Sławomir Stróżak

porucznik Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej

Sławomir Gabriel Stróżak (ur. 26 listopada 1970 w Jaworznie, zm. 8 maja 2004 w Bagdadzie) – polski żołnierz, porucznik Wojska Polskiego, dowódca kompanii szturmowej w 18 batalionie desantowo-szturmowym im. kpt. Ignacego Gazurka, poległ podczas wykonywania zadania bojowego w czasie II zmiany Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Iraku, pośmiertnie awansowany na stopień kapitana.

Sławomir Stróżak
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1970
Jaworzno, Polska

Data i miejsce śmierci

8 maja 2004
Bagdad, Irak

Przebieg służby
Lata służby

1991–2004

Siły zbrojne

Siły Zbrojne RP

Jednostki

18 bdsz

Stanowiska

• d-ca plsz (1995–2002)
• d-ca kpsz (2002–2004)

Główne wojny i bitwy

KFOR,
stabilizacja Iraku †

Odznaczenia
Znak Spadochronowy
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal NATO za służbę w Kosowie

Życiorys

edytuj

Sławomir Stróżak, syn Józefa i Agaty[1][2], urodził się 26 listopada 1970 w Jaworznie w województwie katowickim (obecnie woj. śląskie)[3].

 
Aeroklub Bielsko-Bialski, lotnisko[a]

Wykształcenie

edytuj

W 1985, po ukończeniu szkoły podstawowej, rozpoczął naukę w Zasadniczej Szkole Zawodowej, a następnie kontynuował naukę w 3-letnim technikum o profilu techniczno-energetycznym w Jaworznie. Wiosną 1987 wstąpił do aeroklubu bielskiego, gdzie oddał swoje pierwsze skoki ze spadochronem[4]. 24 września 1991 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Oficerskiej im. Tadeusza Kościuszki we Wrocławiu. W trakcie studiów wstąpił do Naukowego Koła Podchorążych oraz zdał egzamin końcowy i otrzymał tytuł instruktora spadochronowego III klasy. W 1998 ukończył kurs języka angielskiego I stopnia. W 2002 ukończył kurs języka angielskiego II, a następnie III stopnia[5].

 
Polscy żołnierze KFOR w Kosowie
 
Polski patrol CIMIC w Iraku[b]

Służba wojskowa

edytuj

12 czerwca 1995 został mianowany do stopnia podporucznika. W tym samym roku został skierowany do Bielska-Białej, gdzie objął stanowisko dowódcy plutonu szturmowego w 18 batalionie desantowo-szturmowym im. kpt. Ignacego Gazurka[4]. W trakcie służby uczestniczył w wielu ćwiczeniach przeprowadzanych na terenie Polski, jak i za granicą, między innymi „Kozacki Step – 97” na Ukrainie[3]. 21 lipca 1998 decyzją Ministra Obrony Narodowej otrzymał awans na stopień porucznika[5].

Od 25 czerwca 1999 do 21 lipca 2000 pełnił służbę w Polskim Kontyngencie Wojskowym KFOR w Kosowie (PJW KFOR – POLBAT)[c], stacjonując w obozie Orzeł Biały (Camp White Eagle), około 10 km na północ od miejscowości Kačanik[8]. Podczas tej misji wykonywał obowiązki na stanowisku dowódcy 3 plutonu szturmowego 1 kompanii szturmowej[9].

W styczniu 2004 decyzją Ministra Obrony Narodowej został skierowany do wykonywania zadań w składzie Polskiego Kontyngentu w Iraku[d]. Rozkazem dowódcy 2 Korpusu Zmechanizowanego objął funkcję dowódcy kompanii rozpoznawczej, będąc na czas misji w stopniu kapitana w strukturze 1 Batalionowej Grupy Bojowej[e] stacjonującej w Al-Hilla z 1 Brygady Grupy Bojowej Wielonarodowej Dywizji Centum-Południe[f] (MND CS)[14] w Iraku[15][16][3].

8 maja 2004 podczas realizacji zadań wynikających z obowiązku dowódcy konwoju, w trakcie powrotu do obozu Charlie (Camp Charlie)[g] w muhafazie Al-Hilla (prowincja Babilon), w momencie prowadzonego rozpoznania drogi w miejscowości Al-Imam, zdalnie odpalona mina-pułapka na poboczu bardzo poważnie go zraniła (ok. godz. 13:00)[3][18]. Przetransportowano go do szpitala polowego w Babilonie, a następnie do amerykańskiego szpitala w Bagdadzie, gdzie ok. godziny 17:00 czasu warszawskiego na skutek odniesionych ran zmarł[15][3][19].

8 maja 2024 przypadnie 20 rocznica jego tragicznej śmierci[3].

Inna działalność

edytuj

Był instruktorem spadochronowym II klasy, wykonał 300[h] skoków ze spadochronem[i]. Był także członkiem „Aeroklubu Bielsko-Biała”, płetwonurkiem w bazie nurkowej w Jaworznie - „Koparek” oraz ratownikiem WOPR[21][20][18].

Pogrzeb

edytuj

11 maja 2004 w Krakowie na lotnisku Balice wylądował samolot CASA C-295, który przywiózł do kraju jego zwłoki. W ceremonii pogrzebowej uczestniczyli: wojskowa asysta honorowa z 6 Brygady Desantowo-Szturmowej, rodzina, sekretarz stanu – I zastępca ministra obrony narodowej Janusz Zemke, dowódca Wojsk Lądowych gen. broni Edward Pietrzyk i dowódca 2 Korpusu Zmechanizowanego gen. dyw. Mieczysław Stachowiak. Modlitwę za zmarłego odmówił dziekan 2 KZ, ks. płk Henryk Polak[22].

13 maja 2004 w Bielsku-Białej odbyły się uroczystości pogrzebowe kapitana na cmentarzu parafialnym w Wapienicy, dzielnicy Bielska-Białej. W bielskim kościele garnizonowym pw. Świętej Trójcy biskup polowy Wojska Polskiego gen. Sławoj Leszek Głódź celebrował mszę świętą[23]. W homilii, wspominając kapitana, podkreślał jego ofiarność i bohaterstwo[24]. W tym kościele brał ślub. W pogrzebie uczestniczyła rodzina zmarłego, żołnierze, w tym szef Sztabu Generalnego WP generał Czesław Piątas, minister obrony narodowej Jerzy Szmajdziński, wojewoda śląski Lechosław Jarzębski, mieszkańcy Bielska-Białej[25][26]. Jerzy Szmajdziński, minister obrony narodowej, podczas uroczystości pogrzebowej w Bielsku-Białej między innymi powiedział[24][16]:

(...) Wszyscy żegnają dziś bohatera, którego czyn wpisał się w historię tradycji oręża polskiego. Był nie tylko człowiekiem honoru. Uczynił coś więcej. Nie ma przecież większej ofiary niż ta, gdy ktoś oddaje swoje życie za innych. Taki jest sens żołnierskiego i do głębi ludzkiego poświęcenia, jakim zapisał się w historii kapitan Sławomir Stróżak, który wypełniał „misję wielkiej wagi, dając świadectwo naszej polskiej współodpowiedzialności za wolność waszą i naszą”. Był znakomitym żołnierzem i godnym obywatelem Bielska-Białej, dobrym mężem i ojcem. Jego imię będzie nosić jeden z pododdziałów 18 batalionu desantowo-szturmowego (...).

Pochowany został na Cmentarzu Komunalnym Parafii św. Franciszka z Asyżu, Bielsko-Biała-Wapienica[27]. Miał 33 lata. Pozostawił żonę Monikę oraz troje dzieci – synów Szymona (14 lat), Dragomira (8 lat) i 3-letnią córkę Polę[28].

Awanse

edytuj
 
W 1995 został dowódcą plutonu szturmowego w 18bdsz[j]

Ordery, odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

i inne

Upamiętnienie

edytuj

Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana, wyróżniony wpisem do księgi honorowej Ministra Obrony Narodowej oraz wyróżniony przez MON białą bronią[3]. Decyzją nr 230/MON/PSSS Ministra Obrony Narodowej z dnia 12 sierpnia 2004 r. nadano 2 kompanii szturmowej 18 bielskiego batalionu desantowo-szturmowego z 6 Brygady Desantowo-Szturmowej imię kpt. Sławomira Gabriela Stróżaka[3]. Jego imieniem jest także baza nurkowa z Jaworzna - „Koparek”[34][35].

Jako dowódca kompanii wyznawał zasadę[36]:

 
WSO im.T. Kościuszki[m]
 
Oznaka rozpoznawcza[n]

„Problem mojego podwładnego, jest moim problemem. Porażka podwładnego jest moją porażką”

2 kompania szturmowa 18 batalionu desantowo-szturmowego w rocznicę jego śmierci wystawia asystę honorową przy jego grobie na cmentarzu w Wapienicy, odprawiana jest uroczysta msza święta w intencji poległego kapitana[37][38]. Oficer prasowy 18 batalionu powietrznodesantowego im. kpt. Ignacego Gazurka por. Damian Główka powiedział[39]:

W batalionie zapamiętano kpt. Stróżaka jako doskonałego dowódcę i wspaniałego kolegę. 2 kompania szturmowa przyjęła jego imię. Była to decyzja bez precedensu. Żołnierze zyskali patrona, którym został ich kolega. Ten fakt pomaga nam kultywować pamięć o śp. kpt. Stróżaku. W pomieszczeniach kompanii znajduje się poświęcona mu gablota, a na ścianach wiszą zdjęcia z różnych okresów jego służby. Dzięki temu jest wśród nas. Pamiętamy o wszystkich rocznicach związanych z tragicznie zmarłym oficerem. Jest bohaterem, zasłużył, aby pamięć o nim się nie zatarła.

W 2006 bielszczanin fotograf Jerzy Nieroda upamiętnił kapitana Stróżaka wystawą fotograficzną w Bielsku-Białej o tytule: „Kapitan Sławomir Stróżak w obiektywie” (fotografia)[40].

W maju 2018 Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych zorganizowało „Rajd Pamięci 22 Poległych w Iraku”, gdzie dwóch weteranów żołnierzy upamiętniło długim rajdem rowerowym poległych żołnierzy w Iraku, w tym kapitana Sławomira Stróżaka[41].

29 lipca 2022 Centrum Weterana Działań Poza Granicami Państwa, we współpracy z innymi służbami, w tym ze spadochroniarzami 6 Brygady Powietrznodesantowej im. gen. bryg. Stanisława Franciszka Sosabowskiego zorganizowało „Przejazd Pamięci” na cmentarze w ramach „3 Rajdu Motocyklowego Weteranów”, upamiętniając w odwiedzeniu miejsc pochówku poległych żołnierzy. Żołnierze zapalili znicze, oddali honory przy grobie kapitana na cmentarzu w Wapienicy oraz spotkali się z rodzinami[42].

  1. Na lotnisku w Bielsku-Białej Aleksandrowice oddał pierwsze skoki spadochronowe[4].
  2. W Iraku w 2004 w okresie czterech miesięcy był dowódcą kompanii rozpoznawczej z zadaniem między innymi rozpoznania dróg, obiektów, patrolowania, ubezpieczania konwojów[3][6].
  3. Dowódcą Polskiej Jednostki Wojskowej Odwodu Strategicznego Naczelnego Dowódcy SZ NATO w Europie (PJW OS SACEUR) ze składu ponad 800 osobowego 18 Bielskiego Batalionu Desantowo-Szturmowego był ppłk. Roman Polko[7].
  4. Dowódca II zmiany gen. dyw. Mieczysław Bieniek[10].
  5. Dowódca ppłk. Piotr Patalong[11][12].
  6. Dowódca gen. bryg. Edward Gruszka[13].
  7. Polski obóz wojskowy w al Hilli był bazą logistyczną wielonarodowej dywizji pod polskim dowództwem, w polskiej strefie w Iraku. Podczas jego służby w tej bazie 18 lutego 2004 nastąpił samobójczy atak na polskich żołnierzy, rany odniosło wtedy dwunastu Polaków[17].
  8. Źródło Polska Zbrojna Nr 5 z 2021 na stronie 47 podaje, że wykonał 300 skoków ze spadochronem[20].
  9. Inne źródło, Cieślika i Tomczyka – Patroni Jednostek Wojska Polskiego, podaje wykonanych skoków z liczbą 830[5].
  10. Na zdjęciu dawna tabliczka z nazwą batalionu stacjonującym w Bielsku-Białej[29].
  11. Pośmiertnie mianowany w 2004 do stopnia wojskowego kapitana[30].
  12. Pośmiertnie uhonorowany przez por. Bogdana Sulikowskiego, który odpiął taką odznakę z własnego munduru i położył na trumnie[24].
  13. Na zdjęciu naszywka WSO. W latach 1991–1995 studiował w tej uczelni i został promowany na podporucznika[3].
  14. Taką oznakę 6 BPD nosił na mundurze jako dowódca plutonu i kompanii[3].

Przypisy

edytuj
  1. Małgorzata Schwarzgruber 2021 ↓, s. 46.
  2. Jego śmierć nie poszła na marne [online], wiadomosci.dziennik.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n Komorowski 2005 ↓, s. 92.
  4. a b c d Cieślik i Tomczyk 2005 ↓, s. 92.
  5. a b c Cieślik i Tomczyk 2005 ↓, s. 93.
  6. Cieślik i Tomczyk 2005 ↓, s. 92–94.
  7. Komorowski 2008 ↓, s. 169.
  8. Ciechanowski 2010 ↓, s. 276.
  9. Cieślik i Tomczyk 2005 ↓, s. 92-93.
  10. Mieczysław Bieniek 2008 ↓, s. 58–60.
  11. Pożegnanie Inspektora Wojsk Specjalnych [online], defence24.pl, 13 września 2016 [dostęp 2022-09-23] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-23].
  12. Komorowski 2005 ↓, s. 260.
  13. Komorowski 2008 ↓, s. 215.
  14. Komorowski 2005 ↓, s. 268.
  15. a b Cieślik i Tomczyk 2005 ↓, s. 92–93.
  16. a b Zapłakało nawet niebo [online], bielskobiala.naszemiasto.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  17. Zamach terrorystyczny na polską bazę w Iraku [online], wyborcza.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  18. a b Artur Goławski 2008 ↓, s. 11.
  19. Komorowski 2005 ↓, s. 257.
  20. a b Małgorzata Schwarzgruber 2021 ↓, s. 47.
  21. Pamięć poległych [online], wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  22. Komorowski 2005 ↓, s. 94.
  23. Za pokój trzeba płacić [online], m.niedziela.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  24. a b c Pogrzeb kpt. Sławomira Stróżaka [online], wiadomosci.wp.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  25. Służył i poległ w dobrej sprawie [online], info.wiara.pl [dostęp 2022-09-28] (pol.).
  26. W Bielsku Białej pogrzeb poległego w Iraku żołnierza [online], money.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  27. Pamięć poległych [online], wp.mil.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  28. Komorowski 2005 ↓, s. 93.
  29. Komorowski 2005 ↓, s. 274.
  30. Ostatni Patrol [online], wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  31. M.P. z 2004 r. nr 43, poz. 750.
  32. Komorowski 2005 ↓, s. 175.
  33. Decyzja nr 273/Pers. Ministra Obrony Narodowej z dnia 16 lipca 2004 r.
  34. Jacht, deska, a może kajak? Gdzie w regionie można uprawiać sporty wodne [online], katowice.wyborcza.pl [dostęp 2022-09-26] (pol.).
  35. Baza Nurkowa Koparki [online], nurkowanie-techniczne.pl [dostęp 2022-09-28] (pol.).
  36. Prowadził ekstremalne życie [online], bielskobiala.naszemiasto.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  37. Pamiętamy kpt. Sławomir Stróżak [online], archiwum-18bpd.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-20] (pol.).
  38. Pro Memoria [online], archiwum-18bpd.wp.mil.pl [dostęp 2022-09-21] (pol.).
  39. Małgorzata Schwarzgruber 2021 ↓, s. 46–47.
  40. Osiedla Bielska-Białej – nowe spojrzenie - Bielsko-Biała [online], studentnews.pl [dostęp 2022-09-28] (pol.).
  41. Przejadą na rowerach ponad 2500 km, aby upamiętnić poległych kolegów. Weterani odwiedzili Brzeg [online], brzeg24.pl [dostęp 2022-09-24] (pol.).
  42. Spadochroniarze 6 BPD odbyli Przejazd Pamięci na cmentarze, gdzie spoczywają polegli weterani [online], wojsko-polskie.pl [dostęp 2022-09-23] (pol.).

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj