Wikipedia

Dreamfall Chapters

gra wideo z 2014 roku

Dreamfall Chapters (norw. Drømmefall Kapitler) – komputerowa gra przygodowa z serii The Longest Journey. Stworzona została przez niezależne studio Red Thread Games założone przez Ragnara Tørnquista, scenarzystę i reżysera dwóch poprzednich części serii, The Longest Journey: Najdłuższa podróż oraz Dreamfall: The Longest Journey, wydanych przez Funcom. Produkcja tytułu została sfinansowana dzięki kampanii crowdfundingowej w serwisie Kickstarter, która trwała od 8 lutego do 10 marca 2013 roku, przynosząc ponad 1,5 mln USD funduszy. Na komputerach osobistych ukazała się w pięciu odcinkach w okresie od 21 października 2014 roku do 17 czerwca 2016 roku. Na konsolach PlayStation 4 i Xbox One ukazała się 5 maja 2017 roku jako kompletny produkt w wersji The Final Cut, później 21 lipca 2017 wersję tę wydano także na komputery osobiste.

Dreamfall Chapters
Producent

Red Thread Games, Blink Studios

Wydawca

Red Thread Games

Dystrybutor

Steam[1], GOG.com[1], Humble Store[1]

Seria gier

The Longest Journey

Reżyser

Ragnar Tørnquist

Projektant

Martin Bruusgaard

Artysta

Christer Sveen, Sigbjørn Galåen

Główny programista

Quintin Pan, Audun Tørnquist

Scenarzysta

Ragnar Tørnquist, Dag Scheve

Kompozytor

Simon Poole

Silnik

Unity 5[2]

Data wydania

Windows
Book One: Reborn
21 października 2014[1]
Book Two: Rebels
12 marca 2015[3]
Book Three: Realms
25 czerwca 2015[4]
Book Four: Revelations
3 grudnia 2015[5]
Book Five: Redux
17 czerwca 2016[6]
The Final Cut
21 lipca 2017

PlayStation 4, Xbox One
5 maja 2017[7]

Gatunek

gra przygodowa

Tryby gry

gra jednoosobowa

Kategorie wiekowe

PEGI: 16[8]

Język

angielski, francuski, niemiecki, norweski

Wymagania sprzętowe
Platforma

Microsoft Windows, OS X, Linux, PlayStation 4, Xbox One

Nośniki

DVD, dystrybucja cyfrowa

Wymagania

Minimalne[9]

Zalecane[9]

  • Windows 7 64-bit, OS X v10.9, Linux Kernel 3.0
  • procesor Quad Core i5 2,5 GHz
  • 8 GB RAM
  • karta graficzna ATI lub Nvidia z 2 GB VRAM
  • szerokopasmowe połączenie z Internetem
  • DirectX 11
  • 20 GB na dysku twardym
  • karta dźwiękowa
Poprzednia gra w serii

Dreamfall: The Longest Journey (2006)

Strona internetowa

Fabuła

edytuj

Świat gry

edytuj

Akcja Dreamfall Chapters, podobnie jak dwóch poprzednich tytułów z serii, osadzona jest w dwóch światach równoległych: Stark, dystopicznej wizji Ziemi w 2220 roku, oraz Arkadii, jej magicznym odpowiedniku. Równowaga między światami nie pozwala na podróżowanie pomiędzy nimi, lecz bohaterki Najdłuższej podróży i Dreamfalla (odpowiednio April Ryan i Zoë Castillo) odkryły różne sposoby na przechodzenie z ich rodzimego Starku do Arkadii i z powrotem.

Po katastrofalnej Awarii, będącej wynikiem wydarzeń z Najdłuższej podróży w 2209 roku, społeczeństwo w Stark rozpada się[10], gdyż miliardy ludzi uzależniło się od technologii świadomego śnienia wynalezionej przez korporację WatiCorp. Tymczasem w Arkadii złowrogie Imperium Azadi ponownie umacnia swoją władzę na skutek „zbierania snów” przez wieżę, którą wybudowali w mieście Markurii[11].

Postacie

edytuj

Gracz kieruje trzema postaciami: Zoë Castillo, Kianem Alvane[12] (gracz wcielał się w nich również w Dreamfallu) oraz Sagą, nową bohaterką, która pojawia się w pierwszym odcinku gry jako niemowlę[13]. Los April Ryan, protagonistki Najdłuższej podróży i trzeciej głównej bohaterki Dreamfallu, która w poprzedniej części została prawdopodobnie zabita, pozostaje nieznany[11]. Jej aktorka głosowa – Sarah Hamilton – jest zaangażowana w tworzenie gry, jednak jej rola nie została ujawniona[14]. Aktorka głosowa Zoë, Ellie Conrad-Leigh, wyraziła gotowość do powtórzenia swojej roli[15], lecz Red Thread Games nie potwierdziło oficjalnie jej powrotu. Aktorem głosowym Kiana jest Nicholas Boulton, który zastąpił Gavina O'Connora z Dreamfalla.

Powrócą też inne postacie, takie jak: Kruk, Ślepy Bob, Benrime Salmin, Roper Klacks, Abnaxus[16], Vagabond, Brian Westhouse, Emma de Vrijer i Reza Temiz[11].

Tematyka

edytuj

Podtytuł „Chapters” odnosi się do tematu gry, który Tørnquist opisuje jako „rozdziały życia” oraz „życie w rozdziałach”, takich jak narodziny, życie, śmierć[17]. Fabuła gry przedstawi około rok życia bohaterów, rozpoczynając się wiosną, a kończąc zimą, i zostanie podzielona na trzy „księgi”, każda rozgrywająca się w określonej porze roku (latem, jesienią i zimą[18]) i dotycząca danego etapu życia[19].

Innym tematem będą opowieści i ich przemiana w rzeczywistość. Kraina „czasu narracji” występująca w grze jest miejscem, w którym rozpoczyna się każda historia, a sny stają się rzeczywistością[11], a twórcy wymieniają mitologię aborygeńską jako inspirację (zobacz czas snu)[20].

Megamiasto Europolis zostanie zaprezentowane jako cena, którą Europa musiała zapłacić za setki lat imperializmu, polityki reakcyjnej, marnotrawienia pieniędzy i uprzemysłowiania. Ragnar Tørnquist w wywiadzie dla serwisu Rock, Paper, Shotgun powiedział, że w Dreamfall Chapters na pewno znajdzie się element polityczny, podobnie jak był w Dreamfallu[21].

Streszczenie

edytuj

Fabuła gry rozpoczyna się kilka miesięcy po zakończeniu Dreamfalla i skupia się na Zoë Castillo, protagonistce Dreamfalla, która uratowała Stark przed Zakłóceniami, ale została zdradzona i zapadła w śpiączkę. Podczas gdy jej ciało leży w szpitalu w Casablance bez dużych szans na przebudzenie[10], świadomość Zoë jest uwięziona w krainie „czasu narracji”, która została krótko pokazana w poprzedniej grze. Pod kontrolą gracza Zoë używa swoich mocy do kontroli snów i pomaga uwięzionym w swoich snach użytkownikom technologii świadomego śnienia, a następnie ucieka z czasu narracji, przybywa do Europolis (dystopicznego megalopolis pokrywającego większą część Europy Środkowej i Zachodniej[21]) i w końcu do Arkadii. Tam znajduje się drugi protagonista Dreamfalla, Kian Alvane, elitarny żołnierz Azadi, który oczekuje na karę śmierci za zdradę stanu w więzieniu w Markurii. Zostaje jednak uratowany przez ruch oporu, do którego dołącza i z którym współpracuje, aby odkryć plany przedstawicieli Imperium Azadi w Markurii.

W Chapters zawarte jest streszczenie poprzedniej gry, które ma ułatwić nowym graczom zagłębienie się w historię.

Rozgrywka

edytuj

Gra Dreamfall Chapters jest tworzona na silniku Unity[22] i zawiera duże, trójwymiarowe lokacje, w przeciwieństwie do dwuwymiarowych teł w Najdłuższej podróży i mniejszych trójwymiarowych poziomów w Dreamfallu. Chociaż świat gry nie jest całkowicie otwarty, to w grze znajduje się kilka nieliniowych poziomów, takich jak Europolis i Markuria[21], a gracz jest nagradzany za zwiedzanie lokacji i znajdowanie sekretów[23]. Obszary zmieniają się w trakcie rozgrywki w zależności od pory roku.

Gracze sterują postaciami z perspektywy trzeciej osoby używając klawiatury, myszy lub gamepada. Postacie i przedmioty, z którymi można wejść w interakcję, są podświetlane na ekranie, a oddziaływanie z nimi następuje poprzez użycie prostego interfejsu wskaż i kliknij i menu kontekstowego[24]. Choć produkcja wspiera kontrolery gier, to optymalizowana jest dla komputerów osobistych. Rozgrywka skupia się na eksplorowaniu poziomów i poznawaniu historii[25] oraz rozwiązywaniu zagadek[11]. Interfejs gry jest domyślnie ukryty, by ułatwić wczuwanie się w grę[18]. W rozgrywce Dreamfall Chapters nie ma elementów walki i skradania się[26].

Choć fabuła gry jest liniowa i ma ustalony wynik końcowy[27], gracze mogą podjąć kilka decyzji podczas rozgrywki, które wpłyną na dalsze wydarzenia w historii, lecz nie na zakończenie. Opcjonalne internetowe opcje społecznościowe pozwalają graczom na odkrywanie (zarówno przed podjęciem decyzji, jak i po), jakich wyborów w danej sytuacji dokonali inni gracze, a w szczególności ich znajomi[28]. Obecny w grze dziennik, podobny do pamiętnika April Ryan w Najdłuższej podróży, śledzi na bieżąco rozwój fabuły[18].

Obsada głosowa

edytuj

W oryginalnej wersji językowej głosu głównym bohaterom gry użyczyli[29]:

  • Charlotte Ritchie jako Zoë Castillo
  • Nicholas Boulton jako Kian Alvane
  • Roger Raines jako Kruk
  • Ralph Byers jako Brian Westhouse / Roper Klacks
  • Jessica Henwick jako Enu / Hanna Roth
  • Mark Healy jako Vamon / Roman Zelenka i inni
  • Dave Fennoy jako Likho
  • Katie Lyons jako Anna
  • Jonathan Dow jako Warden Murron / Onor Hileriss
  • Nathaniel Parker jako Hami / Sully / Ulvic
  • Susan Brown jako Queenie / Bandu-Ma-Seri / Lady Alvane
  • Leo Staar jako Reza Temiz
  • Louis Suc jako Bip
  • Sarah Hamilton (gościnnie) jako April Ryan (główna bohaterka dwóch poprzednich części gry)

Tworzenie

edytuj

Funcom, producent oryginalnych gier The Longest Journey i Dreamfall, po raz pierwszy zapowiedział Dreamfall Chapters 1 marca 2007 roku[30]. Pomimo że już wtedy jej fabuła była gotowa[31], produkcja nie mogła zostać rozpoczęta aż do 2012 roku, gdyż wszyscy twórcy Dreamfalla (w tym Tørnquist) pracowali dla Funcomu nad grą MMORPG o nazwie The Secret World[32].

Preprodukcja

edytuj

1 listopada 2012 roku ogłoszono, że nowo założone przez Ragnara Tørnquista studio Red Thread Games rozpoczęło preprodukcję Dreamfall Chapters. Z powodu skoncentrowania się Funcomu na grach online, firma postanowiła przekazać prawa do marki The Longest Journey studiu Tørnquista, które miało sfinansować i wyprodukować grę niezależnie[33]. Choć razem z Tørnquistem z Funcomu do Red Thread Games nie przeszedł wtedy żaden inny pracownik[25], jego studio zatrudniło wiele osób pracujących nad oryginalnym Dreamfallem, które od tego czasu odeszły z Funcomu, a także nawiązało współpracę ze studiem Blink Studios, którego pracownicy też tworzyli Dreamfalla[18] i nabyli doświadczenia w używaniu silnika Unity[10].

Finansowanie

edytuj

Po pierwotnej zapowiedzi tytułu Norweski Fundusz Filmowy przyznał Funcomowi grant na badanie metod dystrybucji cyfrowej gier epizodycznych, który miał zostać wykorzystany do początkowego sfinansowania rozwoju gry[30]. Jednakże po wstrzymaniu jej produkcji, grant zwrócono Funduszowi[34].

Norweski Instytut Filmowy (następca Funduszu) zapewnił Red Thread Games w listopadzie 2012 roku nowy grant na preprodukcję Dreamfall Chapters liczący 1 mln NOK (ok. 174 000 USD)[35]. 8 lutego 2013 roku rozpoczęła się kampania crowdfundingowa gry w serwisie Kickstarter, a jej celem było zebranie 850 000 USD. Twórcy oznajmili, że niezbędny budżet potrzebny na stworzenie tytułu wynosi około 1 mln USD (w porównaniu do 5 mln budżetu na Dreamfall i około 2–3 mln na Najdłuższą podróż), a do pieniędzy z Kickstartera dodadzą przyszłe granty i własne fundusze. Przed rozpoczęciem kampanii studio Red Thread Games poświęciło kilka miesięcy na analizę poprzednich udanych kampanii na Kickstarterze, takich jak Project Eternity i Broken Sword: The Serpent's Curse, aby lepiej zaplanować ich własny projekt[32].

Wymaganą kwotę zabrano 16 lutego, o wiele szybciej niż zakładali producenci[36][37]. Aby zachęcić do dalszego wspierania gry ujawniono kilka celów dodatkowych. Do zakończenia kampanii udało się osiągnąć takie cele jak: wersje na systemy operacyjne Linux i Mac OS, bardziej rozbudowaną fabułę, kilka nowych lokacji i postaci, ulepszoną ścieżkę dźwiękową, interaktywny komiks, francuską i niemiecką wersję językową oraz komentarz reżyserski[38]. Ostatnim celem, który wymagał 2 mln USD, była gra The Longest Journey Home, tradycyjna dwuwymiarowa gra przygodowa z April Ryan jako główną bohaterką, która miała zapełnić dziesięcioletnią przerwę w fabule pomiędzy Najdłuższą podróżą a Dreamfallem, a także kontynuować po wydarzeniach z Chapters, aby pokazać koniec jej historii[39]. Gdyby cel został spełniony, Red Thread Games rozpoczęłoby prace nad The Longest Journey Home zaraz po ukończeniu Dreamfall Chapters[40], lecz na razie plany jej stworzenia zostały anulowane[41].

Kampania na Kickstarterze zakończyła się 10 marca, a twórcy otrzymali 1 538 425 USD, czyli 180% wymaganej kwoty, co pozwoliło na dodanie do gry dodatkowych elementów. Ponadto podczas kampanii zebrano ponad 34 000 USD za pomocą usługi PayPal, a Red Thread Games w czasie tworzenia gry nadal zbierało w ten sposób fundusze.

30 maja 2013 roku Norweski Instytut Filmowy przyznał Red Thread Games na produkcję gry drugi grant w wysokości 1,5 mln NOK (ok. 257 000 USD), a 16 maja 2014 roku trzeci o wartości 2 mln NOK (ok. 337 000 USD)[42][43].

Produkcja

edytuj

Tørnquist oświadczył, że w porównaniu do The Longest Journey i Dreamfall zespół produkujący grę nie będzie musiał spędzić zbyt dużo czasu na tworzeniu podstawowych technologii i narzędzi dla Dreamfall Chapters, dzięki czemu skupi się bardziej na zawartości gry takiej jak poziomy, projekty postaci i efekty specjalne. Jest to spowodowane wykorzystaniem zewnętrznego silnika gry Unity[26].

22 czerwca 2013 roku na targach Rezzed w Birmingham Red Thread Games pokazało działającą wersję roboczą gry, prezentując ich koncepcję „przestrzeni gry” i podejście do wyborów fabularnych, a także opcji internetowych pozwalających na poznanie decyzji innych graczy. Przedstawionym poziomem była część Europolis, która mieści się na terenach dzisiejszej Pragi[28].

Przechwytywanie ruchu dla animacji w grze został wykonany dzięki dwóm urządzeniom Kinect 2 i oprogramowaniu iPi Soft[44].

Wydanie czwartego epizodu zostało opóźnione z powodu zmiany silnika gry z Unity 4 na Unity 5 i nieoczekiwanych problemów z tym związanych[45]. Przejście na Unity 5 było konieczne między innymi w celu poprawy wydajności i stabilności gry, zmiany edytora z wersji 32-bitowej na 64-bitową oraz przygotowania portów na inne platformy sprzętowe[45]. Aktualizacja gry z silnikiem Unity w wersji 5.2 ukazała się 23 listopada 2015 roku[2]. Prace nad zmianą silnika były przeprowadzane przez pięciu deweloperów, trwały około czterech miesięcy i przyniosły studiu 150 tysięcy dolarów strat[46].

Wydanie

edytuj

W 2007 roku Dreamfall Chapters zostało zapowiedziane jako gra epizodyczna[30], później porzucono ten pomysł na rzecz pełnowymiarowego tytułu, którego preprodukcję rozpoczęto w 2012 roku[17].

Pomimo że domyślną formą dystrybucji jest wolna od zabezpieczeń DRM dystrybucja cyfrowa, wspierającym projekt na Kickstarterze zaoferowano kilka typów limitowanych edycji pudełkowych. Wydania te zostały podzielone od zwykłej edycji kolekcjonerskiej do bogatej smoczej edycji, zawierającej wiele cyfrowych i materialnych bonusów[11][47]. 17 kwietnia 2013 roku Dreamfall Chapters zostało zaakceptowane do dystrybucji w serwisie Steam za pomocą usługi Greenlight[48].

Docelowo gra miała zostać wydana w listopadzie 2014 roku jako kompletna produkcja. Jednak w czerwcu 2014 roku Ragnar Tørnquist ogłosił, że z powodu większej i bardziej ambitniej historii niż pierwotnie zakładano, studio zdecydowało się wrócić do formy epizodycznej. Gra została podzielona na pięć odcinków, z których pierwszy, zatytułowany Dreamfall Chapters Book One: Reborn, pojawił się 21 października 2014 roku. Platformami docelowymi są Microsoft Windows, OS X i Linux[23], gdyż zdaniem twórców tam właśnie są fani serii The Longest Journey. Pod uwagę brano też wersję na Wii U, ale z niej zrezygnowano[49][50][51]. 12 sierpnia 2014 roku na targach gamescom zapowiedziano, że w przypadku konsol tytuł zostanie tymczasowo wydany wyłącznie na PlayStation 4[52]. Gra jest tworzona w języku angielskim[26], a producent potwierdził tłumaczenia na języki norweski, niemiecki i francuski[16]. Zapowiedziano także polską wersję językową z dubbingiem, która miała powstać dzięki współpracy cdp.pl i IMGN.pro, lecz z powodu późniejszego podzielenia tytułu na odcinki plany te porzucono[53][54].

Premiera ostatniego epizodu odbyła się 17 czerwca 2016 roku[6]. Następnie 5 maja 2017 roku gra została wydana na PlayStation 4 i Xbox One jako kompletny produkt z dodatkową zawartością i usprawnieniami[55], wersję tę wydano także na komputery osobiste 21 lipca 2017 roku.

Odbiór

edytuj
Średnia ocen z recenzji
Gra GameRankings Metacritic
Book One: Reborn PC: 74,21% (z 19 recenzji)[56] PC: 72/100 (z 29 recenzji)[57]
Book Two: Rebels PC:74,17% (z 6 recenzji)[58] PC: 71/100 (z 8 recenzji)[59]
Book Three: Realms PC: 70% (z 2 recenzji)[60]
Book Four: Revelations PC: 100% (z 1 recenzji)[61]


Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d Ragnar Tørnquist: A message from Ragnar. Kickstarter, 2014-06-27. [dostęp 2014-06-27]. (ang.).
  2. ↑ a b Red Thread Games: Unity 5 version exits beta, available to all. steamcommunity.com. [dostęp 2015-11-23]. (ang.).
  3. ↑ Red Thread Games: Dreamfall Chapters Book Two will be delayed 48 hours. Kickstarter, 2015-03-10. [dostęp 2015-03-10]. (ang.).
  4. ↑ Red Thread Games: Realms open up June 25th. Kickstarter, 2015-06-22. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  5. ↑ Red Thread Games: Dreamfall Chapters Book Four: Revelations arrives December 3rd!. Twitter. [dostęp 2015-11-30]. (ang.).
  6. ↑ a b Red Thread Games: And the Book Five release date is…. Kickstarter, 2016-06-09. [dostęp 2016-06-10]. (ang.).
  7. ↑ Piotr Bicki: Dwa światy w zwiastunie konsolowych wersji Dreamfall Chapters. Eurogamer.pl, 2017-04-12. [dostęp 2017-04-20]. (pol.).
  8. ↑ Dreamfall Chapters. s. pegi.info. [dostęp 2015-06-22]. (pol.).
  9. ↑ a b Dreamfall Chapters. Steam. [dostęp 2014-07-01]. (ang.).
  10. ↑ a b c Adam Smith: Journey's End: Dreamfall Chapters Interview – Part One. Rock, Paper, Shotgun, 2013-02-08. [dostęp 2013-07-04].
  11. ↑ a b c d e f Red Thread Games: Dreamfall Chapters: The Longest Journey. Kickstarter, 2013-02-08. [dostęp 2013-07-04].
  12. ↑ Red Thread Games: Video update! New gameplay & a second character!. Kickstarter, 2013-03-07. [dostęp 2013-07-04].
  13. ↑ Ragnar Tørnquist: Passion for money, Myrshnik, legal issues and the East Village. 2009-06-08. [dostęp 2013-07-04].
  14. ↑ Red Thread Games: Update #5: The voice of April Ryan returns!. Kickstarter, 2013-02-13. [dostęp 2013-07-04].
  15. ↑ Marty Mulrooney: In Conversation With Ellie Conrad Leigh (Zoë Castillo, Dreamfall: The Longest Journey). Alternative Magazine Online, 2012-11-06. [dostęp 2013-07-04].
  16. ↑ a b Red Thread Games: Update #12: The Loremaster achieved! Additional stretch goals revealed!. Kickstarter, 2013-02-20. [dostęp 2013-07-04].
  17. ↑ a b Robert Purchese: Dreamfall Chapters will be a single-player adventure game for PC and Mac. Eurogamer, 2012-11-09. [dostęp 2013-07-04].
  18. ↑ a b c d Audun Rodem: Sniktitt: Drømmefall Kapitler. Gamer.no, 2013-02-08. [dostęp 2013-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-20)]. (norw.).
  19. ↑ Emily Gera: Dreamfall Chapters first details revealed, will feature three playable characters. Vox Media, 2012-12-14. [dostęp 2013-07-04].
  20. ↑ Adam Smith: Journey’s End: Dreamfall Chapters Interview Part 2. Rock, Paper, Shotgun, 2013-02-11. [dostęp 2013-07-04].
  21. ↑ a b c Adam Smith: Stark Contrasts: Dreamfall Chapters’ Cyberpunk City. Rock, Paper, Shotgun, 2013-02-22. [dostęp 2013-07-04].
  22. ↑ Red Thread Games: Update #4: New screenshot, shipping update & a suggestion. Kickstarter, 2013-02-12. [dostęp 2013-07-04].
  23. ↑ a b Red Thread Games: Update #11: Mac & Linux versions are GO! New video update!. Kickstarter, 2013-02-18. [dostęp 2013-07-04].
  24. ↑ Red Thread Games: Update #6: 90% funded & first prototype video footage!. Kickstarter, 2013-02-15. [dostęp 2013-07-04].
  25. ↑ a b Adam Smith: Keep The Faith: Dreamfall Chapters Interview. Rock, Paper, Shotgun, 2012-11-01. [dostęp 2013-07-04].
  26. ↑ a b c David Grundström: Interview with Ragnar Tørnquist (Red Thread Games, Dreamfall: Chapters). Megazine.se, 2013-03-01. [dostęp 2013-07-04].
  27. ↑ Kevin VanOrd: Dreamfall Chapters: Keeping Faith in the Long Journey Ahead. GameSpot, 2013-02-08. [dostęp 2013-07-04].
  28. ↑ a b Robert Purchese: Red Thread demos Dreamfall Chapters live on stage at Rezzed 2013. Eurogamer, 2013-06-22. [dostęp 2013-07-04].
  29. ↑ Dreamfall Chapters [online], Filmweb [dostęp 2018-06-25] (pol.).
  30. ↑ a b c Funcom awarded grant from Norwegian Film Fund. GamesIndustry.biz, 2007-03-01. [dostęp 2013-07-04].
  31. ↑ Ragnar Tørnquist: Dream a little dream(fall) for me. 2009-02-27. [dostęp 2013-07-04].
  32. ↑ a b Ingmar Böke: Dreamfall Chapters – Ragnar Tørnquist. Adventure Gamers, 2013-03-01. [dostęp 2013-07-04].
  33. ↑ Pre-Production Begins On New Game In The Longest Journey Saga. Funcom, 2012-11-01. [dostęp 2013-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-04)].
  34. ↑ Lasse Lervik: Vi er noen av de aller beste på spillhistorier. PressFire.no, 2012-11-21. [dostęp 2013-07-04]. (norw.).
  35. ↑ Drømmefall Kapitler. Norwegian Film Institute, 1 listopada 2012. [dostęp 2013-07-04]. (norw.).
  36. ↑ Red Thread Games: We made it! $850K! Dreamfall Chapters is funded!. Kickstarter, 2013-02-16. [dostęp 2013-07-04].
  37. ↑ Jessica Conditt: Dreamfall Chapters: The Longest Journey hits Kickstarter goal ahead of schedule. JoyStiq.com, 2013-02-17. [dostęp 2013-07-04].
  38. ↑ Robert Purchese: Dreamfall Chapters: The Longest Journey Kickstarter Ends in Resounding Success. Eurogamer, 2013-03-11. [dostęp 2013-07-04].
  39. ↑ Kevin VanOrd: Taking The Longest Journey Home. GameSpot, 2013-03-01. [dostęp 2017-05-24].
  40. ↑ For pledgers, some information about The Longest Journey Home. Red Thread Games, 2013-03-02. [dostęp 2013-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-09)].
  41. ↑ Ragnar Tørnquist: Play Book Five first! The Longest Journey Home will probably never happen. At least not for a long, long time.. Twitter, 2016-06-09. [dostęp 2016-06-12]. (ang.).
  42. ↑ Joachim Froholt: Syv millioner til norske spill. Gamer.no, 2013-05-30. [dostęp 2013-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-31)]. (norw.).
  43. ↑ Utviklingstilskudd til ti nye spill. nfi.no, 2014-05-16. [dostęp 2014-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-14)]. (norw.).
  44. ↑ Ragnar Tørnquist: Fun fact: we use twin Kinect 2s for all the mocap in Dreamfall Chapters.. Twitter, 2015-11-29. [dostęp 2015-12-10]. (ang.).
  45. ↑ a b Ragnar Tørnquist: Unity 5, Book Four & delays — an update from Ragnar. Kickstarter, 2015-10-22. [dostęp 2015-10-22]. (ang.).
  46. ↑ Ragnar Tørnquist: Dreamfall Chapters, Extreme Makeover Edition, or: The Rocky Road to Unity 5. medium.com, 2015-11-24. [dostęp 2015-12-10]. (ang.).
  47. ↑ Red Thread Games: Update #3: Boxes & surprises. Kickstarter, 2013-02-12. [dostęp 2013-07-04].
  48. ↑ Alden Kroll: Sixth Set of Titles Greenlit Today. Valve Corporation, 2013-04-17. [dostęp 2013-07-04].
  49. ↑ Dream of Dreamfall Chapters for PS4 in 2014. PSMania.net, 2013-05-28. [dostęp 2013-07-04].
  50. ↑ Neil Long: Indies on Wii U: why working with Nintendo is easier than you think. Edge, 2013-07-24. [dostęp 2013-07-30]. (ang.).
  51. ↑ Red Thread Games: We would love to make a WiiU game. Something that fits the platform better than #Dreamfall #Chapters.. Twitter, 2014-08-14. [dostęp 2014-08-14]. (ang.).
  52. ↑ Red Thread Games: PC is still first! #PS4 gets the *console* exlusive.. Twitter, 2014-08-12. [dostęp 2014-08-12]. (ang.).
  53. ↑ Dreamfall Chapters to get Polish language version!. Red Thread Games, 2013-03-05. [dostęp 2013-07-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-19)].
  54. ↑ Jakub Mirowski: Dreamfall: Chapters bez polskiego wydawcy i lokalizacji. Gry-Online, 2014-10-12. [dostęp 2014-10-12]. (pol.).
  55. ↑ Ragnar Tørnquist: It won’t be episodic on PS4 — we’re releasing it as one, big game…with plenty of improvements & extras.. Twitter, 2016-06-09. [dostęp 2016-06-10]. (ang.).
  56. ↑ Dreamfall Chapters: Book One: Reborn. GameRankings. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  57. ↑ Dreamfall Chapters: Book One: Reborn. Metacritic. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  58. ↑ Dreamfall Chapters: Book Two: Rebels. GameRankings. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  59. ↑ Dreamfall Chapters: Book Two: Rebels. Metacritic. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  60. ↑ Dreamfall Chapters: Book Three: Realms. GameRankings. [dostęp 2015-06-22]. (ang.).
  61. ↑ Dreamfall Chapters: Book Four: Revelations. GameRankings. [dostęp 2016-03-12]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dreamfall_Chapters&oldid=72902111”