Tadeusz Mikutel

polski pilot wojskowy

Tadeusz Mikutel (ur. 17 stycznia 1963 w Kędzierzynie-Koźlu[1]) – polski pilot wojskowy; generał broni Wojska Polskiego; doktor nauk technicznych (2015)[2]; dowódca 7 eskadry lotnictwa taktycznego (2000–2001); dowódca 3 Skrzydła Lotnictwa Transportowego (2010–2011); zastępca Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych (2017–2020); w latach 2020–2022 I zastępca szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego[a].

Tadeusz Mikutel
generał broni pilot generał broni pilot
Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1963
Kędzierzyn-Koźle

Przebieg służby
Lata służby

1981–2023

Siły zbrojne

Ludowe Wojsko Polskie
Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej

Formacja

Siły Powietrzne RP

Jednostki

Wyższa Oficerska Szkoła Lotnicza
45 plm
6 plmb
Akademia Obrony Narodowej
7 plbr
7 elt
3 Korpus Obrony Powietrznej
• SHAPE
Sztab Generalny Wojska Polskiego
33 Baza Lotnictwa Transportowego
• US Air University, Air War College, Maxwell AFB
3 Brygada Lotnictwa Transportowego
3 Skrzydło Lotnictwa Transportowego
• SALIS
1 Skrzydło Lotnictwa Taktycznego
Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych
• Sztab Generalny Wojska Polskiego

Stanowiska

• pilot w pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego
• starszy pilot w plmb
• dowódca klucza lotniczego w plmb
• szef rozpoznania powietrznego eskadry w plmb
• zastępca dowódcy eskadry w plmb
• nawigator-programista w plmb
• dowódca eskadry w plmb
• zastępca dowódcy pułku
• dowódca eskadry lotnictwa taktycznego
• zastępca szefa oddziału Wojsk Lotniczych – szef wydziału operacyjnego w KOP
• starszy specjalista ds. Sił Powietrznych w SHAPE
• rezerwa kadrowa w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego
• dowódca Bazy Lotnictwa Transportowego
• dowódca Brygady Lotnictwa Transportowego
• dowódca Skrzydła Lotnictwa Transportowego
• przewodniczący SALIS
• dowódca Skrzydła Lotnictwa Taktycznego
• szef sztabu Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych
• zastępca Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych
• I zastępca szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Brązowy Krzyż Zasługi Lotniczy Krzyż Zasługi Medal Srebrny za Długoletnią Służbę Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal XXV-lecia NSZZP Srebrny Medal „Za Zasługi dla Policji” Odznaka Honorowa Gryfa Zachodniopomorskiego Medal „W służbie Bogu i Ojczyźnie” Medal „Pro Patria”
Odznaka skoczka spadochronowego wojsk lotniczych Odznaka Honorowa Sił Powietrznych Zasłużony Pilot Wojskowy Odznaka pilota (M. Klasa)

Życiorys edytuj

Wykształcenie edytuj

Absolwent Wyższej Oficerskiej Szkoły Lotniczej (Szkoła Orląt) w Dęblinie (1985); kurs przeszkolenia technicznego personelu latającego (1987)[4]; kurs dowódców kluczy i szefów służb eskadr lotniczych w Wyższej Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie (1989); wyższe studia dowódczo-sztabowe na wydziale Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej, tytuł oficera dyplomowanego w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie (1992–1994)[5]; Canadian School of Aerospace Studies (Winnipeg, Kanada), kurs sztabowy oficerów Sił Powietrznych (Royal Canadian Air Force Staff Course – 1996); kurs taktyczno-operacyjny dla dowódców oddziałów w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie (1997)[4]; kurs taktyczno-operacyjny integracji z NATO w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie (2002)[4], studia podyplomowe polityki obronnej w Akademii Wojennej Wojsk Lotniczych (Air War College) w MaxwellUSA, tytuł magistra studiów strategicznych (2008)[5][6]; stopień naukowy doktora w dziedzinie nauk technicznych[2] na wydziale Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej (2015)[1][7].

Służba wojskowa edytuj

Tadeusz Mikutel syn Józefa[8], zawodową służbę rozpoczął w 1985 na stanowisku pilota w 45 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego w Babimoście[9]. W 1987 został skierowany do Piły, gdzie objął funkcję starszego pilota w 6 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego. W 1989 zostaje dowódcą klucza lotniczego w 6 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego. Następnie w tym samym pułku awansuje na szefa rozpoznania powietrznego eskadry i jest nim do 1991. W tym samym roku został wyznaczony na zastępcę dowódcy eskadry. Po ukończeniu studiów z wyróżnieniem[10], w 1994 powraca do Piły sprawując funkcję nawigatora-programisty w 6 pułku lotnictwa myśliwsko-bombowego. W 1995 zostaje dowódcą eskadry w 6 plmb. W 1997 przeniesiony do Powidza obejmuje stanowisko zastępcy dowódcy pułku ds. szkolenia w 7 pułku lotnictwa bombowo-rozpoznawczego[9] i jest nim do 1999. W okresie tym tworzył 7 eskadrę lotnictwa taktycznego – pierwszą polską jednostkę lotniczą spełniającą standardy NATO. W roku 1998 znalazł się w pierwszej dziesiątce polskich pilotów szkolonych w Siłach Powietrznych Królestwa Danii według procedur NATO na samolotach T-17[b] oraz F-16[1][10].

Z dniem 1 stycznia 2000 został wyznaczony na dowódcę nowo powołanej jednostki lotniczej o profilu myśliwsko-bombowym – 7 eskadry lotnictwa taktycznego w Powidzu, która została wydzielona do sił szybkiego reagowania NATO[1][12]. W tym samym roku znalazł się w pierwszej czwórce polskich pilotów, którzy szkoleni przez instruktorów z USA, Wielkiej Brytanii i Kanady – według programu Osiągania Zdolności Bojowej do osiągnięcia statusu gotowości do działań „Combat Ready”, realizując roczny nalot 120 godzin – był w gronie pierwszych polskich pilotów z uprawnieniami do lotów w ramach sił NATO według procedur NATO-TACEVAL[13]. Znalazł się w pierwszej trójce polskich pilotów, którzy zdobywali uprawnienia instruktorskie, w celu szkolenia pozostałej części eskadry[14]. W 2000 jako dowódca 7 elt był organizatorem i współorganizatorem międzynarodowych ćwiczeń pod kryptonimem: „Cooperative Banners 2000” i „NATO Air Meet 2000”[13][15]. W lipcu 2001 zdał obowiązki dowódcy 7 elt[13] i zostaje przeniesiony do Wrocławia, gdzie obejmuje funkcję zastępcy szefa oddziału Wojsk Lotniczych – szef wydziału operacyjnego w 3 Korpusie Obrony Powietrznej[16]. W latach 2003–2005 służył w Kwaterze Głównej Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO w Europie (Supreme Headquarters Allied Powers Europe – SHAPE) na stanowisku starszego specjalisty ds. Sił Powietrznych w Polskim Narodowym Przedstawicielstwie Wojskowym w pobliżu miejscowości Mons w Belgii[16]. Następnie pozostawał w rezerwie kadrowej szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego[17].

Z dniem 1 października 2005[18][19] został wyznaczony na stanowisko dowódcy 33 Bazy Lotniczej w Powidzu[18], którym był do maja 2007[20][21]. 4 sierpnia 2008, po studiach w USA, decyzją ministra obrony narodowej Bogdana Klicha[22] został wyznaczony na stanowisko w strukturach sił powietrznych – dowódcy 3 Brygady Lotnictwa Transportowego, które w stopniu pułkownika objął w obecności dowódcy Sił Powietrznych gen. broni pil. Andrzeja Błasika[9]. 8 listopada 2008 prezydent RP Lech Kaczyński mianował go generałem brygady (akt mianowania odebrał 11 listopada 2008)[23][24][19]. Obowiązki dowódcy 3 BLTr pełnił do 31 grudnia 2008[25]. 1 stycznia 2009 po przeformowaniu[c] 3 Brygady Lotnictwa Transportowego w 3 Skrzydło Lotnictwa Transportowego zostaje dowódcą sformowanego 3 SLTr w Powidzu[1][26]. Zajmował się między innymi procesem wdrażania w Siłach Powietrznych programu eksploatacji samolotów transportowych C-130E Hercules[7][16], które przyjął do użytkowania 24 marca 2009, a kolejne samoloty C-130E w roku 2010. Przygotowywał, a potem prowadził reorganizację 3 SLTr[d][27][15].

12 maja 2010 w Luksemburgu został wybrany na przewodniczącego NATO-wskiego komitetu zarządzającego programem SALIS (Program Strategicznego Transportu Lotniczego)[e][28][29][19] i po rocznej kadencji 5 maja 2011 w Krakowie po raz ostatni przewodniczył przekazując funkcję przewodniczącego programu SALIS dla przedstawiciela Belgii[30]. 8 marca 2011 zdał obowiązki dowódcy 3 Skrzydła Lotnictwa Transportowego[15][1]. Z dniem 15 marca 2011 zostaje przeniesiony do Świdwina[31][32], gdzie do 7 września 2015 sprawował obowiązki dowódcy 1 Skrzydła Lotnictwa Taktycznego[33][34][35]. 3 lutego 2015 obronił pracę doktorską (tytuł rozprawy doktorskiej: Wielokryterialna ocena samolotów transportowych dla Sił Powietrznych RP) na Politechnice Poznańskiej i uzyskał stopień doktora w dziedzinie nauk technicznych[2]. We wrześniu 2015 objął w Warszawie funkcję szefa sztabu Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych[36][37]. W 2017 awansuje na zastępcę Dowódcy Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych[6][38]. 1 sierpnia 2018 został mianowany na stopień generała dywizji[39] (akt mianowania odebrał 15 sierpnia 2018 od prezydenta RP Andrzeja Dudy)[40][41]. 23 grudnia 2019 minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak wręczył mu nominacje na stanowisko służbowe I zastępcy szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z dniem 20 stycznia 2020[42][7]. 1 marca 2020 awansowany na stopień generała broni[43]. Akt mianowania odebrał z rąk prezydenta RP Andrzeja Dudy w trakcie obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”[44]. Od 26 września 2022 dyspozycja Dyrektora Departamentu Kadr – LAW[3]. Z dniem 17 stycznia 2023, po ponad 41 latach, zakończył zawodową służbę wojskową[45]. Został pożegnany przez szefa sztabu Generalnego Wojska Polskiego Rajmund Andrzejczak, który podczas uroczystej zbiórki w podziękowaniu za wieloletnią służbę wyróżnił generała Tadeusza Mikutela pamiątkowym ryngrafem Sztabu Generalnego WP[45].

Pilot klasy mistrzowskiej o łącznym nalocie ponad 1650 godzin[16] oraz instruktor wykonujący loty na samolotach Su-22[7]. Jego zainteresowania to książki, w tym o lotnictwie, historia lotnictwa, sport (siatkówka)[16].

Awanse[6] edytuj

Ordery, odznaczenia i wyróżnienia[6][7] edytuj

i inne medale, odznaczenia, wyróżnienia

Uwagi edytuj

  1. od 26 września 2022 dyspozycja Dyrektora Departamentu Kadr - LAW[3].
  2. Samolot szkolno-treningowy SAAB T-17 „Supporter” lotnictwa wojskowego Danii[11]
  3. Na mocy decyzji Ministra Obrony Narodowej nr 47 z 5 sierpnia 2008 roku[26].
  4. Z końcem czerwca rozformowaniu uległy wszystkie bazy lotnicze oraz eskadry, a na ich miejscu sformowano dwie bazy lotnictwa transportowego[27].
  5. W programie SALIS (Strategic Air Lift Interim Solution - Program Strategicznego Transportu Lotniczego), uczestniczą: Belgia, Kanada, Czechy, Francja, Niemcy, Grecja, Węgry, Luxemburg, Holandia, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Wielka Brytania[15].
  6. Za wysokie osiągnięcia w dowodzeniu i kierowaniu. Odznakę wręczył gen. broni pil. Lech Majewski[53].
  7. Wyróżnienie otrzymał będąc w stopniu majora jako zastępca dowódcy pułku ds. szkolenia w 7 pułku lotnictwa bombowo-rozpoznawczego w Powidzu – Za wykazanie, iż piloci polscy dzięki swym talentom, umiejętnościom i poświęceniu są w stanie dorównać najlepszym lotnikom na świecie[6]
  8. Za udział we wprowadzeniu polskiego lotnictwa wojskowego do struktur NATO i 30-letniej eksploatacji samolotów Su-22, nagroda Skrzydlatej Polski i Zarządu Krajowej Rady Lotnictwa[6]

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g Jakuboszczak 2021 ↓, s. 14.
  2. a b c Dr Tadeusz Mikutel, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2022-04-30].[martwy link]
  3. a b Generał broni / Admirał floty. gov.pl. [dostęp 2023-01-01].
  4. a b c Komorowski 2009 ↓, s. 262.
  5. a b Komorowski 2009 ↓, s. 261.
  6. a b c d e f Generał Mikutel rozpoczął służbę w Sztabie Generalnym WP. polska-zbrojna.pl, 2020-01-20. [dostęp 2022-04-28].
  7. a b c d e I Zastępca Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. wojsko-polskie.pl. [dostęp 2022-04-28].
  8. Postanowienie Prezydenta RP z dnia 11 kwietnia 1997 o nadaniu odznaczeń. isap.sejm.gov.pl. [dostęp 2022-05-03].
  9. a b c Kiełpińska 2008 ↓, s. 4.
  10. a b Polscy lotnicy na pierwszej misji przeciwko terrorystom. polska-zbrojna.pl, 2016-12-12. [dostęp 2022-04-29].
  11. SAAB MFI-17 (T-17) „Supporter”. samolotypolskie.pl. [dostęp 2022-04-29].
  12. Zieliński 2011 ↓, s. 174–175.
  13. a b c 7. Eskadra Lotnictwa Taktycznego – JW 3388 (2000-2010). jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2022-05-04].
  14. płk dypl. pil. Tadeusz Mikutel. samoloty.pl. [dostęp 2022-04-30].
  15. a b c d Świdwin powitał generała. swidwin.pl. [dostęp 2022-05-01].
  16. a b c d e Jasiński 2012 ↓, s. 64.
  17. Komorowski 2006 ↓, s. 331.
  18. a b Komorowski 2007 ↓, s. 12.
  19. a b c Kotliński 2010 ↓, s. 3.
  20. Kiełpińska 2007 ↓, s. 5.
  21. 33. Baza Lotnicza – JW 3293 (2002-2010). jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2022-05-02].
  22. Nowy dowódca. lajt.lm.pl. [dostęp 2022-05-01].
  23. a b M.P. z 2008 r. nr 89, poz. 775 – pkt 1.
  24. Krótka lista nowych generałów. wyborcza.pl. [dostęp 2022-05-01].
  25. 3. Brygada Lotnictwa Transportowego – JW 4210 (2007-2008). jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2022-05-03].
  26. a b Zieliński 2011 ↓, s. 110.
  27. a b 3.Skrzydło Lotnictwa Transportowego im. płk. pil. Bolesława Orlińskiego. jednostki-wojskowe.pl. [dostęp 2022-05-04].
  28. Jasiński 2011 ↓, s. 160.
  29. Polska na czele ważnego programu w NATO. onet.pl. [dostęp 2022-05-01].
  30. Jasiński 2012 ↓, s. 74.
  31. Jasiński 2012 ↓, s. 60.
  32. Tadeusz Mikutel nowym dowódcą w Świdwinie. gk24.pl. [dostęp 2022-05-04].
  33. Jasiński 2013 ↓, s. 234.
  34. Jasiński 2016 ↓, s. 144.
  35. Wielgosz 2011 ↓, s. 7.
  36. Gałecki 2017 ↓, s. 292.
  37. Gałecki 2018 ↓, s. 127.
  38. Gałecki 2018 ↓, s. 329.
  39. a b M.P. z 2018 r. poz. 986 – pkt 1.
  40. Awanse generalskie w Siłach Zbrojnych RP. prezydent.pl, 2018-08-08. [dostęp 2022-04-28].
  41. Jakuboszczak 2019 ↓, s. 126.
  42. Jakuboszczak 2020 ↓, s. 216.
  43. Awanse generalskie w Siłach Zbrojnych RP. prezydent.pl, 2020-03-01. [dostęp 2022-05-03].
  44. Awanse generalskie dla ośmiu oficerów. polska-zbrojna.pl. [dostęp 2022-04-28].
  45. a b Generał Mikutel zakończył zawodową służbę wojskową. prezydent.pl, 2020-03-01. [dostęp 2023-01-17].
  46. Jasiński 2011 ↓, s. 166.
  47. M.P. z 2020 r. poz. 388 – pkt 1.
  48. M.P. z 2019 r. poz. 827 – pkt 1.
  49. M.P. z 1997 r. nr 60, poz. 577 – pkt 144.
  50. M.P. z 2010 r. nr 13, poz. 134 – pkt 78.
  51. Decyzja Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dn. 06.05.2022 r.; nr odznaki: 1968/SU/22.
  52. Nadana przez Commander of Air University, United States Air Force z dn. 27.05.2008 r.
  53. Jasiński 2012 ↓, s. 57.
  54. Wojciech Kiss-Orski 2013 ↓, s. 3.
  55. Jasiński 2015 ↓, s. 155.
  56. Jubileusz XXV lat Stowarzyszenia Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP. sslwrp.pl. [dostęp 2022-04-30].
  57. Piła: Pomnik lotników którzy poświęcili swoje życie Ojczyźnie. nowinypilskie.pl. [dostęp 2022-04-30].
  58. a b Nowy dowódca w Świdwinie. 24kurier.pl. [dostęp 2022-05-05].

Bibliografia edytuj

  • dr Piotr Jakuboszczak (red.): Kronika Wojska Polskiego 2020. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2021, s. 14. ISSN 1734-2317.
  • Piotr Jakuboszczak (red.), Kronika Wojska Polskiego 2019, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2020, s. 216, ISSN 1734-2317.
  • Piotr Jakuboszczak (red.), Kronika Wojska Polskiego 2018, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2019, s. 216, ISSN 1734-2317.
  • Artur Gałecki (red.), Kronika Wojska Polskiego 2017, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2018, s. 329, ISSN 1734-2317.
  • Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne "SWAT", 2011, s. 110; 174-175. ISBN 978-83-1112-14-09.
  • Artur Gałecki (red.), Kronika Wojska Polskiego 2016, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2017, s. 292, ISSN 1734-2317.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2015, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2016, s. 144, ISSN 1734-2317.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2014, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2015, s. 155, ISSN 1734-2317.
  • Wojciech Kiss-Orski (red.): Polska Zbrojna 2013. Warszawa: Wojskowy Instytut Wydawniczy, 2013, s. 3. ISSN 0867-4523.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2012, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2013, s. 234, ISSN 1734-2317.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2011, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2012, 57; 60; 64, ISSN 1734-2317.
  • Elżbieta Wielgosz (red.): Echo Świdwina Nr 131/132/133. Świdwin: Adam Marszałek, 2011, s. 7. ISSN 1428-2186.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2010, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2011, 160; 166, ISSN 1734-2317.
  • Roman Kotliński (red.): Fakty i Mity Nr 47 z 2010. Warszawa: Błaja News Sp. z o.o., 2010, s. 3. ISSN 1509-460X.
  • Elżbieta Kiełpińska (red.): Biuletyn informacyjny Gminy i Miasta Witkowo Nr 8. Witkowo: Urząd Gminy i Miasta w Witkowie, 2008, s. 5. ISSN 1730-606X.
  • Krzysztof Komorowski (red.), Kronika Wojska Polskiego 2008, Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej – Wojskowe Biuro Badań Historycznych, 2009, 261; 262, ISSN 1734-2317.
  • Elżbieta Kiełpińska (red.): Biuletyn informacyjny Gminy i Miasta Witkowo Nr 6. Witkowo: Urząd Gminy i Miasta w Witkowie, 2007, s. 4. ISSN 1730-606X.
  • Krzysztof Komorowski (red.), Kronika Wojska Polskiego 2006, Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2007, s. 12, ISSN 1734-2317.
  • Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2005. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2006, s. 331. ISSN 1734-2317.
  • Dr Tadeusz Mikutel, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2022-05-04].[martwy link]
  • Strona internetowa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
  • Strona internetowa Dowództwa Operacyjnego Rodzajów Sił Zbrojnych
  • Dziennik Urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” z 1997; 2008; 2009; 2018; 2019; 2020

Linki zewnętrzne edytuj