Autobusy miejskie w Poznaniu

autobusowy transport publiczny w Poznaniu

Autobusy miejskie w Poznaniu – jeden z najstarszych systemów autobusowych w Polsce. Uruchomiony został w 1925 roku.

Autobusy miejskie w Poznaniu
autobus
Ilustracja
Zajezdnia przy ul. Kaczej 12 (WA2)
Państwo

 Polska

Lokalizacja

Poznań

Organizator

Poznań (ZTM Poznań)

Lata funkcjonowania

od 1925

Historia edytuj

 
Rozkład jazdy po reformie numeracji – dawne linie 91 i 93

Poznańskie autobusy należą do Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Sp. z o.o., które wspólnie z przewoźnikami z gmin ościennych obsługuje linie miejskie i podmiejskie na zlecenie ZTM Poznań. Wyjątek stanowi tu Komunikacja miejska w Swarzędzu.

Komunikację autobusową w Poznaniu uruchomiono 1 listopada 1925 roku, choć od 1922 roku koncesję na przewozy posiadała spółka Poznańskie Autobusy S.A.[1]. Pierwsze linie autobusowe oznaczane były literami A, B itd., dopiero w 1954 roku zaczęto je oznaczać liczbami, od 51 wzwyż. Jedna linia kursowała ze Starego Rynku na Główną, a druga również ze Starego Rynku na Winiary. Wkrótce uruchomiono trzecią linię, z Placu Wolności na ul. Matejki. Pasażerów woziły cztery nowo zakupione autobusy marki Scania (każdy z nich o pojemności 25 pasażerów). 18 kwietnia 1934 otwarto pierwszą linię podmiejską, do Mosiny (funkcjonowała zaledwie dwa lata)[2]. W 1944 roku w Poznaniu pojawiły się pierwsze autobusy gazowe firmy Bussing. Podczas okupacji niemieckiej, okupant odczuwał braki paliwowe, w związku z czym wprowadził napęd gazowy. W większości zbiorniki gazowe znajdowały się na dachach autobusów. Wyjątek stanowiła linia z Garbar do Naramowic - tutaj z uwagi na niski wiadukt kolejowy (Tama Garbarska) używano doczep ze zbiornikiem gazowym. Autobusy gazowe (trzy sztuki) kursowały do końca 1945, zastępując nieodbudowane jeszcze linie tramwajowe na Dębiec i na Starołękę z ulicy Zielonej. Na ulicy tej, a także na ul. Św. Trójcy i na Starołęce znajdowały się specjalnie do tego celu wybudowane przez Niemców hydranty gazowe. Paliwa starczało tylko na podróż w jedną stronę[3].

Znaczny rozwój komunikacji autobusowej nastąpił w Poznaniu w latach 50. XX wieku. Linie dotarły do wielu dzielnic peryferyjnych (np. Krzyżownik, czy Starołęki Wielkiej), a także poza miasto (Swarzędz, Tarnowo Podgórne, Puszczykowo). Przyjęto też nowy tabor: najpierw Sany H-O1B, a potem Sany H-25B oraz (od połowy lat 60. XX wieku) ZiS-y 155. Dysponowano również Mavagami[2]. Autobusy stacjonujące dotąd na ul. Zwierzynieckiej, doczekały się w 1968 nowej zajezdni na ul. Warszawskiej[4].

W roku 1959 w mieście pojawiły się pierwsze Jelcze 272 MEX[5], a w 1966 pierwsze przegubowe Jelcze AP-02 (sześć sztuk). W roku 1970 MPK Poznań dysponowało wyłącznie Jelczami i było ich wówczas 227 sztuk (jedynie autobus turystyczny był marki Karosa). Około 1975 kursowały też Jelcze z doczepami (13 sztuk PO01), najczęściej na linii łączącej Ogrody z Krzyżownikami. W 1977 do miasta dotarły pierwsze egzemplarze Jelczy PR110 (10 sztuk). W dniu otwarcia 49. Międzynarodowych Targów Poznańskich podróżowała nimi delegacja partyjno-rządowa. Od 1983 przybywały zmodernizowane Jelcze PR110M. W 1984 na stanie MPK Poznań było 155 Jelczy PR110U, 23 Jelcze PR110M i cztery Jelcze PR110IL. W latach 80. XX wieku, w miarę sprowadzania nowych Ikarusów, liczba Jelczy zaczęła spadać. W 1991 dużą ich liczbę przekazano gminom podpoznańskim w związku z likwidacją linii podmiejskich. W 1992 ostatecznie wycofano ten typ z eksploatacji, pozostawiając trzy sztuki do obsługi wycieczek i przewozów zamkniętych[6]. W 1975 przedsiębiorstwo przewiozło autobusami 101 077 pasażerów. Rekord w tym zakresie przypadł na rok 1994 – 191 452 pasażerów. Potem przewozy spadły z uwagi na rozwój transportu indywidualnego[4].

W 1981 oddano do użytku zajezdnię przy ul. Kaczej na Kopanianie[5].

W 1991 wprowadzono linie autobusowe nocne (w miejsce zlikwidowanych tramwajowych)[5]. W latach 90. zakupiono pierwszy autobus niskopodłogowy (1995 r.) oraz wprowadzono do eksploatacji 122 niskopodłogowe autobusy marki MAN i Neoplan (począwszy od 1996 r.)[5]. W 2002 roku wprowadzono wewnętrzny system monitoringu w pojazdach. Od 2006 roku wszystkie autobusy marki Solaris zostały wyposażone w klimatyzację. Obecnie jest to 60 linii dziennych miejskich i podmiejskich oraz 21 nocnych, jak również jedna linia turystyczna obsługiwana przez zabytkowy tabor kursująca w weekendy. 31 marca 2008 r. MPK Poznań zakupiło za 1,5 mln złotych pierwszy w Polsce autobus Solaris Urbino 18 III Hybrid. Kursuje on po mieście od października 2008 r. Od 16 stycznia 2010 roku Poznań jest miastem posiadającym w 100% niskopodłogowy tabor autobusowy; wysokopodłogowe Ikarusy 280.70A z Poznania, trafiły do Częstochowy oraz Tarnowskich Gór (większość została tam zezłomowana). Z kolei w 2013 roku MPK wycofało swój jedyny średniopodłogowy autobus Ikarus 435.05D[7].

W 2005 MPK Poznań dysponowało 182 autobusami. W zajezdni przy ul. Pustej (Warszawskiej) stacjonowało 78 Neoplanów, 40 Ikarusów, w tym 33 typu 280, 12 Solarisów Urbino 18, 10 Solarisów Urbino 12 i 5 DAF-ów. W zajezdni przy ul. Kaczej garażowało 125 autobusów, w tym ponad 80 MAN-ów, 36 Ikarusów i 7 Jelczy. Najstarszym autobusem wykorzystywanym w służbie liniowej był DAF MB200 z 1982. Obsługiwano wówczas 77 linii, w tym 21 nocnych[2].

1 października 2011 roku, w związku z integracją transportu z Luboniem i częściowo z gminą Komorniki, a także w związku z ujednolicaniem numeracji linii podmiejskich, zmieniono oznaczenie linii 56 Górczyn – Luboń Żabikowo na 616, nie przydzielając poprzedniego numeru do żadnej trasy. Jednocześnie ograniczono funkcjonowanie tej linii do godzin szczytu w dni powszednie. Linię 56 uruchomiono ponownie na nowej trasie Ogrody – Krzyżowniki z dniem 1 lipca 2014 r.

W dniu 3 września 2012 r. została zlikwidowana kursująca od 1966 roku[8] linia pospieszna A[9], natomiast w jej miejsce utworzono linie nr. 45 oraz 97. 28 stycznia 2013 r. zlikwidowano linię 88, a jej kursy do Moraska przejęła linia podmiejska nr 902.

1 stycznia 2015 r. likwidacji uległy linie 70 i 72 – zostały zastąpione przez nowe linie podmiejskie 320, 321 oraz 322.

W styczniu 2019 roku nastąpiła zmiana numeracji miejskich linii dziennych na trzycyfrowe w celu ujednolicenia systemu numeracji tras autobusowych. Do wcześniej obowiązującego numeru została dopisana cyfra 1 – np. linia nr 44 otrzymała oznaczenie 144, aczkolwiek przez 3 do 4 miesięcy miał być okres przejściowy, w którym na równi funkcjonowały stara i nowa numeracja linii[10]. Wszelkie nowe linie autobusowe wprowadzone w 2018 roku posiadają oznaczenia trzycyfrowe[10].

W nocy z 1 na 2 marca 2021 roku zaczął obowiązywać nowy schemat przebiegu nocnej komunikacji – linie o numerach od 201[a] do 231 będą kursować tylko na terenie miasta Poznania, natomiast te o numerze od 250 wzwyż staną się podmiejskimi[11]. Wraz ze zmianą numeracji linii mają powstać nowe połączenia[11]. Przystanki autobusowe przy rondzie Kaponiera przestaną pełnić funkcję początkowo-końcowych, stając się „przelotowymi”[11].

Od 2024 roku nastąpi reorganizacja linii autobusowych w północnym Poznaniu[12]. Dotyczy to także całej sieci tramwajowej[13][14].

W autobusie o numerze #1840 znajduje się tabliczka upamiętniająca Krystynę Feldman, oddaną pasażerkę poznańskiej komunikacji. Tabliczkę umieszczono na miejscu, na którym najczęściej w tym pojeździe siadała.

Odnowa taboru edytuj

Lata 90. XX wieku edytuj

Odnowę taboru MPK Poznań rozpoczęło w 1994 roku. Wtedy to zakupiono 19 autobusów marki Ikarus 280.70A oraz 1 sztukę autobusu marki Ikarus 435.05D, które zostały wyposażone w silniki spełniające normę spalin EURO 1. Pojazdy wyposażone były również w automatyczne skrzynie biegów.

Pierwszy autobus niskowejściowy – Jelcz M121M zadebiutował w 1995 roku.

W 1996 roku zakupiono 122 niskopodłogowe miejskie autobusy MAN i Neoplan. Pojazdy spełniały normy spalin EURO 1 i EURO 2. Pierwszy Neoplan przybył z montowni w Bolechowie 22 marca 1996[15].

Lata 2000–2010 edytuj

W latach 2000–2004 zakupiono łącznie 62 niskopodłogowe autobusy takich marek jak: Solaris, MAN i Jelcz. W 2006 roku zakupiono 30 autobusów przegubowych Solaris Urbino 18 III oraz 22 autobusy MAN NL263 Lion's City. Zakupione autobusy spełniały normy spalin EURO 3 oraz zostały wyposażone w klimatyzację całopojazdową.

W 2008 roku zakupiono 6 sztuk Solarisów Urbino 18 III wyposażonych w silniki spełniające normę spalin EURO 5 oraz autobus hybrydowy Solaris Urbino 18 III Hybrid (ten ostatni wszedł na stan 3 listopada 2008)[16].

W 2009 roku zakupiono 5 autobusów Solaris Urbino 12 III wyposażonych w silniki EURO 5 EEV, 20 autobusów Solaris Urbino 18 III (silniki EURO 5 EEV) oraz 4 autobusy MAN NL273 Lion's City wyposażone w silniki spełniające normę spalin EURO 4.

Lata 2010–2020 edytuj

W latach 2010–2012 zakupiono 93 autobusy Solaris Urbino 12 III oraz 18 III (silniki spełniające normę spalin EURO 5 EEV), 26 sztuk autobusów Solaris Urbino 8,6 III (silniki EURO 5 EEV) i 2 minibusy Iveco Kapena 65C Urby. Wszystkie autobusy zakupiono w ramach dofinansowania z funduszy unijnych.

W 2013 roku zakupiono 25 sztuk autobusów Solaris – 23 sztuki Solarisów Urbino 12 III oraz 2 sztuki Solarisów Urbino 18 III. Autobusy te pozyskano w formie 8 letniej dzierżawy. 3 z 25 pojazdów spełniają normę spalin EURO 6[17]. W 2016 roku tabor MPK zasiliło 20 sztuk autobusów marki Solaris z najnowszej IV generacji modelu Urbino 18.

Rok 2018 przyniósł kolejne zasilenie w postaci łącznie 37 sztuk (19 sztuk Solarisów Urbino 12 i 18 sztuk Urbino 18).

W 2020 roku do ruchu wprowadzone zostały pierwsze pojazdy o napędzie elektrycznym. Dostarczono wtedy 6 sztuk Solarisów Urbino 12 IV Electric, które zostały zakupione z pomocą projektu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej „System zielonych inwestycji - Część 2 - GEPARD - Bezemisyjny transport publiczny” oraz 15 sztuk Solarisów Urbino 18 IV Electric zakupionych w ramach dotacji Regionalnego Programu Operacyjnego „Korekta funkcjonowania układu komunikacyjnego w rejonie ronda Rataje”[18].

Lata 2021–2030 edytuj

W 2021 do Poznania dostarczono kolejne 37 pojazdów elektrycznych marki Solaris (31 sztuk Urbino 12 IV Electric i 6 sztuk Urbino 18 IV Electric) zakupionych w projekcie "Elektryfikacja wybranych linii autobusowych w Poznaniu” dofinansowanego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, oś priorytetowa VI „Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach”, działanie 6.1 „Rozwój publicznego transportu zbiorowego w miastach”[19]. Autobusy zlokalizowane są na zajezdni przy ulicy Warszawskiej oraz Kaczej. Wysyłane często na linie 149, 175, 176, 163, 190, 169, 145, 160 (12 metrów) oraz 174, 169, 193 (wersje 18 metrowe)

W 2022 roku MPK Poznań zakupiło 5 minibusów Mercus MB Sprinter City. Służą one do obsługi linii o niskim zagęszczeniu pasażerów - tj. 121, 122, 123, 124 oraz podmiejskie 416. Pojazdy mogą przewozić do 14 osób na miejscach siedzących.

W 2023 roku do floty przewoźnika dołączyły przegubowe autobusy Mercedes-Benz Conecto G spełniające normę emisji spalin Euro 6. Są one zlokalizowane na zajezdni przy ul. Kaczej, i często wysyłane na linie 177, 164, 727, 182, 191, 159.

Kolejnym zakupem w 2023 roku było 25 autobusów Solaris Urbino 12 IV hydrogen. Inwestycja została dofinansowana z programu "Zielony transport publiczny", rozpisanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wszystkie z zamówionych autobusów dostarczono na zajezdnię przy ulicy Warszawskiej, gdzie znajduje się stacja tankowania wodoru wybudowana przez Orlen. Obsługują one głównie linie zlokalizowane przy Rondzie Rataje i Śródka, ale często wysyłane są w różne części miasta, niekoniecznie podlegające pod Warszawską. Linie: (152, 157, 158, 162, 166, 168, 169, 173, 178, 181, 184, 185, 188, 190, 196)

Spis pętli autobusowych edytuj

Pętle autobusowe na obszarze Poznania[20] edytuj

Nazwa pętli/miejsce Położenie geograficzne
BORANTA 52°27′24,17″N 16°57′14,88″E/52,456714 16,954133
CHWALISZEWO 52°24′36,04″N 16°56′32,16″E/52,410011 16,942267
DARZYBÓR 52°23′19,95″N 17°01′52,53″E/52,388875 17,031258
DĘBIEC PKM 52°22′15,31″N 16°54′04,94″E/52,370919 16,901372
DWORZEC ZACHODNI 52°24′03,4″N 16°54′35,0″E/52,400944 16,909722
FRANOWO 52°22′55,21″N 17°00′01,85″E/52,382003 17,000514
KLENOWSKA (dawniej Giełda Ogrodnicza Franowo) 52°22′32,89″N 16°59′07,90″E/52,375803 16,985528
GARASZEWO 52°21′07,25″N 16°57′24,54″E/52,352014 16,956817
GARBARY PKM 52°25′01,24″N 16°56′20,54″E/52,417011 16,939039
GÓRCZYN PKM 52°22′56,24″N 16°52′53,56″E/52,382289 16,881544
INSTYTUT TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY 52°27′22,1″N 16°51′19,8″E/52,456139 16,855500
JUNIKOWO 52°22′59,09″N 16°50′01,05″E/52,383081 16,833625
JUNIKOWO PKM 52°22′43,62″N 16°49′36,03″E/52,378783 16,826675
KACZA (Zajezdnia autobusowa A3) 52°22′49,37″N 16°51′44,07″E/52,380381 16,862242
KAMPUS UAM MORASKO 52°26′34,93″N 17°00′55,35″E/52,443036 17,015375
AWF (dawniej Kazimierza Wielkiego, Garbary – Kazimierza Wielkiego – Mostowa – Garbary) 52°24′03,71″N 16°56′13,77″E/52,401031 16,937158
KIEKRZ 52°28′24,65″N 16°46′27,85″E/52,473514 16,774403
KRZYWOUSTEGO/KINEPOLIS 52°22′27,30″N 16°58′53,61″E/52,374250 16,981558
KRZESINY 52°20′27,84″N 16°59′15,92″E/52,341067 16,987756
KRZYŻOWNIKI 52°26′30,36″N 16°48′26,04″E/52,441767 16,807233
LITERACKA 52°26′49,06″N 16°52′27,79″E/52,446961 16,874386
ŁAWICA 52°24′31,52″N 16°49′19,79″E/52,408756 16,822164
MOGILEŃSKA (obok zajezdni autobusowej A-1 przy ul. Warszawskiej) 52°24′34,48″N 16°59′33,78″E/52,409578 16,992717
MORASKO 52°29′21,06″N 16°54′19,54″E/52,489183 16,905428
NOWE ZOO 52°24′03,24″N 16°59′32,36″E/52,400900 16,992322
OGRODY 52°24′59,88″N 16°52′54,24″E/52,416633 16,881733
OSIEDLE STEFANA BATOREGO II 52°27′34,58″N 16°55′36,62″E/52,459606 16,926839
OSIEDLE DĘBINA 52°21′37,68″N 16°54′14,19″E/52,360467 16,903942
OSIEDLE KOPERNIKA 52°23′06,01″N 16°51′49,86″E/52,385003 16,863850
OSIEDLE ŁOKIETKA 52°27′07,91″N 16°56′03,93″E/52,452197 16,934425
OSIEDLE ORŁA BIAŁEGO 52°22′34,04″N 16°57′59,82″E/52,376122 16,966617
OSIEDLE RUSA 52°23′14,12″N 16°59′26,80″E/52,387256 16,990778
OSIEDLE RÓŻANY POTOK 52°27′59,29″N 16°56′32,07″E/52,466469 16,942242
OSIEDLE SOBIESKIEGO 52°27′53,90″N 16°55′00,59″E/52,464972 16,916831
POZNAŃ GŁÓWNY 52°24′09,69″N 16°54′42,34″E/52,402692 16,911761
OSIEDLE WICHROWE WZGÓRZE 52°26′31,78″N 16°56′26,60″E/52,442161 16,940722
PIĄTKOWSKA 52°26′28,86″N 16°54′42,78″E/52,441350 16,911883
PLAC BERNARDYŃSKI (Garbary – Kazimierza Wielkiego – Mostowa – Dowbora-Muśnickiego – Garbary) 52°24′14,60″N 16°56′13,16″E/52,404056 16,936989
PORT LOTNICZY ŁAWICA 52°24′50,93″N 16°49′41,42″E/52,414147 16,828172
PSARSKIE 52°28′15,47″N 16°48′06,34″E/52,470964 16,801761
PUSZKINA 52°27′10,01″N 16°51′54,37″E/52,452781 16,865103
RADOJEWO 52°29′53,32″N 16°56′45,75″E/52,498144 16,946042
RONDO RATAJE (dawniej Rataje Dworzec) 52°23′47,50″N 16°56′59,27″E/52,396528 16,949797
ROBOCZA 52°23′16,76″N 16°54′40,92″E/52,387989 16,911367
RONDO KAPONIERA 52°24′28,12″N 16°54′39,92″E/52,407811 16,911089
RONDO KAPONIERA (Zeylanda – Zwierzyniecka – Roosevelta – Bukowska, d. Bałtyk) 52°24′25,11″N 16°54′43,39″E/52,406975 16,912053
RONDO RATAJE 52°23′47,50″N 16°56′59,27″E/52,396528 16,949797
RONDO ŚRÓDKA 52°24′34,204″N 16°57′17,773″E/52,409501 16,954937
RUDNICZE 52°22′33,97″N 16°50′38,77″E/52,376103 16,844103
SAFONY 52°26′40,1″N 16°52′52,8″E/52,444472 16,881333
SPŁAWIE 52°21′04,80″N 17°01′22,89″E/52,351333 17,023025
STAROŁĘKA (dawniej Forteczna) 52°22′07,51″N 16°56′00,09″E/52,368753 16,933358
STAROŁĘKA 52°21′58,54″N 16°55′47,67″E/52,366261 16,929908
STARY STRZESZYN 52°27′06,5″N 16°50′56,4″E/52,451806 16,849000
STRZESZYN PKM (dawniej PODOLANY) 52°27′40,37″N 16°51′58,77″E/52,461214 16,866325
SYPNIEWO 52°18′28,7″N 16°58′56,7″E/52,307972 16,982417
SZWAJCARSKA CENTRUM HANDLOWE 52°23′04,28″N 16°59′49,07″E/52,384522 16,996964
SZWAJCARSKA SZPITAL 52°23′23,55″N 16°59′37,63″E/52,389875 16,993786
SZARYCH SZEREGÓW 52°27′35,9″N 16°52′55,9″E/52,459972 16,882194
SYCOWSKA CENTRUM HANDLOWE 52°21′18,15″N 16°50′17,91″E/52,355042 16,838308
TERMY MALTAŃSKIE 52°24′19,5″N 16°58′36,1″E/52,405417 16,976694
WICHROWA 52°25′54,1″N 16°48′33,3″E/52,431694 16,809250
WRZOSKA SZPITALE (dawniej DOJAZD SZPITAL) 52°26′16,2″N 16°54′15,7″E/52,437833 16,904361
ZIELINIEC 52°24′53,8″N 17°02′41,1″E/52,414944 17,044750

Pętle autobusowe używane okazyjnie na obszarze Poznania edytuj

Nazwa pętli/miejsce Współrzędne Uwagi
CENTRUM HANDLOWE M1 52°22′56″N 16°59′28″E/52,382210 16,991010
  • po stronie Ikei
  • dawniej CENTRUM HANDLOWE M1 TERMINAL II
ŁYSOGÓRSKA 52°20′38″N 16°56′25″E/52,344000 16,940210 dawniej Marlewo
NOWA WIEŚ POZNAŃSKA 52°23′53″N 17°02′41″E/52,398090 17,044850 zlokalizowana przy granicy Poznania i Swarzędza

Pętle autobusowe zlikwidowane na obszarze Poznania edytuj

Nazwa pętli/miejsce Współrzędne geograficzne Uwagi
KRESOWA 52°28′05″N 16°56′52″E/52,467960 16,947730 do końca lat 80. w sąsiedztwie pętli biegła granica miasta
OSIEDLE ARMII KRAJOWEJ 52°22′58″N 16°57′10″E/52,382830 16,952710
  • dawniej Osiedle Manifestu Lipcowego
  • pętla uliczna: Krucza – Wyzwolenia – Pawia – Orla – Krucza
OSIEDLE STEFANA BATOREGO 52°27′33″N 16°55′37″E/52,459120 16,927050  
ŚWIĄTNICZKI 52°20′10″N 17°00′39″E/52,335980 17,010810  

Pętle autobusowe poza obszarem Poznania[20] edytuj

Nazwa pętli lub miejsce Położenie geograficzne Uwagi
BIEDRUSKO/PARK 52°32′42,72″N 16°56′55,00″E/52,545200 16,948610  
BOGUCIN/PĘTLA 52°25′55,92″N 17°01′09,59″E/52,432200 17,019330 Pętla wykorzystywana jako przystanek
JANIKOWO/OGRODNICZA 52°26′36,60″N 17°01′56,71″E/52,443500 17,032420 Wyznaczone kursy
KOZIEGŁOWY/ZAKŁADY DROBIARSKIE 52°26′29,11″N 17°00′00,86″E/52,441420 17,000240 Dawna nazwa pętli to Koziegłowy Korvita
KOZIEGŁOWY/OSIEDLE LEŚNE 52°27′08,57″N 16°59′29,26″E/52,452380 16,991460  
CZERWONAK/CMENTARZ 52°27′29,34″N 16°59′44,30″E/52,458150 16,995640  
KICIN/PĘTLA 52°27′55,91″N 17°01′14,09″E/52,465530 17,020580  
LUBOŃ/ŻABIKOWO 52°20′42,00″N 16°51′15,88″E/52,345000 16,854410  
ŁĘCZYCA/DWORCOWA 52°19′15,89″N 16°53′08,02″E/52,321080 16,885560  
LUBOŃ/KRĘTA 52°19′13,44″N 16°52′49,94″E/52,320400 16,880540 Pętla wykorzystywana jako przystanek, postój tam mają tylko wyznaczone kursy linii nocnej nr 215
SWARZĘDZ/OSIEDLE RACZYŃSKIEGO 52°23′56,98″N 17°03′53,06″E/52,399160 17,064740 Pętla wykorzystywana jako przystanek
ŻERNIKI/WIEŚ 52°19′56,60″N 17°03′27,00″E/52,332390 17,057500 Jeden kurs w dni robocze z Franowa[21]
KAMIONKI PĘTLA 52°17′10,2″N 16°59′40,5″E/52,286167 16,994583 *pętla wykorzystana jako przystanek

Zajezdnie autobusowe edytuj

Eksploatowane edytuj

  • WA1, ul. Warszawska, nr autobusów: 1501-1999, tabor: IVECO 4010, Kapena, Solaris (wszystkie modele), linie: 146, 148, 152, 154, 157, 159, 160, 162, 163, 166, 167, 168, 171, 173, 174, 176, 177, 178, 181, 182, 183, 184, 185, 188, 189, 190, 191, 194, 196, 198, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 218, 220, 221, 222, 223, 224, 226, 227, 322, 348, 416, 425, 911.
  • WA2, ul. Kacza na Kopaninie (Junikowo), nr autobusów: 1001-1493, tabor: IVECO 4010, Kapena, MAN (wszystkie modele), Solaris (wszystkie modele), linie: 121, 145, 146, 148, 149, 156, 158, 159, 163, 164, 168, 169, 170, 171, 175, 176, 177, 179, 180, 182, 186, 190, 191, 193, 212, 213, 214, 215, 216, 219, 222, 223, 224, 226, 727.

Zlikwidowane edytuj

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Oznaczenie linii 201 dotyczy nocnego tramwaju

Przypisy edytuj

  1. Zbigniew Kopeć, Poznań między wojnami. Opowieść o życiu miasta 1918-1939, Łódź: Księży Młyn, 2013, s. 51, ISBN 978-83-7729-030-9, OCLC 891282668.
  2. a b c Marian Janusz Strenk, To już 80 lat minęło! Rozmowa z dyrektorem przewozów autobusowych - Krzysztofem Książykiem, w: Z Życia MPK Poznań, nr 3(725)/2005, s. 1-2, ISSN 0329-6637
  3. Edmund Nadolski, Kiedy brakowało nam autobusów, w: Z Życia MPK Poznań, nr 1(547)/1996, s. 2, ISSN 0329-6637
  4. a b Komunikacja autobusowa coraz bardziej popularna, w: Z Życia MPK Poznań, nr 7(748)/2006, s. 3, ISSN 0329-6637
  5. a b c d 130 lat komunikacji miejskiej w Poznaniu, w: Z Życia MPK Poznań, nr 6(810)/2010, s. 2-6, ISSN 0329-6637
  6. Marcin Jurczak, Krótka historia francuskiego Berlieta. PeeRka powraca, w: Z Życia MPK Poznań, nr 19(793)/2008, s. 10-11, ISSN 0329-6637
  7. Ikarus 435.05D #1951 – -=[Fotogaleria Transportowa]=-. Phototrans.eu. [dostęp 2015-04-30]. (pol.).
  8. Linia autobusowa A. Poznańska Wiki. [dostęp 2018-11-10]. (pol.).
  9. Janusz Ludwiczak: Pasażerowie chcą przywrócenia "A". lazarz.pl, 2012-09-07. [dostęp 2018-06-21]. (pol.).
  10. a b Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu: Zmiana numeracji poznańskich linii autobusowych od stycznia 2019 r.. ztm.poznan.pl, 2018-06-07. [dostęp 2018-06-14]. (pol.).
  11. a b c Nowy standard na liniach nocnych ZTM od nocy z 1 na 2 marca. Pasażerowie zyskają m.in. bogatszą sieć połączeń i wygodniejsze przesiadki. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu, 2021-02-04. [dostęp 2021-02-28]. (pol.).
  12. [AKTUALIZACJA 23.01.2024] Modyfikacja układu linii autobusowych na północy Poznania - będzie ponowna analiza » Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu [online], poznan.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  13. Propozycja nowego, stałego układu linii tramwajowych » Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu [online], ztm.poznan.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  14. [AKTUALIZACJA 12.12.2023] Korekta planowanego nowego układu linii tramwajowych: „15” zostanie na obecnej trasie, a „trójką” pojedziemy z Naramowic do Unii Lubelskiej » [online], ztm.poznan.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  15. Odbiór Neoplana (pierwszego), w: Z Życia MPK Poznań, nr 5(550)/1996, s. 3, ISSN 0329-6637
  16. Ryszard Luter, Wydarzenia roku 2008, w: Z Życia MPK Poznań, nr 20(794)/2009, s. 4, ISSN 0329-6637
  17. "Polityka taborowa w komunikacji miejskiej-stan obecny i perspektywy na przyszłość, Poznań, Rosnówko, 26-27 kwietnia 2016 roku, SITK RP
  18. Administrator, Elektryczne autobusy na ulicach Poznania [online], mpk.poznan.pl [dostęp 2020-12-09] (pol.).
  19. Administrator, W Poznaniu przybędzie 37 elektrycznych autobusów [online], mpk.poznan.pl [dostęp 2020-12-09] (pol.).
  20. a b Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Rozkład Jazdy.
  21. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu – Rozkład jazdy. [dostęp 2015-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-09)].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj