Julian Łagowski

Oficer, pilot Wojska Polskiego

Julian Łagowski (ur. 9 października 1906 w Łowiczu, zm. 12 lutego 1998 w Warszawie) – kapitan lotnictwa II Rzeczypospolitej Polskiej, pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, pułkownik Sił Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, kawaler Krzyża Srebrnego Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Julian Łagowski
pułkownik pilot pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

9 października 1906
Łowicz

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1998
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1926–1952, 1956–1967

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne
ludowe Wojsko Polskie

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
Armée de l’air
RAF
Siły Powietrzne RP

Jednostki

6 pułk lotniczy
dywizjon 309,
dywizjon 305

Stanowiska

dowódca eskadry

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
kampania wrześniowa
kampania francuska 1940
bitwa o Anglię

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie) Medal Lotniczy (dwukrotnie) Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania)
Grób Juliana Łagowskiego na Cmentarzu Starym w Radzyminie

Życiorys edytuj

Od dzieciństwa mie­szkał w Kijowie, gdzie rozpoczął naukę gimnazjalną. Po powro­cie do kraju w 1919 był uczniem Państwowego Gimnazjum im. Władysława IV w Warszawie (1919–1926). W okresie gimnazjalnym był współzałożycielem Klubu Sportowego „Mazur” w Radzy­minie i kapitanem jego drużyny piłkarskiej[1]. Po maturze (1926) ukończył kurs unitarny w Szkole Podchorążych Piechoty (1926–1927) oraz kurs obserwatorów Szkoły Podchorążych Lotnictwa (1927–1929)[2].

15 sierpnia 1929 został promowany na podporucznika lotnictwa z przydziałem do 6 pułku lotniczego. W jednostce tej pełnił funk­cję młodszego oficera i oficera taktycznego eskadry liniowej, awansując 1 stycznia 1932 na porucznika lotnictwa, później dowodził plutonem towarzyszącym. W październiku 1936 został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Lotnictwa nr 1 w Dęblinie w charakterze wykładowcy. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1937 i 32. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[3]. W 1938 został pełniącym obowiązki kierownika wyszkolenia Szkoły Podchorążych Lotnictwa (Grupa Liniowa) w Dęblinie[4][5].

Po wybu­chu II wojny światowej we wrześniu 1939 pozostawał na dotychczasowym stanowisku. 4 września 1939 sformował z personelu i sprzętu Centrum pluton lotniczy dla Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej i objął jego dowództwo[5]. 18 września 1939 na samolocie RWD-8 prze­leciał na Węgry, skąd już 26 września wyruszył do Francji. Po przybyciu otrzymał przydział do Stałej Bazy Lotniczej w Le Bourget, a potem do Stałej Bazy Lotniczej w Lyonie i tam pozostał do końca kampanii francuskiej 1940.

Po ewakuacji do Anglii otrzymał 31 października 1940 przydział do 309 dywizjonu rozpoznawczego jako nawigator i dowódca eskadry. Na tym stanowisku 1 listopada 1942 awansował na majora lotnictwa. Po ukończeniu kursu nawigatorów lotnictwa bombowego (1 maja–31 lipca 1943) został w sierpniu 1943 przeniesiony do 305 dywizjonu bombowego, w którym również dowodził eskadrą i był nawigatorem.

Zestrzelony 11 lipca 1944 koło Vierzon podczas lotu bojowego na samolocie De Havilland Mosquito FB Mk VI o znakach SM-S nad Francją[6]. Pilot, kpt. Edward Suszyński zginął, on natomiast uniknął niewoli i dzięki pomocy francuskiego ruchu oporu ukrywał się do 11 września 1944, po czym wrócił do Anglii i został czasowo przydzielony do Bazy Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii. 2 grudnia 1944 powrócił do 305 dywizjonu i aż do 23 sierpnia 1946 pełnił obowiązki dowódcy eskadry. 22 lutego 1945 brał udział w największej w historii lotnictwa operacji bojowej „Operation Clarion" (operacja „Trąbka").

Repatriowany do Polski 8 września 1946, został powołany do służby czynnej w ludowym Wojsku Polskim. Skierowany do szkol­nictwa lotniczego, służył w Wyższej Szkole Lotnictwa w Dęblinie, awansując do stopnia pułkownika w korpusie osobowym lotnictwa. W okresie stalinizmu, w 1952 został zwolniony do rezerwy[1]. Do służby czynnej powrócił w 1956 i służył w Wojskach Lotniczych i Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju, a od 1962 w Wojskach Obrony Powietrznej Kraju. Zawodową służbę wojskową zakończył w 1967 pożegnany przez dowódcę tych wojsk, gen. Romana Paszkowskiego. Po zakończeniu służby czynnej mieszkał w Radzyminie i Warszawie[7]. Jest pochowany na Cmentarzu Starym w Radzyminie[8].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b TOWARZYSTWO - Zasłużeni dla Radzymina. rpinfo.pl. [dostęp 2019-03-01].
  2. III promocja Szkoły Podchorążych Lotnictwa - 1929 r.. polishairforce.pl. [dostęp 2019-03-01].
  3. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 210.
  4. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 474.
  5. a b Pluton Lotniczy Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej we wrześniu 1939 r.. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-03-01].
  6. ASN Wikibase Occurrence # 70126. aviation-safety.net. [dostęp 2019-03-01].
  7. Łagowski Julian. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-03-01].
  8. GROBONET 2.6 - wyszukiwarka osób pochowanych - Parafia Przemienienia Pańskiego w Radzyminie [online], radzymin.grobonet.com [dostęp 2022-11-03].
  9. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 454.

Bibliografia edytuj

  • J. B. Cynk, Polskie Siły Powietrzne w wojnie 1943–1945, AJ-Press, Gdańsk 2002
  • R. Gretzyngier, W. Matusiak, J. Zieliński, Lotnicy polscy w Bitwie o Anglię, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2015
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.