Wikipedia

Sławomir Skrzypek

polski ekonomista

Sławomir Stanisław Skrzypek (ur. 10 maja 1963 w Katowicach, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski inżynier, ekonomista, w latach 2002–2005 zastępca prezydenta m.st. Warszawy, w latach 2007–2010 prezes Narodowego Banku Polskiego.

Sławomir Skrzypek
Ilustracja
Sławomir Skrzypek podczas Światowego Forum Ekonomicznego 2008 w Turcji
Pełne imię i nazwisko

Sławomir Stanisław Skrzypek

Data i miejsce urodzenia

10 maja 1963
Katowice

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Prezes Narodowego Banku Polskiego
Okres

od 11 stycznia 2007
do 10 kwietnia 2010

Poprzednik

Leszek Balcerowicz

Następca

Piotr Wiesiołek (p.o.)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności Odznaka honorowa „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej” Zasłużony dla Warszawy
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys

edytuj

Okres PRL

edytuj

W czasach licealnych i studenckich był związany z Konfederacją Polski Niepodległej[1]. Po 13 grudnia 1981 nawiązał współpracę z Adamem Słomką, m.in. wspólnie z nim drukował wydawnictwa podziemne KPN. W 1982 za prowadzoną działalność został na pół roku tymczasowo aresztowany[2]. W marcu 1985 został powołany na przewodniczącego V Obszaru KPN (śląsko-dąbrowskiego) w związku z aresztowaniem Adama Słomki, po zwolnieniu tegoż pozostał koordynatorem struktur ugrupowania.

W trakcie studiów zaangażował się także w działalność opozycyjnego Niezależnego Zrzeszenia Studentów[3].

Wykształcenie

edytuj

Ukończył VIII Liceum Ogólnokształcące im. Wilhelma Piecka w Katowicach[4]. Był absolwentem studiów w zakresie inżynierii lądowej na Wydziale Budownictwa Politechniki Śląskiej w Gliwicach (obronił pracę magisterską zatytułowaną Budowa mostów kolejowych z betonu sprężonego[5]).

W 1997 uzyskał dyplom MBA na University of Wisconsin-La Crosse w La Crosse z rozszerzonym programem w zakresie finansów oraz dyplom Business Management na Uniwersytecie Georgetown. Do Stanów Zjednoczonych wysłał go w 1995 odchodzący z urzędu prezes NIK, Lech Kaczyński. Swój dyplom nostryfikował jako równoważny z magisterskim w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W trakcie pobytu w USA odbył również praktyki w biurze kongresmena w Kongresie Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie (praca legislacyjna w zakresie bankowości i finansów) oraz w Misji Polskiej przy ONZ w Nowym Jorku.

Ponadto ukończył studia podyplomowe na Akademii Ekonomicznej w Krakowie w zakresie zarządzania aktywami i pasywami w polskim systemie bankowym oraz studia podyplomowe na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a także Advanced Management Program w IESE Business School i kurs doradców inwestycyjnych[6][7].

Działalność zawodowa do 2007

edytuj

W latach 1993–1997 pracował w Najwyższej Izbie Kontroli, w której zajmował się kontrolą finansową struktur administracji rządowej i samorządowej oraz sektora bankowego. Następnie do 2000 pełnił funkcję zastępcy prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Od maja 2001 do stycznia 2002 był członkiem zarządu PKP S.A., odpowiedzialnym za restrukturyzację i nadzór właścicielski. Od listopada 2002 przez trzy lata pełnił funkcję zastępcy Lecha Kaczyńskiego, gdy ten sprawował urząd Prezydenta m.st. Warszawy. Jako wiceprezydent Warszawy odpowiadał m.in. za politykę finansową, inwestycje i nadzór właścicielski[8].

Pełnił także funkcje wiceprzewodniczącego rady nadzorczej Banku Ochrony Środowiska, przewodniczącego rad nadzorczych Mielec-Diesel-Gaz, PTE EPOKA, Telekomunikacji Kolejowej, sekretarza rady nadzorczej IX NFI im. E. Kwiatkowskiego, zasiadał w radzie nadzorczej spółki akcyjnej Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska. Był także przewodniczącym rad nadzorczych: Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Banku Pocztowego, a od maja 2006 – Telewizji Polskiej (do 2007).

20 grudnia 2005 został powołany na stanowisko wiceprezesa zarządu PKO BP, a od 29 września 2006 do 9 stycznia 2007 pełnił obowiązki prezesa zarządu PKO BP.

Prezes Narodowego Banku Polskiego

edytuj
 
Grób Sławomira Skrzypka na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (2011)

3 stycznia 2007 Sławomir Skrzypek został ogłoszony kandydatem prezydenta Lecha Kaczyńskiego na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego. 10 stycznia został wybrany przez Sejm (głosami posłów Prawa i Sprawiedliwości, Samoobrony i LPR) stosunkiem głosów 239:202 przy 1 głosie wstrzymującym się. Następnego dnia został zaprzysiężony, obejmując ten urząd[9]. Wybór Sławomira Skrzypka wywołał krytyczne głosy opozycji, części mediów i ekonomistów, wskazujących na brak dorobku naukowego, wykształcenia ekonomicznego i niewielkie doświadczenie bankowe[10].

Między lutym a marcem 2008 był członkiem Komisji Nadzoru Finansowego jako przedstawiciel NBP[11].

Magazyn „Global Finance” wyróżnił go w 2009 za trafną prognozę dotyczącą inflacji[12][13]. W tym samym roku przyznano mu Specjalną Perłę Honorową[14].

W sierpniu 2009 Sąd Rejonowy w Poznaniu skazał Jana Winieckiego na karę grzywny w procesie karnym wytoczonym z oskarżenia prywatnego przez Sławomira Skrzypka w związku z felietonem, w którym oskarżony kwestionował jego wykształcenie i kompetencje do zajmowania stanowiska prezesa NBP[15]. Przedmiotowy wyrok został uchylony do ponownego rozpoznania w styczniu 2010 decyzją Sądu Okręgowego w Poznaniu[16]. W lipcu 2012 w pierwszej instancji wobec Jana Winieckiego ponownie zapadł nieprawomocny wyrok skazujący[17]. W wyniku postępowania odwoławczego w lutym 2013 wyrok ten został uchylony, a postępowanie karne prawomocnie umorzone z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu[18].

W listopadzie 2009 z jego inicjatywy Narodowy Bank Polski pozwał Stefana Niesiołowskiego za wypowiedź, w której ten nazwał Sławomira Skrzypka karnym funkcjonariuszem PiS, który dostał zadanie od Jarosława Kaczyńskiego, dlatego szkodzi rządowi i ministerstwu finansów[19].

Na początku 2010 doszło do sporu pomiędzy NBP i rządem. Sławomir Skrzypek stał na stanowisku, że należy zrezygnować z odnowienia elastycznej linii kredytowej z Międzynarodowego Funduszu Walutowego, odmienne stanowisko prezentował premier Donald Tusk[20][21]. Kolejny prezes NBP Marek Belka, wkrótce po zaprzysiężeniu złożył wniosek o przedłużenie tego dostępu[22].

Sławomir Skrzypek zginął w trakcie kadencji w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[23]. Jego pogrzeb odbył się 19 kwietnia tego samego roku w kościele św. Krzyża w Warszawie z udziałem przedstawicieli najwyższych władz państwowych. Został pochowany z honorami wojskowymi w Kwaterze Smoleńskiej na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[24].

Życie prywatne

edytuj

Był żonaty z Dorotą Skrzypek[25]. Miał troje dzieci – dwóch synów i córkę[26].

Odznaczenia i upamiętnienie

edytuj

16 kwietnia 2010 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[27]. W 2010 pośmiertnie uhonorowany odznaką Zasłużony dla Warszawy[28], a także wyróżniony odznaką honorową „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej”[29]. W 2019 odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności[30].

W 2011 Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monetę o nominale 10 złotych z wizerunkiem Sławomira Skrzypka (srebro próby 925/1000, masa 14,14 g, średnica 32 mm, nakład 30 000 egz.)[31]. Sławomirowi Skrzypkowi zostały poświęcone tablice pamiątkowe odsłonięte w 2012 na ścianie siedziby NBP w Warszawie[32] oraz w 2014 na fasadzie budynku VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Katowicach (którego był absolwentem)[33]. W 2016 miało miejsce uroczyste otwarcie Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka – placówki ekspozycyjnej i edukacyjnej Narodowego Banku Polskiego.

Jego osobie został poświęcony film dokumentalny Przerwana kadencja (2012)[34][35].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Zygmunt Łenyk, Ryszard Bocian: Sławomir Skrzypek: Wspomnienia. polonus.mojeforum.net, kwiecień 2010. [dostęp 2010-04-20].
  2. ↑ NBP:Sławomir Skrzypek kontra Leszek Balcerowicz. interia.pl, 29 stycznia 2007. [dostęp 2010-01-25].
  3. ↑ Prezes NBP Sławomir Skrzypek pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności. dzieje.pl, 23 marca 2019. [dostęp 2021-02-22].
  4. ↑ Żałoba Narodowa. samorzad8lo.ovh.org, 12 kwietnia 2010. [dostęp 2010-05-04].
  5. ↑ Plusy i minusy Sławomira Skrzypka. gazeta.pl, 12 stycznia 2007. [dostęp 2010-06-03].
  6. ↑ Nota biograficzna na stronie PKO BP. [dostęp 2022-04-06]. (ukr.).
  7. ↑ Sławomir Skrzypek Wspomnienie. gb.pl, 10 kwietnia 2015. [dostęp 2018-04-19].
  8. ↑ Wiceprezydent Warszawy. SlawomirSkrzypek.pl. [dostęp 2013-02-09].
  9. ↑ Poczet prezesów Narodowego Banku Polskiego od 1945 r.. nbp.pl. [dostęp 2023-01-06].
  10. ↑ Gronkiewicz-Waltz dla WP: Skrzypek nie ma kompetencji. wp.pl, 4 stycznia 2007. [dostęp 2010-01-25].
  11. ↑ Sprawozdanie z działalności Komisji Nadzoru Finansowego w 2008 roku. Komisja Nadzoru Finansowego, 2009. [dostęp 2024-02-12].
  12. ↑ Sławomir Skrzypek lepszy niż Ben Bernanke. pb.pl, 30 września 2009. [dostęp 2010-01-25].
  13. ↑ Przerwana kadencja: Wspomnienie o Sławomirze Skrzypku, prezesie NBP w latach 2007–2010. nbp.pl, 2011. [dostęp 2013-04-14].
  14. ↑ Laureaci z poprzednich edycji. polishmarket.com.pl. [dostęp 2015-12-04].
  15. ↑ Sąd: Jan Winiecki pomówił prezesa NBP. money.pl, 17 sierpnia 2009. [dostęp 2020-05-17].
  16. ↑ Profesor Jan Winiecki wywalczył kolejny proces. naszemiasto.pl, 14 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-25].
  17. ↑ Sąd: Jan Winiecki winny pomówienia Sławomira Skrzypka. onet.pl, 31 lipca 2012. [dostęp 2013-02-08].
  18. ↑ Sprawa zniesławienia umorzona. Prof. Winiecki zostaje w RPP. tvn24.pl, 15 lutego 2013. [dostęp 2013-02-15].
  19. ↑ NBP pozywa Niesiołowskiego za „karnego funkcjonariusza PiS”. gazeta.pl, 23 listopada 2009. [dostęp 2010-01-25].
  20. ↑ Patrycja Maciejewicz: Spór o kredyt z MFW: premier za przedłużeniem, minister gospodarki przeciw. wyborcza.biz, 8 kwietnia 2010. [dostęp 2013-02-08].
  21. ↑ Spór o linię kredytową MFW. money.pl, 29 marca 2010. [dostęp 2013-02-08].
  22. ↑ Nowy wniosek o linię kredytową w MFW złożony. wyborcza.pl, 15 czerwca 2010. [dostęp 2013-02-08].
  23. ↑ Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154. mswia.gov.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-06].
  24. ↑ Uroczystości pogrzebowe prezesa NBP Sławomira Skrzypka. wp.pl, 19 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-19].
  25. ↑ Dorota Skrzypek: Dwa lata po katastrofie wciąż jesteśmy we mgle. rmf24.pl, 9 kwietnia 2012. [dostęp 2013-02-09].
  26. ↑ Dla znajomych „Skrzypol”. onet.pl, 18 kwietnia 2010. [dostęp 2013-02-09].
  27. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 kwietnia 2010 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587).
  28. ↑ Wyróżnienie „Zasłużony dla Miasta Warszawy” dla ofiar katastrofy. bankier.pl, 9 września 2010. [dostęp 2010-09-20].
  29. ↑ Lista odznaczonych (2003–2018). nbp.pl. [dostęp 2022-09-14].
  30. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 stycznia 2019 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2019 r. poz. 307).
  31. ↑ Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wzorów, stopu, próby, masy i wielkości emisji monet nominalnej wartości 2 zł, 10 zł, 20 zł i 100 zł, upamiętniających ofiary katastrofy pod Smoleńskiem – 10.04.2010 r., oraz terminu wprowadzenia ich do obiegu (M.P. z 2011 r. nr 24, poz. 258).
  32. ↑ Odsłonięto tablicę upamiętniającą byłego prezesa NBP Sławomira Skrzypka. naszemiasto.pl, 8 maja 2012. [dostęp 2012-05-12].
  33. ↑ Tablica pamiątkowa Sławomira Skrzypka odsłonięta w VIII LO w Katowicach. dziennikzachodni.pll, 28 lutego 2014. [dostęp 2014-02-24].
  34. ↑ Sławomir Skrzypek – „Człowiek, który myślał globalnie o problemach finansowych Polski”. Filmowe wspomnienie o byłym prezesie NBP. wpolityce.pl, 11 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-14].
  35. ↑ Przerwana kadencja. tvp.pl, 5 maja 2017. [dostęp 2020-01-26].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sławomir_Skrzypek&oldid=76255308”