Wikipedia

Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008

XXIX Letnie Igrzyska Olimpijskie
(Przekierowano z Olimpiada w Pekinie)

XXIX Letnie Igrzyska Olimpijskie (oficjalnie: Igrzyska XXIX Olimpiady) w 2008 rozgrywały się w Pekinie, stolicy Chin, od 8 do 24 sierpnia (niektóre mecze piłki nożnej odbyły się 6 i 7 sierpnia, czyli przed oficjalnym otwarciem).

XXIX Letnie Igrzyska Olimpijskie
ilustracja
IO 2004

IO 2012

Stolica igrzysk

Pekin
 Chiny

Liczba ekip

204

Liczba sportowców

10 899

Liczba konkurencji

302 w 28 dyscyplinach

Otwarcie

8 sierpnia 2008

Oficjalne otwarcie

Hu Jintao (przewodniczący ChRL)

Zamknięcie

24 sierpnia 2008

Przysięga olimpijska

Zhang Yining (sportowcy)
Huang Lipeng (sędziowie)

Znicz olimpijski

Li Ning

Stadion

Stadion Narodowy w Pekinie

Multimedia w Wikimedia Commons
Pochodnia olimpijska, którą zapalony został znicz olimpijski

Decyzja o wyborze Pekinu jako miasta organizatora zapadła 13 lipca 2001. O organizację tych Igrzysk zabiegały także: Toronto (Kanada), Paryż (Francja), Stambuł (Turcja) i Osaka (Japonia). Były to pierwsze od 20 lat (od igrzysk w Seulu) igrzyska letnie w Azji.

W Pekinie rozgrywane były nowe konkurencje: bieg kobiet na 3000 m z przeszkodami, zawody kolarskie BMX oraz pływanie na otwartym akwenie na dystansie 10 000 m kobiet i mężczyzn. W tenisie stołowym gra deblowa mężczyzn i kobiet została zastąpiona turniejem drużynowym. W strzelectwie kobiety nie rywalizują już w podwójnym trapie, a także w trafianiu do ruchomej tarczy.

Decyzją Chińskiego Komitetu Olimpijskiego, głównym hasłem pekińskich igrzysk olimpijskich było zawołanie: „jeden świat, jedno marzenie”. Komitet stwierdził, iż na tym samym świecie ludzie posiadają jedno wspólne marzenie o dążeniu do rozkwitu i pokoju.

Igrzyska rozpoczęły się ósmego dnia, ósmego miesiąca, dwa tysiące ósmego roku, o ósmej osiem wieczorem (UTC+8), gdyż w symbolice chińskiej cyfra osiem jest symbolem szczęścia, obfitości, pieniędzy oraz spokoju.

Wybór gospodarza

edytuj

Ogółem o miano gospodarza Igrzysk w 2008 roku walczyło 10 miast:

Eliminacje

edytuj

28 sierpnia 2000 w Singapurze Międzynarodowy Komitet Olimpijski ogłosił, które z dziesięciu nadesłanych kandydatur zostały zakwalifikowane do finału:

Finał

edytuj

Pekin został wybrany na gospodarza igrzysk 13 lipca 2001 roku, podczas 112. spotkania Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w Moskwie. Członkowie MKOl-u wybrali spośród 5 kandydujących miast:

Wyniki głosowania
Miasto Państwo Runda 1 Runda 2
Pekin (zwycięzca)   Chiny 44 56
Toronto   Kanada 20 22
Paryż   Francja 15 18
Stambuł   Turcja 17 9
Osaka   Japonia 6 –

Rozgrywane dyscypliny

edytuj

Uczestnicy letnich igrzysk w Pekinie w 2008 roku rywalizowali w 28 dyscyplinach sportowych i 302 konkurencjach.

Sport pokazowy

edytuj

Hasło

edytuj

Jeden Świat, Jedno Marzenie (ang. One World, One Dream; chn. 同一个世界 同一个梦想, Tóng yīgè shìjiè tóng yīgè mèngxiǎng)

Państwa biorące udział w XXIX Letnich Igrzyskach Olimpijskich

edytuj
Osobny artykuł: Państwa uczestniczące w Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008.

Na Igrzyskach w Pekinie wystartowali przedstawiciele 204 z 205 krajowych federacji sportowych (nie zostali zgłoszeni reprezentanci Brunei, cztery lata wcześniej w Atenach wystartowali sportowcy z 202 państw).

W Pekinie po raz pierwszy wystartowali zawodnicy z Tuvalu i Wysp Marshalla. Po raz pierwszy również oddzielnie wystąpili zawodnicy z Czarnogóry i Serbii.

Maskotki igrzysk

edytuj

11 listopada 2005 roku oficjalnie opublikowano maskotki igrzysk. Jest ich pięć (po raz pierwszy w historii igrzysk wybrano ich aż tyle), cztery z nich to zwierzęta symbolizujące chińską kulturę: ryba, panda, ogień olimpijski (symbolizujący tradycyjnego Chińskiego Smoka), antylopa tybetańska i jaskółka. Ich imiona to Beibei, Jingjing, Huanhuan, Yingying i Nini, pierwsze sylaby imion maskotek układają się w zdanie „Beijing Huanying Ni”, co razem znaczy „Witamy w Pekinie”. Ich barwy odpowiadają kolorom pięciu kół olimpijskich. Maskotki, które wyrażają charakterystyczne chińskie cechy, reprezentują nie tylko wieloetniczną kulturę Chin, lecz również tradycyjną chińską filozofię harmonijnego współżycia ludzi z naturą. O miano oficjalnej maskotki igrzysk starało się 662 projektów, z czego 611 pochodziło z Chin, 12 z Hongkongu, Makau i Tajwanu, a pozostałych 39 z zagranicy. Wiele regionów starało się, aby na maskotkach umieszczone zostały ich symbole. Razem te pięć maskotek nazywa się Fuwa, co w języku chińskim znaczy „Szczęśliwe maskotki”.

Maskotki

edytuj
Fuwa
Imię Beibei (贝贝) Jingjing (晶晶) Huanhuan (欢欢) Yingying (迎迎) Nini (妮妮)
Płeć Kobieta Mężczyzna Mężczyzna Mężczyzna Kobieta
Rodzaj zwierzęcia Ryba Panda wielka Chiński smok Antylopa tybetańska Jaskółka
Olimpijski kolor Niebieski Czarny Czerwony Żółty/Pomarańczowy Zielony
Część świata Ocean Pustynia Wulkan Ziemia Kosmos
Żywioł Woda Drewno Ogień Ziemia Metal
Uczucia Przyjacielski Szczęśliwy Entuzjastyczny Rozbrykany Poważny
Reprezentuje sport Sporty wodne Sporty walki, Podnoszenie ciężarów Sporty drużynowe Lekkoatletyka Gimnastyka

Kalendarz imprezy

edytuj

Liczba w kratce oznacza finał jednej z konkurencji danej dyscypliny.

Kalendarz Igrzysk Olimpijskich 2008
Sierpień 2008 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 R
Rozpoczęcie
Boks 5 6 11
Badminton 1 2 2 5
Baseball 1 1
Gimnastyka 1 1 1 1 4 4 4 1 1 18
Hokej na trawie 1 1 2
Jeździectwo 2 1 1 1 1 6
Judo 2 2 2 2 2 2 2 14
Kajakarstwo 2 2 6 6 16
Kolarstwo 1 1 2 2 1 1 3 3 1 1 1 1 18
Koszykówka 1 1 2
Lekkoatletyka 3 4 5 6 5 3 7 6 7 1 47
Łucznictwo 1 1 1 1 4
Pięciobój nowoczesny 1 1 2
Piłka nożna 1 1 2
Piłka ręczna 1 1 2
Pływanie 5 5 5 5 4 4 4 1 1 2 3 2 2 2 1 46
Podnoszenie ciężarów 1 2 2 2 2 2 1 1 1 1 15
Siatkówka 1 1 1 1 4
Softball 1 1
Strzelectwo 2 2 2 2 2 1 1 2 1 15
Szermierka 1 1 1 1 1 2 1 1 1 10
Taekwondo 2 2 2 2 8
Tenis stołowy 1 1 1 1 4
Tenis ziemny 2 2 4
Triatlon 1 1 2
Wioślarstwo 7 7 14
Zapasy 2 2 3 2 2 2 2 3 18
Żeglarstwo 2 1 2 2 2 2 11
Zakończenie
Suma finałów 0 0 0 11 13 12 18 16 17 18 28 29 19 22 14 20 22 31 12 302

Obiekty olimpijskie

edytuj
 
Stadion Narodowy w Pekinie – główna arena igrzysk
 
Pływalnia Olimpijska w Pekinie
 
Wukesong Stadion w Pekinie

Chińskie władze z okazji Igrzysk podjęły decyzję o wzniesieniu w Pekinie serii nowoczesnych budowli, z których wiele zaprojektowali zagraniczni architekci. Należą do nich:

Ceremonia otwarcia i program artystyczny

edytuj

Znicz olimpijski zapalił Li Ning, który został podniesiony przez liny w powietrze. Następnie liny go przesuwały i zawodnik symulował bieg po koronie stadionu olimpijskiego. Wraz z nim po koronie przesuwał się pomarańczowy obraz z białymi wzorami, który stopniowo zamieniał się w ujęcia z trasy ognia olimpijskiego. Na koniec Li Ning zatrzymał się przy specjalnym urządzeniu, po którym przeszedł ogień i zapalił znicz.

Nowością było to, że poszczególne reprezentacje nie wchodziły na arenę – jak dotychczas – w porządku alfabetycznym alfabetu łacińskiego, lecz pod względem ilości kresek w ideogramach pisma chińskiego.

Wyreżyserowania ceremonii otwierających i kończących igrzyska podjął się znany chiński reżyser Zhang Yimou. Jego konsultantem miał być słynny reżyser amerykański – Steven Spielberg[1], który jednak 13 lutego zrezygnował z powodów etycznych (był to sprzeciw wobec polityki Chin, dostarczających broń do Darfuru[2]). Obie ceremonie odbyły się na Stadionie Narodowym w Pekinie. Była to największa i najdroższa ceremonia otwarcia w dotychczasowej historii igrzysk. Kosztowała 100 mln dolarów i wzięło w niej udział 15 tysięcy aktorów.

Wśród utworów zamówionych przez władze Pekinu na igrzyska znalazło się oratorium, które napisał polski kompozytor Krzysztof Penderecki[3].

Sztafeta olimpijska

edytuj
 
Trasa sztafety z olimpijskim ogniem
 
Polski uczestnik sztafety olimpijskiej na ulicach Guilin.
Osobny artykuł: Sztafeta olimpijska w 2008 roku.

Sztafeta olimpijska w 2008 roku trwała do 8 sierpnia, poprzedzając Letnie Igrzyska Olimpijskie 2008 w Chinach. Plany sztafety zostały ogłoszone 26 kwietnia 2007 roku w Pekinie.

Sztafeta, pod nazwą Podróż Harmonii, trwała 130 dni, a jej trasa wynosiła 137 000 km – rekordowa trasa w historii letnich igrzysk.

Trasa

edytuj

Znicz olimpijski został zapalony na Olimpii w Grecji, a następnie przeniesiony na Stadion Panateński w Atenach, po czym przetransportowany został do Pekinu w Chinach, gdzie dotarł 31 marca. Stamtąd przemierzył wszystkie 6 kontynentów świata. Znicz odwiedził miasta znajdujące się na Jedwabnym Szlaku, symbolizując antyczne powiązania z resztą świata. Ogień olimpijski został wzniesiony również na Mount Everest. W związku tym Chiny zamknęły wejście na górę od strony Tybetu, aby protestujący Tybetańczycy nie przeszkodzili w ceremonii niesienia pochodni[4].

Ochroniarze ognia

edytuj

Chiński Olimpijski Komitet Organizacyjny z Pekinu wysłał grupę ochroniarzy, którą stanowi 30 specjalnie wyszkolonych chińskich policjantów, aby eskortować ogień podczas jego podróży[5].

Ich głównym zadaniem było pilnowanie, aby pod żadnym pozorem nie doszło do zgaszenia ognia, oraz wspomaganie i asekurowanie przekazywania pochodni pomiędzy członkami sztafety. Interweniowali również w przypadku prób ataku na osobę niosącą pochodnię lub próby wyrwania jej z ręki. Otaczali biegnącego, tworząc pierścień.

Na sobie mieli jednakowe „uniformy” – niebiesko-białe dresy sportowe z logiem igrzysk oraz czapki z daszkiem w tej samej kolorystyce. Ochroniarze towarzyszyli olimpijskiemu ogniowi podczas całej jego trasy. W Chinach zostały przydzielone dwie dodatkowe, 40-osobowe grupy chroniące pochodnię z olimpijskim ogniem[6].

Sztafetę wielokrotnie próbowali zakłócić antychińscy demonstranci i zwolennicy praw człowieka, w związku z zamieszkami w Tybecie[5].

Kontrowersje

edytuj
 
Protest przeciwko uciskowi Chin w Tybecie i milczeniu władz miasta Paryża podczas sztafety z ogniem olimpijskim
 
Szablon graffiti na Starym Mieście w Lublinie, protest przeciwko chińskim Igrzyskom

Decyzja o organizacji igrzysk w Chinach, uważanych za kraj łamiący prawa człowieka, wzbudziła liczne kontrowersje na świecie. Część osób była jednak zdania, że igrzyska mogą wpłynąć na poprawę sytuacji w Chinach, czego dowodzić miało np. złagodzenie przepisów dla zagranicznych korespondentów[7].

Z drugiej jednak strony władze chińskie podjęły przed igrzyskami starania, by zapobiec ewentualnym protestom. Aktywista praw człowieka Ye Guozhu otrzymał czteroletni wyrok za uczestnictwo w organizowaniu demonstracji, skierowanej przeciw przymusowymi eksmisjom w Pekinie[8][9]. Podczas przygotowań do organizacji igrzysk władze chińskie dokonały licznych przesiedleń, mających na celu przygotowania miejsca na przyszłe obiekty olimpijskie[10][11]. Podczas samych Igrzysk władze chińskie również nie dopuszczały do przeprowadzania demonstracji przeciwko łamaniu praw człowieka. Mimo wyznaczenia trzech miejskich parków, w których mogłyby być organizowane demonstracje, władze odrzuciły wszystkie petycje w sprawie zorganizowania tam manifestacji[12].

Największy sprzeciw wobec igrzysk w Pekinie wystąpił wśród osób zabiegających o poprawę sytuacji w Tybecie, jednak sami Tybetańczycy byli w tej sprawie podzieleni. Dalajlama XIV, rząd na uchodźstwie w Indiach i tybetańskie organizacje, m.in. Kongres Młodzieży Tybetańskiej uważały, że sprzeciw wobec igrzysk jest bezzasadny, podczas gdy przeciwne zdanie mają najbardziej radykalni emigracyjni działacze[13].

Dyskusję na całym świecie wywołało również zdarzenie z otwarcia igrzysk, gdy okazało się, że Lin Miaoke, dziewczynka śpiewająca podczas ceremonii otwarcia igrzysk, wyłącznie udawała, zaś słyszany przez wszystkich głos należał do siedmioletniej Yang Peiyi, która nie mogła zaśpiewać, gdyż według organizatorów „była za brzydka”[14].

Oficjalny hymn

edytuj

Oficjalnym hymnem Letnich Igrzysk Olimpijskich Pekin 2008 został wybrany utwór „We Are Ready”.

Polscy reprezentanci

edytuj
Osobny artykuł: Polska na Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2008.

Polska po raz 19. uczestniczyła w Letnich Igrzyskach Olimpijskich. Reprezentacja Polski na XXIX Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Pekinie liczyła 263 sportowców (160 mężczyzn i 103 kobiety). Chorążym ekipy podczas ceremonii otwarcia został kajakarz Marek Twardowski, a funkcję szefa Polskiej Misji Olimpijskiej pełnił Kajetan Broniewski.

Zdobyte medale

edytuj
Medale według dni
Dzień Data       W sumie
Dzień 0 8 – – – –
Dzień 1 9 0 0 0 0
Dzień 2 10 0 0 0 0
Dzień 3 11 0 0 0 0
Dzień 4 12 0 0 0 0
Dzień 5 13 0 0 0 0
Dzień 6 14 0 0 0 0
Dzień 7 15 1 1 0 2
Dzień 8 16 0 0 0 0
Dzień 9 17 2 1 1 4
Dzień 10 18 1 0 0 1
Dzień 11 19 0 1 0 1
Dzień 12 20 0 0 0 0
Dzień 13 21 0 0 0 0
Dzień 14 22 0 0 0 0
Dzień 15 23 0 2 0 2
Dzień 16 24 0 0 0 0
W sumie – 4 5 1 10

  Złote

edytuj

  Srebrne

edytuj

  Brązowe

edytuj

Statystyka medalowa

edytuj
Osobny artykuł: Klasyfikacja medalowa Letnich Igrzysk Olimpijskich 2008.
Klasyfikacja medalowa
Lp. Państwo  
złoto 		 
srebro 		 
brąz 		 
razem
1.   Chiny 51 21 28 100
2.   Stany Zjednoczone 36 38 36 110
3.   Rosja 23 21 28 72
4.   Wielka Brytania 19 13 15 47
5.   Niemcy 16 10 15 41
6.   Australia 14 15 17 46
7.   Korea Południowa 13 10 8 31
8.   Japonia 9 6 11 26
9.   Włochy 8 10 10 28
10.   Francja 7 16 18 40
– – – – – –
17.   Polska 4 5 2 11
Zobacz pełną klasyfikację medalową


Klasyfikacja medalowa
Lp. Kontynent  
złoto 		 
srebro 		 
brąz 		 
razem
1. Europa 127 145 160 432
2. Azja 89 56 87 232
3. Ameryka Północna, Środkowa i Karaiby 51 65 57 173
4. Oceania 17 17 21 55
5. Afryka 13 13 14 40
6. Ameryka Południowa 5 7 14 26
Zobacz pełną klasyfikację medalową


Wydarzenia

edytuj
  • Konkurencje jeździeckie rozegrane zostały w Hongkongu, natomiast żeglarskie w Qingdao nad Morzem Żółtym.
  • 7 kwietnia 2008 roku w Paryżu po raz trzeci w 72-letniej historii zgasł znicz olimpijski. Według oficjalnych komunikatów przyczyną zdarzenia były problemy techniczne[17], David Douillet twierdzi jednak, że to ochrona zgasiła znicz olimpijski z obawy przed ekscesami ze strony opozycji tybetańskiej[18].
  • Po raz pierwszy od 1928 roku na igrzyskach zabrakło reprezentacji Indii w hokeju na trawie, najbardziej utytułowanego zespołu w historii.
  • Telewizja Polska po raz pierwszy w historii nadawała część relacji w jakości HDTV poprzez kanał TVP HD, który ruszył wraz z rozpoczęciem igrzysk olimpijskich.
  • Pierwszym sportowcem, który odpadł z igrzysk była australijska badmintonistka Erin Carrol, która po 23 minutach gry o godzinie 3.32 9 sierpnia czasu polskiego ostatecznie przegrała z Hiszpanką Yoaną Martinez 21-9. 21-16
  • Michael Phelps zdobył rekordową liczbę złotych medali podczas jednych zawodów – osiem. Pobił przy tym siedem rekordów świata i jeden rekord olimpijski. Gdyby jego dorobek był oddzielnie uwzględniany w klasyfikacji medalowej igrzysk, zająłby w niej 10. miejsce, wyprzedzając m.in. Francję, Hiszpanię, Brazylię, Kanadę i Polskę.

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Informacja z serwisu BBC, 16 kwietnia 2006 r.
  2. ↑ Spielberg wycofuje się z Olimpiady w Pekinie.
  3. ↑ Magdalena Miroszewska, Utwór Pendereckiego otworzy olimpiadę w Pekinie [online], Dziennik.pl, 9 lutego 2007 [zarchiwizowane z adresu 2008-09-20].
  4. ↑ Chiny zamykają wejście na Mount Everest, Wprost24, 12.03.2008 [dostęp 9 kwietnia 2008].
  5. ↑ a b Szef Komitetu Olimpijskiego: Chińscy ochroniarze znicza są jak bandyci, Gazeta.pl, 08.04.2008.
  6. ↑ 千中選一：中國聖火護衛隊”惹關注 (chiń.).
  7. ↑ Informacja z serwisu BBC (ang.).
  8. ↑ Amnesty International: Chiny – raport roczny AI. [dostęp 2008-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 października 2008)]. (pol.).
  9. ↑ Polska Głos Wielkopolski, 7 lutego 2008.
  10. ↑ Olimpiada Pekin 2008: Masowe eksmisje i przesiedlenia Chińczyków. [dostęp 2008-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (4 lutego 2009)]. (pol.).
  11. ↑ Dziennik.pl: Olimpiada pod znakiem gigantomanii. [dostęp 2008-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 października 2008)]. (pol.).
  12. ↑ Gazeta.pl: Władze Pekinu: Żadnych manifestacji nie będzie. [dostęp 2008-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (25 sierpnia 2008)]. (pol.).
  13. ↑ Artykuł w GW.
  14. ↑ Gazeta Wyborcza: Chińskie oszustwo na otwarciu igrzysk. [dostęp 2008-08-26]. (pol.).
  15. ↑ Przyznany w miejsce srebrnego medalu po dyskwalifikacji złotego medalisty Ilji Iljina z Kazachstanu. Dyskwalifikację ogłoszono 21 czerwca 2016 r.
  16. ↑ Przyznany po dyskwalifikacji brązowego medalisty Dmitrija Łapikowa z Rosji. Dyskwalifikację ogłoszono 4 lipca 2017 r.
  17. ↑ Sensacja – zgasł ogień olimpijski; radny Paryża zatrzymany [online], Onet, 7 kwietnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-04-08].
  18. ↑ To chińska ochrona zgasiła znicz olimpijski? [online], Gazeta.pl, 7 kwietnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-04-10].

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Letnie_Igrzyska_Olimpijskie_2008&oldid=74634392”