Algernon Charles Swinburne
Algernon Charles Swinburne (ur. 5 kwietnia 1837 w Londynie, zm. 10 kwietnia 1909 w Londynie) – angielski poeta, dramaturg, powieściopisarz i krytyk[1]; łączył idee prerafaelitów z tradycją romantyczną. Pisał ballady, liryki, dramaty historyczne i poetyckie (Atalanta w Kalydonie), prace krytyczno- i historycznoliterackie. Był współautorem jedenastej edycji Encyklopedii Britanniki.
| ||
 Algernon Charles Swinburne | ||
| Data i miejsce urodzenia | 5 kwietnia 1837 Londyn | |
| Data i miejsce śmierci | 10 kwietnia 1909 Londyn | |
| Narodowość | angielska | |
| Język | angielski | |
| Alma Mater | Uniwersytet Oksfordzki | |
| Dziedzina sztuki | poezja, dramat | |
| Ważne dzieła | ||
|
Ballads and Poems | ||
| ||
ŻyciorysEdytuj
Pochodził z zamożnej, arystokratycznej rodziny; jego ojciec był admirałem, a matka, Lady Jane, córką hrabiego Ashburnam[2]. Wychowywał się w Anglii i Francji, poznając obie kultury. W 1859 roku opuścił Uniwersytet Oksfordzki bez uzyskania dyplomu. W tym czasie zaprzyjaźnił się z rodzeństwem Rossettich, Dantem Gabrielem i Christiną[2]. Był znawcą literatury francuskiej i jednym z pierwszych w Anglii popularyzatorów twórczości Charles’a Baudelaire’a.
Każde wakacje Swinburne spędzał w Northumberland, najwyżej położonym na północy angielskim hrabstwie, które uważał za swoje rodzinne miejsce i które opisywał w wielu swoich poematach, m.in. Northumberland i Grace Darling.
Swinburne był uzależniony od alkoholu. Z zagrażającego życiu poety nałogu wyrwał go przyjaciel, Theodore Watts-Dunton, który w podmiejskim domu w Putney odizolował go od trunku i szkodliwego towarzystwa[3][2].
TwórczośćEdytuj
Swinburne zaliczany jest zwyczajowo do poetów dekadenckich, jednak Oscar Wilde nazwał go „blagierem w sprawach występku, który zrobił wszystko, co mógł, aby przekonać swoich bliźnich o swoim homoseksualizmie i bestialstwie, nie będąc w najmniejszym stopniu homoseksualistą albo bestią”[4].
Wydane w 1866 roku Poems and Ballads wywołały sensację i do dziś pozostały najlepiej znanym dziełem Swinburne’a. Niektóre utwory z tego tomu odnosiły się do twórczości Safony (Anactoria, Sapphics); inne nawiązywały do motywów antycznych lub, podobnie jak twórczość prerafaelitów, średniowiecznych (Hymn to Proserpine, Dolores (Notre-Dame des Sept Douleurs)). W 1882 wydał zbiór Tristram of Lyonesse and Other Poems, zawierający tytułowy poemat Tristram of Lyonesse i cykl A Dark Month.
Swinburne był mistrzem formy. Jego utwory charakteryzują się bogactwem i różnorodnością wersyfikacji[1]. Poeta pisał sonety i liryki w kształcie ballady francuskiej. wynalazł też roundel. Szczególnie często poeta sięgał po aliterację[5].
Swinburne nominowany był do literackiej Nagrody Nobla w latach 1903–1909[6], nigdy jednak nie otrzymał nagrody.
Dzieła:
- Poems and Ballads (1866)
- Chastelard (1869)
- Poems and Ballads. Second Series (1878)
- Specimens of Modern Poets: The Heptalogia or The Seven against Sense (1880)
- Tristram of Lyonesse and Other Poems (1882)
- A Century of Roundels (1883)
- A Midsummer Holiday and Other Poems (1884)
- Marino Faliero (1885)
- Locrine: A Tragedy (1887)
- Poems and Ballads. Third Series (1889)
- Astrophel and Other Poems (1894)
- The Tale of Balen (1896)
- A Channel Passage and Other Poems (1904)
- The Duke of Gandia (1908)
- The Ballade of Truthful Charles and Other Poems (1910)
- The Italian Mother and Other Poems (1918)
- Ballads of the English Border (1925)
CytowaniaEdytuj
Fragment Ogrodu Persefony występuje w powieści Jacka Londona Martin Eden. Pojawia się on również u Stanisława Lema Głos Pana[7].
PrzekładyEdytuj
Dzieła Swinburne’a są znane w Polsce. Dramat Atalanta w Kalidonie przełożył na język polski Jan Kasprowicz. Poeta ten przetłumaczył również poemat Anaktoria. Fragmenty Atalanty w Kalidonie spolszczyła także Maria Konopnicka. Utwory Pielgrzymi, Dolores i Triady przełożył Antoni Lange. Jerzy Pietrkiewicz przyswoił roundel Wędrowny wiatru wiew, natomiast Stanisław Barańczak zamieścił w swojej antologii Od Chaucera do Larkina wiersz Ogród Persefony .
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Swinburne Algernon Charles (ang.). Encyklopedia PWN. [dostęp 2017-03-08].
- ↑ a b c Glenn Everett: A. C. Swinburne: Biography (ang.). victorianweb.org. [dostęp 2017-03-08].
- ↑ Algernon Charles Swinburne, Poet (1837–1909) (ang.). PoetryFoundation.org. [dostęp 2017-03-08].
- ↑ Ang. „a braggart in matters of vice, who had done everything he could to convince his fellow citizens of his homosexuality and bestiality without being in the slightest degree a homosexual or a bestializer”. Cyt. za: VictorianWeb.org.
- ↑ Algernon Charles Swinburne, English poet (ang.). Encyclopaedia Britannica. [dostęp 2017-03-08].
- ↑ Nomination Database: Algernon Charles Swinburne (ang.). [dostęp 2015-01-31].
- ↑ Ogród Prozerpiny (pol.). Blog Adama Klimowskiego. [dostęp 2017-03-08].
BibliografiaEdytuj
- John A. Walsh: An Introduction to Algernon Charles Swinburne (ang.). The Algernon Charles Swinburne Project. [dostęp 2015-03-15].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Algernon Charles Swinburne, tł. Jan Kasprowicz: Atalanta w Kalydonie. Tragedya (pol.). Mazowiecka Biblioteka Cyfrowa, 1907. [dostęp 2015-03-15].
- The Algernon Charles Swinburne Project (ang.). [dostęp 2015-02-01].
- Algernon Charles Swinburne: From “Atalanta in Calydon.” I. Chorus:—“When the Hounds of Spring” (ang.). Bartleby.com. [dostęp 2017-03-08].
- Algernon Charles Swinburne: Sonnets (ang.). sonnets.org. [dostęp 2017-03-08].
- Polskie przekłady zakończenia wiersza „The Garden of Proserpine” (pol.). linux.net.pl. [dostęp 2017-03-08].
- ISNI: 0000 0003 6863 5259, 0000 0001 2100 8608
- VIAF: 41846937
- ULAN: 500326683
- LCCN: n79047585
- GND: 118620207
- NDL: 00458194
- LIBRIS: tr579shc2qkgf06
- BnF: 11925824p
- SUDOC: 028729293
- NLA: 35534862
- NKC: ola2003172169
- DBNL: swin001
- BNE: XX1132153
- NTA: 069464634
- BIBSYS: 90068226
- Open Library: OL116544A
- OBIN: 36389
- NLI: 000128722, 000606705
- PTBNP: 161151
- BNA: 000031320
- CONOR: 31439459
- WorldCat