Karol VII Bawarski
Karol VII Bawarski niem. Karl Albrecht von Bayern (ur. 6 sierpnia 1697 w Brukseli, zm. 20 stycznia 1745 w Monachium) – elektor Bawarii 1726–1745 (jako Karol Albert), król Czech 1741–1743, cesarz rzymski 1742–1745.
elektor Bawarii | |
Okres |
od 1726 |
---|---|
Poprzednik | |
Następca | |
król Czech | |
Okres |
od 1741 |
Poprzednik | |
Następca | |
cesarz rzymski | |
Okres |
od 1742 |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data śmierci | |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujPochodził z rodu Wittelsbachów, był synem elektora bawarskiego Maksymiliana II Emanuela i Teresy Kunegundy Sobieskiej, wnukiem króla Polski Jana III Sobieskiego i praprawnukiem cesarza Ferdynanda II Habsburga. Jego żona Maria Amalia Habsburg była córką cesarza Józefa I Habsburga.
Karol Albert Wittelsbach urodził się w Niderlandach. Jako dziecko był zakładnikiem w rękach Habsburgów austriackich. Wychował się w Austrii i uczęszczał do kolegium jezuickiego w Grazu. Swoją drogę do kariery politycznej zaczynał jako żołnierz. W 1717 roku brał udział w wojnie z Turcją na terenie Bałkanów dowodząc oddziałami bawarskimi.
W 1726 roku po śmierci ojca Maksymiliana II Emanuela Wittelsbacha objął tron w Bawarii. Chcąc dorównać najpotężniejszym władcom w Rzeszy: Habsburgom i Hohenzollernom rozpoczął reformę tego kraju w duchu absolutyzmu. Zorganizował nową administrację państwową, uporządkował finanse, powiększył liczebność armii. Sprowadzał do Monachium artystów i naukowców chcąc, aby stolica jego księstwa mogła konkurować kulturalnie z innymi wielkim miastami Rzeszy. W 1740 roku uważając się za najwłaściwszego pretendenta do tronu cesarskiego po śmierci Karola VI wypowiedział wojnę Austrii i przy wsparciu Prus i Francji wkroczył ze swoją armią na jej terytorium. W listopadzie 1741 roku zdobył Pragę i podporządkował sobie Czechy. 8 grudnia 1741 roku został koronowany na króla czeskiego. Zmusiwszy Marię Teresę do ucieczki na Węgry przejął dobra Habsburgów w Niemczech. Następnie rozpoczął przygotowywania do przejęcia zwierzchnictwa nad Rzeszą. 24 stycznia 1742 roku na sejmie we Frankfurcie nad Menem wybrany został cesarzem – 12 lutego 1742 roku koronowany został na cesarza i przyjął tronowe imię Karola VII.
Zaangażowany politycznie w wewnętrzne sprawy Niemiec zbagatelizował szybką odbudowę sił Marii Teresy, której wojska na początku 1742 roku powróciły do działań wojennych i zaczęły przejmować inicjatywę w wojnie. W 1743 roku Karol VII utracił na rzecz Habsburżanki tron w Czechach, stracił kontrolę nad okupowaną przez Austriaków Bawarią. Pozyskał co prawda dla swojej sprawy króla pruskiego Fryderyka II, który w 1744 roku zaatakował Austrię od północy zapoczątkowując drugą wojnę śląską. Nie pomogło to jednak zbytnio pozycji cesarza. Bawaria zniszczona przez działania wojenne nie była w stanie udźwignąć kosztów utrzymania armii. Również dotychczasowy sojusznik Francja zaczął prowadzić własną niezależną politykę. Karol VII stał się więc do końca swojego życia tylko biernym obserwatorem zmagań pomiędzy trzema mocarstwami i musiał pogodzić się z tym, że nie ma już szans w rozgrywce o sukcesję austriacką.
Karol VII zmarł 20 stycznia 1745 roku i został pochowany w kościele teatynów w Monachium. Jego następcą na tronie Bawarii został syn Maksymilian III Józef Wittelsbach.
Małżeństwo i potomstwo
edytuj5 października 1722 w Wiedniu poślubił arcyksiężniczkę Marię Amalię Habsburg córkę cesarza Józefa I Habsburga i Wilhelminy Amalii Brunszwickiej. Para miała siódemkę dzieci:
- Maksymiliana Maria (1723)
- Maria Antonina (1724-1780) – poślubiła swojego brata ciotecznego Fryderyka Krystiana Wettyna, późniejszego elektora saskiego
- Teresa Benedykta (1725-1734)
- Maksymilian III Józef (1727-1777) – elektor Bawarii
- Józef Ludwik (1728-1733)
- Maria Anna (1734-1776) – poślubiła Ludwika Jerzego Simperta, margrabiego Baden-Baden
- Maria Józefa (1739-1767) – poślubiła cesarza Józefa II Habsburga
Pełna tytulatura
edytujKarol, z Bożej łaski uświęcony i wybrany cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec i Czech, książę Górnej i Dolnej Bawarii oraz Górnego Palatynatu Reńskiego, hrabia-palatyn Renu, arcyksiążę Austrii, książę elektor Świętego Cesarstwa Rzymskiego, landgraf Leuchtenbergu, etc., etc., etc.
Genealogia
edytujPrapradziadkowie |
książę Bawarii |
cesarz rzymski |
książę Sabaudii |
król Francji |
Marek Sobieski |
Jan Daniłowicz |
Antoine de La Grange d’Arquien |
Baptiste de La Châtre of Bruillebault |
Pradziadkowie |
elektor Bawarii |
książę Sabaudii |
Jakub Sobieski (1590-1646) |
Henryk Albert de la Grange d’Arquien (1602-1707) | ||||
Dziadkowie |
elektor Bawarii |
król Polski | ||||||
Rodzice |
elektor Bawarii Maksymilian II Emanuel Wittelsbach (1662-1726) | |||||||
Karol VII Wittelsbach (1697-1745), cesarz rzymski |
- ISNI: 000000012101424X
- VIAF: 54163752
- ULAN: 500355702
- LCCN: n82238717
- GND: 118560115
- LIBRIS: zw9dlmph5cx10hp
- BnF: 12033654c
- SUDOC: 028516206
- SBN: MUSV013565
- NKC: jn20000700860
- NTA: 072015160
- BIBSYS: 1512647516165
- CiNii: DA10639098
- PLWABN: 9810655065905606
- NUKAT: n2013193857
- J9U: 987009348840205171
- ΕΒΕ: 154575
- RISM: people/345382