Wincenty Baranowski
Wincenty Baranowski (ur. 22 stycznia 1877 w Wydrzynie, zm. 5 lutego 1957 w Warszawie) – polski rymarz i polityk ruchu ludowego. W latach 1947–1952 minister, poseł na Sejm Ustawodawczy (1919–1922), na Sejm II RP I i II kadencji, do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy (1947–1952) oraz na Sejm PRL I kadencji.
| Data i miejsce urodzenia |
22 stycznia 1877 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Minister | |
| Okres |
od 6 lutego 1947 |
| Przynależność polityczna | |
| Prezes Stronnictwa Ludowego | |
| Okres |
od 24 września 1945 |
| Poprzednik | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujBył synem Piotra i Józefy Wojewódki, miał dwoje rodzeństwa. Poślubił Ludwikę Wojtasik, z którą miał córkę Janinę i syna Tadeusza. Ukończył szkołę elementarną w Wydrzynie, a do 1892 uczył się w gimnazjum im. Joachima Lelewela w Warszawie. Następnie rozpoczął naukę w szkole handlowej w Warszawie, którą jednak przerwał.
Sympatyzował z ruchem robotniczym i w 1894 został aresztowany za udział w konspiracyjnym zebraniu w Warszawie, następnie został deportowany do Wizny, gdzie przez 3 lata pracował przy budowie fortyfikacji. Po powrocie do Wydrzyna przejął gospodarstwo rolne po ojcu i równocześnie pracował jako siodlarz. W tym czasie utrzymywał kontakty z działaczami Polskiej Partii Socjalistycznej i Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy. W 1901 aresztowany z powodu udziału w demonstracji 1 maja i więziony w Łomży. W 1906 powrócił do rodzinnej wsi, podejmując pracę na odziedziczonym po ojcu gospodarstwie. Udzielał się też społecznie: był członkiem rady gminnej i powiatowej, prezesem Kasy Pożyczkowo-Oszczędnościowej oraz sekretarzem kółka rolniczego i Czytelni Młodzieży w Wydrzynie. W 1916 założył w Wydrzynie koło Polskiego Stronnictwa Ludowego w Królestwie Polskim. Uczestnik zjazdu partii w Warszawie w 1918 (kiedy przyjęła ona nazwę PSL „Wyzwolenie”), w okresie 1920–1923 oraz 1925–1931 członek Zarządu Głównego PSL „Wyzwolenie”. W latach 1919–1930 poseł na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm I i II kadencji z listy tego stronnictwa, w 1930 kandydował z ramienia Centrolewu. W 1931 wstąpił do Stronnictwa Ludowego, członek Rady Naczelnej w latach 1931–1935 oraz w latach 1931–1933 prezes Zarządu Powiatowego SL w Wieluniu. W 1933 i 1937 współorganizował strajki chłopskie, w 1933 w związku z tym aresztowany i więziony w Wieluniu przez 6 tygodni[1]. W 1938 został wybrany na wójta Wydrzyna.
W okresie okupacji niemieckiej, wysiedlony z gospodarstwa, pracował jako robotnik u osadników niemieckich, należał do konspiracyjnego SL „Roch”. Po wyzwoleniu w 1945 mianowany wicestarostą wieluńskim. Pełnił mandat poselski do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz na Sejm PRL I kadencji. W latach 1947–1952 minister w pierwszym rządzie Józefa Cyrankiewicza. W listopadzie 1949 został członkiem Ogólnokrajowego Komitetu Obchodu 70-lecia urodzin Józefa Stalina[2].
Od września 1945 do listopada 1949 był prezesem Naczelnego Komitetu Wykonawczego Stronnictwa Ludowego, satelickiego wobec Polskiej Partii Robotniczej. Od 1949 w Zjednoczonym Stronnictwie Ludowym, gdzie do 1954 był wiceprzewodniczącym Naczelnego Komitetu Wykonawczego, następnie prezesem Rady Naczelnej, a od 1956 do 1957 przewodniczącym Głównej Komisji Rewizyjnej.
Autor artykułów w prasie ludowej i członek grupy Zaranie[1].
W 1949 odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[3], w 1954 Krzyżem Wielkim OOP[4], a w 1956 Orderem Sztandaru Pracy I klasy[5][6][7].
Śmierć
edytuj
Zmarł 5 lutego 1957 przed objęciem mandatu posła II kadencji Sejmu. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie (kw. A 28 rz. Tuje m. 6)[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Tadeusz Łepkowski: Słownik historii Polski. Warszawa 1973, s. 20
- ↑ „Życie Warszawy”, nr 306 (1808), 6 listopada 1949, s. 1
- ↑ M.P. z 1949 r. nr 62, poz. 832
- ↑ Wojciech Stela: Polskie ordery i odznaczenia (Vol. I). Warszawa: 2008, s. 47
- ↑ M.P. z 1956 r. nr 58, poz. 634
- ↑ Odznaczenie W. Baranowskiego Orderem Sztandaru Pracy I klasy. „Nowiny Rzeszowskie”, s. 1, Nr 62 z 13 marca 1956.
- ↑ Małgorzata Smogorzewska: Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny. Tom I A–D. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1998, s. 85–86.
- ↑ Wyszukiwarka grobów w Warszawie
Bibliografia
edytuj- Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919–1939. Słownik biograficzny. Tom 1 A–D, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1998, s. 85–86
- Wincenty Baranowski, w: Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Warszawa 1991
- Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
- Informacje w BIP IPN