	9
10	Szwecja	2	1	0	3

Osiągnięcia Reprezentacji Polski

Osiągnięcia Reprezentacji Polski
dyscyplina	konkurencja	reprezentant	miejsce
łyżwiarstwo szybkie	10 000 m	Jaromir Radke	5.
łyżwiarstwo szybkie	5000 m	Jaromir Radke	7.
biathlon	4x7,5 km	sztafeta męska	8.
biegi narciarskie	4x5 km	sztafeta żeńska	8.
łyżwiarstwo figurowe	jazda indywidualna kobiet	Anna Rechnio	10.