Manuela Gretkowska
Manuela Gretkowska (ur. 6 października 1964 w Łodzi) – polska pisarka, felietonistka, scenarzystka filmowa i działaczka społeczna, założycielka polskiej Partii Kobiet. Zwyciężczyni plebiscytu czytelników tygodnika „Wysokie Obcasy” na Polkę Roku 2007[1]. Nagrodzona Fenomenem 2006 przez redakcję tygodnika „Przekrój”[2] oraz Elle Style Award 2007 w kategorii: Osoba Publiczna[3].
| ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 6 października 1964 Łódź | |
| Zawód | pisarka felietonistka scenarzystka | |
ŻyciorysEdytuj
Ukończyła filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W Krakowie współpracowała z pismem „brulion”[4].
W 1988 wyjechała do Francji i w Paryżu ukończyła antropologię w École des hautes études en sciences sociales. Na początku lat 90. wróciła do kraju. Była zastępczynią redaktorki naczelnej „Elle”, a potem dyrektorką literacką tego pisma. Pisała felietony do „Elle”, „Cosmopolitan”, „Wprost”, „Polityki”, „Machiny”, „Cogito”.
Debiutowała powieścią My zdies’ emigranty (1991), w której w sposób ironiczny opowiedziała o doświadczeniach młodego pokolenia ludzi wyjeżdżających z Polski. Jej twórczość przychylnie ocenił Czesław Miłosz, którego wypowiedź opublikowano w pierwszym wydaniu. Następne trzy książki opisywały żywot zamieszkałej we Francji współczesnej bohemy artystyczno-intelektualnej. Tarot paryski (1993), Kabaret metafizyczny (1994) oraz Podręcznik do ludzi. Tom pierwszy i ostatni: czaszka (1996) łączy fascynacje gnozą, kabałą, postacią Marii Magdaleny i motywem czaszki w kulturze światowej. W tym czasie pisarka zyskała opinię „skandalistki” i „postmodernistki”[5][martwy link][6][7][8][martwy link]. Jej proza unikała patetycznego języka, bliżej jej było do lekkości i uszczypliwości eseju[6][9]. W 1996 napisała scenariusz do filmu Andrzeja Żuławskiego Szamanka.
W 1997 wyjechała do Szwecji. Wydała kilka opowiadań zebranych w książce Namiętnik (1998), relacje ze światowych podróży Światowidz (1998) oraz felietony pod wspólnym tytułem Silikon (2000). Współtworzyła scenariusz pierwszego sezonu serialu obyczajowego Miasteczko (2000).
Najnowsza jej twórczość skłania się ku prozie osobistej, niemal intymnej[10]. Polka (2001) była dziennikiem ciąży pisarki, zaś Europejka (2004) przynosi dowcipny obraz zmieniającej się Polski, widziany oczyma Gretkowskiej – intelektualistki[11]. Polka była ponadto nominowana do Nagrody Literackiej Nike w 2002[12]. W 2003 autorka wraz z partnerem Piotrem Pietuchą napisała Sceny z życia pozamałżeńskiego. Trzy lata później napisała dla miesięcznika „Sukces” felieton nieprzychylny braciom Kaczyńskim. Miesięcznik trafił do kiosków z tym tekstem wyciętym (dosłownie) z każdego egzemplarza[13][14].
Jej powieści były tłumaczone na języki: francuski, litewski, rosyjski, serbski, ukraiński, węgierski.
W 2007 przekształciła ruch społeczny „Polska jest kobietą” w nową partię polityczną – Partię Kobiet. W październiku 2007, po wyborach parlamentarnych, zrezygnowała z kierowania partią, pozostając jej przewodniczącą honorową.
Obecnie mieszka w podwarszawskim Ustanowie wraz z córką Polą i psychoterapeutą, pisarzem, Piotrem Pietuchą[15]. Jej byłym mężem jest Cezary Michalski[16].
TwórczośćEdytuj
KsiążkiEdytuj
- My zdies’ emigranty (Wydawnictwo X 1991; Wydawnictwo W.A.B. 1995, 1999)
- Tarot paryski (Oficyna Literacka 1993; Wydawnictwo W.A.B. 1995, 1999)
- Kabaret metafizyczny (Wydawnictwo W.A.B. 1994, 1997, 1999)
- Podręcznik do ludzi (Wydawnictwo Beba Mazeppo 1996; Wydawnictwo W.A.B. 1999)
- Namiętnik (Wydawnictwo W.A.B. 1998, 2005, 2007, 2008)
- Światowidz (Wydawnictwo W.A.B. 1998, 2001)
- Silikon (Wydawnictwo W.A.B. 2000)
- Polka (Wydawnictwo W.A.B. 2001, 2003, 2007, 2012; Libros – Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media 2002)
- Sceny z życia pozamałżeńskiego (Wydawnictwo W.A.B. 2003, 2005, 2007, 2011)
- Europejka (Wydawnictwo W.A.B. 2004, 2007, 2012)
- Kobieta i mężczyźni (Świat Książki 2007)
- Na dnie nieba (Świat Książki 2007)
- Obywatelka (Świat Książki 2008)
- Miłość po polsku (Świat Książki 2010, 2014)
- Trans (Świat Książki 2011)
- Agent (Świat Książki 2012)
- Marysiu, jak myślisz? (Świat Książki 2013) – ilustracje Magdalena Wosik
- Miłość klasy średniej (Świat Książki 2015) – wspólnie z Piotrem Pietuchą
- Filozofia na wynos (Narodowe Centrum Kultury 2016) – ilustracje Henryk Sawka
- Kosmitka (Świat Książki 2016)
- Na linii świata (Wydawnictwo Znak Literanova 2017)
- Trudno z miłości się podnieść ( Prószyński Media 2019) - rozmowa z Patrycją Pustkowiak
Scenariusze filmoweEdytuj
- Szamanka (1996)
- Egoiści (1999)
- Miasteczko (serial telewizyjny)
RadioEdytuj
Współpracowała z radiem RMF FM przy audycji „Świat na żółto i na niebiesko”.
PrzypisyEdytuj
- ↑ Wysokie Obcasy: Polka 2007. 2008-03-10. [dostęp 2010-02-25].
- ↑ Historia Fenomenów.
- ↑ Jestem kobietą związkową. 2007-10-09. [dostęp 2010-02-25].
- ↑ doc. dr Halina Turkiewicz: Czy tylko „barbarzyńcy przyszli”? (O kondycji literatury polskiej po roku 1989). 2004-01-23. [dostęp 2010-02-25].
- ↑ Postmodernizm: wykład mgr Marzeny Popek.
- ↑ a b Manuela Gretkowska czuje się obywatelką świata.
- ↑ Magdalena Roszczynialska: Postmodernistyczne łowy, podsumowanie konferencji „Proza polska końca XX wieku. Postmodernizm?”, 20-24 kwietnia 2001 zorganizowanej przez Instytut Filologii Polskiej.
- ↑ Obywatelka Manuela. 2008-08-24. [dostęp 2010-02-25].
- ↑ Manuela Gretkowska – biografia autorstwa Aleksandry Majdan.
- ↑ Sztokholmski syndrom. 2001. [dostęp 2010-02-25].
- ↑ Europejka.
- ↑ Wszystkie nominacje NIKE.
- ↑ Autocenzura „Sukcesu”: Gretkowska wycięta. 2006-03-27. [dostęp 2010-02-25].
- ↑ Agnieszka Kublik, Wycięli Gretkowską, naczelna „Sukcesu” odchodzi, Gazeta Wyborcza, 2006-03-29.
- ↑ Obywatelka Manuela: wywiad z Gretkowską na portalu Interia.pl.
- ↑ Manuela Gretkowska: „Byłam nosicielką”.