Hydroksykarbamid

związek chemiczny

Hydroksykarbamid (hydroksymocznik, łac. Hydroxycarbamidum) – organiczny związek chemiczny z grupy amidów, hydroksylowa pochodna mocznika. Stosowany jest jako lek przeciwnowotworowy. Działa przez hamowanie syntezy kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA) w efekcie blokowania aktywności reduktazy rybonukleotydowej, enzymu odpowiedzialnego za przekształcenie rybonukleotydów do deoksyrybonukleotydów. Działa swoiście na fazę S, wykazuje także działanie w fazie G2 cyklu komórkowego.

Hydroksykarbamid
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

CH4N2O2

Masa molowa

76,05 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały, higroskopijny, krystaliczny proszek[1]

Identyfikacja
Numer CAS

127-07-1

PubChem

3657

DrugBank

DB01005

Podobne związki
Podobne związki

mocznik

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

L01 XX05

Stosowanie w ciąży

kategoria D

Zastosowanie edytuj

Hydroksykarbamid jest stosowany w terapii nowotworów głowy i szyi, raka jajnika, czerniaka, przede wszystkim jednak w leczeniu przewlekłej białaczki szpikowej (granulocytowej) opornej na busulfan, nadpłytkowości samoistnej i innych zespołów mieloproliferacyjnych (czerwienica prawdziwa). Hydroksymocznik stosowany jest ponadto u pacjentów z anemią sierpowatą jako czynnik zmniejszający liczbę zdefektowanych erytrocytów. Bywa stosowany w leczeniu skojarzonym raka krtani, w niektórych nowotworach skóry, w skojarzeniu z radioterapią. Niekiedy w dermatologii w niektórych postaciach łuszczycy. Ponadto hydroksymocznik pobudza syntezę hemoglobiny płodowej (HbF), co wykorzystywane jest w leczeniu niedokrwistości sierpowatokrwinkowej[6].

Działania uboczne edytuj

Nudności, wymioty, biegunka, zaparcia, anoreksja, zapalenia jamy ustnej, zaburzenia oddawania moczu, mielosupresja, łysienie, gorączka, zaburzenie czynności nerek (na ogół krótkotrwałe).

Informacje dodatkowe edytuj

Lek przenika do płynu mózgowo-rdzeniowego. Powoduje zmniejszenie stężenia żelaza i zwiększenie stężenia kwasu moczowego we krwi. Należy zachować ostrożność w przypadku leczenia skojarzonego z radioterapią. W trakcie leczenia kontrolować czynność wątroby i nerek.

Przypisy edytuj

  1. a b Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0.
  2. a b Hydroxyurea, [w:] DrugBank, University of Alberta, DB01005 (ang.).
  3. a b Hydroxyurea, [w:] ChemIDplus, United States National Library of Medicine [dostęp 2013-01-27] (ang.).
  4. Hydroxyurea, [w:] PubChem, United States National Library of Medicine, CID: 3657 (ang.).
  5. Hydroksykarbamid (nr H8627) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2017-02-20]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  6. V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins Patologia Robbinsa Urban&Partner 2005 ISBN 978-83-89581-92-1