Ulica Karmelicka w Krakowie
Ulica Karmelicka – jedna z reprezentacyjnych ulic Krakowa z XIX wieku, główna ulica dzielnicy Piasek, stanowi przedłużenie ulicy Szewskiej i łączy ją z Placem Inwalidów.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stare Miasto | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widok na północ, 2016 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo |  Polska
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | Kraków | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Długość | 780 m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 50°03′58,0″N 19°55′47,9″E/50,066098 19,929985
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Od średniowiecza wiodła tędy droga do Czarnej Wsi i do Łobzowa, w którym mieścił się letni pałac królewski. Obecna zabudowa ulicy pochodzi jednak głównie z XIX wieku. Mieszkali wówczas przy niej m.in. Ambroży Grabowski, Maciej Stęczyński (w kamienicy pod nr 52).
W ostatnich latach przeprowadzono modernizację nawierzchni ulicy, powstały nowoczesne sklepy, bary i kawiarnie. Ulica znana szczególnie z licznych sklepów RTV, dużej liczby szkół języków obcych, całodobowych sklepów spożywczych oraz banków.
ZabudowaEdytuj
W budynku pod numerem 1 (róg ul. Karmelickiej i ul. Juliana Dunajewskiego) mieściła się niegdyś kawiarnia Bisanza, dzierżawiona następnie przez Bolesława Górskiego. Przed lokalem ustawiony był charakterystyczny szpaler świerków w donicach, który został wymieniony w parodii arii Jontka z Halki Stanisława Moniuszki, śpiewanej w Szopce Zielonego Balonika. Parodia ta dotyczyła ówczesnych sporów młodopolskich, toczonych przez bywalców kawiarni. W Szopce Zielonego Balonika śpiewano następująco:
- Szumią jodły u Bisanza,
- Szumią niby las,
- Czyta se Kafehauspflanza,
- Jak mnie zerżnął „Czas”.
- Nie mam żalu do Rosnera,
- Jeno do ciebie, cholera!
- Oj moderna, oj niewierna
- Polsko ty Młoda![1]
Budynek pod numerem 12 to dawny ratusz jurydyki Garbary.
Pod numerem 19 znajduje się kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny.
W kamienicy pod numerem 27 w latach 1938-39 i 1945-55 mieszkał i pracował Xawery Dunikowski o czym informuje tablica pamiątkowa.
Na początku ulicy, pod numerem 6, znajduje się Teatr Bagatela.
Pod numerem 35 (na rogu z ul. Batorego) zabytkowa kamienica Pod Pająkiem, zaprojektowana przez Teodora Talowskiego. Na szczycie południowo-zachodniej ściany kamienicy „Pod Pająkiem” znajduje się zegar słoneczny[2].
Widok ze skrzyżowania z ul. Batorego na południe.
... i na północ
ul. Karmelicka 27
Kamienica (proj. Filip Pokutyński, ok. 1875)
ul. Karmelicka 31
Kamienica (proj. Teodor Talowski, 1885)
ul. Karmelicka 36
Kamienica (proj. Maksymilian Nitsch, 1871)
ul. Karmelicka 38
Kamienica (proj. Władysław Ekielski, ok. 1892)
ul. Karmelicka 44
Kamienica (proj. Tadeusz Stryjeński, Józef Pokutyński, 1895)
ul. Karmelicka 57
Kamienica (1910)
PrzypisyEdytuj
- ↑ Marek Żukow-Karczewski, Wspomnienia smakosza z dawnego Krakowa, „Echo Krakowa” magazyn „Czas przeszły i przyszły”. 24,25,26 VII 1987 r., nr 142 (12442).
- ↑ Zegar słoneczny (pol.). [dostęp 2011-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-10-08)].