Jacqueline Kennedy Onasis
Jacqueline Lee „Jackie” Bouvier Kennedy Onasis (ur. 28 lipca 1929 w Southampton, zm. 19 maja 1994 w Nowym Jorku) – małżonka 35. prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna F. Kennedy’ego, pierwsza dama od 1961 do śmierci męża w 1963 roku.
Jacqueline Kennedy w 1961 roku | |
Data i miejsce urodzenia |
28 lipca 1929 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
19 maja 1994 |
Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych | |
Okres |
od 20 stycznia 1961 |
Poprzedniczka | |
Następczyni | |
Była ikoną mody. Jej sławny różowy kostium wykonany według wykroju stworzonego w domu mody Chanel a uszyty w salonie Chez Ninon i kapelusz stał się symbolem zabójstwa jej męża Johna oraz jednym z obrazów lat 60. XX wieku[1].
Życiorys
edytujJacqueline Lee Bouvier urodziła się 28 lipca 1929 roku w Southampton, jako córka maklera giełdowego Johna Vernona Bouviera III i jego żony Janet Norton Lee[2]. Od dzieciństwa była nazywana „Jackie”[2]. Miała jedną siostrę, Caroline Lee, z którą żyły w dostatnich warunkach[2]. W 1936 roku rodzice Jacqueline się rozwiedli, a sześć lat później matka, Janet Norton Lee wyszła po raz drugi za mąż, za Hugh Auchinclossa[3]. Dzięki temu rodzina przyszłej pierwszej damy żyła w jeszcze większym luksusie i dostatku[3]. Pomimo rozstania rodziców, Jacqueline pozostawała w ciepłych relacjach z ojcem, spędzając z nim coroczne wakacje w East Hampton, aż do jego śmierci w 1957 roku[3]. Podstawową edukację odebrała w ekskluzywnej, prywatnej szkole Chapin School[3]. Dalsze nauki pobierała w kolejnych szkołach prywatnych: waszyngtońskiej Holton-Amrs i Farmington w Connecticut[3]. Dzięki talentowi lingwistycznemu posługiwała się językami obcymi: francuskim, hiszpańskim i łacińskim[3].
W 1947 roku podjęła studia w Vassar College[4]. Dwa lata później wyjechała do Paryża, gdzie na Sorbonie studiowała sztukę i literaturę francuską[4]. Gdy wróciła do Stanów Zjednoczonych, zapisała się na Uniwersytet George’a Washingtona[4]. W 1951 roku, dzięki protekcji Arthura Krocka, otrzymała posadę w gazecie „Times Herald”, pracując jako fotoreporterka[4]. Przeprowadziła wywiady m.in. z Richardem Nixonem i Johnem Kennedym[5]. Dwa lata później odbyła służbową podróż do Londynu, na koronację królowej Elżbiety, która okazała się jej dużym sukcesem zawodowym[5].
Swojego przyszłego męża, Johna F. Kennedy’ego, poznała w maju 1951 w domu Charlesa Bartletta[4]. Wkrótce potem zaczęli spotykać się, a ich ślub odbył się 12 września 1953 roku[6]. W podróż poślubną udali się do Acapulco, zaś po powrocie zamieszkali w Waszyngtonie[6]. Pod naciskiem męża Jackie podjęła studia z zakresu historii USA w Georgetown School of Foreign Service[6].
Jej rodzina była związana z Partią Republikańską, jednak po ślubie z senatorem zaczęto wywierać na nią naciski, by zmieniła poglądy i otwarcie poparła Partię Demokratyczną[7]. Brała czynny udział w konwencjach partyjnych i na wiecach wyborczych[8]. Jej spotkania z wyborcami, organizacjami kobiecymi, a także konferencje prasowe miały walny wpływ na wynik wyborów prezydenckich w 1960 roku[9].
Po zwycięstwie oboje przeprowadzili się do Białego Domu[10]. Nowa pierwsza dama została ciepło przyjęta i dzięki wydawanym przyjęciom, szybko zyskała poparcie waszyngtońskiej elity[10]. Zapraszała nie tylko polityków i dyplomatów, ale także artystów i naukowców[10]. Gośćmi w Białym Domu byli m.in. Ernest Hemingway, John Steinbeck, Isaac Stern, Pau Casals, Jereme Hines czy Robert Peters[10]. Ponieważ zdaniem Jacqueline, Waszyngton miał mierną sytuację kulturalną, rozpoczęła zbiórkę pieniędzy na budowę John F. Kennedy Center for Performing Arts[10]. Ponadto postanowiła odrestaurować Biały Dom, który, w jej opinii, wyglądał jak hotel[10]. Dokonała odnowienia i wyeksponowania starych mebli, znajdujących się dotąd na strychu i w magazynie[11]. Przekonała także Kongres, aby uznał siedzibę prezydencką za obiekt muzealny i ustanowiła stałego kuratora[11]. Opracowała także przewodnik turystyczno-historyczny Historic Guide of the White House[11].
Jako pierwsza dama odbyła także sporo podróży zagranicznych, spotykając się m.in. z Nikitą Chruszczowem w Wiedniu w 1961 roku, a także na prywatnej audiencji z papieżem Janem XXIII w Rzymie w 1962 roku[12]. Jej wizyta w Indiach i Pakistanie okazała się tak dużym sukcesem, że Agencja Informacyjna nakręciła propagandowy film, zatytułowany „Jacqueline Kennedy’s Asian Tour”[12].
Z czasem Jackie coraz bardziej niechętnie uczestniczyła w imprezach i balach, uważając je za nudne[13]. Nie lubiła eksponować swojej osoby[13]. Nie wpływała także na polityczne decyzje męża[13].
22 listopada 1963 roku Kennedy został ofiarą zamachu[14]. Jackie towarzyszyła mu wówczas podczas przejazdu przez Dallas[14]. Po śmierci prezydenta, zarządziła by jego pogrzeb miał podobny przebieg do pogrzebu Abrahama Lincolna[15]. Kilka dni później wysłała list do Chruszczowa, prosząc by utrzymano stosunki amerykańsko-radzieckie po kryzysie kubańskim[15]. Po opuszczeniu Białego Domu zamieszkała w Georgetown, jednak z powodu tłumów gromadzących się pod domem, w 1964 roku, przeniosła się do Nowego Jorku[15]. Pod koniec 1963 roku Kongres uchwalił dla niej uposażenie w wysokości 10 tysięcy dolarów rocznie[16]. Z uwagi na jej wielką popularność, w latach 60. proponowano jej kandydowanie na wiceprezydenta, ambasadora lub senatora[16]. Wszystkie propozycje jednak odrzuciła[16].
Skutecznie przekonała prezydenta Johnsona, by przemianować Cape Canaveral na Cape Kennedy[16]. W 1973 przywrócono oryginalną nazwę, a w zamian imieniem Kennedy’ego nazwano ośrodek badań kosmicznych[16]. Gdy w 1968 roku zamordowano Roberta Kennedy’ego, planowała wyjechać ze Stanów Zjednoczonych, w obawie o bezpieczeństwo swoich dzieci[17].
W 1968 roku Jackie poślubiła Aristotelisa Onasisa, z którym mieszkała w Grecji[17]. Po jego śmierci w 1975 roku, powróciła do Stanów Zjednoczonych i zamieszkała w Nowym Jorku, pracując jako reporterka dla Viking Press[18]. Nadal unikała rozgłosu i strzegła swojej prywatności[18]. W 1993 roku udzieliła dużego wywiadu dotyczącego swojej pracy dziennikarskiej[19]. Utrzymywała także bliskie kontakty z Billem i Hillary Clintonami[19]. W 1994 roku rozpoznano u niej zaawansowanego chłoniaka nieziarniczego[19]. Jacqueline Kennedy zmarła 19 maja 1994 roku o godzinie 22.15 w swoim nowojorskim apartamencie[19]. Została pochowana obok pierwszego męża, Johna F. Kennedy’ego na cmentarzu narodowym w Arlington[20].
Życie prywatne
edytujJacqueline Bouvier miała licznych adoratorów[5]. W latach 50. spotykała się z maklerem z Nowego Jorku, Johnem Hustedem[5]. Wbrew woli swojej matki, chciała przyjąć jego oświadczyny, jednak ostatecznie do tego nie doszło[5].
W 1951 roku zaczęła się spotykać z Johnem Kennedym[5]. Dwa lata później, gdy senator był zdecydowany na małżeństwo Bouvier wahała się, mając na względzie jego skłonności do romansów[5]. Ponieważ ojciec Jacqueline miał liczne związki pozamałżeńskie, uważała ona wszystkich mężczyzn za kobieciarzy[5]. Ostatecznie zaręczyła się z Kennedym w czerwcu 1953 roku[6]. Jacqueline, podobnie jak John, była katoliczką[6]. Ślubu udzielił im arcybiskup Bostonu Richard Cushing, 12 września 1953[6]. Pierwsza dama była świadoma romansów swojego męża[21]. Nie ma jednak dowodów, które wskazywałyby na chęć rozwodu[8].
W 1955 roku Jacqueline poroniła pierwszą ciążę, a rok później urodziła martwe dziecko[7]. Córka, Caroline, urodziła się 27 lipca 1957 roku[7]. 25 listopada 1960 roku urodził się syn, John Fitzgerald junior[7]. Ostatnie dziecko, syn Patrick Bouvier urodził się 7 sierpnia 1963 i zmarł dwa dni później[8].
Pięć lat po śmierci pierwszego męża, wyszła za greckiego milionera Aristotelisa Onasisa[17]. Ślub odbył się w obrządku greckoprawosławnym 20 października 1968 roku na prywatnej wyspie Skorpios na Morzu Jońskim[17]. Po kilku latach pożycia, liczne konflikty sprawiły, że Onasis zaczął żałować swojej decyzji i zmienił swój testament, pomniejszając udział żony w spadku ze 100 mln dolarów na 200 tys. dolarów rocznie. Małżonkowie rozważali nawet rozwód, jednak 15 marca 1975 roku Onasis zmarł[18]. Jacqueline procesowała się o majątek z córką zmarłego męża, Christiną. Ostatecznie sąd przyznał jej blisko 20 mln dolarów[22].
Ikona mody
edytujOd czasu wyborów prezydenckich styl Jacqueline był w centrum uwagi. Została okrzyknięta przez miliony kobiet ikoną mody lat 60. i 70. XX wieku[23]. Kennedy korzystała z usług wielu projektantów. W gronie jej stylistów znajdowali się: Giorgio Armani, Carolina Herrera, Chanel, Lacoste, Pucci, Lilly Pulitzer , Valentino, Zoran, Bergdorf Goodman. Jackie Kennedy Onasis doczekała się torebki nazwanej swoim imieniem, zaprojektowanej przez włoski dom mody Gucci. Zapoczątkowała modę na sukienki o szerokich ramiączkach, ze specyficznym wycięciem w łódkę, dopasowane w talii[24].
Odniesienia w kulturze
edytujKrótko po zabójstwie Johna Kennedy'ego serię portretów Jacqueline wykonał Andy Warhol. Prace z tej serii znajdują się m.in. w zbiorach Metropolitan Museum of Art i Philadelphia Museum of Art[25].
W roku 2016 chilijski reżyser Pablo Larraín poświęcił jej pełnometrażowy film fabularny Jackie, ukazujący krótki okres jej życia po zamachu na Johna F. Kennedy’ego. Rolę Jacqueline Kennedy zagrała Natalie Portman[26].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Elizabeth Ford, Deborah C. Mitchell: The Makeover in Movies: Before and After in Hollywood Films, 1941–2002. Jefferson: McFarland, 2004, s. 149. ISBN 978-0-7864-1721-6. (ang.).
- ↑ a b c Pastusiak 2012 ↓, s. 462.
- ↑ a b c d e f Pastusiak 2012 ↓, s. 463.
- ↑ a b c d e Pastusiak 2012 ↓, s. 464.
- ↑ a b c d e f g h Pastusiak 2012 ↓, s. 465.
- ↑ a b c d e f Pastusiak 2012 ↓, s. 466.
- ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 467.
- ↑ a b c Pastusiak 2012 ↓, s. 468.
- ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 469.
- ↑ a b c d e f Pastusiak 2012 ↓, s. 470.
- ↑ a b c Pastusiak 2012 ↓, s. 471.
- ↑ a b Pastusiak 2012 ↓, s. 472.
- ↑ a b c Pastusiak 2012 ↓, s. 473.
- ↑ a b Pastusiak 2012 ↓, s. 477.
- ↑ a b c Pastusiak 2012 ↓, s. 478.
- ↑ a b c d e Pastusiak 2012 ↓, s. 479.
- ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 480.
- ↑ a b c Pastusiak 2012 ↓, s. 481.
- ↑ a b c d Pastusiak 2012 ↓, s. 482.
- ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 483.
- ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 475.
- ↑ Jackie Kennedy i jej małżeństwo z wyrachowania. Przegląd Dziennikarski. [dostęp 2024-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
- ↑ Pastusiak 2012 ↓, s. 461.
- ↑ Return Of The Jackie Look--Sort Of Fashion From A-Line Dresses To Fitted Jackets. Newsweek. [dostęp 2016-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Jackie (Four Jackies) (Portraits of Mrs. Jacqueline Kennedy). Philadelphia Museum of Art. [dostęp 2024-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
- ↑ Jackie w bazie IMDb (ang.)
Bibliografia
edytuj- Longin Pastusiak: Panie Białego Domu. Toruń: Adam Marszałek, 2012. ISBN 978-83-7780-322-6. (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Jacqueline Lee Bouvier Kennedy. Biały Dom. [dostęp 2016-11-29]. (ang.).
- ISNI: 000000012148740X
- VIAF: 117604909
- ULAN: 500242137
- LCCN: n50002974
- GND: 118561375
- NDL: 00620923
- LIBRIS: 75kmqzjr4nrksn8
- BnF: 12213645b
- SUDOC: 030792347
- NLA: 36085999
- NKC: jn20000720212
- BNE: XX982675
- NTA: 073419397
- BIBSYS: 14039071
- CiNii: DA13445269
- Open Library: OL382822A
- PLWABN: 9810688307405606
- NUKAT: n96401710
- J9U: 987007266285805171
- PTBNP: 1564752
- CANTIC: a11287184
- LNB: 000141358
- NSK: 000490425
- CONOR: 79907171
- LIH: LNB:BV8x;=Bu