Pieprzyca siewna

gatunek rośliny

Pieprzyca siewna (pot. rzeżucha, rzeżucha ogrodowa[3] lub rzeżucha siewna; Lepidium sativum L.) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny kapustowatych (Brassicaceae). Pochodzi z południowo-zachodniej Azji (na południe i zachód od Turcji, Iranu i Pakistanu) oraz z północno-wschodniej Afryki (Etiopii i Egiptu)[4]. Uprawiana i dziczejąca z upraw na całym świecie.

Pieprzyca siewna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

kapustowce

Rodzina

kapustowate

Rodzaj

pieprzyca

Gatunek

pieprzyca siewna

Nazwa systematyczna
Lepidium sativum L.
Sp. pl. 2:644. 1753
Młode rośliny

Roślina znana jest w Polsce też pod zwyczajową nazwą „rzeżucha”, „rzeżucha siewna” lub „rzeżucha ogrodowa”, co jest o tyle mylące, że nazwa rzeżucha odnosi się do odrębnego rodzaju roślin.

Morfologia edytuj

Łodyga
Osiąga wysokość 30–60 cm. Wzniesiona, rozgałęziona u góry, z sinozielonym nalotem.
Liście
Dolne liście są długoogonkowe, pierzaste o odcinkach całobrzegich lub nacinanych, środkowe są trójdzielne, a górne siedzące, niepodzielne, równowąskie.
Kwiaty
Kwiatostan w formie grona złożony z licznych białych lub jasnoróżowych kwiatów. Kwiaty są drobne, czterokrotne.
Owoce
Owocem jest okrągłojajowata, w górze oskrzydlona łuszczynka o długości 5–6 mm, zawierająca dwa gładkie nasiona.
Nasiona
Drobne, czerwonawobrązowe, kształtu jajowatego, ostro zakończone, o wymiarach 2,2–3,2 mm długości, 1,0–1,5 mm szerokości i 0,6–1,4 mm grubości.

Zastosowanie edytuj

Uprawiana od najdawniejszych czasów jako warzywo. Spożywana najczęściej w stanie pełnego rozwoju liścieni. Używana do przyprawiania zup, sosów, surówek, sałatek i serów. Powszechnie uprawiana przed Wielkanocą jako tradycyjna ozdoba oraz bogate źródło witamin.

Roślina zawiera witaminę C, B1, K. Nasiona zawierają 22–23% oleju, pozyskiwanego kiedyś do celów spożywczych i technicznych.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
  3. Rzeżucha ogrodowa. SwiatKwiatow.pl. [dostęp 2017-09-29].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-10-27].