Klecie (województwo podkarpackie)

wieś w województwie podkarpackim

Kleciewieś sołecka w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie dębickim, w gminie Brzostek[5][4][6].

Klecie
wieś
Ilustracja
Zabytkowy cmentarz wojenny nr 220 z 1915
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

dębicki

Gmina

Brzostek

Liczba ludności (2021)

653[2]

Strefa numeracyjna

14

Kod pocztowy

39-230[3]

Tablice rejestracyjne

RDE

SIMC

0814783[4]

Położenie na mapie gminy Brzostek
Mapa konturowa gminy Brzostek, na dole znajduje się punkt z opisem „Klecie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Klecie”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Klecie”
Położenie na mapie powiatu dębickiego
Mapa konturowa powiatu dębickiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Klecie”
Ziemia49°51′44″N 21°24′39″E/49,862222 21,410833[1]

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Klecie[5][4]
SIMC Nazwa Rodzaj
0814790 Poręby część wsi
0814808 Postronie część wsi
0814814 Stawiska część wsi
0814820 Zawodzie część wsi

Położenie edytuj

Klecie znajdują się na pograniczu Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza Strzyżowskiego[7][6]. Przez miejscowość przepływa rzeka Wisłoka oraz potok Gogołówka[8]. Rozciągnięta jest wzdłuż drogi krajowej nr 73, biegnącej z Wiśniówki do Jasła[8].

W najbliższej okolicy znajdują się wsie: Skurowa, Brzostek, Januszkowice, Błażkowa, Bukowa[9].

Historia edytuj

 
Klecie – cmentarz wojenny nr 221 z 1915

Pierwsze ślady pobytu człowieka w okolicy pochodzą z neolitu (3500–2000 lat p.n.e.). Ludzie osiedlali się tutaj także w epoce brązu. W sąsiedniej Przeczycy istniał wtedy obronny gród, prawdopodobnie zależny od państwa Wiślan[10].

Pierwszy raz wieś Klecie (pod nazwą Clececi) została wymieniona w dokumentach legata papieskiego Idziego w latach 1123–1125, zatwierdzających posiadłości opactwa benedyktynów w Tyńcu. Oprócz niej w dokumencie pojawiają się nazwy: Pilzno, Brzostek (jako Brestek), Dęborzyn (jako Doborin) oraz Vnochovichi (prawdopodobnie Januszkowice). W tamtym czasie największą z tych osad były Klecie, będące wówczas sanktuarium św. Leonarda – znajdował się tu kościół, słynący z licznych cudów[11]. Od XIV w. miejscowość była siedzibą rozległego dekanatu, obejmującego m.in. Jasło, Biecz, Zręcin czy Nowy Żmigród[12].

W 1353 r. wsie w okolicy Brzostku weszły w posiadanie trzech braci: Piotra, Chodka i Ostaszka, którzy otrzymali je od Kazimierza Wielkiego w zamian za zasługi w walkach na Rusi. Wśród nich znalazły się Klecie, Januszkowice i Skurowa – prawa do tych trzech miejscowości rościli sobie także opaci tynieccy. Stały się one przedmiotem sporów, w których interweniowali papieże. Ostatecznie Klecie podzielono pomiędzy benedyktynów oraz synów Piotra: Iwana i Dymitra[13].

Po utracie wsi benedyktyni zaangażowali się w rozwój sąsiedniego Brzostku – miejscowość stopniowo zaczynała wzrastać na znaczeniu, na czym cierpiały Klecie. 18 czerwca 1367 opat tyniecki Jan wydał przywilej zezwalający na założenie w Brzostku miasta. W dokumencie znalazł się zapis o nadaniu ziemi pod budowę kościoła, co doprowadziło do przeniesienia siedziby parafii z Kleci do Brzostku przed 1428 r.[12] Pozostał po niej drewniany kościół, który spłonął w 1657 r., podczas najazdu księcia siedmiogrodzkiego Jerzego Rakoczego[14].

W następstwie rozbiorów Polski miejscowość weszła w skład zaboru austriackiego (Galicji), znalazła się najpierw w cyrkule pilzneńskim, a po zmianie granic, w cyrkule dukielskim[15]. W latach 1854–1867 wieś znajdowała się w powiecie brzosteckim, włączonym później do powiatu pilzneńskiego[16]. W trakcie I wojny światowej, 6 i 7 maja 1915 r. miała miejsce bitwa o Brzostek, będąca częścią operacji gorlickiej. W okolicy zginęło wówczas ok. 2000 żołnierzy[17], czego pozostałością są m.in. znajdujące się w Kleciach dwa cmentarze o numerach 220 i 221[18]. W listopadzie 1918 roku, miejscowość znalazła się w granicach nowo utworzonego państwa polskiego jako część powiatu pilzneńskiego, jednak w 1932 roku okolice Brzostku wraz z Kleciami wcielono do powiatu jasielskiego[19].

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Klecie, po jej zniesieniu w gromadzie Brzostek.

Po II wojnie światowej Klecie włączono do województwa rzeszowskiego, a w latach 1972–1998 znajdowały się one w województwie tarnowskim[20]. W 1999 roku miejscowość znalazła się w województwie podkarpackim[21].

Demografia edytuj

Ludność Kleci w poszczególnych latach:

Liczba ludności Kleci w latach 1810–2021:

Infrastruktura edytuj

Transport edytuj

Miejscowość położona jest przy drodze krajowej nr 73, biegnącej z Wiśniówki do Jasła. Ponadto wieś połączona jest z Frysztakiem drogą powiatową nr 1323R[8].

Infrastruktura techniczna edytuj

Przez Klecie przebiega sieć najwyższego napięcia 400 kV TarnówKrosno Iskrzynia[45].

Bezpieczeństwo i zdrowie edytuj

Klecie znajdują się na terenie działania OSP w Brzostku[46]. Służbę w miejscowości pełni dzielnicowy z Komisariatu Policji w Brzostku[47].

Edukacja edytuj

W miejscowości znajdują się budynki Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jana Pawła II w Brzostku[23].

Religia edytuj

Wieś należy do parafii brzosteckiej, znajdującej się w dekanacie Brzostek, w diecezji rzeszowskiej. Jej siedziba niegdyś znajdowała się w samych Kleciach, jednak przeniesiono ją ze względu na rosnące znaczenie Brzostku[12].

Zabytki edytuj

W Kleciach znajduje się pięć zabytków wpisanych do rejestru[48]:

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 53613
  2. Klecie w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-12-02], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 473 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c GUS. Rejestr TERYT.
  5. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  6. a b Gmina Brzostek [online], Gmina Brzostek [dostęp 2022-11-27] (pol.).
  7. Stanaszek 1997 ↓, s. 11.
  8. a b c Wykaz dróg i mostów – Zarząd Dróg Powiatowych w Dębicy [online], zdp.rde.pl [dostęp 2022-11-27].
  9. Ortofotomapa Polski. Geoportal Polskiej Infrastruktury Informacji Przestrzennej, 2021-10-25.
  10. Stanaszek 1997 ↓, s. 19.
  11. Stanaszek 1997 ↓, s. 19–20.
  12. a b c Parafia Brzostek [online], parafiabrzostek.pl [dostęp 2022-11-27].
  13. Stanaszek 1997 ↓, s. 21.
  14. a b Stanaszek 1997 ↓, s. 153.
  15. Stanaszek 1997 ↓, s. 29.
  16. Stanaszek 1997 ↓, s. 33.
  17. Stanaszek 1997 ↓, s. 34.
  18. Cmentarze wojskowe [online], brzostek.alpha.pl [dostęp 2022-11-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-04].
  19. Stanaszek 1997 ↓, s. 35–36.
  20. Stanaszek 1997 ↓, s. 38.
  21. Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603.
  22. Klecie, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 122.
  23. a b Stanaszek 1997 ↓, s. 151.
  24. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2001 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2002, nr 1 (57).
  25. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2002 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2003, nr 1 (69).
  26. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2003 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2004, nr 1 (81).
  27. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2004 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2005, nr 1 (93).
  28. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2005 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2006, nr 1 (105).
  29. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2006 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2007, nr 1 (117).
  30. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2007 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2008, nr 1 (129).
  31. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2008 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2009, nr 1 (141).
  32. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2009 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2010, nr 1 (153).
  33. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2010 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2011, nr 1 (165).
  34. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2011 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2012, nr 1 (177).
  35. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2012 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2013, nr 1 (189).
  36. J. Nosal, Ludność gminy Brzostek w 2013 roku, „Wiadomości Brzosteckie” 2014, nr 1 (201).
  37. Ludność Brzostku w 2014 roku (stan na 31 grudnia 2014 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  38. Ludność gminy Brzostek w 2015 roku (stan na 31 grudnia 2015 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  39. Ludność gminy Brzostek w 2016 roku (stan na 31 grudnia 2016 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  40. Ludność gminy Brzostek w 2017 roku (stan na 31 grudnia 2017 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  41. Ludność gminy Brzostek w 2018 roku (stan na 31 grudnia 2018 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  42. Ludność gminy Brzostek w 2019 roku (stan na 31 grudnia 2019 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  43. Ludność gminy Brzostek w 2020 roku (stan na 31 grudnia 2020 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  44. Ludność gminy Brzostek w 2021 roku (stan na 31 grudnia 2021 r.) [online], UM Brzostek [dostęp 2022-11-26] (pol.).
  45. Linia: ‪400 kV Tarnów – Krosno Iskrzynia‬ (‪199045693‬) [online], OpenStreetMap [dostęp 2022-11-27] (pol.).
  46. Teren działania – Ochotnicza Straż Pożarna w Brzostku [online] [dostęp 2022-11-27] (pol.).
  47. Policja Podkarpacka, Dzielnicowi Komisariatu Policji w Brzostku [online], Policja Podkarpacka [dostęp 2022-11-27] (pol.).
  48. Rejestr zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego.

Bibliografia edytuj