Karol VII Bawarski niem. Karl Albrecht von Bayern (ur. 6 sierpnia 1697 w Brukseli, zm. 20 stycznia 1745 w Monachium) – elektor Bawarii 1726–1745 (jako Karol Albert), król Czech 1741–1743, cesarz rzymski 1742–1745.

Karol VII Wittelsbach
Ilustracja
Wizerunek herbu
podpis
elektor Bawarii
Okres

od 1726
do 1745

Poprzednik

Maksymilian II Emanuel

Następca

Maksymilian III Józef

król Czech
Okres

od 1741
do 1743

Poprzednik

Karol II Habsburg

Następca

Maria Teresa Habsburg

cesarz rzymski
Okres

od 1742
do 1745

Poprzednik

Karol VI Habsburg

Następca

Franciszek I Lotaryński

Dane biograficzne
Dynastia

Wittelsbachowie

Data urodzenia

6 sierpnia 1697

Data śmierci

20 stycznia 1745

Ojciec

Maksymilian II Emanuel Wittelsbach

Matka

Teresa Kunegunda Sobieska

Żona

Maria Amalia Habsburg

Odznaczenia
Order św. Jerzego (Bawaria) Order Złotego Runa (Austria)

Życiorys

edytuj

Pochodził z rodu Wittelsbachów, był synem elektora bawarskiego Maksymiliana II Emanuela i Teresy Kunegundy Sobieskiej, wnukiem króla Polski Jana III Sobieskiego i praprawnukiem cesarza Ferdynanda II Habsburga. Jego żona Maria Amalia Habsburg była córką cesarza Józefa I Habsburga.

Karol Albert Wittelsbach urodził się w Niderlandach. Jako dziecko był zakładnikiem w rękach Habsburgów austriackich. Wychował się w Austrii i uczęszczał do kolegium jezuickiego w Grazu. Swoją drogę do kariery politycznej zaczynał jako żołnierz. W 1717 roku brał udział w wojnie z Turcją na terenie Bałkanów dowodząc oddziałami bawarskimi.

W 1726 roku po śmierci ojca Maksymiliana II Emanuela Wittelsbacha objął tron w Bawarii. Chcąc dorównać najpotężniejszym władcom w Rzeszy: Habsburgom i Hohenzollernom rozpoczął reformę tego kraju w duchu absolutyzmu. Zorganizował nową administrację państwową, uporządkował finanse, powiększył liczebność armii. Sprowadzał do Monachium artystów i naukowców chcąc, aby stolica jego księstwa mogła konkurować kulturalnie z innymi wielkim miastami Rzeszy. W 1740 roku uważając się za najwłaściwszego pretendenta do tronu cesarskiego po śmierci Karola VI wypowiedział wojnę Austrii i przy wsparciu Prus i Francji wkroczył ze swoją armią na jej terytorium. W listopadzie 1741 roku zdobył Pragę i podporządkował sobie Czechy. 8 grudnia 1741 roku został koronowany na króla czeskiego. Zmusiwszy Marię Teresę do ucieczki na Węgry przejął dobra Habsburgów w Niemczech. Następnie rozpoczął przygotowywania do przejęcia zwierzchnictwa nad Rzeszą. 24 stycznia 1742 roku na sejmie we Frankfurcie nad Menem wybrany został cesarzem – 12 lutego 1742 roku koronowany został na cesarza i przyjął tronowe imię Karola VII.

Zaangażowany politycznie w wewnętrzne sprawy Niemiec zbagatelizował szybką odbudowę sił Marii Teresy, której wojska na początku 1742 roku powróciły do działań wojennych i zaczęły przejmować inicjatywę w wojnie. W 1743 roku Karol VII utracił na rzecz Habsburżanki tron w Czechach, stracił kontrolę nad okupowaną przez Austriaków Bawarią. Pozyskał co prawda dla swojej sprawy króla pruskiego Fryderyka II, który w 1744 roku zaatakował Austrię od północy zapoczątkowując drugą wojnę śląską. Nie pomogło to jednak zbytnio pozycji cesarza. Bawaria zniszczona przez działania wojenne nie była w stanie udźwignąć kosztów utrzymania armii. Również dotychczasowy sojusznik Francja zaczął prowadzić własną niezależną politykę. Karol VII stał się więc do końca swojego życia tylko biernym obserwatorem zmagań pomiędzy trzema mocarstwami i musiał pogodzić się z tym, że nie ma już szans w rozgrywce o sukcesję austriacką.

Karol VII zmarł 20 stycznia 1745 roku i został pochowany w kościele teatynów w Monachium. Jego następcą na tronie Bawarii został syn Maksymilian III Józef Wittelsbach.

Małżeństwo i potomstwo

edytuj

5 października 1722 w Wiedniu poślubił arcyksiężniczkę Marię Amalię Habsburg córkę cesarza Józefa I Habsburga i Wilhelminy Amalii Brunszwickiej. Para miała siódemkę dzieci:

Pełna tytulatura

edytuj

Karol, z Bożej łaski uświęcony i wybrany cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec i Czech, książę Górnej i Dolnej Bawarii oraz Górnego Palatynatu Reńskiego, hrabia-palatyn Renu, arcyksiążę Austrii, książę elektor Świętego Cesarstwa Rzymskiego, landgraf Leuchtenbergu, etc., etc., etc.

Genealogia

edytuj
Prapradziadkowie

książę Bawarii
Wilhelm V Wittelsbach
(1528-1579)
∞1568
Renata Lotaryńska
(1544-1602)

cesarz rzymski
Ferdynand II Habsburg
(1578-1637)
∞1600
Maria Anna Wittelsbach
(1574–1616)

książę Sabaudii
Karol Emanuel I
(1562-1630)
∞1585
Katarzyna Michalina Habsburżanka
(1567-1597)

król Francji
Henryk IV Burbon
(1553-1610)
∞1600
Maria Medycejska
(1575-1642)

Marek Sobieski
(1550-1605)

Jadwiga Snopkowska
(1556-1589)

Jan Daniłowicz
(1570-1628)
∞1605
Zofia Żółkiewska
(1590-1634)

Antoine de La Grange d’Arquien

Anne d’Ancienville

Baptiste de La Châtre of Bruillebault

Gabrielle Lamy

Pradziadkowie

elektor Bawarii
Maksymilian I Wittelsbach (1573-1651)
∞1635
Maria Anna Habsburg (1610-1665)

książę Sabaudii
Wiktor Amadeusz I (1587-1637)
∞1619
Krystyna Maria Burbon (1606-1663)

Jakub Sobieski (1590-1646)
∞ 1627
Zofia Teofila Daniłowiczówna (1607-1661)

Henryk Albert de la Grange d’Arquien (1602-1707)

Franciszka de la Châtre

Dziadkowie

elektor Bawarii
Ferdynand Maria Wittelsbach (1636-1679)
∞1652
Henrietta Adelajda Sabaudzka (1636-1676)

król Polski
Jan III Sobieski (1629-1696)
∞ 1665
Maria Kazimiera d’Arquien (1641-1716)

Rodzice

elektor Bawarii Maksymilian II Emanuel Wittelsbach (1662-1726)
∞1695
Teresa Kunegunda Sobieska (1676-1730)

Karol VII Wittelsbach (1697-1745), cesarz rzymski