Tomb Raider (gra komputerowa 1996)

gra komputerowa z 1996 roku
(Przekierowano z Tomb Raider (1996))

Tomb Raider – komputerowa przygodowa gra akcji stworzona przez studio Core Design i wydana w 1996 przez Eidos Interactive. Pierwsza gra z serii Tomb Raider.

Tomb Raider
Ilustracja
Logo gry
Producent

Core Design[1]
Jeremy H. Smith[1]
(producent wykonawczy)

Wydawca

Eidos Interactive

Dystrybutor

POL: Cenega[2]

Seria gier

Tomb Raider

Projektant

Toby Gard[1]

Artysta

Toby Gard[1]
(główny artysta)
Heather Gibson[1]
Neal Boyd[1]

Główny programista

Paul Douglas[1]
(główny programista)
Jason Gosling[1]
Gavin Rummery[1]

Scenarzysta

Vicky Arnold[1]

Kompozytor

Nathan McCree[1]

Data wydania

PlayStation
15 listopada 1996[3]
MS-DOS
31 października 1996[4]
PL: grudzień 1996[5]

Gatunek

przygodowa gra akcji[1]

Tryby gry

jednoosobowa[1]

Język

angielski

Wymagania sprzętowe
Platforma

PlayStation[3], MS-DOS[4]

Nośniki

CD (1)

Wymagania

Zobacz dział Produkcja

Kontrolery

klawiatura lub gamepad

Kontynuacja

Tomb Raider II (1997)

Strona internetowa

Akcja gry toczy się w Peru, Grecji, Egipcie i na Atlantydzie. Lara Croft poszukuje artefaktu o nazwie Gałąź (ang. Scion). Misję zleca jej Jacqueline Natla, która później okazuje się mityczną władczynią Atlantydy, pragnącą odzyskać dawną moc, by zdobyć władzę nad światem. Gracz kontroluje ruchy Lary Croft, rozwiązuje zagadki logiczne i eliminuje wrogów.

Gra została przychylnie przyjęta przez krytyków i graczy. Określana jest prekursorem gier akcji obserwowanych z perspektywy trzeciej osoby z widokiem na plecy głównej postaci[6].

Fabuła Edytuj

Jacqueline Natla z międzynarodowej korporacji Natla Technologies zleca Larze Croft podróż do Ameryki Południowej celem odnalezienia mitycznej Gałęzi (ang. Scion[7]), która ma znajdować się w grobowcu Qualopeca w podziemnym mieście Vilcabamba w Peru[2][8]. Archeolożce w podróży towarzyszy lokalny przewodnik o imieniu Carlos, który po dotarciu do grobowca ginie w ataku wilków[9]. Lara musi samodzielnie kontynuować podróż[10]. Dociera do grobowca, który jest ukryty pod wodospadem spływającym Zaginioną Doliną[8]. Tam zdobywa pierwszą część Gałęzi[2].

Lara odkrywa, że została wplątana w intrygę przez Natlę, która dzięki artefaktowi chce stworzyć armię mutantów mającą pomóc jej zawładnąć światem[2][11][12]. Croft zostaje napadnięta przez Larsona Conwaya, pomocnika Natli[13]. Następnie udaje się do siedziby Natla Technologies, gdzie odkrywa, że drugi fragment Gałęzi znajduje się w Grecji[11]. W starożytnej świątyni św. Franciszka spotyka francuskiego archeologa Pierre’a DuPonta, pomocnika Natli, który w grobowcu Tihocana znajduje drugą część amuletu[13][14]. Po zabiciu mężczyzny Lara zabiera mu element Gałęzi[14]. Trzecią część artefaktu Lara odnajduje w zaginionym mieście Khamoon w Egipcie, gdzie zabija Larsona[13][15][16].

Po zdobyciu amuletu Lara zostaje zaatakowana i ograbiona przez pomocników Natli, jednak udaje jej się uciec[17]. Udaje się do podziemnej Wielkiej Piramidy Atlantydy, by odzyskać Gałąź[17]. Na miejscu odkrywa, że Natla jest jedną z władczyń mitycznej Atlantydy, która zdradziła pozostałych rządzących – Qualopeca i Tihocana, przeprowadzając badania genetyczne mające pomóc jej w stworzeniu armii mutantów[18]. Została za to uwięziona w kapsule, która została otwarta tysiące lat później wskutek eksplozji nuklearnej w Los Alamos w Nowym Meksyku, gdzie odbywały się testy jądrowe[11][19]. Natla podczas konfrontacji z Larą zamienia się w potwora[13][20]. Lara po wygranej walce z władczynią ucieka z rozpadającej się piramidy[21].

Rozgrywka Edytuj

Tomb Raider jest jednoosobową grą akcji obserwowaną z perspektywy trzeciej osoby z widokiem na plecy głównej postaci[2]. Gracz musi rozegrać 15 misji, które odbywają się na czterech różnych lokacjach (Peru, Grecja, Egipt i Atlantyda). W trakcie zadań toczy walkę z różnymi rodzajami przeciwników: dzikimi zwierzętami, w tym wilkami, krokodylami i dinozaurami, a także z wrogo nastawionymi ludźmi[2][22]. W grze istnieje wiele zagadek logicznych i elementów zręcznościowych znanych z platformówek[2], w których trzeba wchodzić i schodzić po półkach skalnych, uciekać ze spadających platform czy chodzić po linach nad przepaścią.

Poza główną rozgrywką gracz ma możliwość znajdowania odkrytych skarbów[2].

Produkcja Edytuj

Pomysłodawcą gry był animator Toby Gard, który chciał stworzyć komputerową rozgrywkę obserwowaną z perspektywy trzeciej osoby, w której gracz eksploruje starożytne grobowce[23]. Inspiracją do stworzenia głównej bohaterki miała być młodsza siostra Garda, Frances[23]. Początkowo twórcy rozważali też kierowanie postacią mężczyzny, jednak wycofali się z pomysłu, obawiając się ewentualnego pozwu o naruszenie praw autorskich od twórców postaci Indiany Jonesa[23].

Wymagania gry
Wymagania

MS-DOS
Procesor Pentium 60 MHz[5]
Pamięć operacyjna 8 MB RAM[5]
Karta graficzna SVGA[5]

Pracę nad grą rozpoczęto w 1994 w biurze firmy Core Design przy Ashbourne Road w Derby[23]. Twórcy skupili się na tworzeniu gry na PlayStation[23]. Grę tworzyła sześcioosobowa grupa w składzie: Toby Gard, programiści Paul Douglas, Gavin Rummery i Jason Gosling oraz Neal Boyd i Heather Stevens, którzy zaprojektowali poziomy gry[23]. Decyzją producenta, Eidos Interactive, gra miała mieć premierę przed świętami Bożego Narodzenia w 1996[23]. Gra została wydana premierowo na Saturn, na półtora miesiąca przed udostępnieniem jej dla użytkowników komputerów osobistych i PlayStation, co wymusiło na programistach wcześniejsze zakończenie prac[23]. Przed wydaniem gry rozważano kilka możliwych tytułów, w tym Lara Croft: Tomb Raider czy Lara Croft’s Adventures[23]. Silnik użyty do produkcji gry pozwalał na użycie 230 wielokątów na samą bohaterkę[24].

W 1996 gra została zareklamowana na targach Electronic Entertainment Expo, gdzie została przychylnie przyjęta przez graczy[23]. W ramach promocji gry na European Computer Trade Show Eidos zatrudnił modelki (jedną z nich była Katie Price), które pojawiły się na wystawie, przebrane za tytułową bohaterkę[23]. Gra na komputery osobiste i PlayStation trafiła do sprzedaży w listopadzie 1996[3][4].

W czerwcu 2006 firma Eidos Interactive ogłosiła, że Crystal Dynamics tworzy remake gry Tomb Raider z okazji 10-lecia od premiery. Tomb Raider: Anniversary został wydany w 2007[25].

W 2017 grupa deweloperów niezależnych od Eidos uruchomiła projekt OpenLara, umożliwiający zagranie w Tomb Raidera w przeglądarce internetowej[26]. Równolegle studio Realtech VR pracowało nad darmowym udostępnieniem zremasterowanej wersji gry na platformie Steam, jednak w marcu 2018 przerwało pracę[27] na skutek decyzji producenta Square Enix, właściciela praw do gry, który nie udzielił deweloperom odpowiedniej zgody[28].

Odbiór gry Edytuj

Recenzje Edytuj

 Odbiór gry
Recenzje
Publikacja Ocena
AllGame 90/100[3]
Electronic Gaming Monthly 92/100[3]
GamePro 80/100[3]
Game Revolution A[29]
GameSpot 85/100[3]
IGN 9,3/10[22]
Oceny z agregatorów
Agregator Ocena
GameRankings

91.67% (z 6 recenzji)[30]

Metacritic

91/100[3]

Tomb Raider został przyjęty bardzo dobrze zarówno w prasie, jak i w Internecie[30][22]. Krytycy doceniali rozgrywkę i wygodne sterowanie, wyróżniającą się oprawę graficzną gry, w tym szczegółową animację głównej bohaterki oraz ścieżkę dźwiękową skomponowaną przez Nathana McCree[22][2].

Sprzedaż Edytuj

Gra w dwa lata po premierze zapewniła producentom ponad 26 mln euro przychodu za sprzedaż w krajach Unii Europejskiej, za co w 1999 odebrali złotą płytę na festiwalu Milia w Cannes[31]. Od czasu premiery gra sprzedała się w nakładzie 7,5 mln egzemplarzy[23], zapewniając Eidos znaczny wzrost pozycji wśród wydawców gier komputerowych.

Odbiór w kulturze masowej Edytuj

Po premierze gry postać Lary Croft zyskała ogromną popularność poza branżą gier komputerowych, pojawiając się w brytyjskich i amerykańskich reklamach[32], gazetach codziennych i periodykach[33][34][35].

W 1998 brytyjska organizacja Design Council uznała grę jednym z „Produktów Tysiąclecia”[36].

Tomb Raider: Unfinished Business Edytuj

W 1997 do wydano darmowy dodatek do gry, Tomb Raider: Unfinished Business[37]. Zawierał on cztery dodatkowe misje, których akcja rozgrywa się po powrocie Lary na Atlantydę, gdzie odkrywa istnienie upadłego miasta kosmitów[37].

Przypisy Edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m Tomb Raider (1996) – Details. [w:] Metacritic [on-line]. metacritic.com. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i Tomb Raider (1996) (PC). Gry-Online. [dostęp 2022-10-27]. (pol.).
  3. a b c d e f g h Tomb Raider (1996) – Critic Reviews. [w:] Metacritic [on-line]. metacritic.com. [dostęp 2020-04-21]. (ang.).
  4. a b c Tomb Raider (1996) / PC. [w:] Metacritic [on-line]. metacritic.com. [dostęp 2020-05-03]. (ang.).
  5. a b c d „Gry Komputerowe”. 12/96, s. 27. CGS Computer Studio. 
  6. Tomb Raider 5: Chronicles – recenzja gry. [w:] Gry-Online [on-line]. www.gry-online.com, 2001-02-12. [dostęp 2016-07-07]. (pol.).
  7. Tomb Raider. W: Mark Cohen: Lara Croft: The Art of Virtual Seduction. Prima Publishing, 2000-04-24, s. 122–123. ISBN 978-0-7615-2696-4. (ang.).
  8. a b S. Hamilton: Z archiwum Tomb Raider. Przewodnik. Warszawa: Egmont, 2001, s. 12. ISBN 83-237-1430-4.
  9. Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 14-15. ISBN 0-7615-0931-3.
  10. Core Design, Tomb Raider. Eidos Interactive, listopad 1996. PlayStation. (ang.).
  11. a b c Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 35. ISBN 0-7615-0931-3.
  12. Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 95. ISBN 0-7615-0931-3.
  13. a b c d S. Hamilton: Z archiwum Tomb Raider. Przewodnik. Warszawa: Egmont, 2001, s. 16-17. ISBN 83-237-1430-4.
  14. a b Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 64. ISBN 0-7615-0931-3.
  15. S. Hamilton: Z archiwum Tomb Raider. Przewodnik. Warszawa: Egmont, 2001, s. 41. ISBN 83-237-1430-4.
  16. Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 80. ISBN 0-7615-0931-3.
  17. a b Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 81. ISBN 0-7615-0931-3.
  18. stella: Stella’s Tomb Raider 1 Walkthrough – Level 14: Atlantis. tombraiders.net. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
  19. stella: Stella’s Tomb Raider 1 Walkthrough – Level 1: Caves. tombraiders.net. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
  20. Nick Roberts: Tomb Raider. Game Secrets. Prima Publishing, 1996, s. 100. ISBN 0-7615-0931-3.
  21. stella: Stella’s Tomb Raider 1 Walkthrough – Level 15: The Great Pyramid. tombraiders.net. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
  22. a b c d Tomb Raider. [w:] IGN [on-line]. ign.com, 1996-12-14. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).
  23. a b c d e f g h i j k l Wesley Yin-Poole: 20 years on, the Tomb Raider story told by the people who were there. [w:] Eurogamer [on-line]. eurogamer.net, 2019-05-15. [dostęp 2020-04-25]. (ang.).
  24. The Spirits That Called Her. W: Mark Cohen: Lara Croft: The Art of Virtual Seduction. Prima Publishing, s. 95–98. ISBN 978-0-7615-2696-4. (ang.).
  25. Tomb Raider: Anniversary PC. Metacritic. [dostęp 2014-11-09]. (ang.).
  26. Julia Alexander: Modders bring original Tomb Raider to browsers with new open-source project. [w:] Polygon [on-line]. polygon.com, 2017-04-27. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).
  27. Elise Favis: Update: First Three Tomb Raiders Aren't Receiving Remasters After All. [w:] Game Informer [on-line]. gameinformer.com, 2018-03-21. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).
  28. Aquma: Remastery pierwszych trzech Tomb Raiderów skasowane. [w:] Gry-Online [on-line]. gry-online.pl, 2018-03-22. [dostęp 2020-04-20]. (pol.).
  29. George laTourette Jr.: Tomb Raider Review. Game Revolution, 1996-06-05. [dostęp 2016-04-22]. (ang.).
  30. a b Tomb Raider (1996) for PC. GameRankings. [dostęp 2016-04-22]. (ang.).
  31. ECCSELL Awards Name Winners. [w:] GameSpot [on-line]. gamespot.com, 1999-02-12. [dostęp 2020-04-21]. (ang.).
  32. Redakcja. Is Tomb Raider in Deep Water?. „Computer and Video Games”, s. 20–29, 2008. Future Publishing. (ang.). 
  33. Record Breaking Games: Tomb Raider. W: Guinness World Records Gamer's Edition 2008. Guinness, 2008-03-11, s. 58–59, seria: Guinness World Records. ISBN 978-1-904994-21-3. (ang.).
  34. Redakcja. Tomb Raider: The Last Revelation Feature. „Game Informer”, s. 20–21, październik 1999. GameStop. (ang.). 
  35. Shortcuts. W: Mark Cohen: Lara Croft: The Art of Virtual Seduction. Prima Publishing, 24 kwietnia 2000, s. 110–111. ISBN 978-0-7615-2696-4. (ang.).
  36. Millennium Products selected. [w:] Design Council [on-line]. designweek.co.uk, 1998-11-05. [dostęp 2020-05-01]. (ang.).
  37. a b Tomb Raider: Unfinished Business. [w:] IGN [on-line]. ign.com, 1998-12-31. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).