Dąbrowa (powiat wieluński)
Dąbrowa (zwana także Dąbrową Małą lub Dąbrówką[4] ) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wieluń, przy drodze wojewódzkiej nr 488.
wieś | |
Kościół pw. św. Wawrzyńca, XIV w | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2022) |
1421[2] |
Strefa numeracyjna |
43 |
Kod pocztowy |
98-300[3] |
Tablice rejestracyjne |
EWI |
SIMC |
0717896 |
Położenie na mapie gminy Wieluń | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego | |
Położenie na mapie powiatu wieluńskiego | |
51°13′53″N 18°32′29″E/51,231389 18,541389[1] |
Historia
edytujMiejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona w dokumentach zapisanych po łacinie w 1320 jako „Dambrorca", 1391 "Heyda?", 1408 "Dombrowa", 1520 "Dambrowa minor", 1524 "Dambrowka”. Prawdopodobnie miejscowość istniała wcześniej. Na terenie wsi archeolodzy znaleźli misę brązową z XII wieku[4] .
Wieś została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych i podatkowych. W 1320 papież Jan XXII zatwierdził koadiutorowi gnieźnieńskiemu m.in. wiardunek z Dąbrowy koło Wielunia. W latach 1389–1406 właścicielem był Henczlin Wadwicz lub Hanczko. W 1408 należała do Jana Mężyka z Dąbrowy herbu Wadwicz, starosty krzepickiego, który w 1410 pod Grunwaldem był w straży przybocznej króla polskiego Władysława Jagiełły[4] .
Wymienia ją Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej spisany przez Jana Łaskiego w XVI wieku. W 1511 wieś płaciła dziesięcinę arcybiskupowi z 23 łanów po wiardunku oraz mierze żyta i owsa, dziesięcinę z pustek sprzedano za 3. wiardunki. W 1518 wieś liczyła 16 łanów. W 1552 w miejscowości gospodarowało 16. kmieci gospodarujących na 16. łanach, a jeden łan miał sołtys. W miejscowości stał opuszczony wiatrak. W 1553 we wsi było 9 łanów kmiecych, 1 łan sołtysa. W 1520 znajdujące się w Dąbrowie 2 łany dziekana wieluńskiego dawały po 1 grzywny czynszu. Pobierał on także dziesięcinę snopową z folwarku i ról kmiecych dla arcybiskupa oraz 6 groszy od karczmy i 1/2 grzywny z sołectwa. W 1552 wieś należała do lokalnej szlachty - Russockich[4] .
W Dąbrowie urodziła się i zmarła[5] Augusta Bogumiła Teofila Ostrowska herbu Korab (1829–1878), późniejsza żona Józefa Bełzy i matka Władysława oraz Stanisława. Pod koniec XIX wieku folwark Dąbrowa posiadał cegielnię i wiatrak[6].
W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dąbrowa, po jej zniesieniu w gromadzie Ruda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.
Części wsi
edytujSIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0717904 | Kazimierz | część wsi |
Zabytki
edytujWedług rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisany jest obiekt:
- kościół filialny pw. św. Wawrzyńca, XIV w., nr rej.: 936 z 30.12.1967
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21993
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 208 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c d Rosin 1963 ↓.
- ↑ strona rodu Myszkowskich
- ↑ Dąbrowa (16), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 920 .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
- ↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].
Bibliografia
edytuj- Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Dąbrowa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 73-74.