Bitwa pod Berezyną Górną

Część wielkiej bitwy nad Berezyną w dniach 16–21 maja 1920 r.

Bitwa pod Berezyną Górną – część wielkiej bitwy nad Berezyną. Walki polskiej 1 Armii w czasie majowej ofensywy wojsk Michaiła Tuchaczewskiego w okresie wojny polsko-bolszewickiej.

Bitwa pod Berezyną Górną
Wojna polsko-bolszewicka
Czas

16–21 maja 1920

Miejsce

pod Berezyną Górną

Terytorium

Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich

Przyczyna

majowa ofensywa Frontu Zachodniego

Wynik

zwycięstwo Sowietów

Strony konfliktu
 Polska  Rosyjska FSRR
Dowódcy
K.N. Annenkow
Siły
Część oddziałów:
1 Dywizji L-B
3 Dywizji Piechoty
17 Dywizji Piechoty
56 Dywizja Strzelców
brak współrzędnych

Położenie wojsk przed bitwą

edytuj
Wojsko Polskie

17 maja dowodzenie nad obu armiami przejął gen. Stanisław Szeptycki[1].

Armia Czerwona

Na wschodnim brzegu Berezyny utworzono zgrupowanie uderzeniowe[2]:

Całością sił uderzeniowych dowodził dowódca Frontu Zachodniego Michaił Tuchaczewski[4][5].

Przebieg działań

edytuj

14 maja wojska Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego przeszły do ofensywy[6]. 16 maja 1 Dywizja Litewsko-Białoruska wycofała się nad Berezynę. Tu rozpoczęło się jej luzowanie przez oddziały odwodowej 3 Dywizji Piechoty Legionów. W czasie tego manewru w okolicy Małej Czernicy na wileński pułk strzelców i I/9 pułku piechoty Legionów uderzyła sowiecka 56 Dywizja Strzelców, a na III/9 pp Leg. stojący na przedmościu Berezyny nacierała 15 BS, zaś 13 BS zaatakowała Mościszcze. Wszystkie te ataki odparto. I BLB po zluzowaniu odeszła do odwodu armii w okolicę Dziedziny. I/9 pp powrócił w skład pułku, a na jego miejsce przybył 8 pułk piechoty Legionów, który obsadził odcinek od jeziora Mieżusoł wzdłuż Czernicy[7].

18 maja Sowieci wznowili natarcie. 3 Dywizja Piechoty Legionów nie wytrzymała uderzenia i jej oddziały cofnęły się nad Czernicę. Sowiecka 15 Brygada Strzelców opanowała przedmoście Berezyny, a 13 BS odrzuciła oddziały II Brygady Litewsko-Białoruskiej i II/9 pp Leg. i zajęła Lipsk[8]. Polskie kontrataki nie odniosły powodzenia[7]. W tym czasie, będący na prawym skrzydle ugrupowania operacyjnego 4 Armii[a], 24 pułk piechoty wysłał dwa wzmocnione artylerią bataliony do Karolina i wzmocnił obronę II BLB[9].

18 i 19 maja na zagrożony odcinek przybyły także dwa bataliony 17 Dywizji Piechoty[b] pod dowództwem ppłk. Juliusza Padlewskiego-Skorupki i zluzowały pododdziały II BLB[12]. Ponadto z Dokszyc przybył 7 pułk piechoty Legionów.

Trwające 19 maja walki o odbicie Berezyny skończyły się dla strony polskiej fiaskiem. 15 Brygada Strzelców utrzymała miasto, a 13 Brygada Strzelców odrzuciła II BLB. Sowieci podciągnęli też odwody na tym kierunku. W okolice Brodu przegrupowała się 86 Brygada Strzelców[13].

20 maja Polacy podjęli jeszcze jedną, nieudaną próbę odebrania Lipska i Mościszcza. Walki w okolicy Zahołowia, Ulesia i Bereśniówki zakończyły odwrót wojsk polskich na tym kierunku[14].

  1. 24 pułk piechoty 15 maja wycofał się znad kanału berezyńskiego na zachodni brzeg Berezyny[7].
  2. Były to bataliony: I/67 pp kpt. Felicjana Maryńskiego (zginął pod Lipskiem[10]) i III/69 pp ppor. Domagalskiego[11][12].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj