Region Flamandzki
Region Flamandzki, Flandria (nld. Vlaams Gewest, fr. Région flamande, niem. Flämische Region) – jeden z trzech regionów federalnych Belgii, położony w północnej części kraju i zamieszkany głównie przez ludność niderlandzkojęzyczną. Siedzibą parlamentu i rządu Regionu Flamandzkiego jest Bruksela (leżąca poza obszarem regionu – w osobnym Regionie Stołecznym Brukseli).
| region autonomiczny | |||||
 Antwerpia | |||||
| |||||
| Hymn: De Vlaamse leeuw | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ośrodek administracyjny | |||||
| Kod ISO 3166-2 |
BE-VLG | ||||
| Premier | |||||
| Powierzchnia |
13 624 km²[1] | ||||
| Populacja (1 stycznia 2022) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
492 os./km² | ||||
| Języki urzędowe | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
| Liczba prowincji |
5 | ||||
Położenie na mapie
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Podział administracyjny edytuj
Region Flamandzki jest podzielony na pięć prowincji (Provincie / Province / Provinz):
- Antwerpia (Antwerpen / Anvers), dzieli się na trzy okręgi (Arrondissement / Bezirk), w skład których wchodzi 69 gmin (Gemeente / Commune / Gemeinde)
- Brabancja Flamandzka (Vlaams-Brabant / Brabant flamand / Flämisch-Brabant), dzieli się na dwa okręgi, w skład których wchodzi 65 gmin
- Flandria Wschodnia (Oost-Vlaanderen / Flandre-Orientale / Ostflandern), dzieli się na sześć okręgów, w skład których wchodzi 60 gmin
- Flandria Zachodnia (West-Vlaanderen / Flandre-Occidentale / Westflandern), dzieli się na osiem okręgów, w skład których wchodzą 64 gminy
- Limburgia (Limburg / Limbourg), dzieli się na trzy okręgi, w skład których wchodzą 42 gminy
Do regionu należą łącznie 22 okręgi oraz 300 gmin.
Największe miasta to Antwerpia (Antwerpen / Anvers), Gandawa (Gent / Gand), Mechelen (Malines / Mecheln), Leuven (Louvain / Löwen), Hasselt, Brugia (Brugge / Bruges / Brügge).
Historia edytuj
Flandria na przestrzeni wieków wchodziła w skład różnych państw i regionów. Od XII w. była pod panowaniem Francji, następnie od 1384 Burgundii. W 1477 przeszła w ręce Habsburgów, a w 1566 – królów hiszpańskich (Niderlandy Hiszpańskie). W 1713 w wyniku wojny o sukcesję hiszpańską przeszła pod rządy austriackie.
Po rewolucji francuskiej w 1794, podobnie jak całe Niderlandy, Flandria została anektowana przez Francję i włączona w jej struktury państwowe jako departamenty: Deux-Nèthes (Departement van de Twee Nethen / Departement der beiden Nethen), Dyle (Departement van de Dyle / Département de la Dyle / Departement der Dyle), Escaut (Departement van de Schelde / Département de l’Escaut / Departement der Schelde), Lys (Departement van de Leie / Département de la Lys / Departement der Lys) i Meuse-Inférieure (Departement van de Beneden-Maas / Departement der unteren Maas). W 1798 wybuchło powstanie przeciwko władzy francuskiej, w proteście przeciwko powoływaniu mężczyzn do armii tego kraju.
Po klęsce Napoleona pod Waterloo, na mocy kongresu wiedeńskiego Flandria weszła w skład nowego państwa – Królestwa Zjednoczonych Niderlandów, składającego się z dzisiejszej Belgii, Niderlandów i Luksemburga. Jego władca, król Wilhelm I prowadził nieudolne rządy, faworyzując protestanckie prowincje północne. Spowodowało to niezadowolenie katolików z południa, rewolucję (1830) i ostatecznie oderwanie się Flandrii i Walonii jako niepodległej Belgii, co zostało potwierdzone traktatem londyńskim w 1839.
W wyniku działalności autonomicznego ruchu flamandzkiego w 1962 ustalono granicę językową niderlandzko-francuską, tworząc w ten sposób region niderlandzkojęzyczny i usankcjonowano jednojęzyczność Flandrii (a dwujęzyczność dla regionu Brukseli). W 1970 utworzono wspólnotę flamandzką obejmującą instytucje i osoby we Flandrii oraz instytucje flamandzkie w Brukseli. W 1980 określono obszar regionu autonomicznego, który początkowo nie pokrywał się z podziałem administracyjnym Belgii na prowincje. Dlatego po utworzeniu w 1989 Regionu Stołecznego Brukseli, w 1995 wydzielono z Brabancji niderlandzkojęzyczną Brabancję Flamandzką. Od 1993 Flandria jest regionem federalnym.
13 grudnia 2006 francuska telewizja RTBF nadała kontrowersyjny program o fikcyjnej secesji Flandrii.
Premierzy Flandrii edytuj
- 1981–1992: Gaston Geens (CVP)
- 1992–1999: Luc Van den Brande (CVP)
- 1999–2003: Patrick Dewael (VLD)
- 2003–2003: Renaat Landuyt (p.o., sp.a)
- 2003–2004: Bart Somers (VLD)
- 2004–2007: Yves Leterme (CD&V)
- 2007–2014: Kris Peeters (CD&V)
- 2014–2019: Geert Bourgeois (NVA)
- 2019–2019: Liesbeth Homans (NVA)
- od 2019: Jan Jambon (NVA)[3]
Media edytuj
We Flandrii telewizja publiczna nazywa się Vlaamse Radio- en Televisieomroeporganisatie. Jej kanałem jest één. Vtm, należące do Vlaamse Media Maatschappij, jest najpopularniejszym kanałem komercyjnym.
Sport edytuj
Corocznie na terenie regionu rozgrywany jest wyścig kolarski Ronde van Vlaanderen.
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Samo miasto znajduje się poza granicami regionu w Regionie Stołecznym Brukseli.
Przypisy edytuj
- ↑ Powierzchnia
- ↑ Ludność
- ↑ Rulers: Belgium: Regions and communities. rulers.org. [dostęp 2020-02-02]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- oficjalna strona Regionu (niderl.)