Ceuta

miasto na terytorium Hiszpanii

Ceuta (wym. ['θewta], hiszp. Ciudad Autónoma de Ceuta) – hiszpańska jednostka administracyjna − miasto i twierdza położone na afrykańskim cyplu tworzącym Cieśninę Gibraltarską, niemal naprzeciw Gibraltaru. Jest eksklawą na terytorium Maroka. Powierzchnia około 19,7 km². Liczba mieszkańców: 84 959 (2017). Pod względem administracyjnym Ceuta jest miastem autonomicznym, poprzednio należała do hiszpańskiej prowincji Kadyks. W Ceucie znajduje się najbliższy Europie port afrykański i baza marynarki wojennej. Podobnie jak Melilla, tworzy jednomandatowy okręg wyborczy do hiszpańskiego Kongresu Deputowanych, jednej z dwóch izb parlamentu (Kortezów Generalnych).

Ceuta
Ciudad Autónoma de Ceuta
miasto autonomiczne
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Hymn: Ceuta, mi ciudad querida
Państwo

 Hiszpania

Miasto autonomiczne

 Ceuta

Data powstania

14 marca 1995

Kod ISO 3166-2

ES-CE

Prezydent

Juan Jesús Vivas (Partia Ludowa)

Powierzchnia

19,7 km²

Populacja (2017)
• liczba ludności


84 959

• gęstość

4592 os./km²

Języki urzędowe

hiszpański

Plan Ceuty
Plan Ceuty
Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba senatorów

2

Liczba posłów

1

Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Ceuta”
35,88667°N 5,30000°W/35,886667 -5,300000
Strona internetowa

Ceuta posiada autonomię. Od wybrzeża Hiszpanii dzieli ją 12 mil (~22 km). Dwie główne grupy religijne to chrześcijanie i muzułmanie. W 2012 roku część ludności Ceuty, która utożsamiała się z wiarą rzymskokatolicką, wynosiła 68,0%, podczas gdy muzułmańska wynosiła 28,3%[1]

Historia

edytuj

Ceuta założona została ok. 500 lat p.n.e. przez kupców fenickich z niedalekiej Kartaginy. Położona prawie na granicy znanego wówczas świata, była jednak punktem strategicznym, gdzie stykało się wiele kultur i rozwijał się handel. Początkowo w V wieku p.n.e. istniała tu miejscowość zwana przez Kartagińczyków Abyla lub Abila. Przybywający tu Grecy nazywali ją Heptadelfos – od siedmiu wzgórz wznoszących się nad miastem[2]. Po upadku Kartaginy region ten znalazł się w sferze wpływów rzymskich. Od 45 r. istniała tu kolonia rzymska o nazwie Ad Septem Fratres (Siedmiu Braci), z czego po pewnym czasie zostało tylko Septem.

W 429 r. Wandalowie pod wodzą Genzeryka wypędzili Rzymian z miasta i przejęli nad nim kontrolę. Od 534 r. Ceutą władał cesarz bizantyński Justynian I, a około roku 616 została ona przyłączona do południowohiszpańskiego Królestwa Wizygotów[2].

Gdy w 710 roku armie Arabów dotarły do miasta, jego wizygocki namiestnik Julian nakłonił agresorów do opuszczenia tych terenów i inwazji na Półwysep Iberyjski (chodziło tu o prywatne porachunki wizygockiego króla Roderyka). Wkrótce Ceuta stała się głównym miejscem przerzutu wojsk do atakowanej Europy.

Po śmierci Juliana Arabowie przejęli całkowitą kontrolę nad miastem. Nazwali je po arabsku Sebtah[2], co przekształcono później w obecną Ceutę. Władał nim kalif Kordoby[2]. Atakowane było ono często przez plemiona berberyjskie, najbardziej podczas buntu charydżytów. Po tej rewolcie dowodzonej przez Maysarę al-Haqira miasto zostało opuszczone. Zostało odbudowane w IX wieku przez Majakasa i jego plemię. Tak została zapoczątkowana dynastia Banu Isam. Po rozpadzie kordowiańskiego kalifatu w 1031 r. istniało tu jedno z niewielkich państw, zwanych taifa.

W 1309 r. Ceuta została zdobyta przez Fez z pomocą Aragończyków. W XII–XIV w. swe faktorie handlowe miały tu wszystkie ówczesne potęgi Morza Śródziemnego: Genua, Piza, Wenecja, Katalonia, Marsylia[2]. 22 sierpnia 1415 miasto zostało zdobyte przez Portugalczyków pod wodzą Henryka Żeglarza. Sukces ten został okupiony stratą zaledwie 8 zabitych. Głównymi celami władcy Portugalii Jana I były przywrócenie chrześcijaństwa, zdobycie saharyjskiego złota, stworzenie szlaków handlowych dla niewolników i kości słoniowej.

W 1580 r. Ceutę zajęli Hiszpanie. Pozostawała w ich władaniu aż do roku 1640, kiedy to w czasie wojny miasto zdobyła Portugalia. O przynależności Ceuty do Hiszpanii zadecydował ostatecznie traktat lizboński. 1 stycznia 1688 król Alfons VI Zwycięski oficjalnie oddał Ceutę Karolowi II. Pomimo to w herbie Ceuty nadal widnieje herb portugalski.

W czasie wojny hiszpańsko-marokańskiej w l. 1859-1860 przez Ceutę szły wojska hiszpańskie do Maroka. Tu również w 1920 r. powstała Hiszpańska Legia Cudzoziemska. 17 lipca 1936 r. Ceuta była jednym z pierwszych ośrodków frankistowskiego puczu, będącego początkiem hiszpańskiej wojny domowej[2].

Gdy w 1956 Hiszpania uznała niepodległość Maroka, Ceuta została przyłączona do Hiszpanii jako integralna część jej terytorium.

Geografia

edytuj
Osobny artykuł: Geografia Ceuty.

W zachodniej części obszar Ceuty ma górzysty charakter, są to tereny wchodzące w skład gór Rif. Wschodnią część stanowi zaś skalisty cypel. Klimat podzwrotnikowy, śródziemnomorski. Roślinność skupia się w zachodniej części i jest to formacja twardolistna. Fauna jest uboga, powszechne jest jedynie ptactwo morskie i gatunki zwierząt przystosowane do życia w sąsiedztwie człowieka.

Klimat

edytuj
Średnia temperatura i opady dla Ceuty
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 15.8 15.9 17.4 19.1 21.9 25.7 28.9 28.5 25.8 22.8 18.8 16.4 21,5
Średnie dobowe temperatury [°C] 13.4 13.7 14.8 16.4 18.8 22.3 24.9 25.0 22.8 20.2 16.4 14.3 18,6
Średnie temperatury w nocy [°C] 11.0 11.4 12.2 13.6 15.7 18.8 20.9 21.5 19.8 17.5 14.0 12.1 15,7
Opady [mm] 122 145 90 57 21 3 1 3 37 82 127 161 849
Średnia liczba dni z opadami 8 9 6 6 4 1 0 0 2 7 7 10 60
Wilgotność [%] 72 75 68 71 66 67 61 70 72 75 73 73 70
Źródło: Agencia Estatal de Meteorología[3] (liczba dni z opadami dla wartości 1 mm, wysokość 87 m n.p.m., 1 km od morza, 2003–2010)

Miasta partnerskie

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. lavanguardia.com: Interactivo: Creencias y prácticas religiosas en España.
  2. a b c d e f Magiera Adam: Wyprawa na drugi ląd, w: "Poznaj Świat" R. XXVIII, nr 2 (327), luty 1980, s. 16-17
  3. Ceuta – Agencia Estatal de Meteorología.

Linki zewnętrzne

edytuj