Henryk Konic (ur. 15 stycznia 1860 w Warszawie, zm. 10 maja[1] 1934 w Warszawie) – polski adwokat, publicysta, polityk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego.

Henryk Konic
Ilustracja
Henryk Konic, 1907
Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1860
Warszawa

Data i miejsce śmierci

10 maja 1934
Warszawa

Deputowany do II Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
Okres

od 20 lutego 1907
do 2 czerwca 1907

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Komandor Orderu Korony (Belgia) Kawaler Orderu Korony Włoch Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Grób Henryka Konica

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie żydowskiej, jako syn przemysłowca Samuela (1821-1879) i Karoliny Kronenberg (1826-1913).

W 1881 ukończył studia prawnicze na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Początkowo aplikował przy Sądzie Okręgowym w Warszawie jako kandydat do posad sądowych w wydziale cywilnym i hipotecznym. Następnie został pomocnikiem (ówczesny odpowiednik aplikanta adwokackiego) adwokata Leona Krysińskiego.

Od 1881 współpracował z Gazetą Sądową Warszawską, w 1897 został jej redaktorem naczelnym, funkcję tę pełnił aż do śmierci.

W 1886 został wpisany na listę adwokatów. Był radcą prawnym Kolei Nadwiślańskiej, Banku Handlowego w Warszawie, Zakładów Żyrardowskich i Kasy im. Józefa Mianowskiego.

Był członkiem Związku Postępowo-Demokratycznego, założycielem Polskiej Partii Postępowej. W 1907 zasiadał w Drugiej Dumie jako wiceprezes Koła Polskiego i deputowany z guberni płockiej. Wraz z Franciszkiem Nowodworskim i Janem Steckim opracował projekt nadania autonomii Królestwu Polskiemu. Projekt, wzorowany na autonomii galicyjskiej, przewidywał przywrócenie stanowiska namiestnika, ustanowienie odrębnego, polskiego Sejmu, skarbu i sądownictwa. W skład rosyjskiego rządu miał wejść minister do spraw polskich. Tak daleko idąca propozycja była nie do przyjęcia dla władców Rosji, toteż podpisany przez 46 posłów polskich w dniu 19 kwietnia 1907, a złożony przewodniczącemu Dumy Fiodorowi Gołowinowi 23 kwietnia 1907 projekt nie doczekał się realizacji. 30 kwietnia 1907 deputowany Konic poparł wniosek rządu dotyczący zwiększenia skali poboru do wojska i wygłosił na forum Dumy mowę z której wynikało, że potęga Rosji, w tym potęga wojskowa, leży w dobrze pojętym interesie narodu polskiego.

Po wybuchu I wojny światowej został członkiem powstałego wówczas Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Warszawie. Współtworzył także pierwsze polskie sądy obywatelskie i przewodniczył Wydziałowi Sądowemu Komitetu Obywatelskiego Miasta Warszawy, zalążkowi polskiego sądownictwa.

W 1915 został internowany przez Niemców i przebywał w obozach w Szczypiornie, Lubaniu oraz Getyndze. Był członkiem Komisji Sejmowo-Konstytucyjnej Tymczasowej Rady Stanu[2].

Po odzyskaniu niepodległości wszedł w skład Komisji Kodyfikacyjnej, stanął na czele jej Wydziału Prawa Cywilnego i objął przewodnictwo podkomisji odpowiedzialnej za opracowanie projektu kodeksu zobowiązań. Ponadto był członkiem Głównej Komisji Ziemskiej, prezesem Naczelnej Rady Adwokackiej w latach 1929–1930 i 1931–1932, prezesem Polskiego Prawniczego Komitetu Radiowego. Był prezesem Sądu Dyscyplinarnego Izby Adwokackiej w Warszawie i Stowarzyszenia Polsko-Francuskiego w Warszawie. Był członkiem rady Banku Handlowego i zarządu Towarzystwa Elektryczność.

Od 1919 wykładał prawo rzeczowe, prawo osobowe i prawo małżeńskie na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie był profesorem.

W 1927 utworzył Towarzystwo Popierania Wiedzy Prawniczej, którego zadaniem było przejęcie wydawania Gazety Sądowej Warszawskiej. Zapoczątkował czterotomowy, encyklopedyczny projekt wydawniczy: Encyklopedię podręczną prawa prywatnego, którą w 1939 roku wydała w Warszawie Biblioteka Polska[3].

Był właścicielem dóbr Ratów.

Był żonaty z Henryką Wolfson (1879-1944), z którą miał dwóch synów: Kazimierza (1900-1904) i Tomasza (1902-1943).

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 66-1-23/24)[4]

Odznaczenia

edytuj

Wybrane publikacje

edytuj
  • Rolnictwo i handel za czasów Księztwa Warszawskiego (1807–1815), Warszawa 1881
  • Podręcznik dla władz gminnych obejmujący zbiór przepisów i postanowień, obowiązujących władze gminne w Królestwie Polskiem, Warszawa 1883, wraz z Henrykiem Olszewskim
  • Kartka z dziejów oświaty w Polsce: władze oświecenia publicznego i oświata elementarna w Księztwie Warszawskim, Kraków 1895
  • Dzieje prawa małżeńskiego w Królestwie Polskiem (1818–1836), Warszawa 1903
  • Komisya rządząca 1807 r., Warszawa 1904
  • Samorząd gminny w Królestwie Polskiem w porównaniu z innemi krajami europejskimi, Warszawa 1906
  • Służebności w prawie cywilnem (rzeczowem): dodatek do wykładów uniwersyteckich prof. H. Konica, Warszawa 1927
  • Encyklopedia podręczna prawa prywatnego: założona przez Henryka Konica, Warszawa 1939.

Przypisy

edytuj
  1. Reychman podaje 11 maja.
  2. Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 219.
  3. Encyklopedia podręczna prawa prywatnego: założona przez Henryka Konica, t. 1-4, T. 1 (614 s.), T. 4 (1885-2428 s.), red. Fryderyk Zoll i Jan Wasilkowski, Warszawa: Bibljoteka Polska, 1939.
  4. Cmentarz Stare Powązki: WOLFSONOWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-11-30].
  5. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 18.
  6. a b c Zbigniew Landau: Henryk Konic (Konitz), Polski Słownik Biograficzny T. XIII.

Bibliografia

edytuj
  • Zdzisław Krzemiński, Sławni warszawscy adwokaci, Kraków 1999.
  • Zdzisław Krzemiński, Historia warszawskiej adwokatury, Warszawa 2005.
  • Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 105–110.

Linki zewnętrzne

edytuj